Chúc Mừng Năm Mới

Kính chúc quý bạn năm mới vạn sự an lành

Sunday, October 23, 2016

HƯƠNG MÙA CŨ - Thơ Đại Ngàn



                          Tác giả Đại Ngàn



HƯƠNG MÙA CŨ

Ai treo trăng với mùa qua dịu ngọt
Bông điệp nào trải suốt những tháng năm
Ai vì ai cứ vá mãi xa xăm
Mà ngược lối lắt lay hương mùa cũ
Xuân đến muộn nên dỗi hờn đã ngủ
Chỉ còn mây phiêu lãng mãi bên đời
Mây trĩu nặng mưa trút những đầy vơi
Hàng cây cũ run trong chiều bối rối
Gió quẩn quanh như xa xưa mắc lỗi
Dịu xoa nào cho hạ bớt mênh mang
Bông cúc vàng chẳng dỗ được thu sang
Đông se lạnh ai sẻ chia tấm áo
Ta ngược lối giữa lo toan cơm gạo
Trên đường đua bỏng rát những công danh
Ta giật mình nước mắt chạy vòng quanh
Vỡ giấc mơ, dịu dàng hương mùa cũ

                                         Đại Ngàn

READ MORE - HƯƠNG MÙA CŨ - Thơ Đại Ngàn

NGƯỜI BẠN TRI KỶ - Hồi ký của Lâm Bích Thủy


         
                Yến Lan và Quách Tạo chụp trên gác nhà 37 Hàng Quạt Hà Nội


NGƯỜI BẠN TRI KỶ

Những người thường lui tới nhà cha con tôi tại 37 Hàng Quạt Hà Nội có bác Quách Tạo. Bác là em của nhà thơ Quách Tấn, lớn hơn ba tôi bốn tuổi. Nếu dùng từ để chỉ tình bạn của họ thì chữ “tri kỷ” là hợp nhất. Bởi, tình cảm đâu phải hàng hóa khan hiếm để chia đều theo đầu người. Mà quả thật, chị em tôi cũng tưởng bác là bác ruột.
Người bác cao to, dáng như Trương Phi, chắc nịch, quắc thước; khuôn mặt chữ điền, râu quai hàm rậm, da ngăm ngăm, ánh mắt nhìn như có lửa, hệt như những ông Thiện, ông Ác trên các bức phù điêu ở trước cổng chùa.
Với vẻ bề ngoài như thế, ai gặp cũng nể sợ còn cho bác là thuộc tiếp người khó gần. Nhưng, bạn thử một lần tiếp xúc sẽ thấy cái chân thiện ở trong bác lộ ra ngay. Bác sống bằng nội tâm, tính tình nhân hậu, trầm lặng, vị tha, sâu sắc vô cùng. Thơ bác chưa in thành sách bao giờ nhưng hay lắm bạn ạ.
Hàng ngày bác thường ngồi ở chiếc bàn do ba tôi đóng để cùng bình thơ. Khi bình, có lúc cả hai say sưa xướng lên vài câu hát bội, rồi đột ngột dừng lại để phân tích cái hay cái đẹp của nghệ thuật tuồng, chèo cổ. Bác thì khen vở tuồng “Hồ Nguyệt cô” còn ba tôi khen chất thơ của bộ phim “Đến hẹn lại lên” v.v.. . Không biết các bạn có bao giờ được chứng kiến những cuộc tranh luận sôi nổi như thế không? Thú vị lắm! Trước đây, tôi ghét môn hát bội, nhưng sau khi nghe bác  phân tích tôi mới nhận ra đó là một môn nghệ thuật tạo hình rất cao; khó nói trong một đôi ba câu được. Có nghe bác kể vanh vách tên những danh nhân của đất võ Bình Định, tướng giỏi thời Quang Trung như Quang Diệu, đô đốc Bùi thị Xuân, chàng Ría v.v.. mới thấy sự thông thái của bác ở lĩnh vực lịch sử văn hóa Bình Định đẳng cấp như thế nào.
Nhược điểm ở bác là sự nghiêm khắc; ít khi ai đó nhận đựơc ở bác nụ cười! Gia ngữ có câu “Nhã quá hóa ra dễ bị lờn, nghiêm quá thì không ai thân”. Đúng như vậy, ở Thủ Đô Hà Nội, ngoại trừ các con, bác chỉ coi ba tôi là người thân.
Theo tôi biết, bí ẩn của việc này là bác mặc cảm với đời vì ba lần suýt bị “Phe ta” xử chém. May ông trời can thiệp, cả ba lần, nhờ tài cao, học rộng, võ nghệ cao siêu đã cứu bác khỏi thần kiếm của ta trong kháng chiến, nếu không thì giờ bác cũng xanh cỏ từ hồi nảo rồi!
Con gái bác làm y tá và sống tại Hà Đông. Tính tình, tiếng nói của chị y như con trai; thắng thắng, bộc trực, quyết đoán, mạnh mẽ không khoan nhượng. Ai bảo bác đặt tên cho chị là “Quách Liên Trì”. Thế nên, lắm người nhầm. Lúc còn đi học, trớ trêu thay, ở lớp lại có anh tên như con gái - Bùi Kim Thoa; làm thầy nào cũng nhầm chị là đàn ông, còn anh Thoa là phụ nữ. Trong lớp học, thầy giáo thường kêu: “Mời anh Quách Liên Trì lên bảng”. Còn khi chấm bài vở của chị, thầy không chút nể nang, trước lớp thầy chê - “Gía cậu Trì đổi tên cho cô Thoa thì hay biết mấy, con trai gì mà chữ xấu hơn con gái!”
Chưa dừng lại ở đó đâu, khi đi khám bệnh tập thể, y tá xếp hồ sơ chị vào phòng đàn ông, và ngược lại, anh Kim Thoa thì khám ở khu vực phụ nữ. Đến lược anh, cô y tá gọi: “ Xin mời chị Kim Thoa vào khám phụ khoa”. Thế là cả lớp ôm bụng cười, có người cười són đái cả ra quần. Mỗi lần như thế, tập thể lớp chị được một phen vỡ bụng .
Con trai bác, anh Quách Liên Đạt, ở tận Quảng Ninh. Số anh là số con rệp!. Anh đi bộ đội từ rất sớm, qua tận bên Lào, chiến đấu anh dũng giúp nước bạn giải phóng khỏi ách đô hộ thực dân Pháp .Thế mà trời xui đất khiến thế nào, hôm vệ sinh, lau chùi súng, không nhớ súng còn đạn; đang lau, mọi  người bỗng hú  tim vì  tiếng nổ  “đoàng”. Viên đạn bay ra, ghim ngay vào đầu anh bạn cùng tổ. Bạn chết, anh mất chức!. Thế là hết! Từ đó anh không còn dính tí chức vụ nào trên mảnh đời còn lại mà anh đã phấn đấu từ thuở tuổi 14! Giá như, anh không bị xui xẻo như thế ; bây giờ có thể là tướng rất to rồi cũng nên! Đúng là “tai bay vạ gió .” Thật tiếc!
Vì các con ở xa; hàng tháng bác góp gạo ăn chung với gia đình tôi. Gia đình tôi biết ơn bác! Khoảng thời gian này, gia đình tôi sống đỡ chật vật, khó khăn về nhu yếu phẩm vì nhờ cái sổ mua nhu yếu phẩm tại cửa hàng Tôn Đản – Cửa hàng dành riêng cho cán bộ từ chuyên viên 6 và trung cao cấp trở lên.
Nếu ai đã từng sống bằng chế độ tem phiếu sẽ cảm nhận được “Sổ mua hàng” của bác quí như thế nào đối một gia đình như gia đình nhà thơ bị gọi là “Nhân văn giai phẩm!” Ngoài việc mua được hàng ngon, chất lượng cao, rẻ, nếu tháng nào túng quá có thể bán phiếu tiêu chuẩn một tháng cũng được một khoảng chi tiêu việc khác.
Bác Tạo được sinh ra trên miền đất võ Trường Định -Tây Sơn - Bình Định. Trong 9 năm kháng chiến, bác đã làm ở ngành tòa án. Phạm nhân nào nghe tên bác cũng phải co rúm lại. Nếu dùng những tính từ như Văn Võ Song Toàn đối với bác thì không sai chút nào. Có lần bác đang đi, lỡ va phải anh thanh niên đang tập thể dục, bác đưa tay đỡ thế nào mà khiến anh ngã chúi đầu xuống đất. Thấy thế, mọi người hét lên “Ôi trời ơi! ông kia đánh người”. Bác xua tay vô cùng xin lỗi: “anh ta đụng tôi, tôi đỡ lỡ tay thôi mà” Nghe thế, mọi người - “Ồ! bác này có võ cấp siêu đẳng đấy”.
Vâng, chính thế nên ba tôi cẩn thận dặn dò con cái rằng “Khi nào gọi bác dậy ăn cơm, các con đứng ở đầu giường, đừng dại dột đứng dưới chân, bác đang ngủ, nhỡ đụng phải, bác tưởng bị đánh, sẽ quật các con ngã gãy xương”
Bác Tạo còn là cầu nối giữa ba tôi và bác Quách Tấn. Ở Miền Nam, sau khi xuất bản tập thơ “Giọt trăng” in tại Paris . Bác Tấn gửi cho em 3- 4 tập, theo đường vòng từ Sài Gòn sang Pa- ri và từ Paris sang Hà Nội. Hồi đó phải qua rất nhiều sự kiểm duyệt nhiêu khê. Mà cuối cùng cũng không đến được tay người nhận. “Chẳng hiểu tại sao chú Nguyễn Đình, tình cờ đọc được tập thơ này tại nhà người bạn thân, làm ở Bộ nội vụ”. Chú bèn mượn đem về nhà, thức suốt đêm chép, vẽ bìa, y như bản chính, đem tặng bác Tạo. Bác Tạo và ba tôi nhận tập thơ mừng quýnh nhưng đầy vẻ lo lắng, kín đáo, giấu gíếm rất tội nghiệp. Rồi một cách thận trọng, hai người nhẹ nhàng lật từng trang xem. Vì nghe nói tập thơ này có 7 bài bác Tấn khóc con chết trận. Sợ trong nội dung những bài thơ này bác Quách Tấn oán trách chế độ Cộng sản Miền Bắc, như vậy sẽ làm liên lụy đến những người thân đang sống trên đất Bắc. Nhưng, đọc hết tập thơ, cả hai thở phào nhẹ nhõm, bài thơ nào cũng toát lên lòng yêu nước, yêu dân tộc. Bác Tấn chỉ diễn tả tâm trạng của người cha mất con: 
“Ân hận vì đã trót sinh con trai trong thời vô đạo
Cầm súng không biết phục vụ cho ai… ”

Khi Miền Nam giải phóng hoàn toàn, ba tôi về sống tại quê hương-nơi đã chôn nhau cắt rốn của mình thì người bạn tri kỷ này đành về sống với đứa cháu ngoại, con đầu của chị Quách Liên Trì. Những ngày đầu mới giải phóng, cuộc sống nói chung của nhân dân và cán bộ ở Hà Nội còn lắm cơ cực, Bác gửi thư tâm sự:
Nghèo
Hưu bỗng tăng hai giá vọt mười
Cân bằng cái sống bở hơi tai
Chất tươi còn được canh rau muống
Lượng đạm mong vào nhúm tép moi
Thuốc đắt mong đừng đau ốm vặt
Quê xa dành chỉ mộng về thôi
……………………………………
Hà Nội
Mồng bốn tết Bính Tý/ 1996

Cuộc đời bác Tạo là cả một pho tiểu thuyết buồn. Đời bác cũng lắm truân chiên. Bác sống khép kín, rất ít người hiểu về bác. Năm 1977 tôi theo chồng về công tác ở Thành phố HCM nên ít được tin về bác. Dịp may, hè năm 1995, nhân đưa ba tôi ra Hà Nội chữa bệnh, ở tại nhà 37 hàng Quạt, nơi mà trước đây, đôi bạn tri kỷ từng ngồi hát bội, bình thơ. Tôi gặp bác, khi đến thăm ba tôi. Giờ, bác già và yếu đi nhiều. Nghe các em kể; về hưu bác sống vất vả. Cuộc sống của cha con tôi cũng không hơn gì, nhưng sao nhìn thấy bác, lòng tôi trĩu xuống, thương bác quá! Tôi không biết mua gì làm quà cho xứng với ơn bác dành trọn cái sổ quí hơn vàng mười tuổi cho gia đình tôi mà lẽ ra các con bác được hưởng mới phải. Thực tình mà nói, có thứ gì bù đắp nổi ơn đó chứ?! Lúc này, tôi làm việc ở CTy Xuất Nhập Khẩu, hàng xuất có thịt heo, thịt bò đông lạnh; cá ngừ hun khói v.v.., và nhập khẩu bột ngọt hiệu Azinomoto, thuốc thú-y. Thỉnh thoảng cơ quan bán bột ngọt cho cán bộ công nhân viên, một việc cụ thể để tăng thêm thu nhập. Loại hàng này là thứ có thể nói rất quí, híếm với nhân dân và cán bộ ở Miền Bắc. Chắc các bạn có nghe người Hà Nội ví “quí như mì chính cánh” để so sánh của hiếm không thay thế được thời bao cấp. Hai vợ chồng tôi mua được hai suất, người khác thường bán lấy tiền chênh lệch, còn tôi gộp tất cả dành làm quà mỗi khi đi thăm bà con. Với bác Tạo, tôi không biết bác có nhận quà tôi biếu không, tính bác khảng khái lắm. Tôi cứ thử: “Bác ơi, con ra đây may gặp bác, con chẳng có gì xin biếu bác gói mì chính” Tôi vừa nói vừa ấn nhanh gói bột ngọt vào tay bác, sợ bác ẩy ra. Ôi! tôi mừng như được vàng khi thấy bác im lặng và cất nó vào cái túi vải nhỏ. Bác không còn khách sáo như trước nữa, bởi cuộc sống quá khắc khổ như bài thơ của bác!
Cái nghèo (bất túc)

Mình nghèo đâu đến rớt mồng tơi
Chỉ tội lê thê kéo suốt đời
Rau cháo từng quen ngày bữa rưỡi
Chiếu chăn chịu đựng suốt hai thời
Cái nghèo cố để mòn tâm trí
Sinh thiếu tiên thiên xuất mẫu hoài
Lão mạo tội gì trời gánh cả
Cái nghèo sao nỡ khoán cho trời
15-6-1997

Ngày ba tôi mất, bác nghèo, không tiền vào tiễn bạn, bác điện chia buồn cùng gia đình

Thương tiếc bạn cũ :- Nhà thơ Yến Lan:
Chỉ tiếc mình không hội “Tứ linh”
Cùng chung thưởng thức vận chung tình
Mười năm khế thoát chùa Quan Thánh
Nghìn dặm từ qui mộng Cổ thành
Thuyền ghé My Lăng không kịp bạn
Trâng rằm tháng tám rạng bình minh
Tứ linh giờ đã qui linh hết
Dấu cũ còn đâu Viễn vong đình
Rằm tháng tám Mậu Dần
                        5/10/1998

Rồi năm tháng lê thê dài mãi, mang theo niềm vô vọng chìm vào đáy lòng. Chợt như một tia sáng lóe lên ở cuối con đường cụt. Tự nhiên, người ta nhớ đến cái công lao của bác ở hai cuộc kháng chiến thần thánh! Bác phấn khởi viết :

Tết Bính Tý 
(Mượn câu của Hồ Yêm gửi anh Quách Tấn) năm 1996
“Hoa giáp một vòng thêm nhị giáp/Còn xuân mấy giáp cũng là xuân”
Hoa giáp một vòng thêm nhị giáp
Còn xuân mấy giáp cũng là xuân
Mình không Đông Quách
Không Nam Quách
Ai nhớ ? ghi công ? Chực xí phần
1996
“Tết năm nay được nhà nước thưởng công tham gia hai cuộc kháng chiến thần thánh-Mình đã được bỏ quên suốt thời gian ở Miền Bắc (chống Mỹ) không ngờ nay cũng được chấm điểm thưởng công. Thật là đại hạnh cho tuổi già, khỏi tiếng “lão giã vô dụng”. (Cảm ơn Lưu bị)
Tôi tin là bác thật sự hạnh phúc. Trước đây tôi hay liên tưởng về bác. Một người có tướng mạo tốt như vậy, nhân cách như thế mà cuộc đời lại hẩm hiu đến thế.! Ngay cái ngày bác đi xa mà trời cũng chưa thôi phiền nhiễu thân xác bác:
Anh Quách Giao, con bác Tấn ngậm ngùi kể lại.
“Đám tang chú Tạo thật thương tâm, vắng tanh vắng ngắt, hiu hắc, cô quạnh. Người mất rồi cũng chưa yên mà nhắm mắt! Khổ nhất là việc đi làm giấy khai tử cho bác, khó khăn muôn trùng. Qua bốn nơi trước đây bác từng sống; nhưng chết đi không nơi nào nhận để cho bác nằm tạm vài giờ trước khi về với các bụi. Sự nhiêu khê, thiếu tình người của một vài ông cán bộ Phường, Quận với lý do “Ông ấy không có tên trong sổ hổ khẩu nhà này”. Đến nơi này, người ta bảo về nơi kia, nơi kia bảo quay lại nơi này, vòng vo hết 4 nơi mà không được! Cuối cùng con, cháu bác phải bỏ tiền mua tạm một chỗ ven đường của người nông dân, tạm gửi thi hài bác với điều kiện, đến ngày sang tiểu phải “giải phóng” về quê.

Cũng từng oanh liệt vùng vẫy một thời mà tội nghiệp đến thế là cùng!

Không biết giờ đây bác đã “Về quê” chưa!? Tôi chưa kịp hỏi chị Quách Liên Trì

                                                                          Lâm Bích Thủy

READ MORE - NGƯỜI BẠN TRI KỶ - Hồi ký của Lâm Bích Thủy

HƯƠNG ỔI - Thơ Trần Mai Ngân





HƯƠNG ỔI

Ngày anh rời quê hương
Chưa kịp trả hiếu Mạ 
Chỉ ôm Mạ khóc thầm
Ra đi trong lặng câm...

Với em anh chỉ nói
Cây Ổi anh đã trồng
Em nhớ qua hái quả
Nhìn hoa nghĩ đến anh...

Em ngây thơ ngơ ngác
Không biết buồn như ri
Chỉ nghe cay đôi mi
Vì anh sẽ ra đi !

Năm tháng qua... biền biệt
Em sang thăm mỗi chiều
Mạ ngồi bên gốc Ổi
Nhánh cành đã vươn cao...

Gió chiều nghe lao xao
Em biết mình buồn lắm
Nhìn Ổi say trĩu quả
Em nhớ anh thiết tha !

Năm tháng vô tình qua 
Anh chưa trở về nhà
Hương hoa Ổi nhạt nhoà
Em lấy chồng xứ xa...

Mười mấy năm em về 
Chạy qua nhà thăm Mạ
Sương trắng... Mạ đợi anh
Em cứ tìm loanh quanh...

Hai mươi năm anh về
Ôm Mạ, khóc hỏi thăm 
... Em có qua hái Ổi
Và lệ rơi âm thầm !


      Trần Mai Ngân

READ MORE - HƯƠNG ỔI - Thơ Trần Mai Ngân

KHI EM NẰM XUỐNG / thơ Phan Hoài Nam




KHI EM NẰM XUỐNG
(Viết cho Bùi Thị Thu Hương thiện nguyện viên giúp đồng bào vùng lũ Quãng Bình vừa nằm xuống do tai nạn giao thông.)

Xe trượt bánh em vừa ngã xuống
Chuyến xe sau đã cướp mất em rồi
Buổi chợ sớm chưa kịp về dọn bữa
Chưa kịp mừng đành nhắm mắt xuôi tay
Anh được biết tuổi em còn rất trẻ
Và quê em nơi vùng đất Quảng Ninh
Em theo chân đoàn người làm thiện nguyện
Khi bão còn quét mấy tỉnh miền Trung
Em nằm xuống tuổi một thời mơ mộng
Vầng trán sâu trong vắt một tâm hồn
Cũng bởi thương cánh đồng bào vùng lũ
Em đâu ngở vây bủa những bão giông
Thôi đành vậy cho những lời tiễn biệt
Lời tri ân của bè bạn nơi này
Em nằm xuống hãy yên lòng nhắm mắt
Bởi nơi này đang khiến mắt tôi cay
Xin cảm ơn một người con trung hiếu
Được sinh ra từ vùng đất Quãng Ninh
Xin cảm ơn những tấm lòng thiện nguyện
Đang lần theo bão lũ Quãng Bình
Triệu con mắt đang hướng về nơi ấy
Nơi lũ cuồng và bão dữ miền trung
Em tôi ơi hảy yên lòng đi nhé
Đất nước mình có triệu cánh tay chung.....
           Phan Hoài Nam
           Nha Trang
           0911731270


READ MORE - KHI EM NẰM XUỐNG / thơ Phan Hoài Nam

Trúc Thanh Tâm - GỞI HỒN TA TRONG NẮNG ẤM GÒ CÔNG



 GỞI HỒN TA
 TRONG NẮNG ẤM GÒ CÔNG


Hạnh phúc nhô lên thành chồi xanh biếc
Mây cứ trôi - Ai nhốt được mây trời
Ta bắt gặp nắng vờn qua mái tóc
Gởi hồn ta, nắng ấm Gò Công ơi!

Rất xa lạ từ nhịp chân ta bước
Ta có quen - Em có hẹn bao giờ
Nhưng sao cứ lòng ta hồi hộp lạ
Mây trên trời bay quyện cũng thiết tha!

Người có yêu - Sao tình hoài giấu mặt
Trời Gò Công rực rỡ giục lòng ta
Những đắm đuối thời gian trôi rất khẽ
Nức lòng ta, chiu chắt một hồn thơ!

Mai xa lắm, Gò Công quên hay nhớ
Gởi tình ta ăm ắp một Cần Thơ
Em cứ nhận giùm ta mùa hạnh phúc
Sóng lòng ta , em nổi gió hẹn hò!

Những dáng dấp của một thời con gái
Ta say mê, khao khát một tình đầu
Những nháy mắt, những cười duyên bẽn lẽn
Thôi cứ dành tất cả để cho nhau!

TRÚC THANH TÂM
( Châu Đốc )


READ MORE - Trúc Thanh Tâm - GỞI HỒN TA TRONG NẮNG ẤM GÒ CÔNG

HỌC CÁCH SỐNG - thơ Võ Quốc Tuấn


Ảnh tác giả


Học Cách Sống

Quê nhà bị từ chối.
Nghĩ mình kẻ bất tài
Đành xa xứ cầu may
Mong kiếm cơm đắp đổi.

Quê người được trọng dụng
Như khách quý khác chi.
Lòng vẫn hướng quê nhà
Mong góp chút tài mọn.

Quay về lại chốn cũ
Người ganh ghét, kẻ thương.
Nhiệt huyết vẫn có thừa
Nhưng mấy ai thấu hiểu?

Đời người đâu cứ phải
Hết chạy ngược chạy xuôi?
Và biết đến bao giờ
Mới hết người hẹp bụng?

Chuyện đời thường như thế
Người kém ghét kẻ hơn.
Học cách sống ẩn mình
Bằng khoan hòa, khiêm, thứ.
Trà Vinh: 07/8/2016


                                      Võ Quốc Tuấn
READ MORE - HỌC CÁCH SỐNG - thơ Võ Quốc Tuấn