 |
| Tâm Nhiên và Châu Thạch |
ĐỌC “SÁNG TẠO LÀ CON ĐƯỜNG THI SỸ’ CỦA TÂM NHIÊN
Châu Thạch
“Tâm nhiên, sinh năn 1952 bên dòng
sông Cẩm Lệ, quê nhà Đà Nẵng. trước 1975, học Phật khoa đại học Vạn Hạnh, Sài
Gòn. Hồn thơ lãng đảng, phiêu diêu suốt muôn chìều vi vu vi vút…Sau 1975 cuộc lữ
khởi sự băng qua những sa mạc đời hư vô khô khốc, những địa ngục sục sôi, cháy
đầy lửa bỏng, những hố thẳm âm u, mịt mù tăm tối.
Rồi cuộc lữ mở ra một con đường
phong quang sáng tạo,ngút ngàn mây trắng với những phương trời bát ngát, bao
la…Để cho lang thang sỹ chợt thấy mình không là chi cả: Không tên tuổi, không
gia đình, không sự nghiệp, không mục đích, không chổ trú cư trong thời gian và
không gian…
Không chổ trú vào bất cứ đâu nên
thênh thang vô sự, theo cách điệu tiêu dao du ngay cái đang là, luôn luôn mới lạ
và mới lạ giữa như thị, như nhiên, phiêu bồng, không chấp. Chẳng hữu tâm chẳng
vô tâm. Nhập cùng tất cả bước trầm diệu qua…”
Cuộc đời tác giả vốn sống vô trú am
nghĩa là nay đâu ghềnh mai cuối biển như cơn gió, như làn mây, cởi con ngựa sắt
ngắm đời, để vần thơ bay cùng với trời mây non nước. Con đường của Vô Trú Am
Tâm Nhiên là con đường thi sỹ cho nên tiểu luận “Sáng Tạo Con Đường Thi Sỹ”
cũng là một bài thơ. Bài thơ dài trên 5000 từ có văn xuôi, có vần điệu đưa con
người vào “nguồn trong trẻo vô biên với muôn dây quyến luyến, làm bằng thanh
bai làm bằng êm diệu”.
Tâm nhiên viết về người thơ: “Thiền
sư, thi sĩ, họa sỹ, văn nghê sỹ, lang
thang sỹ…” Tất cả họ đều là người thơ “tự thuở nào đi về thấp thoáng, nhấp nhô
trong sương mờ vạn cổ. Từ buổi mới khai thiên lập địa lúc ban sơ, nguyên thủy đến
bây giờ , họ đã đi và đi mãi trên con đường mây trắng, con đường thênh thang
sáng tạo”, họ “vượt qua đôi bờ sinh tử, một cách tự do” “Hướng về uyên nguyên,
khơi mở suối nguồn thơm lịnh diệu”
Em với Vô Trú Am Tâm Nhiên không phải
là người đẹp. “Em đây là nàng thơ, luôn luôn kề cận. thân thiết giữa cuộc viễn
phương hành trên mặt đất, trần gian” “Nàng thơ dịu dàng, thùy mỵ, trì ngự, lung
linh” “ảo dị, vô hình, vô tướng nhưng cũng thị hiện qua hồng nhan thục nữ đó
đây”.
Thơ với Tâm Nhiên là gì? Thơ là:
“Thi tưởng xứ là thi ca tư tưởng
Chiếu rực ngời vô cùng tận xưa sau
Lửa sáng tạo cháy bừng từ thuở nọ
Xóa tan đi u ám thảm u sầu”
“Với kẻ sáng tạo thì họ có khả năng
làm sinh động lại những tiêu điều, hiu hắt, biến chuyển hóa nỗi đau buồn thành
niềm hân hoan tối thượng”. Vậy cho nên “Thi ca và tư tưởng là đôi cánh chim trời,
chở mang vận mệnh, tính mệnh của nhân loại, trên đôi vai của thiền sư, đạo sĩ ,
thi nhân”” Cho nên, đi vào cõi thơ là dấn thân vào mạch ngầm tâm thức, là nhảy
xuống hố thẳm không đáy của tâm linh, là bay lên những khung trời siêu thực, rực
ngàn thần cảm” .” Bước nhảy trọng đại đó là bước nhảy chập chùng sinh tử, nhảy
tung vào cảnh giới thi tưởng xứ, như vó ngựa dừng chân trên đỉnh núi reo vui”:
“Ngựa hoang phi khắp vùng biển xứ/ Thả vó buông cương lướt dặm ngàn”
“Cõi thượng thừa của thi ca ở đâu?”
“Phải chăng là công án mà mỗi thi nhân phải tự mình đốn ngộ” “Cứ nhập cuộc chịu
chơi, ném mình vào những phương trời gió loạn, cúi sâu xuống tận đáy lòng hun
hút cô liêu, diệu vợi của mình, may ra sẽ bùng vỡ mật nghĩa cái chân lý muôn đời”:
“Thi ca là sự tự do
Thung dung xuống biển lên bờ thảnh
thơi
Đã đi cuối đất cùng trời
Mới hay rốt ráo cuộc chơi rong này”
“Sông giữa thời hiện đại, một thời
kỳ là sa mạc , hư vô đang lan dần trên xứ sở, trên khắp cả quả địa cầu khô khốc
nầy rồi, bọn quỷ dữ, ác ma đã xuất hiện rầm rộ” người thi sĩ phải là gì?
Người thi sĩ phải “Thắp lên ngọn lửa,
rót xuống một giọt nước từ lòng đại dương thương yêu cũng đủ ngân lên tha thiết
tiếng thơ đồng vọng trong đêm dài sinh tử, chập chùng bóng tối vô minh những
thanh âm, linh âm, diệu âm cùng hòa âm bất tuyệt huyền âm:
“Đưa tay bắt nắm để cầm
Trong tay chút khói sương trăm năm
tàn
Hoát nhiên hiển lộ bình an
Giữa đêm mù tối huy hoàng sáng ra”
Thõng tay vào chợ với tiếng hát
tiêu dao, vô ngại là một thái độ toàn triệt, viên dung mà kẻ sáng tạo phải cất
lên trước tiên để hòa khúc, rung ngân cùng thực tại hiện tiền, ngay bây giờ và ở
đây”:
“Đường của thơ đầm đìa bao cát bụi
Vùi nắng mưa sấm chớp bão bùng
Bừng khơi mở suối mạch đời vô thủy
Cho người về trong nguồn sống vô
chung”
“ Sáng tạo là con đường thi sỹ đi
giữa muôn trùng cuộc lữ thiên thu. Thiên thu chẳng phải thời gian dài đến tỷ
triệu nghìn năm nữa mà đang hiện hữu trong từng sát na, luôn luôn mới lạ và mới
lạ trong mỗi giây phút bây giờ. Phải vậy không, hỡi nàng thơ vĩnh viễn?”:” Còn
hơi thở là biết còn rung cảm/ Phải không em tiếp tục cứ rong chơi”. “Mộng huyễn
đó có gì đâu mà chấp/ Đừng lăng xăng đủ thứ chuyện lu bù”. “Ừ em ạ ngàn năm trong thoáng chốc/ Lặng nhìn
sâu vào mọi thứ như không”. “Lòng vô ngại giữa nhân tình thế thái/ Dẫu thế nào
thì cũng vẫn như thơ”
Tiểu luận trên của Tâm Nhiên là một
bản trường ca, tiếng văn như tiếng thơ, tiếng thơ như tiếng hát len lõi vào
lòng người trong sâu kín tâm hồn, bay vút đên thượng tần, vào cõi tâm linh tối
thương rốt ráo, chổ ở của thần nhân. Sâu
nhiệm được “Sáng Tạo là Con Đường Thi Sĩ” Của Tâm Nhiên, người thơ sẽ kiến tánh được nguồn vui bất tận,
vô bờ, vô bến, rong chơi với linh hồn thiên thu trong chính sát na nầy, như như
chân lý mà Tâm Nhiên khẳng định!!! Mời quý vị tìm xém. /.
Châu Thạch
Ghi Chú: Tất cả các câu trong ngoặc
KÉP là của Tâm Nhiên viết trong tiểu luận “Sáng Tạo Là Con Đường Thi Sỹ”
