Chúc Mừng Năm Mới

Kính chúc quý bạn năm mới vạn sự an lành

Thursday, December 8, 2022

ĐỌC “TỨ HỮU ĐỒNG VỌNG” TẬP THƠ CỦA 4 TÁC GIẢ - Châu Thạch


  
“Tứ Hữu Đồng Vọng” là tuyển tập thơ của 4 tác giả, họ tự xưng là “Bốn chàng lãng tử bốn câu thơ tàn”. Tác giả được giới thiệu đầu tiên trong sách là Lê Giao Văn, quê Quảng Nam, hiện sống tại Bà Rịa – Vũng Tàu. Tác giả thứ hai là Minh Đạo quê Thừa Thiên – Huế. Tác giả thứ ba là Hồ Kim Công quê Quảng Nam. tác giả thứ tư là Nguyễn Minh Hồ quê Bến Tre. Cả ba tác giả sau đều sống tại thành phố Thủ Đức – Hồ Chí Minh.
   
Đây là tuyển tập thơ 4 câu, dày 146 trang của 4 tác giả “đồng thanh tương ứng”. Châu Thạch tôi mạo muội xin đơn cử mỗi tác giả một bài thơ mà mình yêu thích theo chủ quan để viết đôi lời cảm nhận, hầu gởi đến quý vị yêu thơ và không chê văn Châu Thạch, có một vài phút vui nghe Dế gáy. Không dám viết dài vì sợ mệt mắt mệt tâm quý vị.
 
Lê Giao Văn (Văn Anh Tuấn): Xin chọn bài thơ có tựa đề  “Thắp” trong 32 bài thơ ông đăng trong “Tứ Hữu Đồng Vọng”.
 
THẮP!
   
Thắp tâm - hồn sáng làm người
Thắp tình - rực rỡ nụ cười thơm hoa
Thắp thơ  - mới rõ xót xa
Thắp trăng – ôm trọn quan hà vào mơ!
 
Thơ 4 câu là một loại thơ dễ làm nhưng khó hay, dễ làm vì nó ngắn, khó hay vì nó chỉ có 4 câu nhưng phải làm nổi bậc một ý nghĩa, một nỗi niềm, đánh động trực chỉ nhân tâm vào khiếu thẩm thấu văn chương của người đọc, khiến họ thăng hoa ngay như vừa bắt gặp một điều thú vị.
 
Bài thơ “Thắp” của Lê Giao Văn có 4 câu thơ là 4 câu triết lý tròn ý nghĩa. Chữ tâm có thể viết được trăm trang trong giáo ly tôn giáo, trong đạo đức làm người, nhưng rõ ràng khi tâm đã được thắp lên là ánh sáng chân lý làm cho tỏ rạng tâm hồn con người. Chữ tình mang ý nghĩa sâu xa và cao rộng trong đó có tình yêu trai gái và tình người. Chữ tình được thắp lên sẽ cho tâm hồn thăng hoa để hương tâm hồn lan toả, để thấy cuộc đời tươi đẹp. Chữ thơ diễn tả mọi tâm tư trong cuộc sống. Thắp thơ lên là thắp nguồn trong trẻo vô biên để soi rọi ngóc ngách của tâm hồn, trong đó hiểu được những niềm vui mà đời ban tặng cùng những xót xa mà đời đem đến. Cuối cùng trăng là thứ “nằm sòng soãi trên canh liễu”, là thứ “Ánh sáng tuôn tràn cả lối đi”. Nhà thơ thắp trăng lên để hoá thân vào vũ trụ, dang tay ôn trọn quan hà trong giấc mơ cao rộng của mình.
 
Bài thơ “Thắp” chỉ có 4 câu nhưng đã đưa ánh sáng của nhân phẩm, của tình người, của nội tâm và của thiên nhiên lung linh chiếu sáng, soi rọi chân lý viên miễn thắp sáng lên giữa cuộc đời tục luỵ!
 
Minh Đạo (Dương Đức Lộc): Xin chọn bài thơ có tựa đề “Ước” trong 32 bài thơ tác giả đăng trong “Tứ Hữu Đồng Vọng”
 
       ƯỚC     
                     
Mấy lâu ước được lên ngôi    
Mà duyên chẳng đến nên ngồi đợi trông      
Thấy tim chợt đổi máu hồn     
Y như cánh nhạn bay vòng quanh ta 
  
“Ước” của tác giả Minh Đạo là ước mơ. Ước mơ là sự khao khát của mỗi người chúng ta, ao ước về một điều gì đó vật chất hay tinh thần. Ước mơ thường là mục tiêu hướng đến trong cuộc sống. Ước mơ cho ta mộng tưởng và làm cho  cuộc đời thú vị hơn. Tuy thế, ước mơ không thành dễ đem đến cho ta chán đời, mặc cảm. Bài thơ của Minh Đạo nói về những ước mơ không thành. Nhà thơ ước được lên ngôi, có thể lên ngôi trong cuộc sống, hay lên ngôi trong tình yêu, nhưng sự lên ngôi đó không thành bởi duyên không đến, khiến người ước mơ dài năm tháng chờ mong.
   
Bài thơ không có gì để nói nếu không có hai câu thơ sau: “Thấy tim chợt đổi máu hồng/Y như cánh nhạn bay vòng quanh ta”. Đây là hai câu thơ lạc quan. Ước mơ không thành nhưng ước mơ đã làm thăng hoa trong cuộc sống. Máu hồng trong tim là niềm vui trong trái tim lành mạnh, cánh nhạn bay vòng thể hiện  một bầu trời tự do cho những hy vọng bay lượn trên cao.
   
Nhà thơ Minh Đạo có nhiều ước mơ không thành, nhưng không ưu tư, không buồn phiền, không mặc cảm, lại nẩy sinh ra nhiều hình ảnh đẹp quanh ông. Chính điều nghịch lý với sự thường tình khiến cho ý thơ thẩm thấu vào tâm hồn ta. Những thi vị trong suy tư mới lạ và sâu nhiệm đem vào thơ, làm cho bài thơ 4 câu trở thành độc đáo! Đọc thơ ta nghe như những ước mơ chưa thành trở nên sinh khí làm nóng dòng máu đỏ trong con tim đầy mong muốn, làm nhẹ đi nỗi buồn thất vọng, chia ly và tình yêu  mãi mãi hoài mong.
 
Hồ Kim Công: Xin chọn bài thơ có tựa đề “Chơi Vơi” trong 32 bài thơ đăng trong “Tứ Hữu Đồng Vọng”.
 
CHƠI VƠI
 (Tặng D)
 
Sao nàng sơn nữ cứ trêu ngươi
Giang rộng đôi tay với tới trời
Nơi núi giao mây hoà cảm xúc
Khiến cho hồn lạ cũng chơi vơi
    
Bài thơ chỉ là một bức tranh đẹp, một bức tranh đẹp mà được diễn tả nổi bậc trong 4 câu thơ là một thành công nổi bậc.  Nàng sơn nữ giang rộng đôi tay trên đỉnh non cao tiếp với mây trời, dưới chân nàng chắc chắn trùng trùng điệp điệp rừng xanh có vô vàn khe suối. Đó là một bức tranh nên thơ và hùng vỹ. Bức tranh nên thơ và hùng vỹ đó được người hoạ sĩ vẽ bằng thơ bởi những nét chấm phá điểm xuyết, đủ khơi dậy trí tưởng tượng của con người thấy được toàn cảnh.
 
Hình ảnh đẹp của nàng sơn nữ làm “trêu ngươi” người đứng ngắm. Trêu ngươi có nghĩa là làm cho người ta bực mình một cách cố ý. Ở đây trêu người có nghĩa ngược lại, nghĩa là làm cho đắm đuối đôi mắt người thưởng thức. Hai câu thơ tả tình trước rồi tả cảnh sau đã vẽ được thắng cảnh và nói được diễn biến trong tâm hồn người ngắm.
  
Thế rồi hai câu thơ tiếp hoà điệu được cảm xúc của con người cùng núi cao mây trời trong vô vi vũ trụ. Hai câu thơ “Nơi núi giao mây hoà cảm xúc/Khiến cho hồn lạ cũng chơi vơi” đã nhân cách hoá núi và mây và con người đồng điệu trong sự rung cảm của con tim. Hình như mọi vật bây giờ đều chơi vơi, chơi vơi bởi hình ảnh tuyệt đẹp của người sơn nữ đang giang rộng đôi tay hứng vũ trụ vào lòng.
 
Bài thơ 4 câu của Hồ Kim Công chỉ là một bức tranh, nhưng là một bức tranh treo mãi trong tâm hồn ai thẩm thấu được màu sắc, âm thanh và con tim rung động trong thơ.
 
Nguyệt Minh Hồ (Đỗ Minh Huệ): Xin chọn bài thơ “Mang Đi” trong 33 bài thơ tác giả đăng trong “Tứ Hữu Đồng vọng”:
 
MANG ĐI
                   
Cánh phượng em hái cạnh nhà                 
Mang theo từ đó…đi xa                  
Tâm tư bao mùa phượng nở                    
Bón xanh tưới gốc si già
   
Như tôi đã nói ở trên, thơ 4 câu dễ làm khó hay, bài thơ phải như một chiếc hồ lô có phép thuật chứa đựng con người, không gian, thời gian và mọi vật. Tất nhiên bài thơ “Mang Đi” của nhà thơ Nguyệt Minh Hồ chưa phải là chiếc hồ lô, nhưng đây là một bài thơ 4 câu chứa nhiều ẩn dụ về một mối tình buồn, và cô đọng không gian, thời gian của cuộc tình ly cách.
 
Câu thơ “Cánh phượng em hái cạnh nhà” không khác chi câu thơ “Nhà nàng ở cạnh nhà tôi/Cách nhau cái giậu mồng tơi xanh rờn” trong bài thơ “Người Hàng Xóm” của Nguyễn Bính. Rồi thì người con gái mang cánh phượng kỷ niệm đi xa, để thi nhân ở lại với tâm tư nhớ thương mỗi mùa phượng nở. Tình yêu như trăm ngàn tình yêu đầu đời khác, bài thơ như trăm ngàn bài thơ tình đầu khác, khác chăng là câu thơ thứ 4 thành một tứ thơ lạ kỳ, độc đáo, mang trọn vẹn ẩn ý về một cuộc tình lớn lên trong năm tháng đợi chờ.
 
Người con trai trong thơ đã ôm mối tình, nhớ thương chờ đợi tháng ngày, và cứ mỗi mùa phượng nở thì tình yêu sâu đậm thêm. Cây si là ẩn dụ của tâm tư thương nhớ, cây si xanh là mối tình cứ lớn theo tháng năm. Gốc si gìà là cây đã thành cổ thụ, cây thành cổ thụ nghĩa là tình đã trải qua mưa gió, vươn cao giữa đời trong phong ba bão táp.
 
Câu thơ chót “Bón xanh tưới gốc cây già” trong bài thơ “Mang Đi” làm đôi cánh cất bài thơ bay cao. Bài thơ tưởng như đơn sơ, từ ngữ nhẹ nhàng nhưng tan chảy âm thầm trong thơ một tình yêu thuỷ chung, trường tồn và sâu đậm.
 
Bốn bài thơ trên đây của 4 tác giả không phải là những bài thơ hay nhất trong tập “Tứ Hữu Đồng Vọng”. Đó chỉ là 4 bài thơ người viết thấy hợp với mình trong phút giây chọn lựa. Ước mong quý vị có cơ hội đọc tập thơ để hoà điệu với những vần tuyệt tác mà 4 thi nhân đã đồng vọng giữa vườn thơ trong trẻo vô biên và quyến luyến!
                                       
Châu Thạch

READ MORE - ĐỌC “TỨ HỮU ĐỒNG VỌNG” TẬP THƠ CỦA 4 TÁC GIẢ - Châu Thạch

VĂN TẾ ANH HÙNG THIÊN HỘ DƯƠNG – Kha Tiệm Ly


Nhà văn Kha Tiệm Ly

Than ôi!
 
Rừng Gò Tháp mấy dặm sầu giăng,
Dân Cao Lãnh muôn hàng lệ đổ!
Nhớ người hào kiệt, cỏ cây lúc thảm lúc sầu
Xót kẻ hùng anh, trăng sao khi mờ khi tỏ!
 
Nhớ xưa,
 
Sông Côn (1) trùng trùng linh mạch, sản sinh bao liệt nữ kiên trung,
Núi Thơm (1) ngân ngất khí thiêng, phát tích những anh tài văn võ.
 
Thôn Cù Lâm (1) xuất thiếu niên tài tuấn, đấu vỏ, kéo bè, sức mạnh siêu quần, dân lành cùng thời tôn gọi Ngũ Linh (2)
Đất Ba Giồng (3) nạp hào kiệt hảo bằng, đánh Tây, dẹp Rợ, công cán hơn người, vua sáng đương triều sắc phong Thiên Hộ.
 
Súng Lang Sa đạn bay sáu tỉnh, gót giày đinh dẫm nát xóm thôn; tàn ác sao loài quỷ trắng hung tàn.
Người Nam Kỳ lệ ngập chín sông, tiếng than oán thấu tận trời xanh, thương xót quá kiếp dân đen thống khổ !
 
Kẻ im miệng thì bị rỉa thịt rút xương,
Người phản kháng phải chịu cắt hầu chặt cổ!
 
Vì thế, Võ tướng quân:
 
Trương cờ nghĩa nạp đệ huynh bốn hướng; cờ bảo quốc, cờ an dân, cờ giành lấy độc lập tự do,
Tuốt gươm thiêng kết giao hào kiệt ba miền; gươm trừ ác, gươm diệt thù, gươm chém tan ba đào giông tố.
 
Xứ Ba Giồng chiêu dân lập ấp, gạo trắng nước trong: chỗ lý tưởng cho nghĩa sĩ ẩn mình.
Đất Gò Tháp xây lũy ngăn thù, bưng rộng trấp sâu: vùng đắc địa để  anh hùng dụng võ.
 
Bài quyền Yễm Bách (4), nhắm quân thù giương mạnh thần cung, tên bắn mút tầm,
Đường roi Song Đôi (4), cùng hảo hán chỉ thẳng bảo đao, ngựa phi thẳng vó!
 
Rõ ràng!
 
Tháp Mười đầm lầy miên dã, tạo bao tử địa quỷ khốc thần sầu.
Cao Lãnh cạm bẫy kinh người, góp những chiên công trời long đất lỡ.
 
Trận Mỹ Trà (5) giáp công ba mũi; phá tàu thủy, phá nhà việc, phá hết kho tàng; quân thù nghẹt xác.
Trận hỏa công lửa cháy bốn bề; đốt thằng lính, đốt thằng quan, đốt rụi cánh đồng; lính Tây phơi sọ (6).
 
Rắn thần (7) nhe nanh há họng, mổ thằng nhỏ, mổ thằng to, đám quan binh súng bỏ đầy đường.
Trâu binh (8) hữu đột tả xông, chém đằng trước, chém đằng sau, lũ cướp nước thây nằm vô số!
 
Dân Mỹ Ngãi, dân Ba Giồng, Rạch  Ruộng (9)…,  sát cánh kề vai, bám thế đất, quyết đưa thuyền độc lập cặp bờ.
Đốc Binh Kiều, Lảnh Binh Thăng, Bà Bướm (10)…chung lưng đấu cật, dựa lòng dân cùng trương buồm tự do căng gió.
 
Cao quý thay!
 
Trời cao lồng lộng, vì độc lập giống nòi, chí anh hùng đặt tại non cao.
Súng đạn ầm ầm, vì cơm áo muôn dân, chuyện sanh tử xem như cây cỏ!
 
Xông pha sóng gió, tay giữ vũng chèo,
Đối mặt quân thù, gươm bung khỏi vỏ.
Đồng Tháp Mười thập phần hiểm trở, địch quân càng mạnh, càng kiên định chồng thù.
Dòng Cửu Long chín khúc liệt oanh, giông tố càng to càng oai hùng sóng vỗ
 
Oanh liệt thay!
 
Dù nửa đời oanh liệt, mà dân Nam Kỳ chích đầu với mảnh khăn tang,
Bởi một trận cuồng phong, mà thần Biển Cả rước người về cùng tiên tổ!
 
Sống một lần, uy danh làm khiếp vía với vạn vạn địch quân, nào cần chi sắc phán đại thần,
Thác một lần, tên tuổi được tôn thờ trong triệu triệu trái tim, đâu cầu được siêu thăng tịnh độ!
 
Máu ghi công, xương ghi đức, sử sách thiên thu ghi nét chữ rành rành.
Sống làm tướng, thác làm thần, nhật nguyệt nghìn năm soi tiếng tăm lồ lộ.
 
Người đương thời than:
“Ai về Đòng Tháp mà coi,
Mộ ông Thiên Hộ trăng soi lạnh lùng”
 
Ô hô!
 
Máu cần phải đỏ, máu cần phải tươi, máu đổ vì dân, không hổ thẹn muôn người.
Mộ đâu cần lớn, mộ đâu cần cao; mộ ở lòng người mới trường tồn thiên cổ.
 
Sống vì dân, sống vì nước, bia đá khắc sâu người ái quốc vạn kỷ không phai
Nghĩa bằng biển, nghĩa bằng non, sử xanh đậm nét tiếng anh hùng thiên thu còn đó.
 
Xót thương thay!
 
Thương anh hùng xả thân cứu nước, bao ngày vào tử ra sinh.
Thương nghĩa binh đổ máu phơi xương, cả đời dầm sương dãi gió!
 
Thương người quên mình vì nước mà xác thân dập vùi nơi góc biển ven gành.
Thương người gởi xác sa trường mà hồn phách dật dờ chốn ngàn lau nội cỏ!
 
Thương người tăm hơi vời vợi, chập chờn trong con sóng lênh đênh,
Thương ai chiếc bóng lạnh lùng, hiu hắt dưới đèn khuya mờ tỏ!
 
Nợ tổ quốc, nợ đồng bào dù đã vẹn toàn,
Nợ anh hùng, nợ tào khang vẫn còn dang dở!
 
Tướng quân ôi!
 
Nợ dân đã trả, thần nhân sao chẳng nghênh ngang gõ bước về trời,
Chí lớn đền xong, anh hùng sao chưa ung dung vén mây lướt gió?
 
Ân như sông, ân như núi, đã được muôn người ghi dạ khắc xương,
Danh dậy đất, danh dậy trời, đâu cần mấy tiếng khua chiêng đánh mõ?
 
Hôm nay,
 
Muôn người vọng bái, chốn đền thiêng nghi ngút khói trầm bay,
Một dạ hướng về, miền linh địa đớn đau dòng lệ nhỏ!
 
“Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục” (11) ; hình hài dẫu nát tan, nhưng ô nhục vạn kỷ vẫn lưu truyền,
“Khả mai cốt bất khả mai danh” (12); xương cốt bị chôn vùi, mà thanh danh thiên thu không hoen ố.
 
Ngôn từ vụng dại mà tâm ý vô cùng, kính tiễn đấng hùng anh ngọc bộ đăng trình.
Lễ vật thô sơ nhưng thâm tình viên mãn, ngưỡng mong đại tướng quân thần uy chiếu cố.
 
Bậc tiên hiền một thưở ban ân,
Chúng hậu sinh muôn đời ngưỡng mộ!
 
Thượng hưởng! 
                                                                                
                                                      KHA TIỆM LY
 
...........
 
Chú thích:
 
(1). Những địa danh tại quê hương Thiên Hộ
(2). Ngũ linh: 5 trái linh, mỗi trái 60kg, Võ Duy Dương xách 2 trái, cặp nách 2 trái, cắn 1 trái. Người đời thấy ông sức khỏe thần kỳ nên tôn ông là Ngũ Linh Dương.
(3). Ba Giồng: Địa danh ở Cao Lãnh, căn cứ địa của nghĩa quân
(4). Hai thế võ bí truyền của Thiên Hộ Dương
(5). Mỹ Trà: Một địa danh ở Cao Lãnh, nơi xảy ra trận đánh khốc liệt; quân Pháp đại bại
(6). Phơi sọ: Trong trận hỏa công, quân Pháp chết như rạ, thây phơi đầy đồng; cánh đồng nầy gọi là Đồng Phơi Sọ
(7). Rắn thần: Tương truyền Thiên Hộ Dương có rắn thần giúp sức.
(8). Trâu binh: Thiên Hộ Dương có một vị tướng có tài điều khiển trâu bằng mõ, được phong là Ngưu Quân Thượng Tướng.
(9). Những địa danh tại Đồng Tháp
(10). Tên những tướng lãnh của Thiên Hộ Dương
(11). “Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục” (câu nói xưa): Thà chịu chết chớ không chịu nhục
(12). “Khả mai cốt bất khả mai danh” (câu nói xưa): Có thể chôn xương cốt chớ không thể chôn danh tiếng.

READ MORE - VĂN TẾ ANH HÙNG THIÊN HỘ DƯƠNG – Kha Tiệm Ly

LỤC NGÔN THƠ, LỤC LỤC NGÔN, LÒNG SUỐI CẠN – Thơ Chu Vương Miện

 


 
LỤC NGÔN THƠ
 
trước mặt là duềnh nước mặn
sau lưng là dẫy thùy dương
ta đứng giữa trời đất rộng
phía xa là mấy con thuyền
minh mông một trời mấy nước
buồn vui giữa nắng hoàng hôn
 
bờ sông bên lở bên bồi
con sông quanh co khúc khuỷu
họa hoằn có đoạn chẩy xuôi
phía trái trường sơn trùng điệp
ven đường hoa nở thêm vui
thuyền trôi lững lờ trên nước
chiều trôi trên bãi tân bồi
 
cũng rầu làm thân con bướm
ở không bay tới bay lui
người sống chả hay chả biết
người chết khóc lóc rồi thôi?
thân thiết có chàng Nguyễn Bính
giờ đây xanh cỏ mất rồi?
làm thơ dăm ngàn cách trở
bây chừ 1 ánh trăng soi
 
chim bông lau cánh đồng lau
anh đi trước em đi sau
gió ngược chúng mình tơi tả
tóc tai nghiêng ngả trên đầu
trước mặt là thung xám nghoét
bên triền một cánh đồng dâu
 
có người thề để mà nhớ
có người thề để mà quên
người nói như đinh đóng cột
có người nói xong liếm liền
có người hứa nhăng hứa cuội
có người thề thốt luôn luôn?
 
 
LỤC LỤC NGÔN
 
sáu năm hoa nở hoa rụng
nở một mình rụng một mình
hai người chả còn gì nữa
lặng lờ an phận loài rong
hoa nào vô ưu tĩnh mạc
hoa nào vô nghĩa vộ tình
trước mặt lòng thung lũng rộng
bốn bề bát ngát xa trông?
 
miếng trầu là đầu câu chuyện
văn chương nguồn cội oan gia
cũng chỉ dăm câu bằng trắc
mà sao? tù mãi tận giờ?
 
tội tình thay cho trận gió
thổi lá vàng thổi lá hồng
lá nào cũng rơi xuống đất
con gái nào cũng lấy chồng?
tội nghiệp thi nhân nốc rượu
uống cả ngày có hơn không?
 
núi bạc đầu từ nguyên thủy
tuyết phủ trắng tự bao giờ
mây lâu lâu lại xuống thấp
chỉ có đêm và có mưa
lâu lâu bầy chim trốn tuyết
bay vội vàng và quá xa
ta vẫn nằm thiu thiu ngủ
chớp mắt à một sát na
 
đi trên con đường phong đỏ
thời xưa chả phải thời giờ
lang thang con đường phong tím
không còn dang dấp cà ngơ
thời gian không còn xán lạn
 
lùa đi năm tháng lững lờ
hoa phượng gió bay lãng đãng
vô tình còn chút đường tơ
năm năm thay cành thay lá
làm sao? tìm lại bây giờ?
 
 
LÒNG SUỐI CẠN
 
vì lòng suối cạn trước thác cạn
sau trơ ra bờ vực đá tai
 mèo cá chết nổi khô trên mặt
cát bùn non chen lẫn cả rong
bèo đâu nghĩ có ngày giòng thác
cạn đáy hồ đập nước đá tai
heo hai bên thềm núi mây khát
gió mây xám về qua quá đèo
 heo người cạn trơ ra giòng tóc
cạn phương xa có lẽ chả nhớ
gì? sóng cuộn uốn quanh hàng lớp
lớp hàng dương xõa tóc khóc Cam
Li từng hàng nham thạch chờ hoang
phế bãi cát từ xưa đã võ
vàng người mới tóc đen chừ tóc
trắng một mẩu dã tràng biển lang
thang thì trước hay sau đều cạn
cả bãi bờ hưu hắt nỗi niêm
riêng sóng đâu cào mãi trên gành
đá xô trọn vào lòng Thái Bình
Dương
 
Chu Vương Miện

READ MORE - LỤC NGÔN THƠ, LỤC LỤC NGÔN, LÒNG SUỐI CẠN – Thơ Chu Vương Miện

Chùm ảnh HOA CACTUS MÀU TRẮNG - Chu Vương Miện

 (Bấm chuột vào ảnh để phóng ảnh lớn hơn.)











READ MORE - Chùm ảnh HOA CACTUS MÀU TRẮNG - Chu Vương Miện

Chùm thơ Ngày PHẬT THÀNH ĐẠO - Mặc Phương Tử

 


Chùm thơ 

Ngày PHẬT THÀNH ĐẠO



PHẬT


Sen thơm miền Cực Lạc

Sen thơm cõi ta bà.

Tìm ra; đây đó khác,

Ngồi lại; Phật hằng sa.




GIÁO HOÁ


Phật gọi tỳ kheo đến

Mở ra phương trời tâm.

Ngồi bên bờ ảo ảnh,

Mà nghe lời thậm thâm.




YÊN TĨNH


Phật ngồi trên đỉnh tuyết

Mà sau cõi dâng bông.

Đá ngồi bên hồn nguyệt,

Nghe tĩnh giọt sương trong.





MIỀN SINH DIỆT


Hoa nở bên trời hạnh

Thơm lừng hương cõi tâm

Ở đây miền sinh diệt,

Tụng bài kinh thậm thâm.





NHIỆM MẦU


Ta rót vào cõi mộng

Một chút niềm suy tư.

Để nghe từ cuộc sống,

Ngàn hương hoa nhiệm mầu.



South Dakota, 6/12/2022.

MẶC PHƯƠNG TỬ




READ MORE - Chùm thơ Ngày PHẬT THÀNH ĐẠO - Mặc Phương Tử

MÙA XUÂN VỀ PHƯƠNG NAM - Thơ Nguyễn An Bình

 



NGUYỄN AN BÌNH

 

MÙA XUÂN VỀ PHƯƠNG NAM


Ta như cánh én trôi về Phương Nam

Theo đường bay của loài chim di trú

Mùa xô nghiêng giấc mơ ta ngày cũ

Nước sông Tiền reo nắng đục mưa trong.


Thả tình mình trên ngọn sóng Cửu Long

Mấy câu hò cũng nên duyên chồng vợ

Bài vọng cổ xa xưa em còn nhớ

Kiếp thương hồ chìm nổi nhịp song lang.


Ơi nắng xuân sao xanh mướt mỡ màng

Dòng nhựa ấm nẩy chồi non lộc lá

Giọt mưa xuân thấm sâu vào đất mẹ

Dậy đất trời đánh thức một mùa hoa.


Dẫu lỡ bồi thơm mãi hạt phù sa

Lời ước hẹn mùa xuân vừa chạm ngõ

Tuổi trẻ ta giống cánh diều thuở nọ

Mãi ham vui đâu nhớ tiếng em cười.


Cho ta gọi hai tiếng “Phương Nam” ơi 

Dòng sông Hậu mang mang tình đất nước

Sắc hoa vàng lung linh ngoài hiên trước

Đón ta về - bóng mẹ có còn không?


5/12/2022

Nguyễn An Bình

luongmanh2106@gmail.com









READ MORE - MÙA XUÂN VỀ PHƯƠNG NAM - Thơ Nguyễn An Bình

ÂM HÁN VIỆT TÊN 32 QUỐC GIA CÓ ĐỘI TUYỂN BÓNG ĐÁ NAM DỰ WORLD CUP 2022 (KỲ I) – La Thụy



                                     KỲ I

Mùa World Cup 2022 diễn ra thật sôi động. Mọi người cùng xem, reo hò và bình luận rôm rả. Tôi đọc trên Facebook, thấy có  vài bạn ghi tên các đội tuyển bóng đá các quốc gia theo âm Hán Việt. Tuy nhiên, đôi khi có những sự lẫn lộn giữa BA TÂY với BA TƯ hay giữa Á CĂN ĐÌNH và A PHÚ HÃN...
Tên các quốc gia ghi bằng âm Hán Việt khá thịnh hành ở miền Nam trước năm 1975 và trên sách báo của người Việt ở hải ngoại vài năm sau 1975 rồi từ từ biến mất dần.
Cảm hứng nảy sinh, tôi mày mò tra cứu và viết lên những gì mình tìm hiểu về tên các đội tuyển bóng đá nam tham dự World Cup 2022 ghi bằng âm Hán Việt
 
1/ BRASIL (BA TÂY)
 
- BRASIL được người Trung Hoa phiên âm là [Bāxī], viết là viết là巴西. Người Việt miền Bắc đọc là Bra-xin (âm gần với tiếng gốc là Brasil)
巴西 có âm Hán Việt là BA TÂY, trước đây được gọi là Bi Lê Diên Lô. (có lẽ do người Trung Hoa phiên âm từ tiếng Pháp Brésil [bʁe.zil])

Danh xưng BA TÂY còn được lưu hành ở miền Nam cho đến năm 1975 và trên sách báo của người Việt ở hải ngoại vài năm sau 1975 rồi mất dần vị thế độc tôn. Hiện nay chỉ một ít người lớn tuổi biết Ba Tây là nước nào. Những người trẻ hơn, từ trong nước ra chỉ biết Bra-xin. Số khác đông hơn, già có, trẻ có, lại chỉ thích viết Brazil, phát âm theo tiếng Bồ Đào Nha: BRASIL [bɾaˈziw], phát âm kiểu Mỹ Brazil /brəˈzɪl/, hoặc kiểu Pháp Brésil [bʁe.zil] (B-rê-din)
Brazil (viết theo tiếng Anh), tên gọi chính thức là Cộng hòa Liên bang Brarzil (República Federativa do Brasil – tiếng Bồ Đào Nha), là quốc gia lớn nhất Nam Mỹ. Brasil là quốc gia lớn thứ năm trên thế giới về diện tích lẫn dân số với hơn 214 triệu người. Brasil là quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha duy nhất ở châu Mỹ và lớn nhất trên thế giới.

BA TÂY là thành viên của FIFA từ năm 1923 và là thành viên của CONMEBOL từ năm 1916. BA TÂY là đội tuyển bóng đá nam thành công nhất trên thế giới hiện nay, với năm lần giành vị trí số một giải vô địch bóng đá thế giới của FIFA (1958, 1962, 1970, 1994 và 2002). Có một câu nói vui phổ biến trong bóng đá là “Người Anh sáng tạo ra môn bóng đá, và người Brasil đã hoàn thiện nó”. BA TÂY cũng là đội tuyển bóng đá nam duy nhất tham dự tất cả các vòng chung kết bóng đá thế giới từ trước đến nay. Hầu như lần nào tham gia World Cup, thì đội tuyển bóng đá nam BA TÂY đều là ứng cử viên chức danh vô địch.
 
Đội tuyển bóng đá nam BA TÂY dự World Cup 2022

2/  IRAN (BA TƯ)
 
Iran tên chính thức là Cộng hòa Hồi giáo Iran (Islamic Republic of Iran) còn được gọi là Ba Tư, là một quốc gia ở Tây Á. Đế quốc BA TƯ (Persia) được mệnh danh là xứ “Nghìn lẻ một đêm”
- PERSIA (hoặc Perse) được người Trung Hoa phiên âm là [bēi sī], viết là  波斯
 波斯 có âm Hán Việt là BA TƯ
Persia (tiếng Anh) thuộc Á châu. Nay gọi là Iran (Y-Lãng 伊朗).
IRAN được người Trung Hoa phiên âm là [Yīlǎng], viết là 伊朗.
 伊朗 có âm Hán Việt là Y LÃNG
 
Đội tuyển bóng đá nam BA TƯ dự World Cup 2022

Iran giáp với Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ ở phía tây, giáp Azerbaijan và Armenia ở phía tây bắc, giáp biển Caspi và Turkmenistan ở phía bắc, giáp Afghanistan và Pakistan ở phía đông, giáp Vịnh Oman và Vịnh Ba Tư phía Nam. Thủ đô là Tehran. Tên cũ: Ba Tư, I-răng, Y-lang.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Iran được FIFA công nhận là IR Iran, đại diện cho Iran ở môn bóng đá nam quốc tế kể từ trận đấu đầu tiên vào năm 1941. Đội được quản lý bởi Liên đoàn bóng đá Cộng hòa Hồi giáo Iran. Đội tuyển thuộc thẩm quyền toàn cầu của FIFA và được quản lý ở Châu Á bởi AFC. Sân nhà của đội là Sân vận động Azadi ở Tehran.

Ở cấp độ châu lục, Đội tuyển bóng đá nam BA TƯ đã 3 lần vô địch Asian Cup vào các năm 1968, 1972 và 1976. Thành tích tốt nhất của quốc gia tại Thế vận hội là lọt vào tứ kết tại Thế vận hội Montreal 1976. Tại FIFA World Cup, BA TƯ đã vượt qua vòng loại sáu lần (1978, 1998, 2006, 2014, 2018 và 2022) nhưng chưa bao giờ vượt qua vòng bảng; họ chỉ thắng ba trận: trước Hoa Kỳ năm 1998, Maroc năm 2018 và Xứ Wales vào năm 2022.


3/ FRANCE (PHÁP)
 
Người Trung Hoa phiên âm tên France [fʁɑ̃s] (Phờ -răng-xơ), chỉ nước Pháp. Người Trung còn có một cách phiên âm chữ France khác thành /Fǎ lán xī/, viết theo Hán Tự là 法蘭西 (Pháp Lan Tây) nói tắt của cụm từ“Pháp lan tây cộng hòa quốc” 法蘭西共和國 (tiếng Anh: The Republic of France).
Nước Pháp còn được người Trung Hoa phiên âm [Fàguó], viết là 法国.
法国 có âm Hán Việt là Pháp Quốc.
Tên gọi khác: Pháp Lan Tây, Phú Lãng Sa, Lang Sa
 
Đội tuyển bóng đá nam PHÁP dự World Cup 2022

Pháp tên chính thức là Cộng hòa Pháp (tiếng Pháp: République française) (tiếng Anh: French Republic), là một quốc gia có lãnh thổ chính nằm tại Tây Âu cùng một số vùng và lãnh thổ hải ngoại. Pháp là nước cộng hòa bán tổng thống nhất thể, thủ đô Paris cũng là thành phố lớn nhất, trung tâm văn hóa và thương mại chính của quốc gia. Các trung tâm đô thị lớn khác là Marseille, Lyon, Lille, Nice, Toulouse và Bordeaux.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp (tiếng Pháp: Équipe de France de football) là đội tuyển đại diện cho Pháp ở môn bóng đá nam quốc tế và được kiểm soát bởi Liên đoàn bóng đá Pháp (Fédération française de football), còn được gọi là FFF. Màu áo của đội là xanh lam, trắng và đỏ, và coq gaulois là biểu tượng của nó. Pháp thường được gọi là Les Bleus (The Blues). Họ là nhà đương kim vô địch thế giới, từng giành quyền tham dự vòng chung kết World Cup gần đây nhất vào năm 2018.

Pháp thi đấu trên sân nhà tại Stade de France ở Saint-Denis, Île-de-France, và huấn luyện viên của họ là Didier Deschamps. Họ đã giành được hai FIFA World Cup, hai UEFA Euro, hai FIFA Confederations Cup, một CONMEBOL–UEFA Cup of Champions và một danh hiệu UEFA Nations League.

Pháp là một trong bốn đội châu Âu tham dự World Cup khai mạc năm 1930. Hai mươi tám năm sau, đội do Raymond Kopa và Just Fontaine dẫn dắt đã về đích ở vị trí thứ ba tại Giải vô địch bóng đá thế giới 1958 .

Năm 1984, dưới sự dẫn dắt của người từng ba lần giành Quả bóng vàng Michel Platini, Pháp đã vô địch UEFA Euro 1984 (danh hiệu chính thức đầu tiên), một CONMEBOL–UEFA Cup of Champions (1985) và lọt vào hai trận bán kết World Cup khác (1982 và 1986). Tuy nhiên, Pháp chỉ bắt đầu đạt đến đỉnh cao từ những năm 1990 trở đi, với việc thành lập INF Clairefontaine.

Dưới chiếc băng đội trưởng của Didier Deschamps, và với Zinedine Zidane trên sân, Les Bleus đã vô địch FIFA World Cup vào năm 1998 và đăng quang tại UEFA Euro 2000. Họ cũng giành được Cúp Liên đoàn các châu lục vào năm 2001 và 2003.

Cuối cùng, đội tuyển Pháp đã trở thành đội tuyển quốc gia châu Âu đầu tiên vô địch tất cả các giải đấu cấp cao của FIFA và liên đoàn sau khi giành chức vô địch UEFA Nations League vào tháng 10 năm 2021.

4/ ARGENTINA (Á CĂN ĐÌNH)
 
Argentina được người Trung Hoa phiên âm [Āgēntíng], viết là 阿根廷.
阿根廷 có âm Hán Việt là Á căn đình.
 
Đội tuyển bóng đá nam Á CĂN ĐÌNH dự World Cup 2022

Argentina [aɾxenˈtina] (phiên âm tiếng Việt: Ác-hen-ti-na), tên gọi chính thức là Cộng hòa Argentina (tiếng Tây Ban Nha: República de Argentina) là quốc gia lớn thứ hai ở lục địa Nam Mỹ theo diện tích, chỉ sau Brasil. Quốc gia này theo thể chế liên bang, hình thành với 23 tỉnh và một thành phố tự trị là thủ đô Buenos Aires. Argentina có diện tích lớn thứ 8 trên thế giới và lớn nhất trong số các nước nói tiếng Tây Ban Nha, tuy nhiên, nếu xét về quy mô dân số thì México, Colombia và Tây Ban Nha đông dân hơn.
Lãnh thổ Argentina trải dài từ dãy núi Andes ở phía tây cho đến biển Đại Tây Dương ở phía đông. Quốc gia này giáp với Paraguay và Bolivia về phía bắc, với Brasil, Uruguay về phía đông bắc và Chile về phía tây và nam.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina (tiếng Tây Ban Nha: Selección de fútbol de Argentina; tiếng Anh: Argentina national football team) là đội tuyển bóng đá thuộc bảo hộ của Hiệp hội bóng đá Argentina và đại diện cho Argentina trên bình diện quốc tế. 

Đội tuyển bóng đá nam Á CĂN ĐÌNH đã 2 lần vô địch thế giới vào các năm 1978 và 1986 cùng 15 lần vô địch Nam Mỹ. Ngoài ra, Á CĂN ĐÌNH từng giành tấm huy chương bạc của Thế vận hội Mùa hè 1928 tại Amsterdam, Hà Lan và 5 tấm huy chương vàng của Đại hội Thể thao liên Mỹ. 

Đội tuyển bóng đá nam Á CĂN ĐÌNH thường xuyên là ứng cử viên chức danh vô địch mỗi lần tham dự World Cup.

5/ JAPAN (NHẬT BẢN)
 
Japan được người Trung Hoa phiên âm [Rìběn], viết là 日本.
日本 có âm Hán Việt là Nhật Bản. Tên cũ: Phù Tang, Đông Doanh, Oa, Đại Hòa (Yamato)
 
Đội tuyển bóng đá nam NHẬT BẢN dự World Cup 2022

Nhật Bản (Nhật:日本 Hepburn: Nihon hoặc Nippon?), trong khẩu ngữ thường được gọi tắt là Nhật, tên đầy đủ là Nhật Bản Quốc (日本国 Nihon-koku hoặc Nippon-koku?), là một quốc gia và đảo quốc có chủ quyền nằm ở khu vực Đông Á. Quốc gia này nằm bên rìa phía đông của biển Nhật Bản và biển Hoa Đông, phía tây giáp với bán đảo Triều Tiên qua biển Nhật Bản, phía bắc giáp với vùng Viễn Đông của Liên bang Nga theo biển Okhotsk và phía nam giáp với đảo Đài Loan qua biển Hoa Đông. Tokyo là đô thị lớn nhất nước này; các thành phố lớn bao gồm Yokohama, Osaka, Nagoya, Sapporo, Fukuoka, Kobe và Kyoto.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Nhật Bản (サッカー日本代表 (Soccer Nhật Bản Đại Biểu) Sakkā Nippon Daihyō?) là đội tuyển đại diện của Nhật Bản trong môn bóng đá được điều hành bởi Hiệp hội bóng đá Nhật Bản (JFA).

Nhật Bản là một trong những đội tuyển bóng đá mạnh nhất và thành công nhất châu Á, khi đã có 7 lần liên tiếp gần đây tham dự Giải bóng đá vô địch thế giới, trong đó có ba lần lọt vào vòng 2 các năm 2002, 2010 và 2018. Đội cũng đang nắm giữ kỷ lục vô địch Cúp bóng đá châu Á với 4 lần vào các năm 1992, 2000, 2004 và 2011. Nhật Bản từng giành ngôi Á quân tại Cúp Liên đoàn các châu lục 2001 và là một trong ba đội tuyển châu Á bên cạnh Úc và Ả Rập Xê Út từng lọt vào chung kết một giải đấu do FIFA tổ chức dành cho đội tuyển quốc gia. Ở cấp độ khu vực, đội từng có bốn lần vô địch Cúp bóng đá Đông Á (1992, 1995, 1998, 2013). 

Đội tuyển Nhật Bản có biệt danh chính thức là Samurai Blue (サムライ・ブルー Samurai Burū?)[9] sử dụng bởi JFA, còn truyền thông Nhật Bản thường gọi theo họ của huấn luyện viên đương nhiệm + "Japan", như hiện tại là Moriyasu Japan (森保ジャパン?). 

Đối thủ chính của Nhật Bản tại đấu trường châu lục là nước láng giềng Hàn Quốc và gần đây là Úc. Ngoài ra, đội cũng phát triển sự kình địch với Iran và Ả Rập Xê Út ở Tây Á. 

Nhật Bản là đội đầu tiên bên ngoài châu Mỹ tham dự Cúp bóng đá Nam Mỹ với tư cách là khách mời, họ đã được mời vào các giải 1999, 2011, 2015, và 2019, mặc dù họ chỉ tham gia giải năm 1999 và 2019.

6/ POLAND (BA LAN)
 
Poland được người Trung Hoa phiên âm là được [Bō lán], viết là 波蘭 
波蘭 có âm Hán Việt là Ba Lan.
 
             
      Đội tuyển bóng đá nam BA LAN dự World Cup 2022

Ba Lan (tiếng Ba Lan: Polska), tên chính thức là Cộng hòa Ba Lan (tiếng Ba Lan: Rzeczpospolita Polska), là một quốc gia có chủ quyền ở Trung Âu, tiếp giáp với các nước Đức, Slovakia, Cộng hòa Séc, Ukraina, Belarus, Litva, Nga và biển Baltic; diện tích 312.696 km², dân số 38,5 triệu (2020) gần như thuần chủng người Ba Lan, đa phần (95%) theo đạo Công giáo Rôma được truyền bá vào đây khi nhà nước Ba Lan đầu tiên hình thành vào thế kỷ thứ X. Ba Lan thuộc khu vực Trung Âu. 

Đội tuyển bóng đá quốc gia Ba Lan (tiếng Ba Lan: Reprezentacja Polski w piłce nożnej) là đội tuyển cấp quốc gia của Ba Lan do Hiệp hội bóng đá Ba Lan quản lý. 

Đội bóng thi đấu trận đấu quốc tế đầu tiên vào 18 tháng 12 năm 1921 tại Budapest gặp Hungary với kết quả thua 0-1. Ba Lan giành được huy chương vàng ở Thế vận hội Mùa hè 1972 tại München, huy chương bạc ở Thế vận hội Mùa hè 1976 tại Montréal. Ở các kì World Cup, thứ hạng cao nhất của Ba Lan là xếp thứ ba (2 lần): 1974 và 1982. Ở các kì Euro, thành tích tốt nhất của đội cho đến nay là lọt vào tứ kết của Euro 2016.

7/ PORTUGAL (BỒ ĐÀO NHA)
 
Portugal được người Trung Hoa phiên âm là [Pútáoyá], viết là 葡萄牙.
葡萄牙 có âm Hán Việt là Bồ Đào Nha.
 
Đội tuyển bóng đá nam BỒ ĐÀO NHA dự World Cup 2022

Bồ Đào Nha (tiếng Bồ Đào Nha: Portugal, [puɾtuˈɣaɫ]), tên gọi chính thức là Cộng hòa Bồ Đào Nha (tiếng Bồ Đào Nha: República Portuguesa[ʁɨ'publikɐ puɾtu'ɣezɐ]) là một quốc gia nằm ở phía Tây Nam của khu vực châu Âu, trên bán đảo Iberia và cực Tây của châu Âu lục địa. Bồ Đào Nha giáp với Đại Tây Dương ở phía Tây và phía Nam, giáp Tây Ban Nha ở phía Đông và phía Bắc. Các quần đảo Açores và Madeira ở ngoài khơi Đại Tây Dương cũng thuộc quyền quản lý của Bồ Đào Nha.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Bồ Đào Nha (tiếng Bồ Đào Nha: Seleção Portuguesa de Futebol), là đội tuyển bóng đá nam đại diện cho Bồ Đào Nha trên bình diện quốc tế, được quản lý bởi Liên đoàn bóng đá Bồ Đào Nha.

Lần đầu tiên Bồ Đào Nha tham dự một vòng chung kết giải đấu lớn là tại World Cup 1966, nơi chứng kiến ​​ Quả bóng vàng Eusébio cán đích ở vị trí thứ ba. Hai lần tiếp theo Bồ Đào Nha vượt qua vòng chung kết World Cup là vào các năm 1986 và 2002, đều dừng bước ở vòng bảng. Bồ Đào Nha cũng lọt vào bán kết của UEFA Euro 1984, để thua 3–2 sau hiệp phụ trước đội chủ nhà và đội chiến thắng chung cuộc là Pháp.

Bồ Đào Nha đã sản sinh ra một số cầu thủ đẳng cấp thế giới, chẳng hạn như Luís Figo, Rui Costa, Ricardo Carvalho và Cristiano Ronaldo, những người được coi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất. Mặc dù mất nhiều cầu thủ thuộc thế hệ vàng, những cầu thủ mới như Fábio Coentrão, João Moutinho, Nani và Pepe đã giúp người Bồ Đào Nha lọt vào bán kết Euro 2012, thua Tây Ban Nha trên chấm phạt đền, với Cristiano Ronaldo kết thúc với tư cách là đồng vua phá lưới của giải đấu với ba bàn thắng. 

Bồ Đào Nha được gọi thông tục là Seleção das Quinas (giai thoại dựa trên lá cờ của quốc gia này) và có những đối thủ đáng chú ý với Brasil, người mà họ có nhiều mối quan hệ văn hóa chung, và với Tây Ban Nha, được gọi là A Guerra Ibérica ở Tiếng Bồ Đào Nha hay “Chiến tranh Iberia” trong tiếng Anh, với sự cạnh tranh giữa hai quốc gia từ năm 1581.

Huấn luyện viên trưởng hiện tại của đội là Fernando Santos và đội trưởng là Cristiano Ronaldo, người cũng đang giữ kỷ lục khoác áo đội tuyển nhiều nhất và ghi nhiều bàn thắng nhất.


 8/ DENMARK (ĐAN MẠCH)
 
Denmark được người Trung Hoa phiên âm là [Dānmài], viết là 丹麥
丹麥 có âm Hán Việt là Đan Mạch. Tên cũ: Đa Na Mặc.
 
Đội tuyển bóng đá nam ĐAN MẠCH dự World Cup 2022

Đan Mạch (tiếng Đan Mạch: Danmark) là một quốc gia thuộc vùng Scandinavia ở Bắc Âu và là thành viên chính của Vương quốc Đan Mạch. Đan Mạch nằm ở vùng cực nam của các nước Nordic, nằm phía Tây Nam của Thụy Điển, phía Nam của Na Uy, giáp với Canada về phía Tây Bắc và giáp với Đức về phía Nam. Đan Mạch giáp cả biển Baltic và biển Bắc. Đan Mạch bao gồm một bán đảo lớn, Jutland (Jylland) và nhiều đảo, được biết đến nhiều nhất là Zealand (Sjælland), Funen (Fyn), Vendsyssel-Thy, Lolland, Falster, Bornholm, và hàng trăm đảo nhỏ thường được gọi là quần đảo Đan Mạch. Đan Mạch từ lâu đã kiểm soát cửa ngõ vào biển Baltic. Trước khi có kênh đào Kiel, nước chảy vào biển Baltic qua ba eo biển được gọi là những eo biển Đan Mạch.
Đan Mạch là một quốc gia quân chủ lập hiến với thể chế đại nghị. Đan Mạch có một chính phủ cấp quốc gia và chính quyền địa phương ở 98 khu tự quản. Đan Mạch là thành viên của Liên minh châu Âu từ năm 1973, mặc dù không thuộc khu vực đồng Euro. Đan Mạch là 1 trong những thành viên sáng lập của NATO và OECD.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Đan Mạch (tiếng Đan Mạch: Danmarks fodboldlandshold) là đội tuyển của Hiệp hội bóng đá Đan Mạch và đại diện cho Đan Mạch trên bình diện quốc tế. Đội được kiểm soát bởi Hiệp hội bóng đá Đan Mạch (DBU), cơ quan quản lý các câu lạc bộ bóng đá được tổ chức trực thuộc DBU. 

Đan Mạch là đội giành huy chương vàng môn Bóng đá nam tại Thế vận hội Olympics mùa hè năm 1906 và giành huy chương bạc tại Thế vận hội 1908 và 1912. Tuy nhiên, vì những kẻ nghiệp dư đã cấm các cầu thủ quốc tế của họ trở thành chuyên gia ở các câu lạc bộ nước ngoài, Đan Mạch đã không đủ điều kiện tham dự FIFA World Cup cho đến năm 1986, mặc dù họ đã giành được một huy chương bạc Olympic khác vào năm 1960.

Đan Mạch vẫn cạnh tranh trong các giải đấu quốc tế. Chiến thắng tại giải vô địch bóng đá châu Âu năm 1992 tại Thụy Điển đánh dấu danh hiệu nổi bật nhất của đội, khi đánh bại đương kim vô địch Hà Lan trong trận bán kết và Đức trong trận chung kết. Họ cũng giành được King Fahd Cup 1995, đánh bại Argentina trong trận chung kết. Thành tích tốt nhất World Cup của Đội tuyển Đan Mạch là vào tứ kết năm 1998, khi để thua 3–2 trong trận tứ kết trước Brasil. Đan Mạch cũng lọt vào vòng 1/16 vào các năm 1986, 2002 và 2018.

9/ GERMANY (ĐỨC)
 
Germany được người Trung Hoa phiên âm là [dé yì zhì], viết là 德意志 
Nước Đức được gọi là 德意志 (âm Hán-Việt: Đức Ý Chí), gọi tắt là 德國 (Đức quốc). Cũng giống như Anh, Pháp, Mỹ..., người Việt hay bỏ chữ "quốc" đi, chỉ còn gọi là "Đức".
Đức Quốc 德國  được người Trung Hoa phiên âm là [Déguó]
Tên cũ: Nhật Nhĩ Man, An Lê Mân, Đức Ý Chí.
 
Đội tuyển bóng đá nam ĐAN MẠCH dự World Cup 2022

Đức (tiếng Đức: Deutschland, phát âm [ˈdɔjtʃlant]), tên chính thức là Cộng hòa Liên bang Đức (tiếng Đức: Bundesrepublik Deutschland), là quốc gia độc lập có chủ quyền ở khu vực Trung Âu. Quốc gia này là một nước nghị viện liên bang bao gồm 16 bang. Đức có tổng diện tích là 357.022 km² và khí hậu theo mùa, phần lớn là ôn hòa. Dân số Đức vào khoảng hơn 83 triệu, là quốc gia đông dân thứ hai ở Châu Âu (sau Nga). Đức là quốc gia có số lượng người nhập cư cao thứ hai thế giới chỉ sau Hoa Kỳ, theo số liệu năm 2014. Thủ đô và vùng đô thị lớn nhất của Đức là Berlin. Các thành phố lớn khác gồm có Hamburg, München, Köln, Frankfurt, Stuttgart và Düsseldorf.

Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức (tiếng Đức: Die deutsche Fußballnationalmannschaft) là đội tuyển bóng đá nam quốc gia đại diện Đức trong các giải đấu môn thể thao bóng đá nam quốc tế kể từ năm 1908. Hiệp hội bóng đá Đức (Deutscher Fußball-Bund, thành lập năm 1900) là cấp quản lý của đội tuyển. Kể từ khi DFB được tái lập năm 1949, đội tuyển đại diện cho Cộng hòa Liên bang Đức. Sau thời kỳ Đồng Minh chiếm đóng Đức, đã từng có hai đội tuyển quốc gia khác của Đức được FIFA công nhận: Đội tuyển Saarland đại diện cho Saarland (1950–1956) và Đội tuyển Đông Đức đại diện cho Cộng hòa Dân chủ Đức (1952–1990). Thành tích của cả hai đều được ghép vào lịch sử đội tuyển quốc gia Đức hiện tại. Tên gọi chính thức và mã hiệu "Germany FR (FRG)" được viết gọn thành "Germany (GER)" sau khi 2 miền nước Đức tái thống nhất năm 1990.                                                            
Đức là một trong những đội tuyển thành công nhất trên đấu trường quốc tế với khối thành tích: 4 lần vô địch World Cup (1954, 1974, 1990 và 2014), 1 lần vô địch Cúp Liên đoàn các châu lục 2017 và 3 lần vô địch Euro (1972, 1980 và 1996). Họ cũng từng 3 lần giành vị trí á quân ở Euro và 4 lần á quân ở World Cup cũng như 4 lần ở vị trí thứ ba. Còn ở đấu trường Olympic, đội tuyển Đông Đức cũ từng giành huy chương vàng vào năm 1976 trong khi đội tuyển Tây Đức (tiền thân của đội tuyển Đức ngày nay) giành một huy chương bạc và ba huy chương đồng.

Sau khi bế mạc World Cup 2014, đội tuyển Đức giành hệ số Elo cao nhất trong lịch sử của tất cả các đội tuyển quốc gia, với kỷ lục 2200 điểm. Sau khi giành Cúp Liên đoàn các châu lục 2017, đội trở thành một trong bốn - cùng với Brazil, Argentina và Pháp - giành được 3 danh hiệu bóng đá nam quan trọng nhất mà FIFA công nhận: World Cup, Confederations Cup và Olympic. Các đội này cũng đều đã giành chức vô địch lục địa (Euro/Copa América) tương ứng với họ. 

Đội tuyển Đức cũng là đội tuyển thuộc Liên đoàn bóng đá châu Âu đầu tiên và duy nhất từ trước đến nay giành chức vô địch World Cup trên đất Nam Mỹ. Đức cũng là đội tuyển châu Âu duy nhất đã tham dự mọi kỳ World Cup từ trước tới nay khi họ chủ động tham gia và được cho phép với chỉ một lần bị FIFA cấm tham dự năm 1950 do ảnh hưởng chính trị từ Chiến tranh thế giới lần thứ hai rồi liên tục dự World Cup tới nay. Đảm nhận công tác dẫn dắt và huấn luyện đội tuyển từ ngày 1 tháng 8 năm 2021 là Hans-Dieter Flick                      

                                                         La Thụy sưu tầm và biên tập

                                                                 
(Hẹn đăng tiếp kỳ sau)

READ MORE - ÂM HÁN VIỆT TÊN 32 QUỐC GIA CÓ ĐỘI TUYỂN BÓNG ĐÁ NAM DỰ WORLD CUP 2022 (KỲ I) – La Thụy