Hình minh họa từ trang DKN.TV
Hạ Tri Chương tự Quý
Chân là nhà thơ đời Đường, sinh năm 659 và mất năm 744. Ông là người Vĩnh Hưng,
Việt Châu (nay là hợp Phố, Quảng Đông, Trung Quốc). Ông đỗ Tiến sỹ năm 695, làm
quan trên 50 năm, rất được vua quan đương thời trọng nể. Ông thích uống rượu,
tính tình phóng khoáng, có tài hùng biện, rất uyên bác và giỏi văn từ. Về thơ,
ông chỉ để lại khoảng 20 bài, trong đó nổi tiếng nhất là hai bài “Hồi hương ngẫu thư”.
Dưới đây là hai bài “Hồi hương ngẫu thư ”, sáng tác khi từ
ông quan về thăm quê nhà sau hơn 50 năm xa cách.
Hồi hương ngẫu thư
(Thơ viết ngẫu
hứng khi về quê)
Bài I
少小離家老大迴,
鄉音無改鬢毛摧。
兒童相見不相識,
笑問客從何處來。
(Phần chữ Hán chép từ thivien.net)
Phiên âm:
Thiếu tiểu ly gia lão đại hồi,
Hương âm vô
xải mấn mao tồi.
Nhi đồng
tương kiến bất tương thức,
Tiếu vấn
khách tòng hà xứ lai.
Hạ Tri Chương
Dịch nghĩa:
Lúc còn trẻ nhỏ rời gia đình khi già cả lại trở
về,
Giong quê
không hề đổi khác, chỉ có tóc rụng đi.
Các cháu
trong làng gặp mặt nhưng không biết là ai,
Chúng cười hỏi
ông khách từ đâu đến vậy.
Dịch thơ:
Tuổi trẻ rời nhà già lại về,
Giọng quê chẳng
đổi tóc loe hoe.
Trẻ con gặp
mặt không hề biết,
Cười hỏi,
khách xa đâu đến hè?
Hoàng Dục dịch
Bài II
離別家鄉歲月多,
近來人事半消磨。
惟有門前鏡湖水,
春風不改舊時波。
(Phần chữ
Hán chép từ thivien.net)
Phiên âm:
Ly biệt gia hương tuế nguyệt đa,
Cận lai nhân
sự bán tiêu ma.
Duy hữu môn
tiền kinh hồ thủy,
Xuân phong bất
cải cựu thời ba.
Dịch nghĩa:
Đã nhiều năm tháng xa biệt quê nhà,
Người làng gần
đây một nửa đổi thay.
Chỉ có nước
Kính hồ ở trước cửa,
Con sóng vẫn
như xưa khi gió xuân về.
Dịch thơ:
Xa cách quê nhà cũng đã lâu,
Xóm giềng
khác nửa biết ai đâu.
Chỉ nước
Kính hồ ngoài song cửa,
Gió xuân chẳng
đổi sóng ban đầu .
Hoàng Dục dịch
Đà Nẵng, 03-10-2020