Tác giả Hạnh Phương |
Nửa khuya thức dậy ngồi niệm Phật, lắng nghe châu thân mình lành lạnh, biết trời đất đã cuối thu.
Trời cuối thu rồi em ở đâu ?!
Nằm trong đất lạnh chắc em sầu!?
Nhớ đến những câu thơ thi nhân Đinh Hùng hoài niệm, chất vấn, kiếm tìm người xưa, bất giác hồ như có thoáng bâng khuâng giao động giữa tâm thức, thương bao sinh linh giữa cuộc luân hồi trầm luân sinh tử, lại hay rằng trời đất đã chớm đông.
Mùa đông quê nhà nghiệt ngã, những cơn mưa lúc nhặt lúc khoan tầm tả, kéo dài nhiều ngày mù mịt, không thấy ánh dương hồng; những ngọn gió heo se thắt, buốt cả người, nứt cả môi. Trông ra đường cái quan thấy tội nghiệp các em bé đến trường: áo ấm, áo mưa trùm kín mịt cả người, các em bước đi hệt như những cái bao tờn nho nhỏ di động.
Mỗi sớm mùa đông trông ra bình phong trước nhà, cội mai già rắn rơi hăy còn đứng đó. Chẳng biết cây mai đứng đó tự bao giờ ! Hình như gốc mai nọ đă có từ khi mình chưa có mặt trên đời. Ngày xưa, nghe nội bảo cây mai ấy: ông cao được một tri âm đồng điệu biếu cho, khi ông cao đào hố đất trồng, mai đã năm, bảy tuổi.
Lúc cây mai ngự trước sân kia, trước đình tiền nọ, nội mới lên mười, nội diễm phúc được cùng ông cao trông thấy mai với những mùa hoa thịnh măn. Hoa mai vàng hươm chi chít đầy cành. Rồi đến lượt cả cha nữa, cha bảo hoa mai có linh thức liên hệ mật thiết máu thịt với chủ nhân.
Ông cao, người trồng cây mai trước bình phong ấy, người thọ cả trăm tuổi. Ông mất vào tiết mạnh xuân, chính xác là ngày 20 tháng Giêng. Lạ lắm, năm ấy cây mai trước sân nhà nở muộn, đến mùng mười tết mới he hé nở dăm bảy nụ hoa, hoa như hàm ý e ấp đợi chờ một điều gì đó thiêng liêng mầu nhiệm.
Sớm mai, lên hầu trà ông cao, cha nói với ông cao, lạ quá năm nay cây mai nhà mình nở muộn. Ông cao trả lời cha vờ như nửa đùa, nửa thật, ông cao bảo mai nó chờ ông nội đấy cháu ạ! Cha tiên cảm ngụ ý của ông cao nên không dám hỏi thêm điều gì khác.
Cha dơi theo cội mai già trước sân, lạ quá, măi đến sáng sớm rằm tháng giêng mai mới thịnh măn, cây hoa mai đóa đóa vàng hươm bung nở, rạng rỡ trước sân nhà,thì ở trong nhà, đầu buồng ông cao có vẻ im ắng lạ thường, ông cao dậy muộn hơn mọi hôm, nội vào gọi mời ông dùng trà sớm, ông cao vẫn thiêm thiếp , hé mắt nhìn nội hỏi phải chăng cây mai trước sân bung nụ măn khai. Nội thưa vâng ạ, ông cao bảo thế là tốt.
Hôm sau ông cao trở mình bỏ cơm, ông bà nội hầu bữa, ông cao bảo để ông yên, đừng làm phiền, ông cao bảo chỉ cần lấy nước cúng trên bàn thờ Phật cho ông cao uống là được; đến sáng sớm ngày 19, ông cao bảo bà nội nấu cho ông ít cháo trắng, bà nội bưng lên mời, ông cao dùng vài ba muổng cháo trắng rồi lại thiêm thiếp đến tận chiều và đêm hôm ấy.
Nửa khuya, ông cao trở mình gọi ông nội vào đỡ ông cao ngồi dậy, ông cao bỏ chân xuống đất, ông nội vội quơ tay tìm guốc, ông cao bảo không cần. Ông cao vịn vai nội đứng trên nền đất lạnh chừng một phút rồi lại bảo nội đỡ ông nằm xuống.
Nội linh cảm việc đang đến, hỏi ông cao cần căn dặn điều gì với cháu con, ông cao bảo không cần thiết, rằng bây giờ là nửa khuya, đừng làm kinh động trong nhà. Ông cao bảo nội lên thắp hương trên bàn thờ Phật, bàn thờ gia tiên, khi ông nội trở lại bên giường, ông cao bảo ông nội hãy niệm Phật A Di Đà, hãy niệm cho tinh thành. Ông nội niệm lầm thầm khoảng ba chuổi thì ông cao nhẹ nhàng duỗi người khép mắt ra đi.
Sáng sớm hai mươi tháng giêng năm ấy, bao nhiêu nụ, bao nhiêu hoa của cội mai già đua nhau bung nở, hoa vàng hươm trước sân, cánh cánh óng ả ánh vàng, từng cánh hoa cánh hoa chở ánh mặt trời lấp lánh như ngỏ lời chúc tụng chủ nhân phúc quả viên thành.
Lễ tang ông cao kéo dài đến mùng hai tháng hai mới an táng, suốt cả mười hai ngày tang lễ cây mai trước sân từng chụm hoa vàng chi chít vẫn lung linh đua nở và lạ lùng thay, hoa như chưa muốn rụng, chưa muốn tàn.
Từ trước đó và từ bấy đến giờ cội mai già trước sân chưa bao giờ có mùa hoa thịnh mãn đến thế. Chiêm nghiệm ra thì thấy, ở vào thời điểm ấy, tự thân mai mách bảo rằng mai là linh hoa. Mai liên hệ máu thịt mật thiết với chủ nhân ông của mai. Người đã từng giây từng phút chăm chút thương yêu mai, nên khi chủ nhân ông của mai vĩnh biệt cõi trần, mai tận hiến sinh lực của mình bung nở, bung nở tận cùng, cạn kiệt cả sức lực bình sinh để cúng dường đưa tiễn chủ nhân ông.
Trải bao độ phong sương, trải bao tháng năm hai cuộc truờng chinh dân tộc ta hi sinh giữ nước, quê hương tôi bom cày đạn xới, bao nhiêu nhà cửa nát tan, ông cao đã mịt mùng thiên cổ, ông bà nội đã ngàn dặm đường xa, cha mẹ cũng đă người người lần lượt về tận đầu non… Thế mà đến tận bây giờ, cội mai già trước sân vẫn sừng sững đứng đó như tượng đài thách thức phong sương tuế nguyệt, thách đố bóng câu cửa sổ, bất chấp thăng trầm thế sự. Cội mai già đứng đó như là biểu hiện bản giác thường tại an nhiên, như như bất động.
Phải chăng vì hình ảnh thường tại an nhiên ấy của cội mai già trước tiền đình đó đã khiến thi nhân Trụ Vũ thốt lên niềm cảm mộ mai hoa:
“Chút nắng vàng thon thả,
Chút mai vàng óng ả,
Ơi cái nghĩa đạo giao,
Biết lấy thơ nào tả"
(Mai 71)
Hỏi bút thơ nào tả được sức chịu đựng của cội mai già trước sân? Thuở ấu thơ từng trải nghiệm cái lạnh quê nhà, lạnh mùa đông quê tôi buốt da buốt thịt, nửa khuya trẻ con co rúm tay chân ôm chặt lưng mẹ, mẹ dài tay vòng ôm chặt con vào lòng mới mong cho con yên giấc, ông bà nội mới sáng tinh sương thì đã lồng ấp lửa than, hơ ấm hai bàn tay khẳng khiu. Con trẻ ngại bước đến trường giữa cái lạnh nứt kẻ ống chân thành hình lục giác ngũ giác, thế mà cội mai già trước sân vẫn hiên ngang đứng đấy, mai vờ như cười cợt ngọn gió đông, mai tỉ tê với đông phong rằng dù ngươi có nghiệt ngã dày xéo lá cành tàn bạo nghiệt ngã bao nhiêu, cội mai già nầy vẫn trân mình chịu đựng để thai nghén mùa xuân cho vũ trụ đất trời, thai nghén mùa vàng hạnh phúc rực rỡ cho cả muôn loại sinh linh, cho cả và nhân loại. Mai nguyện thầm hóa thân đồng hành cùng con dân đất nước, mở ra phương trời hạnh phúc thanh cao như mở nẻo lên trời:
Mai hiện thân thành người
Cùng ta dạo bước chơi
Đường ta đi trên đất
Hóa đường đi lên trời.
Trụ Vũ (Thơ Mai bài 79)
Nguyện lực âm thầm của mai thâm trầm dến thế, dày dạn dường kia, thế mới hiểu vì sao một thi nhân khí phách hiên ngang cái thế, dám huếch hoác nhuận sắc thơ một nhà vua có quyền sinh sát bất cứ ai, thi nhân họ Cao ấy vẫn phải thốt lên:
"Nhất sinh đê thủ bái mai hoa” .
Cả một đời khí khái chẳng quỵ lụy ai, họ Cao gập mình khiêm hạ chấp tay cung kính vái lạy hoa mai. Thế mới thấy uy lực mai hoa lẫm liệt dường nào, khí tiết hùng anh ngạo nghễ biết bao. Và nhất là hương của mai ...
Hương mai không nồng nàn như ngọc lan, nguyệt quế. Không đựợm khắt như thọ như cúc. Hương của mai thoang thoảng như làn gió mỏng rất sâu kin, chỉ những ai nhẹ nhàng thanh thản ngồi cạnh bên mai như thì thầm nhỏ to tâm sự mới cảm thụ hết làn hương thoảng của mai.
Chẳng hay vì sao mai lại có được nguồn hương thầm sâu nhiệm ấy? Có phải do v́ì mai đã trải một quá trình thai nghén dài lâu. Cội mai như một bà mẹ hiền cưu mang thai nhi, mai trân mình chịu đựng giá rét mùa đông, mai trở mình mỗi sớm mai hóng từng giọt sương lành lạnh, long la lóng lánh, trở cành trở lá hấp thụ khí tiên thiên đông hàn giá buốt thai nghén mùa xuân cho nhân loại.
Chẳng phải một phen xương lạnh buốt
Hoa mai đâu dễ ngát mùi hương
Hai câu thơ nỗi tiếng của thiền sư Hoàng Bá phải chăng nhắc cho chúng ta hay rằng, trước khi cánh cánh mãn khai phô sắc thanh tân, tỏa hương kỳ diệu, thân mai rắn rơi nọ đã dạn dày dũng lực chịu đụng cái lạnh buốt cả da xương suốt mùa đông giá. Cũng thế, bản thân con người muốn thành tựu nhân cách trác việt, tỏa nguồn hương giải thoát thanh cao ắt phải trăi một quá tŕnh cưu mang dạn dày giữa muôn trùng khổ đau sinh tử. Và như mai hoa khi bung cánh vàng tươi hiến dâng sức sống mùa xuân dạt dào, nguồn hương thanh khiết của mai cho đời, hương mai sẽ ngát cả bốn mùa hệt như nguồn hương giới thể nơi người đức hạnh thơm ngát cả sau xưa.
Hoa nở thơm năm cánh
Hương bay suốt bôn mùa
Ơi cành mai tự tánh
Thanh tinh tṛn sau xưa.
Trụ Vũ (Thơ Mai , bài 67)
HẠNH PHƯƠNG
Suối Cát 1 – Suối Cát
Xuân Lộc – Đồng Nai 0985734265
THƠ BAY VÀO ĐỜI
Ư tứ thẳm sâu trong vùng kư ức
Cồn cào bâng khuâng cảm xúc
Réo gọi câu chữ về
Hiện hình trên trang giấy rưng rức.
Trái tim xao động máy siêu âm ghi đồ hình loạn nhịp
Khi Tú Uyên bất chợt thấy Giáng Kiều
Bút cuồng thơ vẽ hình khôn kịp.
Hóa thành tranh ngày tháng ấp yêu.
Máy nào đo tần số thơ cất cánh
Bay vào đời
Cung bực ngữ ngôn rằng phàm, rằng thánh
Lời mẹ ru d́u dặt vành nôi.
Nắn nót chữ lấp la trên giấy
Bao trang, bao mănh, bao tờ
Lẽ nào vờ quên ủ đấy.
Ai biết đó là thơ.
Hoặc là viết, hoặc là nói
Đã là thơ hãy cất cánh vào đời
Thông điệp vàng ngày đêm réo gọi
Hạnh phúc ngọt ngào dậy sóng trùng khơi.
HẠNH PHƯƠNG
Tên thật : Hoàng Kim Bính
Sinh ngày : 20.5.1947
Người làng Gia Độ, xã Triệu Độ,
huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
Hiện sinh sống ở ấp Suối Cát 1, xã Suối Cát,
huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai
0985734265 - 0613871830