Friday, September 28, 2018
NHỚ THỊ XÃ XƯA - Thơ: Tuyết Mai - Nhạc: Nguyễn Tất Vịnh
NHỚ THỊ XÃ XƯA
Tuyết Mai
Ai có về thăm dòng sông Thạch
Nhớ mang cho tôi chút nắng
vàng
Có thấy cầu ga phơi trong gió
Thương bãi Nhan Biều áng mây vương.
Ai có về thăm đất Thành Cổ
Nhớ mang cho tôi chút bụi đường
Ngắm nhìn trường Nam loang nắng đổ
Qua Trần Hưng Đạo phố thân thương.
Ai đã đi qua ngã tư thị tứ
Có nhớ Tùng Sơn, Thành Tín, Mỹ
Hương
Nhà thờ Thạch Hãn nằm im ắng
Phố nhỏ Quang Trung dạo thấy buồn.
Ai đã đi qua bến xe Thạch Hãn
Nỗi nhớ trường xưa có vấn vương
Nguyễn Hoàng vắng bóng thầy cô cũ
Gợi nhớ trong tôi thuở đến trường.
Tỉnh Hội chùa xưa nay còn đó
Đường về chợ Sãi vẫn thương thương
Ngày xưa tôi vẫn thường qua đấy
Tìm bóng em về trong phấn hương.
Chợ Quảng Trị ơi ngày tôi đến
Lang thang đi khắp bốn phố phường
Văn Hóa, Vĩnh Xương đâu còn nữa
Chỉ thấy em ngồi bên cánh gương.
Thị xã tôi yêu thời xưa ấy
Còn lại trong tôi chút nắng buồn
Ai có về thăm cho tôi gửi
Một chút tin yêu một nụ hồng.
TM
TRÚC THANH VÀ BÀI THƠ MÙA THU RỚM LỆ - Phạm Ngọc Thái
 |
| Nữ thi sĩ Trúc Thanh |
TRÚC THANH VÀ BÀI THƠ MÙA THU RỚM LỆ
Phạm Ngọc Thái
THÁNG TÁM
Tháng tám có hẹn đâu. Tự thu về chứ
bộ
Giọt nắng ngang tàng làm khổ lá
trên cây
Năm tháng mòn vơi cho cái tuổi thêm
đầy
Tài sản của ta là tấm thân gầy mang
nỗi đau tròn trịa
Thu lãng mạn gì đâu? Tại hàng cây
ru khúc sầu thấm thía
Kỷ niệm quật mồ lao trở về mai mỉa
tiếng thời gian
Tình thu cướp nỗi nhớ trong ta chỉ
để lại chiếc lá vàng
Ta bảo với hàng cây. Thôi bỏ đi! Thở
than gì cho mệt
Người Thi Sĩ rầu rầu với vần thơ bê
bết
Tranh thủ đứng lên nhặt tình Thu
xâu kết tặng cho đời
Mùa Thu ơi!
Ta cạn lời xin lỗi
Chầm chậm bước đi, cảm nhận nỗi đau
như một người nhàn rỗi
Ai biết cuộc đời còn bao lần nông nổi
phía ta đi
Cũng muốn được như ai, đứng nhìn
thu từ phía kẻ nhu mì
Nhặt lá vàng rơi lấp dư âm những gì
trong quá khứ
Lối thu xưa chẳng níu chân người
khách lữ
Tim mệt nhoài sao giữ nổi tình ai
Ta bước giữa đời, gánh thơ sầu mòn
nhói cả đôi vai
Trả nợ yêu đương ngày qua ngày gục
đầu lên số phận
Tháng tám về đây, ta đứng lại nhìn
Thu như chú nai vàng ngơ ngẩn
Thơ
TRÚC THANH
LỜI BÌNH: “Tháng tám” là bài thơ mùa thu ôm bọc nhiều
tâm cảm của một cô thôn nữ về cuộc sống, đường đời – Đó chính là những mảnh
tình vỡ vụn, đan xen trong suốt bài theo lối thu đi. Ta hãy đọc đoạn thơ mở đầu:
Tháng tám có hẹn đâu. Tự thu về chứ
bộ
Giọt nắng ngang tàng làm khổ lá trên cây
Năm tháng mòn vơi cho cái tuổi thêm đầy
Tài sản của ta là tấm thân gầy mang nỗi đau tròn trịa
Thoạt vào thơ thấy cái giọng ngọt ngào đáng yêu, thật nữ nhi: Tháng tám
có hẹn đâu. Tự thu về chứ bộ /- Cách giới
thiệu mùa thu rất khéo. Đoạn thơ tả cảnh nhưng in cả khoảng không gian, hình
bóng người trong đó. Ý nói: Năm tháng mang mùa thu đi qua, tuổi xuân ngày một
mòn phai - Giờ em chỉ còn lại một tấm thân khô héo? Phải, Trúc Thanh nói thế!
Nhưng đọc thơ ta lại cảm nhận tình thu và người nhi nữ trong ấy, không khô héo
chút nào. Mùa thu êm ái và bóng dáng em trước mắt ta cũng rất nên thơ! Mùa thu
chính là một nhân chứng cho sự mất mát, xa xót của đời em - vì thế thu “rớm lệ”.
Tôi bình sang đoạn hai:
Thu lãng mạn gì đâu? Tại hàng cây
ru khúc sầu thấm thía
Kỷ niệm quật mồ lao trở về mai mỉa tiếng thời gian
Em nói “thu” không lãng mạn ư? Không phải vậy, nếu tâm hồn nàng thi sĩ
không lãng mạn cùng thu, thì sao lại nghe được cả tiếng của hàng cây kia đang
ru “khúc sầu thấm thía…”? Trúc Thanh đã đi sâu vào “khai quật mồ lao” về những
kỉ niệm đau của đời mình. Đó là những kí ức tình yêu và cuộc sống, mà thu để lại
trong em một chuỗi buồn “mai mỉa tiếng thời gian”. Ngôn ngữ thơ mang tính dân
gian gần gũi, nhưng thần sắc thi ca vẫn thật mới mẻ. Tình thơ tinh tế, thân
thương… ta thêm thấy yêu thu và yêu em.
Từ biểu tượng được khắc họa của câu thơ dưới: Kỷ niệm quật mồ lao trở về
mai mỉa tiếng thời gian / - Trở lại với hình ảnh câu trên, mà em từng chất vấn:
Thu lãng mạn gì đâu?... /- Bởi em yêu
thu nhưng thu qua đi, chỉ để lại cho cuộc đời em toàn những nỗi “sầu thấm thía”
- tựa như lưỡi dao trích vào trái tim em chảy máu. Đọc sâu trong thơ, ta sẽ cảm
nhận được sự khắc khoải của người thôn nữ, mà hỏi rằng: “Tháng tám” về với em,
sao lại xa xót đến thế ư? Ngôn từ diễn đạt tình thực mà hình ảnh thì ảo – Phải chăng như Chế Lan
Viên từng định nghĩa về thi ca:
Bên kia bờ hư ảo – bờ thơ
(trích Di cảo)
Suốt dọc bài Tháng Tám này của Trúc Thanh đều diễn theo một bản sắc thơ
như vậy. Ta đi tiếp vào hai câu sau của đoạn:
Tình thu cướp nỗi nhớ trong ta chỉ
để lại chiếc lá vàng
Ta bảo với hàng cây. Thôi bỏ đi! Thở than gì cho mệt
Thu đến thì lá vàng rơi, đó là mùa thu của thiên nhiên theo qui luật đất
trời – Nhưng hình ảnh “chiếc lá vàng” ở đây lại để nói về sự úa héo của tuổi
xuân em, đã trôi theo cái mùa thu đau đang rơi rụng. Em muốn quên, muốn rũ bỏ tất
cả những quá khứ buồn bã ấy, chỉ nghĩ về một ngày mai tươi đẹp hơn? nên mới
khuyên nhủ các hàng cây rằng: Thôi quên đi! “Bỏ đi, thở than gì cho mệt” –
Nhưng khổ nỗi, mùa thu ấy không chịu nghe lời em nói, kí ức đau không để cho em
có những giây phút thảnh thơi. Dĩ vãng cứ theo thu về làm cho lòng em khắc khoải,
khoáy mãi vết thương tình của trái tim em. Với một tâm hồn đa cảm, Trúc Thanh dồn
nén vào những trang thơ:
Người Thi Sĩ rầu rầu với vần thơ bê
bết
Tranh thủ đứng lên nhặt tình Thu xâu kết tặng cho đời
Mùa Thu ơi!
Ta cạn lời xin lỗi
Em có nỗi gì đâu! Nguyễn Du từng viết trong Kiều:
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ
Em buồn đến thế thì làm sao có mùa thu chan chứa niềm vui? Tuy vậy, Trúc
Thanh đã sáng tác được một bài thơ mùa thu có sầu thương song rất đẹp! Tiếng thơ
em thầm thì ru ta vào trong sự sâu thẳm của đất trời và nỗi người. Em có than,
nhưng tiếng than ấy lại bay ra từ trong cõi mộng… làm cho thu càng thêm thấm
thía. Em nói: Người Thi Sĩ rầu rầu với vần thơ bê bết /- Vậy mà đọc thơ em chẳng
bê bết tí nào. Ngôn ngữ thi ca còn lấp lánh màu hoa mỹ.
Trúc Thanh đã “xâu kết tặng cho đời” một bài thơ mùa thu với cảm xúc thật
thăng hoa, khôn xiết tình đời. Sau những dòng thơ chảy tràn ra theo kí ức, nàng
thi sĩ mới:
Chầm chậm bước đi, cảm nhận nỗi đau
như một người nhàn rỗi
Ai biết cuộc đời còn bao lần nông nổi phía ta đi
Ý nói rằng: nỗi đau cứ gậm nhấm, ăn mòn trong trái tim và cuộc sống
- Em không khỏi hết bàng hoàng khi nghĩ
về ngày mai, sự buồn tủi của thu qua sẽ còn đến trong các mùa thu sau? Bởi vậy,
lòng em khao khát:
Cũng muốn được như ai, đứng nhìn
thu từ phía kẻ nhu mì
Nhặt lá vàng rơi lấp dư âm những gì trong quá khứ
Hình ảnh “nhặt lá vàng rơi” để lấp những dư âm buồn quá khứ, là biểu tượng
đẹp. Nó diễn tả nỗi lòng sâu lắng và khát vọng sống trong em!
Trước khi bình vào đoạn cuối, tôi nói qua đôi nét xung quanh thân thế
Trúc Thanh: Em sinh ra ở một miền quê sông nước. Từ nhỏ, mười ba tuổi đã thích
làm thơ. Một cô gái luôn cầu thị, ham đọc tất cả những loại sách báo văn học
nào mà em có được. có lẽ vì thế nên thơ Trúc Thanh rất giàu vốn ngôn từ, hình
tượng phong phú. Nó vừa mang tính dân gian lại ánh chất mỹ học trong câu chữ.
Dòng thi ca Trúc Thanh đọc lên thấy đẹp và dễ yêu. Thơ bình dị mà không kém sự
mới lạ - “Tháng tám” cũng là một trong số những bài đó! Tôi không biết mấy về
cuộc đời em? Không hiểu trình độ văn hóa của em đến cung bậc nào? Song đọc thơ
thì cảm nhận, đó là trí tuệ của một nữ sĩ như đã từng kinh qua một trường hoặc
khóa đào tạo sáng tác văn học có đẳng cấp nào đó !? rất bài bản và nghệ thuật.
Được biết hiện nay Trúc Thanh đang sinh sống bằng nghề kinh doanh nhỏ tại quê
nhà ở tỉnh Tiền Giang - Nghĩa là, em đã phải sớm vật lộn trên đường đời để mưu
sinh. Tất cả sự thăng trầm, mất mát và hạnh phúc trong tình yêu và cuộc sống đều
được dội vào trong thơ. Trúc Thanh mang dòng thơ tình buồn, nhưng chứa chất niềm
yêu thương.
Năm vừa qua Nàng cho ra mắt tập thơ “Tình yêu và nỗi nhớ” với hơn một
trăm bài, tại NXB Thanh niên 2017. Tập sách đầu đời đã được đông đảo bạn đọc gần
xa vẫn hằng ái mộ thơ em đón nhận. Ta hãy nghe những lời em tâm tình:
“Có ai đó đã nói với tôi rằng: Sự cô đơn khủng khiếp nhất là
cô đơn trong chính ngôi nhà của họ, bên cạnh người thân của họ, có lẽ
tôi đã nhiều lần cảm nghĩ như vậy. Ai cũng có những suy tư, những trăn
trở, nhiều khi họ tìm cho mình một người để tâm sự, đơn giản họ chỉ
muốn được ai đó thấu hiểu họ, sẻ chia và cảm thông cùng họ. Mỗi
người đều có một cách để bày giãi tâm tư của mình, còn tôi thì những
suy tư ấy được để vào một ngăn thật kín đáo trong tâm hồn… Tôi đã mở những
ngăn kín của tâm hồn bằng những vần thơ và vô cùng hạnh phúc vì được trải
lòng mình… nhiều lúc thấy như con tim đang dần hấp hối bỗng lại hồi
sinh. Tôi thả hồn mình bay bổng, lả lướt, trôi nổi, bồng bềnh trên
những dòng thơ… người bạn tri kỷ của tôi. Ở đó, tôi có thể nói hết
tâm sự của mình mà không sợ phiền ai cả…”.
(trích tự sự
của Trúc Thanh –
Tác giả Tập “Tình yêu & nỗi nhớ”)
Thơ đối với em gần gũi và thân thiết vậy. Ta hãy nghe thêm lời của một nữ
tác giả, bình về tác phẩm đầu tay ấy của em:
“…Nếu biển tình là khoảng trống mênh
mông
Em sẽ vẽ mây hồng trên sóng bạc
Nếu cuộc sống quanh ta toàn sa mạc
Em sẽ trồng lên cát những vần thơ
Chỉ với 4 câu thơ lãng mạn đã thấy bức tranh sinh động về cuộc sống, tư
duy và tâm hồn tác giả thật dồi dào cảm xúc, cũng đầy nghị lực và khát vọng -
nhà thơ Trúc Thanh…
Thơ của chị đa dạng về thể loại, đề cập nhiều lĩnh vực được đúc kết từ
cuộc sống xã hội, đời thường cũng như từ tâm thức góp lại viết thành thơ… Trúc
Thanh là ai? “Tình yêu & nỗi nhớ” - Có lẽ, đây là dấu ấn và bước ngoặt lớn
trong cuộc đời người thi nữ trẻ quê miền sông nước Tiền Giang.
… Nội dung sâu sắc, truyền cảm, vốn từ phong phú, sử dụng linh hoạt minh
chứng cho sự tìm tòi không ngừng. Thơ mang tính nghệ thuật, nhân văn cao, sử dụng
và tận dụng triệt để mọi khía cạnh cuộc sống và góc khuất trong tâm hồn… Mỗi
bài thơ là một câu chuyện mà ở đó biểu lộ cả nghĩa đen và bóng, tượng thanh… tượng
hình… có pha tính triết học, nên thơ chị luôn để lại trong người đọc sự đồng cảm,
ấn tượng khó phai.
…Khi hạnh phúc chênh vênh bờ gãy đổ
Hỏi cuộc đời duyên số phũ phàng sao?
Ngó vào tim nghìn gai nhọn cấu cào
Nhìn phía trước nỗi đau chờ xâu xé
(Lời của tim
em)
… Chị cho rằng: "Duyên của trời, phận số của gió mây" - Một ý
nghĩ tích cực, tự tạo cho mình niềm an ủi động viên.
Đêm đêm nước mắt dầm khăn. Với chị, đêm cũng trở thành bạn tri kỉ, người
bạn vô hình, sẵn sàng tiếp nhận và lưu giữ những tâm tư thầm kín để bày tỏ nỗi
lòng:
Đêm ôm hết tình ta và ảo mộng
Những khi buồn đêm bỗng hóa nàng tiên
Lặng im nghe...nghe hết những ưu phiền
Ôm ấp nỗi niềm riêng còn nặng trĩu
Lòng ta đó chỉ màn đêm mới hiểu
Ban phép mầu xoa dịu những suy tư
Nụ cười đêm sao chan chứa hiền từ
Lòng đêm rộng, ví như lòng của mẹ
Khi tâm sự không còn ai chia sẻ
Ta trở về thỏ thẻ với đêm đen.....
(Lòng đêm)
Thật nhân hóa - Cái hay nữa trong thơ chị là ở chỗ, mỗi bài thơ vừa là nỗi
lòng, vừa là chuyện kể mang tính nhân văn sâu sắc, vừa cảnh tỉnh những người
con gái sẽ, đang và đã làm dâu. Em thật sự cảm động và chạnh lòng khi đọc bài
thơ này:
Con thèm được trở về thời tấm bé
Giọng ru buồn đưa nhẹ giấc mơ trưa
Ba chiều con làm chong chóng tàu dừa
Ôm con chạy sợ mưa chiều ướt tóc…
Con sẽ thả hồn thơ trải dài trên quê mình nhé mẹ...
Từ cái bến sông con nước êm đềm vỗ nhẹ chiếc xuồng câu
Đến những âm thanh giao hưởng của các "bạn" nhái bầu
Và khúc ca dao mà thuở còn thơ con gãi đầu suy nghĩ
Thế đó, dù không thể nhưng vẫn ước ao và khát vọng, trở về tuổi thơ để
được bao bọc bởi vòng tay ấm của ba và mẹ… Thời gian cứ dần trôi như dòng sông
không ngừng chảy, đời người cũng vậy…
Cám ơn chị đã cho bạn đọc những bản tự tình thật hay và xúc động.”.
(trích bài bình của
Trần Châu về
“Tình yêu
& nỗi nhớ”)
Độc giả nào muốn thưởng lãm thơ và giao tiếp với nữ thi sĩ Trúc Thanh,
thì mở qua facebook sau:
https://www.facebook.com/truc.thanh.180410/about?lst=100009464691043%3A100013197031151%3A1537872243
Thơ Trúc Thanh đã được giới thiệu nhiều
trên báo, nhất là báo Áo Trắng và Tạp chí Văn nghệ Tiền Giang, em thường xuyên
có bài đăng ở đó. Tiếng tăm về thơ hay Trúc Thanh cũng lan khá rộng, ra tận thủ
đô - Hồi tháng 8/2018 vừa qua, báo Người Hà Nội đã giới thiệu một chùm thơ và
chân dung tác giả Trúc Thanh. Thơ em còn được một số nhạc sĩ như Giao Tiên, Hà
Phương và vài nhạc sĩ nữa phổ nhạc thành bài hát. Có thể nói: trên lĩnh vực thi
ca, Trúc Thanh đã gặt hái được sự thành công không nhỏ khi tuổi đời còn rất trẻ.
Giờ tôi xin trở lại với bài “Tháng tám”, bình tiếp vào đoạn thơ cuối
cùng:
Lối thu xưa chẳng níu chân người
khách lữ
Tim mệt nhoài sao giữ nổi tình ai
Ta bước giữa đời, gánh thơ sầu mòn nhói cả đôi vai
Trả nợ yêu đương ngày qua ngày gục đầu lên số phận
Em nói “thu xưa” chẳng còn níu nổi chân em nữa ư? Nếu em không còn hoài
niệm, vương vẫn về thu… thì sao “người khách lữ” Trúc Thanh lại có thể viết được
một bài thơ mùa thu dẫu buồn nhưng đẹp như ni!? Dù rằng bước giữa đời, thơ em
vẫn còn phải gánh nặng cả một khối tình sầu. Em than:
Trả nợ yêu đương ngày qua ngày gục đầu lên số phận
Nữ sĩ Đoàn Thị Điểm cũng từng than trong “Chinh phụ ngâm” rằng:
Thưở trời đất nổi cơn gió bụi,
Khách má hồng nhiều nỗi truân
chuyên
Thôi thì… âu rằng, đó là kiếp số do con tạo hóa xoay vần trớ trêu? Nhưng
không phải chỉ mình em buồn, thu cũng buồn cùng em đó nghe! Đọc thơ buồn của
em, lại thêm thấy thương người?
Tóm lại, đoạn thơ cuối đã tóm bắt nỗi tình thu và người trong cả bài, để
rồi tác giả hạ một câu kết… tuyệt bút:
Tháng tám về đây,
ta đứng lại nhìn Thu như chú
nai vàng ngơ ngẩn
Ôi, em còn yêu thu đến thế cơ mà? Dẫu ôm một khối buồn mà tâm hồn Trúc
Thanh, vẫn như “con nai vàng ngơ ngẩn”, lạc trong một rừng thu đầy mộng của cố
thi nhân Lưu Trọng Lư. Câu thơ ảo, đẹp và ẩn chứa nỗi lòng.
“Tháng tám” là một bài tình thu hay và lạ!
Phạm Ngọc Thái, một nhà thơ trong đương đại thuộc hàng bậc cha anh… cũng
xin ngả mũ chào em – Nàng thi sĩ Trúc Thanh!
Hà Nội, cuối thu 2018
HƯƠNG TÓC / ẢO ẢNH / VÒNG THỨ TỰ - Thơ - Tăng Tấn Tài
 |
| Tác giả Tăng Tấn Tài. |
Chùm thơ Tăng Tấn Tài
HƯƠNG TÓC
Vườn thu nhẹ gió bâng khuâng
Đường me vàng lá
nắng gần tình nhau
Mây trôi lạc giấc, mưa ngâu
Mềm tay mộng vỡ, sóng đầu vầng
trăng.
Lỡ bồi vẫn chuyện trăm năm
Nắng không chịu nắng
mỏi nằm lá xanh
Ao làng ếch nhái lanh canh...
Xa quê cháy ruột, dỗ dành đường
bay .
Trăng khuya nhớ nắng, trông ngày
Mắt chong sao lạc
tình vay cuối chiều
Nhập nhằng nắng - gió đìu hiu
Dã quỳ tình chín
dập dìu ... sắc - hương .
Sóng yêu chẳng cứ phải đường
Bạc đầu chẳng ngại, bờ thương cát
nhàu ...
Như là lạc tiếng vườn sau
Tình thu, hương bưởi
đượm màu tóc thơm.
06.9.2018
ẢO ẢNH
Đâu phải mặt trời
cứ dọi lúc bình minh
Tận đọt xanh,
lá nuôi sắc vàng từ thuở đó
Ngọn gió thổi trăm mùa qua ngõ
Bỗng xanh xao nỗi nhớ,
chuyện hôm nào ...
Cơn gió giông tìm, phải chăng duyên
nợ!
Mà bận lòng nhau thao thức
sóng xô bờ ...
Có những chiều, mây giăng buồn vô cớ
Qui luật nào gió đuổi kịp mùa rơi!
Trăng rớt xôn xao
lắm lúc rối bời
Lao xao gió, trông chờ cơn mưa tới
Thu nép vào vạt quê mong đợi
Ai đi xa, đầy vơi nhớ ... người về!
16.8.2018
VÒNG THỨ TỰ
Thứ tự sớm mai,
thứ tự chiều ...
Thứ tự hè qua, lại sang thu
Thứ tự xưa ... thứ tự nay
Thứ tự nắng - mưa
hết ngày, lại tối
Rồi mùa qua, bão giông vần vũ
Thứ tự em, thứ tự anh ...
thứ tự cơn gió ngược nhau tìm mùa
di trú
Sắc vàng thu cũng lại phải xếp hàng.
Thứ tự nào mùa gió lạ gặp nhau
Treo hai mắt vào đôi vai gặt hái
Cứ hết mùa xanh lại mùa hoa, trái
Thứ tự dốc đồi rồi đến miền xuôi
Thứ tự nỗi buồn lại đến niềm vui
Cơn mưa giông xối tràn mùa cát bụi
Trở lại một vòng
thứ tự một, hai ...
Có những lần gặp nhau lệch sai thứ
tự
Nắng gió dông dài, nghe hơi ấm bàn
tay
Có những chiều quên thứ tự,
tình say ...
17.8.2018
Tăng Tấn Tài
Subscribe to:
Posts (Atom)