Nhân ngày Phụ Nữ Việt Nam, 20.10, xin gởi đến độc giả những dòng thơ tưởng nhớ Hai Bà Trưng và Bà Triệu, những anh hùng dân tộc chống ngoại xâm của đất nước chúng ta trong thế kỷ thứ nhất và thứ ba sau công nguyên.
TRƯNG NỮ VƯƠNG
Mất ngày 6.2 năm Quý Mão (43)
Năm bốn mươi trong buổi khởi đầu
Hai Bà Trưng đại phá Luy Lâu (1)
Mê Linh chỉ giáo kinh hồn giặc
Tô Định (2) rơi gươm bạt vía Tàu
Nhục nước rửa xong tình thắm đậm
Thù nhà trả hết nghĩa bền sâu
Hán triều thua trận lòng căm tức
Nhị tướng lên ngôi thật nhiệm mầu.
(1) Thành Luy Lâu, quận trị Giao Chỉ của nhà Hán
(2) Thái thú quận Giao Chỉ
NHỤY KIỀU TƯỚNG QUÂN
Triệu Thị Trinh mười chín tuổi đời
Chống Ngô, vào núi lập cơ ngơi
Mộ dân tuyển lính, lòng can đảm
Luyện võ mài gươm, chí tuyệt vời
Quân Việt tấn công từ khắp nẻo
Giặc Tàu thua trận ở nhiều nơi
Phú Điền (1) lưu dấu Người muôn thuở
Chủ tướng Cửu Chân mãi rạng ngời.
(1) Phú Điền thuộc Hậu Lộc Thanh Hóa nơi Bà Triệu lập căn cứ. Đây là một thung lũng ở giữa hai núi đá vôi, vừa gần biển lại vừa là cửa ngõ từ đồng bằng vào.
TRIỆU NỮ VƯƠNG
Mất ngày 21.2 năm Mậu Thìn (248)
“Đạp cơn sóng dữ chém tràng kình” (1)
Nữ tướng lừng danh Triệu Thị Trinh
Dũng mãnh phất cờ xua chiến tượng
Oai hùng vung kiếm giục tinh binh
Giao Châu Thứ sử từng vênh váo
Lữ Đại (2) quan Tàu bỗng thất kinh
Tiếc bấy cơ đồ sao nỡ dứt
Núi Tùng (3) hương khói mãi anh linh.
.
(1) Theo câu nói của Bà Triệu lúc 19 tuổi: “Tôi chỉ muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá tràng kình ở biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ …”
(2) Thứ sử Giao Châu bỏ chạy mất tích khi hay tin Bà Triệu phá tan các thành ấp và giết nhiều quan lại cai trị của quân Ngô ở Cửu Chân.
(3) Núi Tùng ở Hậu Lộc Thanh Hóa, nơi bà Triệu đã tuẩn tiết (23 tuổi).
LÊ NGỌC PHÁI
phaimai@yahoo.com