Tôi sinh ra giữa thời ly loạn
Buổi giặc về đốt cháy quê hương
Hai tháng tuổi mẹ bồng sơ tán
Giữa cánh đồng trơ trọi gió sương
Mẹ đói cơm lâu ngày thiếu sữa
Tôi ốm o – thân mẹ mỏi mòn
Cha trụ cột gia đình sớm tối
Một thân già lặn bể trèo non
Thơ ấu lớn lên trong khói lửa
Tôi đã chai lì bỡi đau thương,
Chơi tập trận dựng cờ đại nghĩa
Đuổi quân thù giành lại quê hương
Lủ bạn bè cùng đồng trang lứa
Mới lớn lên sớm thấy hận thù
Tuổi đến lớp – làng không trường lớp
Hướng tương lai đen tối mịt mù
Sau đình chiến làng quê mở lớp
Bỏ gươm đeo, ôm vở tới trường
Ngày tháng qua miệt mài học tập
Toả sáng dần toán học, văn chương . . .
Năm năm sau trường làng hết lớp
Rời quê nhà theo học trường xa
Nhà túng quẩn chất chồng công nợ
Mỏi mòn thân cha mẹ tuổi già
Kiếm miếng cơm, hằng đêm kèm trẻ
Mang hoài mong theo học đến cùng
Có ngờ đâu chiến tranh bùng nổ
Mộng công danh dang dở nửa chừng
Quê bốc cháy - biết đâu thù bạn?
Ngày bên này tối lại bên kia
Làng cũng phân vân điều chính nghĩa
Chỉ thấy rằng xáo thịt nồi da
Lủ bạn bè xưa chơi tập trận
Đều lớn lên khí phách phi thườnng
Lại chia ra hai đầu chiến tuyến
Đạn bom rền giành giật quê hương
Mỗi ngày qua một lần đổ nát
Xác xơ từ bụi chuối bờ tre
Ngôi chùa sập – thánh đường tróc mái
Xóm điêu tàn lửa khói lập loè
Lệ trong mắt cạn khô dòng chảy
Lòng tấc gang chất ngất đau thương
Xác thù địch lại là dòng tộc
Chẳng chùng chân , nuốt lệ căm hờn
Khi cuộc chiến đến hồi kết thúc
Tôi trong phe bại trận trở về
Đâu còn thuở chơi trò tập trận
Vẫn được khoan dung của bạn bè !
Lủ bạn bè trăm bề ngàn nỗi
Có đứa ra đi biệt không về
Đứa vong thân, đứa là liệt sĩ
Mấy đứa sống còn lắm nhiêu khê
Chỉ mấy đứa về trong thắng trận
Ghi công lao với gốc tre làng
Giữa trận mạc giành cờ đại nghĩa
Giờ khải hoàn đón nhận vinh quang
Một lần nữa đến trường học tập
Học làm người – khi đã làm người
Thầy giáo nay là người bạn cũ
Tôi phải ngoan để được điểm mười
Giữa tàn tích quê hương đổ nát
Cha mẹ già trước tuổi, nhăn nheo
Tôi yếu đuối chừng như đã mỏi
Cùng chung vai qua buổi ngặc nghèo
Thuở cha mẹ cho ăn cho học
Không quen nghề cuốc bẩm cày sâu
Lỡ cơ cuộc phải đành lăn lóc
Giữa đồng chua mưa nắng dải dầu
Đời gian lao cắn răng
chịu đựng
Nỗi tái tê cứng đọng môi sầu
Con thơ dại , vợ thì yếu đuối
Cha mẹ già , nương tựa vào nhau
Ngày hai bữa cơm núp trong sắn
Cơm con ăn - phần sắn cho mình
Cơm chẳng đủ, con suy dinh dưỡng
Ốm tong teo, đau yếu xập xình
Qua năm tháng thắt lưng buột bụng
Mang hoài mong sỏi đá thành cơm
Sức cần mẩn làm quen gian khổ
Gian khổ nhiều, nghèo đói càng hơn
Cơn đói lả giữa đêm mưa lạnh
Không củ khoai lang để đỡ lòng
Cuộn trong rơm chuyền nhau hơi ấm
Bếp tàn thiếu củi sưởi qua đông
Sức dù kiệt không hề nao núng
Bám đội đoàn chẳng thiếu ngày công
Sổ lao động tăng dần số điểm
Mùa thất thu, điểm cũng bằng không
Tháng mưa lũ nước về lênh láng
Quần quấn vai lội hói băng sông
Rớ tôm cá, săn lùng chim chuột
Suốt ngày đêm kiếm một đôi đồng
Vợ còn lại duy nhất nhẫn cưới
Giữ cho nhau kỷ niệm trong đời
Cũng đành phải cam lòng bán rẻ
Mua dăm ba lon gạo cầm hơi
Trước cảnh khổ không đường cứu khổ
Yêu quê hương – đành phụ quê hương
Lại lần nữa làm người “ phản bội “
Bỏ xóm làng phiêu dạt tha phương
Đành tạ từ quê cha đất tổ
Xa lìa nơi cắt rốn chôn nhau
Biết con cháu sau này xa lạ
Cũng đành nuốt hận - dấu thương đau
Buồn một nỗi mẹ cha yếu đuối
Trẻ nuôi con, già chẳng nhờ con
Phút cuối đời bám làng bám đất
Không thể cùng lặn bể trèo non
Anh chị dông, đều cùng cảnh khổ
Cũng là người thua cuộc hôm qua
Gia sản chỉ hàng tre bụi chuối
Mái nhà tranh núp buổi mưa sa
Và các cháu một bầy đông đúc
Đang nửa chừng nghỉ học chăn trâu
Tương lai tối mờ không định hướng
Vẫn cầu mong cơ hội ngẩng đầu
Ngày ra đi không đồng dính túi
Còn may chẳng có nợ nần ai
Liều thân gởi đường xa xứ lạ
Theo đoàn người tìm kế sinh nhai
Giữa miền Nam người thưa đất rộng
Chi mang theo hoài bảo bình thường
Đem sức lực phá rừng vỡ đất
Cùng mọi người xây mới quê hương
Với một biển người chung cảnh khổ
Cùng đem sự sống bám rừng hoang
Rừng hoang không đủ nuôi người khổ
Đời sống càng lâm cảnh khó khăn
Tôi lại bắt đầu nghề nghiệp mới
Phá rừng, đốt rẫy kiếp tiều phu
Hái măng, gáng cũi băng đồi núi
Dãi nắng dầm mưa chốn mịt mù
Sức hạn hữu cơ chừng đã kiệt
Tay tróc da rướm máu bao lần
Bệnh thời khí rừng thiêng nước độc
Nóng lạnh thất thường, rã châu thân
Ngày tháng đói kéo dài chưa dứt
Cố nhúm nhen hi vọng tương lai
Để vững chí lao vào gian khổ
Nhẩn nhục qua từng nỗi đắng cay
Bữa thiếu cơm bo bo độn sắn
Đói lâu ngày ăn cũng thấy ngon
Khổ thân vợ lo bề chạy gạo
Lê gót mòn tất tả sớm hôm
Con lớn tuổi chưa vào lớp học
Cùng ngược xuôi kiếm miếng cơm ăn
Đêm xứ lạ không tròn giấc ngủ
Trước cảnh đời luống nỗi băn khoăn
Gian khổ dần qua theo ngày tháng
Mái nhà tranh ấm lửa nồi cơm
Đời sống hồi sinh theo luống đất
Cây xanh mầm lá toả hương thơm
*** Đầu xuân 1978 khi
đời sống gia đình ổn định, từ đó tháng ngày phấn đấu vươn lên, nay là cán bộ hưu trí, an dưỡng tuổi già.
NGUYỄN THANH BÁ
Xà Bang, Xuyên Mộc, BR-VT
thanhbaxb@yahoo.com.vn
