(Trích trong
Đường Về Minh Triết; NXB Văn Nghệ, 2007)
* Người biết yêu điều tốt ghét điều xấu
là người biết phục thiện; người biết phục thiện thì dễ tiếp thu đạo lí
giác ngộ; người biết tiếp thu đạo lí giác ngộ thì dễ thực hành tự tri; người
biết thực hành tự tri thì dễ thực chứng chân lí tuyệt đối, siêu vượt khái
niệm-tướng trạng.
* Không có sự liêm khiết trí thức thì
không có năng lực tư duy minh triết về những vấn đề trọng đại của cuộc sống, dù
có học vị tiến sĩ triết học hay bất cứ gì.
* Chưa có triết lí về giá trị nhân sinh
thì văn hoá-giáo dục còn khập khiễng, chính trị còn khập khiễng.
* Làm chính trị chân chính thì
đừng sợ bị chê bai, bị phê phán; không có lời chê bai, phê phán thì khó nhận
thấy khuyết điểm, sai lầm.
* Tham quyền cố vị thì không yêu dân,
không yêu nước.
* Óc địa vị là biểu hiện của bản năng
quyền lực đậm nét thú tính; nó không biết quý trọng giá trị nhân cách.
* Đôi tay thì đưa hối lộ và nhận hối lộ,
còn miệng thì ca tụng đường lối cách mạng, chắc chắn đó là kẻ “cơ hội chủ
nghĩa” độc hiểm, hay “chụp mũ” người tốt.
* Một nguyên thủ quốc gia, một nhà thơ,
một bộ trưởng, một sĩ quan, một giáo sư... nếu mang nặng thói tham ô, hối lộ,
bè phái thì giá trị làm người không bằng một người ăn xin lương
thiện.
* Đồng tiền nhà nước là mồ hôi của nhân
dân, trong đó có cả mồ hôi của người ăn xin (vì người ăn xin cũng tiêu thụ hàng
hoá, tức là đã gián tiếp đóng thuế). Tham
ô, lãng phí tiền nhà nước là có tội với toàn dân.
* Bệnh thành tích sinh ra thói dối trá,
thói dối trá sinh ra sự thối nát.
* Không ghét thói hối lộ thì không yêu
sự công bằng; không yêu sự công bằng thì không yêu dân ; không yêu dân thì
không yêu nước, không yêu nhân loại, không thật có tinh thần cách mạng.
* Xây và chống, mà không chống
thói hối lộ-thói nhận hối lộ, là không chân chính.
* Nặng óc cục bộ thì không yêu dân,
không yêu nhân loại; chỉ yêu cái “tôi”, luôn bao che những xấu ác.
* Người cán bộ không thật lòng kính yêu
nhân dân thì chỉ là kẻ “cơ hội chủ nghĩa” ích kỉ.
* Ở giữa vườn hoa, xác chuột chết vẫn
thối; ở giữa đầm bùn lầy, đoá sen vẫn thanh khiết.
* Có những thứ “vinh quang” dính đầy sự
bẩn thỉu. Ai mới thấy hào quang danh lợi đã trọng vọng, đó là người không minh
mẫn, không biết chính tà.
* Nền văn học nào, nền giáo dục
nào không giúp được con người nhận ra các bệnh tâm hồn, không giúp con người
biết cách tự chữa trị có hiệu quả, thì đó là nền văn học, nền giáo dục còn
nhiều yếu kém.
 |
| Tuệ Thiền Lê Bá Bôn |
* Không biết phục thiện thì không thể
học được những bài học vĩ đại trong trường đời; dù có bằng cấp cao cũng chi là
kẻ ấu trĩ về trí tuệ.
* Nhà giáo yếu kém nhân cách thì chỉ là
công cụ tồi, có hại cho xã hội rất lớn (vì nhiều người ngây thơ tin tưởng vào
họ). Tu sĩ yếu kém nhân cách cũng thế.
* Khi cái “tôi” xâm lấn, bóc lột người
khác, nó luôn ẩn núp sau những lời hoa mĩ.
* Đừng coi thường việc chữa trị các bệnh
tinh thần, vì nếu thế, văn minh vật chất và sự hưng thịnh kinh tế chỉ như sức
lực dồi dào của một gã khùng hung hãn, sẽ rất nguy hiểm cho nhân loại.
* Nếu giàu tri thức, giàu tài năng nhưng
yếu kém lương tâm, lương tri thì chỉ là công cụ; chưa có nhân cách; còn nghèo
trí tuệ; chưa trưởng thành toàn diện.
* Mọi tài năng đều có giá trị về mặt
công cụ, đều có thể góp phần làm cho cuộc đời tốt đẹp hơn. Nhưng cái năng lực
quý giá nhất làm cho con người giữ vững giá trị làm người, đó là sự tự tri tự
chủ. Thiếu cái năng lực này, các tài năng khác có thể biến con người thành ác
quỷ, dã thú, kẻ đê tiện.
* Sự xấu ác là biểu hiện của cái “tôi”
(bản ngã) đen tối.
* Cái “tôi” càng lớn thì tình thương
càng nhỏ. Càng chấp thủ cái “tôi”, bệnh tinh thần càng nặng; càng ảnh
hưởng có hại cho tha nhân, môi trường bằng hành vi, bằng thái độ, bằng năng
lượng tâm ý.
* Theo nhiều nhà khoa học tự nhiên, năng
lượng tâm thức là dạng năng lượng cơ bản, có ảnh hưởng tốt hoặc xấu cho toàn vũ
trụ (tuỳ tính chất tâm thức) và cho bản thân.
* Không ai là không có tâm xấu ác, điều
quan trọng là phải nỗ lực cải tạo. Thực hành “tự tri-tỉnh thức-vô ngã” là trách
nhiệm của mọi người.
* Chưa nghiên cứu nghiêm túc về bản ngã
(cái “tôi") thì chưa thể có đường lối giáo dục đúng đắn.
* Không xiển dương sự thanh tẩy tâm thức
thì tôn giáo, tín ngưỡng chứa đầy mê tín có hại.
* Tôn giáo có ý nghĩa lớn về đạo đức, về
cảm hứng, nhu cầu cải tạo tâm tính, nếu tôn giáo giàu từ bi bác ái.
* Không tôn trọng phương tiện thăng hoa
tâm linh của người khác thì chưa có tâm thái hòa bình, tỉnh thức.
* Khi triết lí giáo dục chưa minh triết
thì tất yếu dẫn đến suy yếu đạo đức nghề nghiệp ở người lao động, suy yếu lương
tri ở người cán bộ.
* Càng tôn vinh quá độ các gíá trị bản
năng và công cụ (nhất là công cụ trí óc) thì
thế giới càng đảo điên, khốn đốn.
* Vắng mặt năng lực tự tri tự chủ, vắng
mặt trí-lương-tri thì trí-công-cụ sẽ trở thành tôi tớ cho trí-chó-sói.
* Cái “tôi" càng lớn, càng bền
chắc, càng xảo quyệt, càng tự tôn, càng bè phái thì sự liêm khiết trí thức càng
suy yếu, tư tưởng và hành vi “người bóc lột người” càng đa dạng .
* Khi kẻ ác tấn công ta, ta sử dụng trí tuệ
và lòng dũng cảm để đối phó với chúng; làm như thế thì có lợi hơn là sử dụng
lòng căm thù.
* “Tự tri-tỉnh thức-vô
ngã” là đạo lí của vũ trụ, là mẫu số chung của ý nghĩa cuộc sống, là Thiền;
mang năng lượng tích cực có lợi cho toàn vũ trụ, cho sự thăng hoa trí tuệ-tâm
linh chung của tất cả.
* Viên mãn “tự tri-tỉnh thức-vô ngã” rất
khó, nhưng chỉ có hướng đến đó mới xây dựng được mẫu số chung cho nhân cách,
cho ý nghĩa cuộc sống. Chỉ có hướng đến đó mới tạo nên tiếng nói chung cho hoà
bình, công bằng, nhân ái - thật sự biết tôn trọng nhau giữa người với người.
* Tâm hồn đen tối tạo ra xã hội đầy tệ
nạn. Muốn xây dựng xã hội tốt đẹp, phải có nền giáo dục có khả năng giáo dục
tất cả mọi người (không trừ một ai) nhận thức sâu sắc các bệnh tâm hồn, phải
làm cuộc cách mạng nội tâm tận đáy cái “tôi”.
* Giáo dục “toạ thiền-quán hơi thở-tự
tri” là biện pháp tối ưu để nâng cao hiệu quả giáo dục, thăng hoa tâm trí, cải
thiện thế giới.
* “Tự tri-tỉnh thức-vô ngã” là minh sư
vĩ đại nhất của chính mình.
Tuệ Thiền (Lê Bá Bôn)
lebabon04@gmail.com
lebabon04@gmail.com
No comments:
Post a Comment