THI CA THI NHÂN: PHAN PHỤNG THẠCH
M.Loan Hoa Sử & CVM
Phan Phụng Thạch tên thật là Phan Ngọc Thạch sanh năm 1942 tại làng Đạo Đầu, quận Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, mất vào ngày 24 tháng 2 năm 1973 tại bệnh viện Việt Đức Đà Nẵng. Học ban Sử Địa Văn Khoa Huế. Tốt nghiệp khoa Khả Năng Sư Phạm tại Sài gòn. Dạy học và làm Quản thủ thư viện tại trường Trung Học Nguyễn Hoàng Quảng Trị. Cộng tác với các tạp chí Bách Khoa, Văn, Nghệ Thuật từ năm 1964 đến 1973. Viết báo ký tên Phan Thu Hạ.
TÁC PHẨM ĐÃ XUẤT BẢN:
- Lưu Bút mùa hạ, nhà xuất bản Hạnh Nhơn 1973 .
- Thơ Tình tuổi 30
- Di Cảo Thơ, nhà xuất bản Hội Nhà Văn năm 2014.
- Mơ hồ sương khói (bản thảo bị thấtt lạc)
Nhà thơ Chu Vương Miện
Khi nắng hạ trở về trong mắt biếc
Các em rồi trăm đứa sẽ trăm phương
Ta đứng đó giữa muôn ngàn cách biệt
Mắt rưng buồn mà hồn cũng mù sương
(Lưu Bút Mùa Hạ)
Lòng ta đó như sân trường tháng hạ
Có các em chân nhỏ bước tung tăng
Nếu ngày mai thầy trò người mỗi ngả
Ta chia lòng theo muôn hướng xa xăm
(Nắng hạ tình phai)
Viết về nhà thơ Phan Phụng Thạch, là viết về kỷ niệm của chính mình, vừa là bạn thân thiết lại vừa là bạn học cùng lớp và là bạn thơ, anh chết vào năm 1973 (vừa 32 tuổi) và Thạch Nhân chết vào đầu năm 1975 cũng ở vào tuổi này Nghĩ về anh, tôi liền liên tưởng tới thơ của nhà thơ thời tiền chiến J.Leiba :
HOA BẠC MỆNH
Tháng ba Hoa bạc Mệnh
Tàn trước mọi cành xuân
(Dịch thơ cổ)
Người đẹp vẫn thường hay chết yểu
Thi nhân đầu bạc sớm hơn ai
Ba xuân, muôn thắm thêu cành biếc
Bạc mệnh hoa kia đã rụng rồi
Tàn trước trăm hoa hoa bạc mệnh
Đang xuân để khỏi thấy xuân tàn
Chúa xuân ví biết tình hoa thế
Xin kiếp sau đừng nở thế gian
Hồn kết gió hương trời Nhươc Thủy
Cánh viền mây thắm đọng Thiên Thai
Hóa thành những giọt mưa thơm ấy
Tưới nở trăm hoa đã héo rồi
J.Leiba
(Nam Cường tập mới)
Ôi cuộc đời đến rồi đi ? Chỉ là trước hay là sau! Sinh ký tử qui, làm kiếp người thì ai cũng chỉ một lần buồn cũng thế mà vui cũng thế, cũng chỉ là mây bay gió thổi, giống như thơ người xưa:
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt
Còn hơn buồn le lói suốt năm canh
( Xuân Diệu)
Cuộc đời đâu có khác bóng câu qua cửa sổ, thoát đó rồi mất đó, đi từ hư vô lại trở về hư vô, mang cái thân tứ đại, rồi lại trả cái thân tứ đại, y như loài tôm nhện mượn xác những con ốc sống tạm rồi chết. Cái vỏ ốc rỗng không vẫn còn đó, lại là chỗ ở tạm cho các con tôm nhện khác, chả cái gì mất và cũng chả có cái gì còn.
BÓ HOA THƯƠNG TIẾC
Hôm nay gửi tới bó hoa này
Thân tặng hồn anh thủa đắm say
Một chút lòng tin thương thu cũ
Ngàn năm hoa nở phấn hương bay
Đỗ Thương Hồ
12-4-73
(Trại tạm cư PT Non Nước)
ĐẤT CỦA LÒNG NGƯỜI VUN XỚI TIN YÊU
Quảng Trị những năm 60 với tôi là những tháng năm hồng. Hồng sắc phượng con đường Gia Long trong ráng chiều hoàng hôn với những tà áo trắng học trò con gái tan trường đạp xe về chợ Sải. Hồng hoa đăng trong mấy mùa Phật Đản Vu Lan trên sông nước dịu êm Thạch Hãn dòng sông của tình, ký ức, hoài niệm. Hồng những trang pelure thơ tình viêt vội kín đáo tặng người nữ tình đầu và hồng trong "Lưu Bút Mùa Hạ" (thơ Phan Phụng Thạch) :
... Rồi một mai khi mùa thu trở lại
các em về với tuổi thơ hồng
-
Các em còn trái tim hồng tuổi nhỏ
tấm lòng xanh thơm ngát lúa ban mai
Võ Quê
*
Đọc hết tập thơ Di Cảo Và Ký Ức của Phan Phụng Thạch, tôi người viết thoảng ngậm ngùi, một cuộc đời quá ngắn bất hạnh vì chiến tranh, sự nghiệp có chừng vài chục bài thơ "viết về lứa tuổi học trò" toàn là hoa với bướm, toàn là mầu xanh da trời của cỏ cây, người thơ đã đi vào cõi vĩnh hằng, tôi chợt nhớ tới nhà thơ Trần Tử Ngang thời nhà Đường :
Đăng U Châu Đài Ca
Tiền bất kiến cổ nhân
Hậu bất kiến lai giả
Niệm thiên địa chi du du
Độc sảng nhiên nhi thế há
Bản Dịch của M.Loan Hoa Sử:
Người trước không biết ta
Người bây giờ ta không biết
Người sau sinh ra ta đã thác ?
Thôi cũng đành để lại giọt nước mắt
PHỤ LỤC THƠ PHAN PHỤNG THẠCH
LẠNH TUỔI VÀNG
(Tặng P.T.X.V)
Rồi những mùa thu lạnh tuổi xuân
Và em với dĩ vãng xa dần
Với thành phố cũ cô đơn ấy
Em có u hoài không hả Vân ?
Cả một thiên đường đã vỡ tan
Những niềm vui nhỏ cũng điêu tàn
Đường em về có mưa trên tóc
Có gió mùa đông lạnh tuổi vàng
Anh trả bưồn cho những bước chân
Từng đêm trong phố tối âm thầm
Quán cà phê đốt đời anh cháy
Khói thuốc vàng phai cả tháng năm
Rồi những mùa thu lạnh tuổi son
Và anh với kỷ niệm hao mòn
Với vùng ký ức đau buồn đó
Anh biết làm sao hết nhớ thương
(1964)
QUẢNG TRỊ
Thành phố đó nắng vàng trên cỏ biếc
Ta trở về trong dáng bước cô đơn
Em bỏ đi ta còn gì tha thiết
Ôi quê hương tình ái đã hoang đường !
CHIỀU CUỐI NĂM UỐNG RƯỢU
Chiều cuối năm uống ruọu
Uống hoài không thấy say
Từng chén sầu diệu vợi
Từng chén sầu chua cay
Em xưa giờ đã mất
Đã tay bồng tay mang
Sao ta còn hiu hắt
Với nỗi buồn không tan
Tình xưa như men rượu
Càng nhớ càng thêm nồng
Từng chén sầu diệu vợi
Làm đời ta hư không
Chiều cuối năm uống rượu
Uống hoài không thấy say
Em mơ hồ sương khói
Lòng ta buồn, ai hay ?
PHAN PHỤNG THẠCH