Cháo bột ở đâu cũng có nhưng cháo bột Quảng Trị trở thành món đặc sản vì nó có mùi vị đặc trưng mà chỉ dân Thuận Hóa mới cảm thấy khoái khẩu. Đã có không biết bao nhiêu nhà văn, nhà thơ ca tụng món cháo bột Quảng Trị dù đã ăn đến ...mòn răng. Nếu đang ở miền Trung thì việc về nếm lại món đặc sản quê hương cũng không có gì khó. Tuy nhiên, có một người ở bên kia nửa vòng trái đất nhớ cháo bột đến quắt quay nhưng tìm ra thứ cháo bột Quảng Trị chính hiệu thì vô cùng khó, vì thế cái nhớ, cái thèm lại càng da diết hơn. Mời các bạn đọc bài của Nguyễn Quý để xem cái nhớ, cái thèm của anh đến chừng nào.
Nắng trải dài mấy ngàn năm khô khốc, bão tố quần vây hàng trang sử của tổ tiên miền đất cát đá và gió Lào Quảng Trị đã tinh chắt những món ăn túy hảo có một không hai.
Cái khô cằn về thời tiết không làm cong queo được chất tinh hoa của con người và từ đó Quảng Trị sản sinh ra những món ăn nức lòng bụng dạ của biết bao tha nhân lai vãng xứ Thuận Hóa xa xưa này.
Cháo bột Hải Lăng, cũng không hẳn cháo mà gọi bánh canh cá lóc thì đúng hơn. Người thực khách như bị mê hoặc trước vẻ đẹp của hương vị ngạt ngào của sự lạ lẫm, như đứng trước một mỹ nhân đầy gợi cảm mà huyền bí, thon thả mà say mê, cổ kính mà khêu gợi.Thực khách có thể tưởng tượng ra chân dung của giấc mơ nào đó, như những chàng trai độ tuổi thiếu niên dậy thì mơ một nàng tiên từ trên trời bay xuống, lượn lờ quanh giấc mơ.
Và không thể không nao lòng trước hương khói bốc lên ngào ngạt của sự pha trộn của mùi hương củ nén, của lá hành, của những con cá lóc đồng được tao thứ nước mắm cá cơm nguyên chất tinh lọc kỹ càng.
Thứ bột mì được nhồi cẩn thận rồi sắt ra từng sợi nhỏ li ti bởi bàn tay khéo léo tảo tần chịu thương chịu khó của người con gái Quảng Trị. Và vị tiêu Vĩnh Linh nguyên chất hòa quyện với những trái ớt cay xè Quảng Trị thứ thiệt đã làm nên một nồi cháo bột đầy hấp lực.
Nước miếng tôi đã không ít lần chảy vào cuống họng rồi nuốt chửng gọn gàng xuống miền bụng một cách thèm muốn suốt tuổi thơ, mỗi khi ngửi thấy nồi cháo của mẹ sắp được hoàn thành.
Cái cách bay lên của khói không khác gì chàng tân giai nhân ngày xưa trải chiếc khăn trắng mịn mà xuống chiếu giường rồi run rẩy lần đầu cởi chiếc cúc áo của nàng tân nương.
Cái mùi thơm của cháo như hương vị của thiếu nữ đôi mười chạm vào mớ xúc cảm hỗn độn nhảy múa trong trí não chàng lần đầu tiên.
Vị cháo ngọt ngào xen lẫn hơi cay, những miếng cá lóc đồng ẩn hiện dờ dật trong cháo khiến thực khách như muốn du tìm và khám phá vẻ đẹp tiềm ẩn của mê cung huyền bí, những sợi bột mì nằm suôn đều như thể mời mọc và chọc tức vị giác.
Và tất thảy đã đánh thức vào lòng ham muốn của dạ dày, người khách như chàng tân giai nhân trong đêm tân hôn mất ngủ, mải mê kiếm tìm và thỏa mản, thưởng thức và cảm nhận, no say mà vẫn không ngừng ngơi nghỉ.
Chính vì thế, cứ một tô, rồi đến hai tô. Thứ cháo bột Quảng Trị cay xè càng ăn bao nhiêu thì mồ hôi ròng rã chảy ra bấy nhiêu, chảy khắp người, bao nhiêu khí độc hại tích tụ được giải mã và tuôn ra, bao nhiêu thèm muốn được đáp đầy thỏa thích.
Ăn cháo bột Quảng Trị ngày trời hè nóng oi bức, bức xạ thứ cát trắng quen thân với xứ sở thật ngon, và ăn thứ cháo này vào những ngày trời đông mưa phùn lạnh thấu xương da càng ngon hơn.
Đó là món ăn chắt lọc từ những con sông hiền hòa xứ Quảng, từ những mái làng thanh bình bao năm, chắt lọc từ nắng, từ gió Lào, từ cát, từ những thớ đất khô cằn của ông cha.
Đó là món ăn phảng phất chút mặn từ biển, ngọt ngào từ đồng quê, son sắc từ bàn tay tảo tần khéo léo của con gái Quảng Trị.
Món ăn tinh túy hơn mà ai đã từng ăn nó mới thấm đẫm được chất lịch sử của vùng đất Thuận Hóa xưa đã kết tinh vào hương cháo, nó mang đậm phẩm chất và thân phận của con người Quảng Trị, mang hình hài của thời tiết và thổ nhưỡng của quê hương, tính cách dân dã , hiếu khách, tảo tần chịu thương chịu khó của dân nơi này.
Những người con Quảng Trị đi xa không ít người nhớ cháo bột như nhớ mẹ, lâu lâu phải thu xếp về thăm kẻo lâu ngày nghĩ đến tự dưng thấy nước miếng ròng ròng trôi xuôi xuống cổ.
Đối với người Quảng Trị, cháo bột như hình bóng của mẹ hiền luôn ẩn hiện đâu đó trong kí ức mình, và khi nhớ về cháo bột, họ cảm thấy yêu quê " miềng" hơn biết bao nhiêu...
Nguyễn Quý
Bài do tác giả gởi tặng
