Tác giả Chử Văn Long
BÀI THƠ "TÔI NGHE" CỦA ĐẶNG XUÂN XUYẾN NÓI GÌ?
Ở tuổi “Cổ
lai hy” rồi, trái tim chẳng dễ gì xúc động, vậy mà đọc bài thơ “Tôi nghe”
(/toi-nghe-tho-ang-xuan-xuyen_ 22.html)
của Đặng Xuân Xuyến thật khó cầm
lòng. Chỉ với năm khổ thơ ngắn đưa lại những thông tin, sự kiện đã và đang xảy
ra ngoài xã hội, gần như ai cũng biết, nhưng khi nó được dồn nén bằng những câu
chữ thành dòng dài ngắn, thành một bài thơ, những sự kiện rời rạc kia bỗng gợi
nên những tương phản buồn vui của đất nước không của riêng ai những tháng năm
này. Chuyện vị quan đầu tỉnh xứ Thanh dùng bồ nhí thao túng cơ cấu chính trị
tỉnh đâu còn là chuyện riêng của xứ Thanh. Cái chết một lúc ba nhân vật đứng
đầu của tỉnh Yên Bái không được giải thích nguyên nhân, đâu chỉ là sự báo động
của riêng Yên Bái? Chuyện tưởng không có gì ở Hà Giang:
của Đặng Xuân Xuyến
Quan đầu tỉnh Hà Giang
Thiết lập vương triều
nhà Triệu
Này thì vợ
Này em trai
Này thêm chồng em gái…
Đọc xong những câu thơ, liệu có ai nghĩ chuyện này chỉ
riêng ở Hà Giang!
Còn bao chuyện tha hóa biến chất của các quan chức nhà
nước cấp tỉnh, cấp trung ương, có việc đã lộ ra như nguyên thanh tra chính phủ
Trần Văn Truyền về hưu, mới biết ông đã can tội tham nhũng (chưa có án xét xử).
Rồi ông Trịnh Xuân Thanh lãnh đạo ngành xây lắp dầu khí làm thất thoát hơn
3.000 tỷ, đơn vị vẫn được hai lần tặng thưởng huân chương, phong tước anh hùng,
để điều chuyển về làm phó chủ tịch tỉnh nọ, lại đắc cử nghị viên quốc hội mới
bị phát hiện. Đích danh tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ thị các cơ quan trách
nhiệm phải làm rõ việc này đưa ra ánh sáng, xét xử. Dù ông Thanh đã cao chạy xa
bay thì vẫn còn đó cái lệnh truy nã toàn cầu…
Mừng cho ngòi bút tác giả bài thơ “Tôi nghe”
nếu không vững tay nghề sẽ đem kể hàng loạt những vụ tham nhũng biến chất như
thế, bài thơ sẽ biến thành một “bản trường ca bất hảo” trường thiên… đọc sẽ
nhàm chán bởi bản chất của xã hội, dù tha hóa đến đâu vẫn còn lại bao điều tốt
đẹp, vị tha, cao cả.
Và đoạn thơ thứ tư bất ngờ xuất hiện:
Tôi nghe...
Đứa trẻ Gia Lai chết
trong tức tưởi
Ba năm tới trường
bằng mượn áo rách của anh
Bà Lò Thị Phanh
Bệnh viện trả về
Không tiền thuê xe
Xác cuốn chiếu
Gập ghềnh xe thồ hơn
trăm cây số.
Một em bé ba năm tới trường với chiếc ao đi mượn, lại là
chiếc áo rách và chiếc áo rách ấy theo em cả lúc xuống mồ. Hỏi còn gì tủi cực
hơn cho một tâm hồn ngây thơ trong sáng, và một kiếp người! Bàng hoàng hơn, ở
thế kỷ 21 này và ở Việt Nammình mà có hình ảnh một người chết ở bệnh viện,
không có tiền thuê xe, cuốn trong chiếc chiếu, chở xe thồ hơn trăm cây số!
Tám câu thơ gợi hình ảnh tương phản với ba đoạn thơ trên
về màu sắc sáng tối làm nên bức tranh toàn cảnh sinh động mà lâu nay mỗi khi
nghĩ đến thi ca người ta có cảm giác nó là thứ nghệ thuật đã tách ra, đứng bên
lề cuộc sống thì nay nó lại nhập cuộc vào vui buồn thao thức lương tri.
Tám câu thơ ngắn liệm trọn số phận con người nghèo khó ở
bất cứ nơi nào khi mà cuộc sống chưa có công bằng bác ái, ở bất cứ nơi nào mà
bọn quan tham còn được che đậy bởi những lời nói ngoài môi “vì Đảng, vì dân”!
Bài thơ không cần đoạn thứ năm:
Tôi nghe...
Những mảnh đời khốn
khó
Những anh
Vươn sắp trơ lì hãi sợ
Có câu tức nước ắt vỡ
bờ
Khi niềm tin rạn vỡ.
Bởi chỉ bốn đoạn trên nó đã gây được xung lực, nó đã gợi
lên cho người đọc, dù vô tâm đến đâu cũng phải khơi dòng không thể để “tức nước
vỡ bờ”. Nhìn lại những trận đại hồng thủy từng qua, cuối cùng vẫn lại dân đen
chìm nổi cùng với đau thương gánh chịu.
Nhà thơ CHỬ VĂN LONG
Địa chỉ: Thôn 2, Vạn Phúc, Thanh Trì, Hà Nội.
Điện thoại: 01658818263
Email: haicv08@gmail.com
Nhà thơ CHỬ VĂN LONG
Địa chỉ: Thôn 2, Vạn Phúc, Thanh Trì, Hà Nội.
Điện thoại: 01658818263
Email: haicv08@gmail.com