CÂU
ĐỐI VỀ CHỮ HIẾU
(Tặng
Lê Hoàng Ân)
Hôm
nọ lên Austin thăm một anh bạn. Gia đình nề nếp, gia
giáo, con cháu đối với ông bà, cha mẹ và với khách
rất mực kính trọng, lễ phép. Ở một chỗ khá trang
trọng trên tường có đôi câu đối:
Vế
1: Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ.
Vế
2: Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha.
Ý
nghĩa của câu đối hiện ra ngay trước mắt: tình mẹ
công cha thật vô cùng to lớn, không sao đo lường được.
Về
nhà chép lại chuyển cho một người bạn già vẫn còn
mẹ để trước là, chia sẻ mấy câu văn hay, sau nữa
gọi là “nhắc nhở nhau” về lòng hiếu thảo với cha
mẹ. Email gởi xong thì khoảng 20 phút sau đã thấy chuông
reng. Ra mở cửa thì ông bạn già đã đứng sờ sờ
trước mặt. Chưa kịp bắt tay chào hỏi hắn đã vào đề
ngay:
-Ai
gởi cho ông câu đối đó vậy?
Tôi
kể cho hắn nghe xuất xứ của câu đối. Nghe xong hắn
bảo tôi:
-Ông
gọi lên Austin coi có phải anh bạn tù của ông viết ra
câu đối đó hay ai tặng anh ta?
Tôi
gọi điện thoại cho anh bạn tù thì được trả lời:
-Người
ta khắc lên tre, lên gỗ bán ở cửa hàng Mỹ Nghệ, thấy
hay hay thì mình mua về treo chơi.
Đến
lượt tôi hỏi anh bạn:
-Câu
đối có gì rắc rối đâu mà sao điều tra kỹ vậy cha?
-Từ
từ để tôi phân tích cho ông nghe nhé. Vế 2 thì thật
rõ ràng: mây trời lồng lộng (rất lớn, rất rộng)
cũng không thể phủ kín công cha. “Công Cha” ở đây
được hình tượng hóa thành một vật có kích thước,
diện tích rất lớn, mây trời to rộng cỡ nào cũng
không thể phủ kín được.
-Điểm
mà tôi thấy lấn cấn, khúc mắc nằm ở vế 1: nước
biển mênh mông (nhiều lắm) mà cũng không thể đong đầy
tình mẹ.
“Tình Mẹ” ở đây cũng được hình tượng
hóa thành một cái hố có sức chứa rất lớn, nhưng cái
hố rất lớn, rất sâu, trên miệng cắm một tấm bảng
vĩ đại “Tình Mẹ” đó lại “trống rỗng” đến
độ nước biển mênh mông cũng không thể đổ đầy.
Nói thẳng ra thì theo vế 1 của câu đối “Tình Mẹ”
chỉ là cái hố trống rỗng, không chứa đựng cái gì
trong đó hết.
Tới
đây hắn ngước mắt hỏi tôi:
-“Ông
thấy chưa?”
-“Thấy
rồi”, tôi trả lời.
-“Thấy
cái gì?”
-“Thì
thấy là ở vế 1 “Tình Mẹ” chỉ là con “số không”
to tướng, trong khi ở vế 2 “Công Cha” vô cùng rộng
lớn. Câu đối trở nên mất cân bằng, không chỉnh.
-Còn
thấy gì nữa không?
-Câu
đối này mấy tay còn mẹ như ông đọc thì chắc là
“tức cành hông” chứ gì!
-Không
tức mới là lạ! Nhưng trường hợp này có lẽ chẳng
ai có ý chơi khăm ai đâu. Chắc là con cháu ông đồ nho
nào đó kẹt tiền viết mấy câu đối để “kinh doanh”
nhưng không lường hết được uy lực của chữ nghĩa.
Mẹ kiếp! Làm mình tốn mấy Gallons (1) xăng.
Chú
thích:
1/
Đơn vị đo dung tích tương đương với 3,7854 lít
Tuần
cuối tháng 5/ 2016
Phạm
Đức Nhì
nhidpham@gmail.com
