TRANG THUẦN TÚY VĂN HỌC NGHỆ THUẬT CỦA NGƯỜI QUẢNG TRỊ VÀ NGƯỜI YÊU MẾN QUẢNG TRỊ.
Chúc Mừng Năm Mới
Thursday, April 21, 2016
THƠ NGẮN NGỌT NGÀO NGUYỄN NHƯ MÂY - Châu Thạch
Nguyễn Như Mây
THƠ NGẮN NGỌT NGÀO
NGUYỄN NHƯ MÂY
Châu
Thạch
Thật tình tôi không biết Nguyễn Như Mây
là ai và tôi đã kết bạn với người ấy trên Facebook khi nào. Tình cờ tôi lọt vào
dòng thời gian của trang Facebook Nguyễn Như Mây và đọc được những bài thơ dài
của tác giả với rất nhiều cuốn hút. Thế rồi tôi lần đến những bài thơ ngắn và
nhiều cảm nhận thú vị đến với tôi một cách ngọt ngào. Tôi có cái tật phải viết
lời bình cho những bài thơ mà tôi yêu mến, vì không viết thì tôi ăn không ngon
và ngủ chẳng yên. Vậy nên nếu Nguyễn Như Mây là một nhà thơ có tên tuổi thì tôi
xin mạo muội chạm vào chéo áo của ông, còn nếu Nguyễn Như Mây là một cây bút
vườn thì tôi xin kết nghĩa vườn cùng tác giả vì, tôi vốn là một ông lão nhà quê
làm vườn, chuyên hái hoa thơ bán cho đời với giá không một đồng xu. Tôi đã một
lần viết bài “Thơ ngắn lạ đời Lê Thiên Minh Khoa” là một cây bút ngông thượng
thừa tại Bà Rịa Vũng Tàu. Nay tôi xin viết “Thơ ngắn ngọt ngào Nguyễn Như Mây”
để thổ lộ một phần những cảm xúc mà thơ
ngắn của một nhà thơ người dưng đem đến cho tôi.
Trước hết hãy cùng nhau uống một ly chanh đường.
Chanh là sự mơ mộng của nhà thơ. Chanh là một vài ước muốn “nếu là…” của nhà thơ
và đường là sự lãng mạn nếu thi nhân đạt được điều mình mong muốn:
NẾU
tặng Nguyễn Thanh,
Bình Thạnh. Sài Gòn
*
Bình Thạnh. Sài Gòn
*
nếu làm chiếc lá đời
ta sẽ xanh đầy núi
ta sẽ xanh đầy núi
nếu làm mây, làm khói
ta về quán lưng đèo
ta về quán lưng đèo
nếu làm dòng suối reo
ta đổ đầy bình rượu
ta đổ đầy bình rượu
nếu làm đôi cánh bướm
xin ngủ vùi tay Em…
xin ngủ vùi tay Em…
Đọc bài thơ nầy tôi nhớ đến bài thơ Tự
Nguyện :Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng/ Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa
hướng dương/ Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm/ Nếu là người, tôi sẽ chết
cho quê hương.
“Nếu” của Nguyễn Như Mây không có cái mơ ước
cao thượng như thế. Nếu trong Tự Nguyện tác giả
làm chim. làm hoa, làm mây chỉ là để bày tỏ cái ước nguyện chính của
mình là làm người để “sẽ chết cho quê hương” thì Nguyễn Như Mây có một ước nguyện khác hơn:
làm lá, làm mây, làm suối, cũng chỉ để bày tỏ cái ước vọng lớn nhất của mình là
làm bướm để “xin ngủ vùi trong tay em”. Trong một khía cạnh nào đó tôi nghĩ
rằng cái “nếu…” của Nguyễn Như Mây thích hợp cho tất cả đàn ông hơn cái “nếu”
trong “Tự Nguyện”, vì “ngủ vùi trong tay em” thì có ai mà không muốn. “Nếu…”
của Nguyễn Như Mây là ước ao chân thật, không giả dối, không cường điệu, không
khoác lác bao giờ. Cả bài thơ có tám câu. Ba cặp thơ đầu là những ước vọng rất
cao rộng. Ước vọng cao rộng như xanh đồi núi, như khói lưng đèo, như dòng suối
reo thành rượu, để cuối nhưng cái cao rộng đó lẩn khuất sau đôi cánh bướm ngủ
trên bàn tay em. Vậy bàn tay em là chân lý, là thần tượng, là đích đam mê, là
trên cả mọi cái mà tâm hồn anh muốn tôn vinh. Bướm thì thích đậu trên hoa. Vậy
bàn tay em chính là đoá hoa đẹp nhất để sau bao nhiêu ước nguyện anh muốn thành
bướm, không mơ tiên mà để chỉ mơ đậu trên tay em một đoá hoa nhan sắc. Nếu có
người phổ nhạc cho bài thơ nầy thì chắc tiếng nhạc không vi vu như tiếng than van
mà nó êm như tiếng gió ru, mang hương vị ngọt ngào .
Và bây giờ xin mời hãy uống một ly rượu
trăng tức là ly rượu nguyệt:
RƯỢU
* tặng anh lại quảng nam.
nửa đêm, thèm uống rượu
quán lại hết rượu rồi
quán lại hết rượu rồi
phải chi ánh trăng rơi
có chút men trong ấy !
Thèm rượu lúc nửa đêm rồi mơ ước ánh
trăng có rượu phải chăng là một ý thơ vô cùng lãng mạn?
Phải, rất lãng mạn vì đó là một ước mơ
vượt trên thực tiển và sự tưởng tượng như con sóng tràn bờ, phóng khoáng, tự
do, ở trên mọi ràng buộc. Bốn câu thơ ngắn bày tỏ ước mơ nhỏ nhoi, ý thơ không
có ẩn dụ gì nhưng đó là một ước mơ không
tưởng. Cũng chính sự không tưởng đó đã biến cơn thèm bình thường trở nên một
ước ao thi vị , biến tâm hồn trần tục trở nên thoát tục vì ao ước men trăng,
một thứ men mà có lẽ chỉ có tiên hoạ may có được. Bài thơ trở nên ngọt ngào vì
người đọc thơ liên nghĩ đến ánh trăng bàng bạc lúc nửa đêm, nghĩ đến những giọt
trăng và nghĩ đến bầu trời thanh tịnh, đến gió đến mây, cũng như liên nghĩ đến
chất rượu trăng thanh tao làm tê mê trên đầu lưỡi.
Ánh trăng có chút men chắc là không phải rượu mà người
đời ưa thích vì nó sẽ không cay không nồng. Hương vị trong men trăng chắc chắn
chỉ là hương giải thoát của đạo, của thiền , của tiên ông thấm vào trong tinh
thần chớ không thấm vào trong da thịt, làm thanh bai thuộc linh chớ không làm
cho say sưa thuộc thể. Vậy thì người mơ cái men rượu đó phải là người phải có
một tâm hồn thanh khiết, một vị giác tuyệt vời mới thưởng thức được thứ rượu
trăng là một thứ rượu ướp bằng men của đất trời, của ngàn sao, của mây nước.
Đây là một bài
thơ có thể cho là tác giả không sáng tác mà chỉ nói ra thơ, nghĩa là đột nhiên
xuất khẩu thành thơ. Xuất khẩu thường là thành thơ gượng gạo, nhưng xuất khẩu
mà thành thơ trác tuyệt thì người làm
thơ phải có một linh hồn vô vi trong thơ, như một người tu Lão giáo hoà nhập
với Trời. “ Rượu” là một bài thơ ngắn gọn, nhưng câu chót đã làm cho bài thơ
trở thành trác tuyệt, và cái tâm hồn rượu ấy đã hoà nhập với đêm, với ánh trăng
và nói chung với cả thiên nhiên, chứa đựng trong ý thơ rất bình dị một tứ thơ
siêu thoát vượt trên ham muốn trần gian.
Và b ây giờ là một tâm hồn cao thượng:
CỎ DẠI
nếu được làm cỏ dại
mọc dưới bước chân người
mọc dưới bước chân người
ta sẽ không ngần ngại
nở thêm vài cánh hoa
nở thêm vài cánh hoa
để chân người êm ái
quên nỗi mệt đường xa ...
quên nỗi mệt đường xa ...
Không có ai muốn làm cỏ dại và không có
ai nếu làm cỏ dại mà không bi ai cho số phận của mình. Con người bị đày làm cỏ
dại mọc dưới gót chân người, lại ao ước nở thêm hoa để làm cho chân người êm ái
quên nỗi mệt đường xa là một mong muốn cao thượng. Cái tư duy cao thượng đó đầy
tính thơ vì nó không mong muốn mọc thêm cho dày lên để làm cho bàn chân người
đi êm ái mà nó mong muốn “nở thêm vài cánh hoa”. Hoa là vẽ đẹp, hoa là hương
thơm sẽ làm thư giản tâm hồn người đi trên cỏ. Bài thơ không mong muốn những
điều cao xa, không chết cho quê hương, không ngủ vùi trên tay em nhưng chỉ muốn
thành bông hoa cỏ lung linh. Cái hoa cỏ
lung linh đẹp bình dị, đẹp tự nhiên và ước muốn của hoa đầy tính Người. Bài thơ
cho ta cái huyền nhiệm của bông hoa cỏ, làm cho những cánh hoa bé tí không
những chỉ xoa bóp dịu dàng bước chân người lữ khách mà còn làm cho tâm thần con
người êm ái, lắng xuống mọi điều của thế gian nhiễu sự. Đọc thơ ta bổng cảm
nhận một khung trời dịu mát, một đường quê thanh vắng, một tâm trạng bình an
nhờ vào cái ước mơ rất bình dị mà tác giả đã phổ vào thơ. Cỏ đã làm lắng đọng
mọi xao động trong hồn và hoa đã làm thăng hoa cuộc sống trong êm ái, bình an
của bước chân người lữ khách và của người ngồi đọc bài thơ.
Nguyễn Như Mây còn nhiều bài thơ ngắn
ngọt ngào như thế, nó mang tâm hồn của thiên nhiên vào tâm hồn người, nó mang
tình yêu cá nhân vào cõi thiên nhiên và
nó ban cho người dọc nhưng xúc cảm bất chợt, đến mau nhưng sự ngọt ngào lắng
lại, chìm xuống và có thể trở thành trầm tích trong hồn khi ta yêu nó.
Trong khuôn khổ một bài đăng trên web
phải ngắn và gọn tôi không thể viết nhiều. Xin giới thiệu dưới đây một vài bài
thơ khác. Mong bạn đọc dành thêm thời gian thưởng thức./.
Châu Thạch
KHÔNG ĐỀ
ta tìm gì trong núi
khói sương hay lòng mình ?
khói sương hay lòng mình ?
sương khói thì bồng bềnh
tìm chẳng bao giờ gặp !
tìm chẳng bao giờ gặp !
lòng mình thì phơ phất
như lau trắng đầy rừng ...
như lau trắng đầy rừng ...
KHÔNG ĐỀ
ta giống như chiếc thuyền
gập ghềnh trăm ngọn sóng
gập ghềnh trăm ngọn sóng
ta giống như hy vọng
lênh đênh mãi biển đời
lênh đênh mãi biển đời
và, ta giống mọi người
khôg nhìn ra hạnh phúc !
khôg nhìn ra hạnh phúc !
nguyễn như mây
thấy đường bay của chim trời
nhẹ như một vệt khói trôi
qua rừng
nhẹ như một vệt khói trôi
qua rừng
lòng ta nghĩ : khói trên sông
chẳng qua chỉ gợn nhẹ hồn
mình thôi !
chẳng qua chỉ gợn nhẹ hồn
mình thôi !
để khi chợt đứng giữa trời
ngắm chim bay, thấy cuộc đời
nhẹ tênh ...
ngắm chim bay, thấy cuộc đời
nhẹ tênh ...
* tặng Nhà thơ Phương Tấn.
ngả lưng tìm giấc ngủ
giữa núi rừng lặng im
giữa núi rừng lặng im
không ngờ suối và chim
róc rách hoài trong lá
róc rách hoài trong lá
và không ngờ - thật lạ !
mình cũng chảy tràn lan
mình cũng chảy tràn lan
cả một trời thu vàng
gập ghềnh bao xác lá ...
gập ghềnh bao xác lá ...
* đèo Gia Pắc, quốc lộ 28
KHÔNG ĐỀ
chợt nghe giọt nắng vỡ tan
khi con chim hót trên cành
sớm mai
khi con chim hót trên cành
sớm mai
sao lòng ta cứ tiếc hoài
nắng trong veo đậu xuống tay
của mình ?
nắng trong veo đậu xuống tay
của mình ?
ước gì nắng cứ long lanh
cho ta soi thấy hồn mình
sáng trưng !
cho ta soi thấy hồn mình
sáng trưng !
nhưng kìa, chim đã lên không
mang theo nhữg giọt nắng còn
mới tinh ...
mang theo nhữg giọt nắng còn
mới tinh ...
nguyễn như mây
CẢM ƠN CÁT BỤI
cảm ơn cát bụi vô danh
một ngày nào đã kết thành
cõi ta
một ngày nào đã kết thành
cõi ta
cảm ơn thân xác đã già
một ngày nào sẽ vì ta
lìa đời
một ngày nào sẽ vì ta
lìa đời
cảm ơn ta vẫn mỉm cười
gánh bao cát bụi để rồi
về không !..
gánh bao cát bụi để rồi
về không !..
1985
nguyễn như mây
KHÔNG ĐỀ
Em bỏ quên đồi cát
vết rong rêu phiêu bồng
vết rong rêu phiêu bồng
làm sao biết mênh mông
giấu trong từng hạt cát
giấu trong từng hạt cát
làm sao nghe sóng hát
dội hết vào nhớ thương
dội hết vào nhớ thương
trong khi cả đại dương
giấu vào anh hạt cát ?
giấu vào anh hạt cát ?
đồi cát hồng mũi-ne
2001
nguyễn như mây
2001
nguyễn như mây
1.
đi trong đêm Thành - nội
chỉ mình tôi và trăng
tôi nghe lòng cây cối
nghiêng bao nỗi thăng trầm ...
* với Võ Quê
2.
tôi ngồi lặng ngắm sông Hương
đêm vàng ánh trăng buồn
cố đô
chợt nghe đâu có tiếng hò
hình như Em mới xuống đò
chèo đi .
.
1986, Huế
nguyễn như mây
CHIỀU KÝ ỨC - hai bài thơ Lê Thanh Hùng
Thơ Lê Thanh Hùng
Chiều
Ký Ức
Đôi
mắt em, chìm trong dáng núi
Chiều
Sông Pha, trôi chậm qua đèo
Cứ
chảy đi, đời sông, đời suối
Biết
bên bờ, ai đó dõi theo ...
*
Khi
bóng nắng, treo chiều năm cũ
Nông
trường xưa, se thắt một thời
Ký
ức nào tưởng chừng yên ngủ
Lau
trắng bờ sông, lay chơi vơi ...
*
Thanh
niên xung phong, hồn nhiên sống
Như
rừng cây, hút gió nghiêng chiều
Lán
trại nam, tứ bề gió lộng
Nghe
“Ví dầu, nhà dột, cột xiêu” ...
*
Thắp
thỏm, chờ kẻng chiều réo gọi
Đằng
kia, bếp lửa, dậy mùi thơm
Gõ
chén hát, hát cho quên đói
Chờn
vờn “Mãnh hỗ đợi giờ cơm”
*
Chuyện
tiếu lâm, rung rinh lán trại
Những
tháng năm, ăn mãi không no
Vẫn
tròn căng, sắc màu con gái
Sống
vô tư, không chút đắn đo
*
Những
bàn tay, mài mòn cán cuốc
Nối
hoa văn, những vết chai sần
Cơn
sốt rét, nghe chừng quen thuộc
Mơ
nắm tay em ... chỉ một lần!
Nỗi
Niềm
...
“Có ai đó, khi đời xế bóng
Sẽ
hờn ghen, với ảnh chính mình xưa” ...
Simonov
Không
có ai đúng và không ai sai
Chỉ
là ta không còn chung suy nghĩ
Thì
có bao nhiêu hàm ngôn, hoa mỹ
Cũng
đổ trôi theo biển rộng, sông dài
*
Cơ
hội khép dần, vòng đời chật hẹp
Khắc
khoải u hoài, lần lữa giêng hai
Cái
mới lạ, chắc gì đâu là đẹp
Sắc
màu, rồi năm tháng cũng tàn phai
*
Phong
sương nào, mòn vẹt một đời trai
Bỗng
nhiên gặp “đồng hương” nơi xứ lạ
Xao
động ngày xưa, một thời hoa lá
Ầm ĩ mơ trôi, choáng ngợp nắng mai ...
*
Chiều
vỡ toang, lối mòn treo dĩ vãng
Thời
gian nào, rơi lược giắt, trâm cài ?
Dựa
lưng trời, xanh một màu bảng lảng
Nghe
tiếng hoàng hôn, vóng vót bên tai
*
Tuổi
xuân chín bên kia bờ ảo vọng
Nuối
tiếc hoa niên, ray rứt đêm dài
Trôi
vòng sống, cuốn thời gian mở đóng
Cho
nỗi hoài hương, ngơ ngác miệt mài
IX/15
LTH
BÀI THƠ DÂNG MẸ - thơ Phan Nam
Mùa nứt nở in hằng trên gò má
Mùa nước lụt khoét khóe mắt
đôi chân
Bao năm rồi linh thiêng gieo rắc
phận
Tần tảo sớm hôm nuôi đàn con
nên người
Cám ơn đời một ngày nữa trôi
qua
Con được hít hà nhựa sống thời
gian
Được nâng niu nhành lúa trổ đáy
mắt
Được yêu thương tung tẩy mọi
miền
Con lớn rồi gói ghém từng giây
phút
Mãi rong chơi qua bóng trần hoài
cảm
Chiêm bao nhập lòng trắng đêm
thao thức
Bên ngọn đèn dầu cả cuộc đời
vì con
Căn nhà nhỏ lu lu tiếng ru hời
Sớm hôm khắc khoải nuôi dưỡng
những tâm hồn
Tưới nướt mắt qua ngàn gian
truân, khó nhọc
Có biết đến cành hồng màu gì
đâu!
Đứa con dại gắp nghĩ suy phía
lưng chừng trời
Lưng chừng ý tưởng vụn vỡ
miền tha phương
Lưng chừng ngập ngừng biết tặng
mẹ chi đây
Người mẹ của con – một người
mẹ bình thường…
Tác giả: Phan Nam
Tiên Phước, 7.3.2016
Subscribe to:
Posts (Atom)