Bấm vào hình để phóng to.
Sunday, January 22, 2023
RỘN RÀNG XAY GẠO ĐÓN TẾT - Tản văn - Nguyễn Thủy
RỘN RÀNG XAY GẠO ĐÓN TẾT
Chỉ còn mấy ngày nữa là đến tết, không khí nhộn nhịp hẳn lên, đào quất để hai bên kín cả, đã qua ngày 23 tháng chạp rồi nê nhà nhà đã dựng nêu và trang trí đèn nháy thật đẹp vì vậy công việc cũng khẩn trương hơn.
Ở quê tôi có quan niệm rằng để đón được một cái tết trọn vẹn với những hy vọng năm mới sẽ được sung túc an nhàn hơn cần chuẩn bị tất cả mọi thứ cho ngày tết tốt nhất có thể. Trong đó công việc chuẩn bị lương thực cho người và vật nuôi là một việc làm không thể thiếu bởi vậy những ngày giáp tết các máy xay xát nhộn nhịp người; người thì xay gạo, người nghiền cám bã cho gà, lợn trâu bò...
Ngày nay công nghiệp tân tiến nên chỉ cần đưa lúa đến máy xay xát rất nhanh là đã có gạo trắng nõn nà, nếu có đông người như ngày tết thì cũng không phải chờ thật quá lâu vì bây giờ có nhiều máy xay xát chứ không còn hiếm hoi như ngày xưa, ở mỗi làng cũng có vài ba cái máy nên việc xay xát dễ hơn nhiều.
Nhớ lại ngày xưa mỗi dịp tết đến xuân về khâu chuẩn bị gạo là vất vả nhất, ngày đó chưa có máy xay xát nên chị em tôi phải xay lúa bằng máy thủ công, xay xong lại dùng cái nia để sàng sảy cho trấu ra bớt sau đó đổ vào cối giã, giã đến khi nào sờ tay vào nghe man mát mịn màng, nắm tay lại mở ra mà gạo và cám thành nắm mới được. Giã gạo xong còn phải dùng dần dày để dần cho cám và gạo ra mỗi thứ mỗi nơi sau đó lại dùng sàng sưa để sàng gom nhặt những hạt lúa còn sót lại và dùng nia để sảy trấu nhỏ ra lúc đó gạo mới sạch được.
Để giã được cối gạo cũng mỏi rã rời chân rồi mà mỗi cối gạo chỉ được tầm vài cân thôi, huống chi chị em tôi phải giã hàng thúng gạo mới đủ ăn cho qua tết.
Xã hội ngày càng phát triển, công nghiệp cũng dần tiến lên vậy là máy xay xát gạo ra đời đỡ cho công việc xay giã vất vả. Lúc đó háo hức phải biết chúng tôi được xay gạo bằng máy, khổ nỗi hai ba xã một cái máy cho nên đi xay gạo là phải ghi danh sách theo thứ tự, chờ cho đến lượt mình cũng phải cả ngày thậm chí hai ngày ấy chứ. Mà máy xay lúc đó là máy xay xát ngang nên về nhà lại phải sàng sảy lại mới ăn được.
Nay máy móc nhiều thuận lợi cho việc xay xát nhưng với tập tục chuẩn bị lương thực cho ngày tết đã thành một thói quen truyền thống rằng sát tết mọi nhà mới chuẩn bị gạo tết nên lượng người xay xát quá đông vì vậy các máy xay xát vẫn làm việc rất nhộn nhịp rất hối hả. Đúng là không khí của ngày tết.
Nguyễn Thủy
Mỹ Thành, Yên Thành, Nghệ An
<thuymnmt12@gmail.com>
Subscribe to:
Posts (Atom)