NGỤ NGÔN Ê-DỐP (49-52)
Ngọc Châu dịch sang thơ song thất lục bát
49. Giẻ cùi và Công
Giẻ Cùi táo gan
mò vào bãi
Nơi chim Công
đi lại, dạo chơi
Nhặt tìm vô
khối lông rơi
Khi bày Công
giương cánh mời gọi nhau
Giẻ Cùi đã
nhanh khâu chúng lại
Ghép đuôi mình
to đại lòe xòe
Bước đi khệnh
khạng để khoe
Định hòa cùng
với Công kia một bày
Nhưng đám Công
thấy ngay trò bịp
Khi Giẻ Cùi
chưa kịp hòa đàn
Xúm vào rỉa, mổ
tan hoang
Số lông mượn
tạm làm hàng lừa nhau
Giẻ Cùi phải
quay đầu trốn chạy
Trở về cùng bạn
bấy lâu nay
Từ xa bọn chúng
đều hay
Cái trò tháu
cáy, tẩy chay tức thì
Mắng rằng ”Tẩu
chốn khác đi
Chỉ lông đẹp
không giúp gì chim ngu”
A Jay venturing into a yard where Peacocks used to walk, found
there a number of feathers which had fallen from the Peacocks when
they were moulting. He tied them all to his tail and strutted đi down
towards the Peacocks.
When he came near them they soon discovered the cheat, and
striding up to him pecked at him and plucked away his borrowed
plumes. So the Jay could do no better than go back to the other Jays,
who had watched his behaviour from a distance; but they were
equally annoyed with him, and told him: "It is not only fine feathers
that make fine bỉrds”
50. Người, Ngựa, Lừa và
Chó
Lừa,
Chó, Ngựa đều kinh cái rét
Chúng
trông nhờ vào hết loài Người
Mái
che, lửa ấm, nụ cười
Ngựa
xơi lúa mạch, Lừa thời cỏ khô
Chó
còn được Người cho xương, sụn
Được
ngồi xin thứ vụn dưới bàn
Các
loài đều được bình an
Nên
cùng bàn định trả ơn cho Người
Chúng sẽ tặng quãng thời gian đẹp
Của mỗi loài với hết khả năng
Ngựa
dành năm tháng trẻ măng
Cho
Người tất cả tính năng huy hoàng
Nên
tuổi trẻ Người càng hăng hái
Cũng
bốc đồng, tranh cãi không nhường
Vừa
qua tuổi Ngựa ương ương
Thì
Lừa tặng những sách phương lam làm
Khiến
trung tuổi Người ham lao động
Hòm
gạo, tiền chất đống trong nhà
Chi
tiêu tiết kiệm đến là
Giữ
gìn của cải lo xa lo gần
Cuối
đời đến tặng phần của Chó
Nên
Người già nhăn nhó khó khăn
Không
ưa kẻ lạ lại gần
Chỉ dịu dàng với người thân trong nhà.
The Man, the Horse, the Ox, and the Dog
A Horse, Ox, and Dog, driven to great straits by the cold, sought shelter and
protection from Man. He received them kindly, lighted a fire, and warmed them.
He let the Horse make free with his oats, gave the Ox an abundance of hay, and
fed the Dog with meat from his own table. Grateful for these favors, the
animals determined to repay him to the best of their ability. For this purpose,
they divided the term of his life between them, and each endowed one portion of
it with the qualities which chiefly characterized himself.
The Horse chose his earliest years and gave them his own
attributes:
hence every man is in his youth impetuous, headstrong, and
obstinate in maintaining his
own opinion.
The Ox took under his patronage, the next term of life, and therefore
man in his middle age is fond of work, devoted to labor, and
resolute to amass wealth and to husband his resources.
The end of life was reserved for the Dog, wherefore the old man is
often snappish, irritable, hard to please, and selfish, tolerant only of
his own household, but averse to strangers and to all who do not
administer to his comfort or to his
necessities.
51. Người đàn ông
và các cây gỗ
Một hôm có tay
đàn ông nọ
Cầm lưỡi rìu lọ
mọ vào rừng
Anh ta khẩn
khoản nói rằng
Chỉ xin một
khúc gỗ bằng bắp tay
Cây dễ tính cho
ngay lập tức
Hắn loay hoay
một lúc lắp xong
Cán rìu chắc
nịch khó long
Bắt tay vào
chặt cây trong cây ngoài.
Rừng cây đến
lúc này mới hối
Đã quá ngu cho
sói mượn nanh
Bây giờ cả cây lẫn cành
Hại mình, mình
chết, thôi đành chịu thôi.
A Man came into a Wood one day with an axe in his hand, and
begged all the Trees to give him a small branch which he wanted for
a particular purpose. The Trees were good-natured and gave him one
of their branches. What did the Man do but fix it into the axe head,
and soon set to work cutting down tree after tree. Then the Trees
saw how foolish they had been in giving their enemy the means of
destroying themselves.
52. Con
quạ và bình nước
Quạ kia khát tưởng chừng sắp chết
Chợt nhìn xa thấy chiếc bình nung
Tới gần, khấp khởi trong lòng
Chắc rằng sẽ có nước trong cho mình
Tiếc
thay nước trong bình gần cạn
Cố
thò đầu không chạm tới nơi
Loay
hoay nhòm ngược ngó xuôi
Mỏ
không sao chạm tới nơi Quạ cần
Cuối
cùng nó nhặt dần sỏi đá
Đem
về cần mẫn thả vào bình
Tới
khi chút nước trong lành
Dâng
lên cao, cứu mạng anh Quạ già
Mới hay cần quá ắt là
Mẹo hay sẽ nghĩ được ra kịp thời.
52. The Crow and the
Pitcher
A Crow perishing with thirst saw a pitcher, and hoping to find water,
flew to it with delight. When he reached it, he discovered to his grief
that it contained so little water that he could not possibly get at it. He
tried everything he could think of to reach the water, but all his
efforts were in vain. At last he collected as many stones as he could
carry and dropped them one by one with his beak into the pitcher,
until he brought the water within
his reach and thus saved his life.
Necessity is the mother of invention.