 |
| Tác giả Trạch An-Trần Hữu Hội |
Đáo Hạn
Truyện ngắn Trạch
An-Trần Hữu Hội
Ngồi chờ đã hai giờ đồng hồ mà vẫn chưa thấy Hằng,
Thụ nhấp nhổm nhìn ra cửa. Quán không có ai, bà chủ
sau khi bưng ly cà phê cho anh rồi biến đi đâu mất làm
anh muốn xin thêm chút đường cũng đành chịu!
Mấy năm rồi, từ ngày lập gia đình, anh trở thành khách
hàng thường xuyên của Ngân Hàng. Lấy nhau, cả anh lẫn
chị đều tay trắng. Anh làm đủ việc, từ đi rừng đốn
gỗ lậu đến buôn gỗ vào Sài gòn…Gom được vài chục
triệu, chưa kịp mừng thì chuyến kế tiếp bị bắt! Vay
nóng nhiều chứ Ngân Hàng chỉ vài chục triệu không đủ
làm vốn, được cái lãi thấp, có kỳ hạn trả nợ chứ
không đòi bất thường như các chủ nợ chuyên cho vay
nóng. Anh nhớ có lần nghe tin anh bị bắt gỗ trong Phan
Thiết, bốn năm bà chủ nợ đến liên tục làm anh phải
trốn lên Đà lạt cả nửa tháng. Ở nhà, chị Thu vợ
anh khốn khổ với họ…
Từ ngày làm được cái sổ đỏ, dành dụm xây cái nhà,
xem như có tài sản thế chấp, anh bắt đầu trở thành
con nợ của ngân hàng, làm ăn theo hướng ổn định hơn
là bán đồ lưu niêm, phim chụp hình, băng đĩa nhạc...kiêm
luôn nghề thu băng.
Vừa lảm trả nợ xây nhà, vừa trang trải cho sinh hoạt
của hai vợ chồng và hai đứa con, món nợ ngân hàng cứ
tăng dần tử ban đầu ba mươi triệu, ba năm nay đã lên
trăm triệu chẵn! Cái nhà anh ở mặt tiền đường Quốc
Lộ nên cũng có giá, cộng với phí phần trăm chung chi
cho cán bộ tín dụng qua mấy bà cò (*), anh mới vay được
tới trăm triệu. Cứ đến hạn, cố làm sao chạy cho ra
tiền lãi, còn tiền gốc thì đã có các cò tạm ứng,
trả xong vay lại ngay, con nợ chỉ cần ký nhận còn cò
nhận tiền…
Tiền phí dịch vụ, tức tiền lãi ngày trong thời gian
chờ làm thủ tục trả, vay, có người lấy cao, có kẻ
tình cảm thì lấy thấp. Cò không chỉ ứng tiền gốc,
họ phải hỏi trước cán bộ tin dụng có cho vay lại
không mới ứng tiền…Đã có những trường hợp dở
khóc dở cười là sau khi trả xong cả gốc lẩn lãi,
không vay lại được. Đòi gì được khách hàng nghèo rớt
mồng tơi! Bởi vậy, cò phải là tay bản lĩnh trong quan
hệ với ngân hàng và cả khách hàng…
Hằng là cò cứng cựa nhất trong số cò ở vùng này.
Quan hệ ngân hàng tốt và nhiều vốn. Hằng đẹp, mượt
mà, lại góa chồng. Với cái tuổi ba chín, Hằng xem trẻ
như mới chừng hai tám, ba mươi, nếu không bị cái tiếng
sát phu thì chắc chị cũng đã có người tử tế chắp
nối duyên tình từ lâu.
Anh chồng chị là một cán bộ huyện, đám cưới đúng
ba tháng thì anh ta bị bênh uốn ván chết chỉ vì đạp
cái đinh sét khi vào chăm đàn dê trong chuồng. Cũng may là
đã kịp để lại cho chị thằng con trai trong bụng…Đâu
khoảng chừng hai năm sau ngày chồng chết, một anh cán bộ
Kiểm Lâm thương chị như điếu dổ, họ dự định làm
đám cưới thì anh ta bị tai nạn chết khi vừa phóng xe
ra từ cây xăng thường ngày vẫn đổ! Từ đó đến nay,
nhiều người đàn ông nhìn chị khát khao…nhưng chị vẫn
cô đơn.
oOo
Ba năm nay Thụ trở thành khách hàng của Hằng, lần đáo
hạn này anh tính nhờ Hằng giúp cho anh tăng tiền vay lên
trăm rưỡi triệu, một trăm trả lại cho Hằng còn dư
năm mươi triệu mua cái máy photocopy, làm thêm dịch vụ
này.
Anh vừa định gọi cho Hằng thì thấy cô ấy đến:
- Anh Thụ chờ lâu phải không?
- Ừ, kẹt gì thế?
- Anh có biết anh Kiên bên xưởng mộc không? Em vừa trả
xong lãi và gốc hai trăm triệu, vay trung hạn, làm hồ sơ
lại rồi nhưng vợ chồng lình xình, hôm qua đánh nhau ầm
ỉ, đòi ly dị…Chuyện tới tai cán bộ tín dụng làm
Ngân hàng không cho vay lại…
- Rồi sao, em uống gì anh gọi?
- Phải chờ vài hôm, êm êm rồi vợ chồng anh Kiên mời
cơm, diển tuồng kha khá, nó thấy cơ sở làm ăn…Có em
nói vào là xong thôi. Em uống rồi!
Hằng vòng hai tay ôm cái túi trong lòng, cười với Thụ
rồi quay người nhìn quanh quán, những bụi hoa Hoàng yến
vàng rực và nhiều loại hoa trồng chậu rất đẹp…nhưng
từ khi vào đến giờ, Thụ chưa hề đảo mắt bởi trong
anh đang cộm lên nỗi lo âu thường trực cứ mỗi lần
đáo hạn. Lần này, vay thêm năm mươi triệu anh lại càng
lo hơn.
Năm ngoái, khi vay lại một trăm triệu, Hằng cho anh biết
là càn bộ tín dụng nói nếu tính theo sổ đỏ, ngôi nhà
mặt tiền của anh còn rất ít đất sau khi trừ đường
dây điện cao thế phía sau và mốc lộ giới phía trước.
Tính theo giá quy định của tài chính thì lô đất không
đến sáu mươi triệu, mặc dù giá thị trường có thể
lên đến vài trăm! Anh nói với Hằng cứ chung chi và giúp
anh vay lại mức ấy…Nhưng rồi không tốn kém gì, tiền
lãi vay ngày và đơn trương cho dịch vụ Hằng chỉ lấy
anh hai trăm ngàn. Anh ngạc nhiên nhìn Hằng, cô ấy nói:
- Em chỉ lấy anh phí bên Tài nguyên môi trường thôi.
Năm nào cũng vay và năm nào cũng tốn phí cho Tài nguyên
dù đất và nhà ở không hề thay đổi, tiền thì không
nói nhưng cái công chờ đợi…Nhiều lần hồi chưa có
Hằng, anh chờ có khi cả hai ngày mới đóng được con
dấu. Trong phòng chờ của tài nguyên, lúc nào cũng đông,
chỉ toàn những người nghèo, vay đôi ba chục, có người
chỉ vay năm bảy triệu sửa cái chuồng bò…cũng phải
đợi…Những khuôn mặt lo âu ngao ngán nhìn nhau… Nếu
không hoàn thành hồ sơ thì phải qua ngày khác, kéo theo
chậm trễ bên Ngân hàng và tăng lãi vay vốn nóng tính
từng ngày của việc đáo hạn.
Cò giải quyết khâu này rất nhanh bằng cách riêng của
họ!
Bây giờ vay thêm năm mươi triệu không biết Hằng có
giúp anh được không! Thụ tự nhiên hồi hộp như đứng
trước cán bộ ngân hàng:
- Anh tính lần này cô giúp vay cho anh trăm rưởi, được
không Hằng?
- Làm gì vay nhiều vậy anh Thụ?
- Anh làm thêm dịch vụ Photocopy.
Hằng nhìn Thụ, nghĩ tới Thu vợ Thụ, hơn năm nay bỗng
bị bệnh tiểu đường và suy tĩnh mạch, vào ra Sài gòn
liên tục.
-Trên một trăm là chuyển qua vay trung hạn, trả dần
trong hai năm, nhưng phải có cơ sở làn ăn hay kinh
doanh…Cái sổ đỏ lô đất của anh mà nó cho vay một
trăm là nể nang em lắm rồi...
- Cô cứ chi thêm phí đi Hằng, anh cần làm thêm mới có
dư ra chút ít chứ như hiên tại thì chỉ đắp đổi…
Hằng có vẻ suy tính…
- Anh đưa hợp đồng vay cũ cho em, gặp thằng cán bộ này
mới đổi về…hơi khó. Có gì em gọi lại.
Thụ tin vào khả năng của Hằng nhưng vẫn lo âu. Hằng
bỏ xấp hợp đồng vào túi xách, nói:
- Có thể phải lo cái giấy phép kinh doanh.
oOo
Gom hết tiền trong nhà mới đủ một triệu rưỡi. Thụ
nhìn Thu đang lo lắng bồn chồn, anh nói cho vợ yên tâm:
- Có cái giấy phép kinh doanh thì tốn thêm thuế hàng quý,
hàng năm, nhưng mình làm ăn dễ hơn em ạ. Em uống thuốc
chưa? mệt thì gởi ai mua đại cái gì ăn cũng được,
khỏi đi chợ.
Ba ngày nay Thụ bần thần, không biết Hằng có lo được
không thì sáng nay nghe cô ấy gọi, bảo đang chờ anh trên
huyện, mang theo một triệu rưởi đóng tiền làm giấy
phép kinh doanh cho phòng Thông Tin - Văn Hóa.
Từ phòng TT-VH đi ra, Thụ cảm phục tài giao tế của
Hằng. thêm tin tưởng vào lần vay này. Anh nhìn Hằng nói
rất thật tình:
- Cô Hằng nói sao mà hay vậy?
- Tiền nói chứ em có nói đâu, anh xem cái phiếu thu chỉ
hai trăm bốn chục ngàn mà mình đóng tới một triệu tư
lận!
- Anh tính vay xong cũng phải chạy cái giấy phép kinh
doanh, giờ cô làm dùm thế này anh đỡ khổ. Cho tiền
cũng chưa chắc làm dễ thế này! Xe cô để ở đâu?
- Thằng con chở em lên, giờ nó đi Phan Rang rồi. Anh cho
em qua ngân hàng, nếu sáng nay duyệt được thì nhận tiền
luôn.
Thụ nhìn Hằng với đôi mắt biết ơn. Khi cán bộ tín
dụng nhận hồ sơ rồi trình duyệt, thì xem như đã được
vay. Không cưỡng được nỗi mừng, anh nắm lấy bàn tay
Hằng bóp nhẹ, nhà đễ xe vắng vẽ, Hằng dựa người
vào Thụ, anh ngây ngây trong mùi nước hoa và hơi ấm của
cơ thể Hằng…
Đẩy chiếc xe quay đầu, Thụ nói như cố xua đi cảm xúc
vừa bùng lên trong anh:
- Cái thằng Hào leo thật nhanh, năm năm trước, hồi nó
mới ra trường thực tập, ngơ ngơ ngáo ngáo…vậy mà
giờ đã là phó giám đốc ngồi duyệt đơn vay!
oOo
Nhận tiền xong thì cũng vừa lúc Ngân hàng nghỉ việc.
Những lần đáo hạn trước, anh chỉ ký nhận nợ ở hợp
đồng, mấy tờ phiếu chi nơi quầy thu chi tiền vay rồi
chào Hằng, có khi cô ấy ghé nhà lấy phí dịch vụ, có
khi anh mang xuống nhà, bao giờ cũng rẻ hơn những cò
khác.
Lần này số tiền nhận ra có phần dư năm mươi triệu,
Hằng để Thụ tự nhận. Cô nhân viên gầy nhom ở quầy
chi tiền chuổi ra cho anh một cái túi nilon có in chử
“Ngân Hàng Nông Nghiệp”, Thụ bỏ tiền vào túi trong
khi các nhân viên cũng lục tục chuẩn bị ra về.
Anh tìm Hằng định chào và cảm ơn như mọi khi nhưng
chợt nhớ Hằng không có xe. Lác đác vài con nợ nhếch
nhác và cò trong sân, Thụ thấy Hằng nổi bật trong cách
ăn mặc gọn gàng sang trọng, nước da trắng mịn với nụ
cười, đang đứng chờ bên quầy rút tiền ATM ngay cổng
ra vào.
- Có rắc rồi gì không anh Thụ?
Hằng hỏi khi đã ngồi sau xe, Thụ nói đùa rồi quay lại
đưa túi tiền cho Hằng:
- Không, kiểm tiền xong cô thu ngân còn cười duyên khi
cho anh cái túi nữa!
Hằng cũng vui vẽ:
- Vay được tiền rồi thì thấy ai cũng dễ thương phải
không?
Thụ cười thành tiếng, tâm trạng anh không còn nặng nề
như những ngày trước.
oOo
Về đến nhà Hằng, ngôi nhà rộng và vắng vẻ, Hằng
bật chiếc quạt trần ở phòng khách, vào trong rồi trở
ra với cái túi có năm mươi triệu và ly nước.
Đặt ly nước và cái túi lên bàn, nhìn anh cười như
chia niềm vui, hỏi:
- Anh dự tính khi nào mua máy Photocopy?
- Cũng phải sắp xếp nhiều thứ, Hằng cho anh gởi mấy
cái phí dịch vụ, bao nhiêu vậy Hằng?
Hằng cười cười lắc đầu:
- Sang năm đáo hạn em lấy luôn.
- Sao được!
- Được, em chỉ bỏ chút công nói giúp anh thôi mà!
Thụ không tin là Hằng không chi phí cho nhân viên tín
dụng, ít nhất cũng một triệu cho trường hợp của anh!
Hằng lại đứng dậy đi vào trong, trở ra với cái túi
nilon màu đỏ:
- Bánh người ta cho, anh mang về cho mấy nhóc.
Thụ nhìn Hằng, bất giác anh nắm tay Hằng rồi ghì
mạnh…Hằng thở dồn dập đón nhận đôi môi tham lam
của Thụ! Đôi tay Hằng cũng ghì lấy tay Thụ nhưng rồi
buông ra trong tiếng nói ngắt quảng:
- Đừng anh… lỡ có chuyện gì…thì tội cho Thu và…mấy
đứa nhỏ!
Thụ như không nghe thấy gì…Anh siết mạnh tấm thân run
rẩy trong vòng tay, nhẹ đẩy Hằng nằm xuống salon…Hằng
đưa hai bàn tay yếu ớt đẩy nhẹ ngực Thụ thì thào:
- Con em sắp về…Em có đi coi nhiều thầy, ai cũng nói
cái số ấy là có thật…
Thụ sựng người tỉnh lại, cơn rạo rực đang hừng hực
chợt lắng xuống, anh đỡ Hằng ngồi dậy:
- Anh…anh… xin lỗi!
Hằng đưa tay vuốt tóc rồi quay qua nắm tay Thụ bóp nhè
nhẹ:
- Quản lý thị trường họ cũng quản lý cả Photocopy, có
rắc rồi gì thì gọi cho em…
Sài gòn, tháng 8 năm 2016.
Trạch An-Trần Hữu
Hội.
(*) Cò: Những người làm dịch vụ ứng tiền ra trả cho
Ngân hàng khi đến hạn, lấy liền lãi, tiền công làm hồ
sơ…
