 |
| Nhà thơ Thy Lệ Trang |
VỀ NGƯỜI BẠN ĐÃ MẤT: NGUYỄN TẤT NHIÊN
Thy Lệ Trang
Lòng tôi luôn cảm thấy bùi ngùi mỗi khi
nghĩ về những kỷ niệm học trò đã qua hoặc khi nghe ai đó nhắc đến
tên những người bạn thân quen đã ra người thiên cổ.
Tôi biết tin anh Nguyễn Tất Nhiên qua đời
đã lâu. Dự định viết về anh nhiều lần, nhưng tôi cứ chần chừ... chần
chừ... rồi không thực hiện được. Một phần vì bận rộn công việc làm,
một phần vì ngại cầm lại bút. Tôi vẫn than phiền với nhỏ Hồng rằng
vì lâu quá không viết nên văn chương có thể khô cằn như tuổi già của
đời mình.
Tuy anh Hải (Nguyễn Hoàng Hải là tên thật
của Nguyễn Tất Nhiên) và tôi học chung trường Trung học Ngô Quyền, nhưng
chúng tôi lại quen nhau ở một địa điểm khác: nhà sách Huỳnh Hiệp.
Lúc đó cả hai đang học lớp Đệ Lục. Thời con nít thích làm thơ-viết
văn, tập tành làm văn thi sĩ. Tôi cặm cụi viết cho nhiều tờ báo như
Tuổi Xanh, Tuổi Trẻ, Tuổi Hoa, Lá Xanh... với nhiều bút hiệu khác
nhau. Do đó mỗi chiều tôi hay ra nhà sách Huỳnh Hiệp đón báo từ Sài
Gòn mới về để mua. Anh Hải cũng vậy. Chúng tôi háo hức vừa trả
tiền xong là vội vàng mở ra xem ngay, muốn biết bài của mình đã
được đăng chưa hay còn nằm trong mục chờ đợi. Dĩ nhiên có bài được
đăng, có bài không được trả lời nhưng chúng tôi rất vui vì tuổi học
trò có nhiều ước mơ và hy vọng.
Vừa học vừa làm thơ vừa quậy phá. Đó
là thời Trung Học của tôi. Rất nhiều người ngạc nhiên đã hỏi làm sao
tôi có thể giữ tâm hồn thi văn lãng mạn trong khi chơi với đám bạn bè
thực tế ồn ào nổi danh Ngũ Qủy. Anh Hải cũng hay đặt câu hỏi đó.
Nhiều lần gặp tôi tại trường, anh định khoe về một bài thơ hay một
bài văn mới sáng tác thì nhỏ Ba đã kéo tôi đi và trừng mắt nhìn anh
hăm dọa. Anh cười khì khì, hai tay chấp lại xá xá vài cái rồi dông
mất.
Năm học Đệ Tứ - đó là năm học đáng
nhớ nhất của tôi. Dù bận rộn hoàn thành tập san Xuân cho lớp Tứ Ba,
tôi cũng tham gia gửi bài cho báo Xuân Ngô Quyền. Rất vui mừng và hảnh
diện khi bài của tôi được Thầy Cô trao giải nhất văn chương đồng hạng
với một bài văn của anh học Đệ Nhất.Tôi không nhớ anh tên gì chỉ nhớ
bài viết của anh rất dễ thương: "Con diều của tôi bắt đầu mọc
gai trong hồn và chở sầu bay sướt mướt trong mơ". Bởi vì năm đó
hoa soan đã nở mà bố anh vẫn đi biền biệt không về. Giải thưởng cho
tôi:quyển tập thơ của Phạm Công Thiện và một cây bút máy Trung Quốc.
Những ngày cuối năm kh̀ông khí trường
Ngô Quyền rất náo nhiệt. Để chuậ̉n bị văn nghệ cho trường, anh Hải đi
đến từng lớp để t̀ìm một vai nữ đóng cặp với anh trong ṃ̀ột hài
kịch do chính anh sáng tác và đạo diễn. Anh đến lớp tôi bị các bạn
bàn trên quay quá cỡ. Lớp Tứ Ba của tôi nổi tiếng có nhiều bạn học
rất giỏi nhưng ngoài giờ học cũng lém lỉnh không kém ai. Thoát khỏi
những câu hỏi hóc búa, anh đi xuống bàn cuối nơi tôi ngồi nhăn mặt
than phiền: Khổ qúa, khổ quá, tìm hòài không ra. Tôi hỏi: Vai gì mà
khó tìm người dữ vậy?
-Vai một người đàn bà hung dữ chuyên môn
ăn hiếp chồng.
Nhỏ Ba ngồi cạnh tôi mở miệng hỏi: Dữ
cỡ tao đóng được không?
-Được được lắm. Anh mừng quá, mặt cười
hớn hở.
Thế là nhỏ Ba và nhỏ Lưu bắt phải
chấp nhận một điều kiện: Sau mỗi lần tập kịch anh phải bao bọn tôi
một chầu nước đá đậu xanh bánh lọt và một chầu phim ở rạp Biên
Hùng. Để vở kịch của mình được hoàn thành, anh gật đầu chịu hết.
Đó là một loại hài kịch kiểu Phi Thoàn, nói về chuyện anh chàng ở
thành phố có một bà vợ dữ như sư tử Hà đông. Sợ vợ nhưng không muốn
mất mặt trước anh ruột của mình. Nhân ngày ông anh ở nhà quê lên thăm,
anh ta năn nỉ vợ gỉả bộ đóng vai trò người vợ hiền thục biết vâng
lời chồng. Người vợ đồng ý. Nhưng những yêu sách kỳ cục, tức cười
của ông chồng làm chị vợ không dằn được. Cuối cùng chị vợ đã nện
cho anh chồng một trận đòn nên thân.
Dĩ nhiên anh Hải đóng vai người chồng,
nhỏ Ba đóng vai người vợ và một người bạn học cùng lớp với anh Hải
đóng vai người anh. Tôi được giao nhiệm vụ làm người nhắc tuồng. Tuần
lễ đầu êm xuôi, tất cả đều diển biến tốt đẹp. Anh hí hửng bao bọn
tôi một chầu đậu xanh bánh lọt và một chầu phim. Nhằm lúc đó rạp
hát Biên Hùng xuất sáng chiếu phim, xuất trưa trình diễn cải lương.
Nhỏ Lưu rất rành về sân khấu kịch nghệ, đời tư nghệ sĩ, tài tử nào
nó cũng thuộc nằm lòng. Với bản tánh tò mò hay phá phách, nhỏ Lưu
rũ cả bọn leo vào hậu trường xem mặt các nghệ sĩ. Lúc đầu anh Hải
từ chối, nhưng sau đó ham vui cũng tham gia.
Chúng tôi đến trò chuyện với các nghệ
sĩ Mỹ Châu, Minh Phụng và còn bày ̣đặt xin hình và chữ ký của họ nữa.
Một điều tôi nhận thấy anh Hải có óc nghệ sĩ và khiếu khôi hài.
Trong thời gian tập kịch, anh hay kể chuyện tiếu lâm chọc cười bọn
tôi. Cho đến bây giờ - bốn mươi năm qua rồi - mà tôi vẫn còn nhớ hình
ảnh anh và nhỏ Ba rượt đuổi nhau chạy vòng vòng trong phòng tập; hay
cảnh anh ôm bụng vừa cười vừa lắc đầu khi chọc cho nhỏ Lưu chửi thề.
Gần tới ngày trình diễn, ông bạn của
anh bỏ cuộc, báo hại anh mặt mày méo xẹo, than vắn thở dài, còn
nhỏ Ba cũng mất hứng tức mình vì sợ không có cơ hội diển xuất cho
thầy và các bạn xem. Túng quá tôi phải gồng mình hy sinh: -Để tôi
đóng cho. Giọng nói khan khan của tôi đóng vai đàn ông được rồi nhưng
tóc tôi dài thì sao? Chuyện đó giải quyết được ngay. Vì thủ vai đàn
ông ở nhà quê lên tỉnh, tôi phải mặc áo dài khăn đống, do đó tóc tôi
cuộn tròn dấu phía trong. Nhận vai này không khó khăn, vì tôi là
người nhắc tuồng nên đã thuộc làu vở kịch. Không biết tâm trạng anh
Hải và nhỏ Ba ra sao chứ riêng tôi rất hồi hộp và rất run. Vừa bước
ra sân khấu tôi đã nghe tiếng cười vang trời có lẽ vì bộ râu anh vẽ
cho tôi. Cũng may nhờ cặp mắt kiếng gìa của ông Ngoại anh nên tôi
không thấy gì ở phía dưới sân khấu cả. Nhờ đó mà tôi lấy lại tinh
thần và diễn xuất rất tự nhiên.
Vở kịch thành công. Bạn bè đứa nào
cũng khen ngợi. Miệng nhỏ Lưu oang oang: -Trời ơi, tụi mày diễn vui
qúa, khó tánh như cô Hà Bích Loan mà còn cười chảy nước mắt. Anh
Hải đưa ngón tay cái lên, chân mày nhương nhướng như có vẻ tự hào.
Nhỏ Ba vổ vai anh: -Kỳ sau nhớ rủ tao đóng kịch nửa nghe mậy. Anh
chấp hai tay để ngay ngực, cúi đầu: -Mô Phật tui sợ mấy bà qúa. -Sợ
gì, đi chơi vui thấy mồ. –Vui thì vui nhưng hao qúa, thôi bye...bye...
Năm Đệ Tam, anh cùng các anh Mây Trắng,
Đinh Thiên Phương, Hoàng Thy Linh, Đa Tạ lên nhà tôi. Đọc tập san Mạch
Thở nhiều lần nhưng bây giờ tôi mới biết mặt các anh trong ban biên
tập. Đó là một tập san viết bằng tay và chuyền cho các bạn yêu văn
nghệ xem. Tôi thích mục "Mảnh vở và ngày tháng trầm lặng".
Cá́i tựa nghe cũng dể thương. Mỗi chúng ta trong cuộc sống hàng
ngày ai laị không có những mảnh vụn suy tư để chia sẻ. Tôi rất vui khi
được gia nhập vào nhóm Mạch Thở. Anh Hải thường lên nhà tôi một mình
để khoe về những bài thơ mới hay nói về những dự tính trong tương
lai. Nhiều người nói anh có tật xấu như nóng tánh, dêễ nổi giận. Tôi
chưa chứng kiến cảnh đó nên không biết; chỉ biết một điều là đôi lúc
anh ngu ngơ như trẻ con. Dạo ấy Truyền hình miền Nam hay chiếu phim câm
Charlot vào trưa cuối tuần. Anh đến nhà tôi lúc mọi người xem phim,
tất cả các cửa đều khép kín. Anh không gọi, chỉ lặng lẽ mở một
cánh cửa sổ, đứng ôm song cửa sổ xem phim say sưa, đến những đoạn hấp
dẫn anh vung tay cười thật dòn, cười nhiều đến nổi tưởng chừng như
ngộp thở. Khi phim chấm dứt, anh mới chiụ vào trong nhà. Cũng từ đó
thằng em trai tôi đặt biệt hiệu cho anh là 'Tắt Thở'. Mỗi lần nhìn
thấy dáng anh từ xa là nó đã kêu réo om sòm: -Chị Cúc, có anh 'Tắt
Thở' đến.
Hình như năm Đệ Nhất anh Hải là trưởng
ban báo chí trường TH Ngô Quyền. Một đêm anh chạy lên nhà tôi: -Cứu
nguy, cứu nguy... Cúc mau giúp anh. Số là báo trường sắp lên khuôn mà
số trang bài viết chưa đủ. Anh nhờ tôi viết cho ṃột truyện ngắn.
Cũng may đang lúc rảnh rang nên tôi sẵn sàng. Năm đó. theo anh, báo chí
phê bình báo Xuân Ngô quyền: văn và thơ ủy mị, không được bình thường.
Tuy nhiên anh rất vui, tay vỗ vào đùi và miệng cười ha hả bảo rằng
nếu so với báo xuân trường khác thì trường mình vẫn vượt xa.
Sau khi rời trường tôi ít gặp anh. Họa
hoằn lắm anh ghé lại một chút báo tin về những bài thơ anh được phổ
nhạc hay cho xem bản thảo truyện ngắn anh viết. Lần cuối cùng anh đến
tặng tôi bản nhạc “Em hiền như Masoeur” có chữ ký của anh. Đọc bản
nhạc này, tôi liên tưởng đến cô bạn xinh xắn của tôi Phạm Thị Thanh
Thu. Phải chăng anh cũng đã từng xao xuyến trước ánh mắt và dáng dấp
nhu mì của nhỏ?
Sau năm một chín bảy năm, tôi hoàn toàn
không biết gì về anh Hải và nhóm Mạch Thở. Chế độ thay đổi, cuộc
sống thay đổi. Mọi người ai cũng lo kiếm sống, khốn khó và suy tư
nhiều hơn. Vài năm sau tôi nghe tin anh và gia đình vượt biên và đã
được định cư an toàn tại Pháp. Tháng ba năm 1992 tôi sang Mỹ. Vài
th́áng sau nhỏ Hồng từ Georgia gọi tôi vào lúc nửa ̣đêm: -Ê, hay gì
chưa? Nguyễn hoàng Hải chết rồi!
Tôi mới tới Mỹ, nơi tôi ở không có
người VN nhiều, báo chí không có nên tôi không biết gì cả. Hồng ở
thành phố lớn, người Việt đông nên có tin gì nhỏ cũng cho tôi hay. Cả
hai chúng tôi bùi ngùi cho anh -một người có nhiều đam mê -cuối cùng
lại tự kết liểu đời mình bằng những viên thuốc an thần.
Năm 2005, trong lần nói chuyện với nhỏ
Ba, nó đã hỏi tôi: -Có phải 'Hải Ròm' là NTN không? Thì ra từ ngày
lấy chồng, nhỏ Ba ít liên lạc với bạn bè nên không biết. -Trời ơi,
tao mê thơ NTN mà không ngờ nó là NH Hải. Cuối cùng nó cũng buông
thòng một câu: -Không ngờ thằng đóng vai chồng tao lại vắn số như
vậy.
Tháng 11-2007, tôi quyết định về thăm VN
sau gần mười sáu năm xa cách. Chuyến về này có cả Hồng và Sáng. Dự
định của chúng tôi là gặp lại Thầy, Cô, bạn bè. Nhân tiện Hồng có
quen với vợ chồng anh Đinh Thiên Phương và Mây Trắng, tôi cũng muốn gặp
lại các anh trong nhóm MT ngày xưa nên nhờ Hồng liên lạc mời các anh
đến chung vui trong cuộc họp mặt thân tình. Trong thâm tâm, tôi muốn gặp
lại các anh trong nhóm Mạch Thở để nhắc nhở về những người bạn văn
nghệ đã mất: Đa Tạ, Hoàng Thy Linh, và Nguyễn Tất Nhiên. Một người
bạn của tôi ở San Jose đã cho tôi tin anh Hoàng Thy Linh đã qua đời,
không ngờ đó là tin thất thiệt, vì vậy buổi họp mặt không có anh
Linh. Càng ân hận hơn là tôi không có cơ hội để trò chuyện với anh về
chuyện ngày xưa như dự định.
Để giữ lời hứa với anh LS Đắt -hội
trưởng hội Ái hữu BH, tôi đã viết về anh Nguyễn Tất Nhiên, về những
kỷ niệm một thời làm văn nghệ dưới mái trường thân thương Trung học
Công Lập Ngô Quyền. Bài viết như một nén nhang tưởng niệm người đã
khuất. Ở môt nơi bình an nào đó, tôi tin rầng anh đang mỉm cười, không
phải nụ cười khinh bạc, ngạo mạn mà là nụ cười hồn nhiên, vô tư của
tuổi học trò.
THY LỆ TRANG
&
ABOUT MY LOST FRIEND NHIEN TAT NGUYEN
Thy Le Trang
My heart always feels regretful whenever
I think about the memories of my student days or when I hear someone mention
the names of my close friends who have passed away.
I know that Nhien Tat Nguyen (Nguyễn Tất
Nhiên) passed away a long time ago. I planned to write about him many times,
but I kept hesitating... hesitating ... then I couldn't do it, partly because
of busy work, partly because I was reluctant to hold the pen again. I often
complain to my friend Little Hong that because I haven't written for a long
time, my literature can be as dry as my age.
Although Hai Hoang Nguyen (Hai Hoang
Nguyen is Nhien Tat Nguyen's real name) and I attended the same Ngo Quyen High
School, we often met at another place: Huynh Hiep bookstore. At that time, we
both were in the Sixth Grade. During my childhood, I liked to write poetry and
wished to become a poet. I tried hard to write for teen magazines such as Tuoi
Xanh, Tuoi Tre, Tuoi Hoa, La Xanh... under different pseudonyms. Therefore,
every afternoon, I often went to Huynh Hiep bookstore to buy magazines from
Saigon. So did Nguyen. We quickly paid for the magazines and
eagerly opened them to read, wondering whether our articles were publised or
still in the waiting section. As usual, some were published, some others were
not answered, but we all were happy anyway because school-age children
cherished numerous dreams and hopes as ever.
Studying while writing poetry and
hanging out were my High School days. Many people amazedly wondered how I could
keep my poetic and romantic spirit while hanging out with my boisterous friends
known as “Ngu Quy” (Five Devils, a nickname). Nguyen often asked that question.
Many times when he met me at school. As soon as he was about to boast of a
newly written poem or a short story, Little Ba pulled me away and glared at him
menacingly. He just chuckled, then clasped his hands to bow a few times
and left.
The school year of the Fourth Grade (Freshman
in the USA) was the most memorable time for me. Even though I was busy
completing a spring magazine for the Fourth Grade 3, I also participated in
submitting articles for the Spring Magazine of Ngo Quyen School. I was really
happy and proud when my article was awarded the first prize in literature by
the teacher council, equal to an article written by a student from the First
Grade (Senior). I don't remember his name, only remember his flowery
sentence: "My kite began to grow thorns in my soul, flying with sorrow
soaked with tears in a dream". Because during that time of the year, the
bead tree flowers were blooming, but his father still did not return. The
prizes for my article: a book of poems by Thien Cong Pham and a Chinese
fountain pen.
At the end of the year, the atmosphere
of Ngo Quyen School was very exciting. To prepare for the school's performance,
Nguyen went to each class to find a female role to play with him in a comedy he
wrote and directed. When he came to my class, he was acutely embarrassed by my
classmates at the first table. My 4th Grade class was famous for many very
studious students, but outside of school hours, they were also as vivacious as
anyone. Getting rid of the tough questions, frowning and complaining, he went
down to the last table where I was sitting. He said, “Too bad, too bad, I can't
find anyone suitable for a role in my play. Please help me.” I asked,
“What kind of role is it that is too difficult to find an actor to play?” “The
role of a bad-tempered woman who often bullies her husband,” Nguyen answered.
Sitting next to me, Little Ba opened her mouth and asked, “Am I bad-tempered
enough to play the role?” “Oh, very well.” He was overjoyed with a smile on his
face.
Ba and Luu forced him to accept one
condition: After each play, he had to give each of us a cup of iced green beans
and cakes and a ticket from Bien Hung Cinema. For the play to be a success, he
nodded in agreement. It was a kind of Phi Thoan comedy, about a city dweller
whose wife was as fierce as a Ha Dong lion. He was afraid of his wife but
didn’t want to lose face in front of his brother. Once his brother from the
countryside came for a visit, he begged his wife to pretend to play the role of
an obedient wife. The wife initially agreed. But the husband's request was so
ridiculous that the wife was unable to accept it. In the end, the wife gave her
husband a good beating.
Of course, Nguyen played the husband,
Little Ba played the wife and a boy classmate from Nguyen's class played the
brother. I was assigned the task of a prompter. The first week went smoothly,
all went well. Nguyen happily gave each of us a bowl of green beans and a
cinema ticket. At that time, Bien Hung Theater showed films in the morning, and
a cai luong musical theater troupe performed at noon. Luu had a strong
passion for performing arts, the private lives of artists and actors, so she
knew them by heart. With her excessively curious nature, Luu lured us all into
the backstage to see the artists' faces. At first, Nguyen refused, but then he
also joined us for fun.
We chatted with the artists My Chau,
Minh Phung and even asked them for their photos and signatures. I noticed that
Nguyen had an artistic mind and a sense of humour. During the rehearsal, he
used to tell jokes to make us laugh. Until now - forty years have passed - but
I still remember the image of him and Little Ba chasing each other and running
around in the classroom where we practised our drama; or the scene where he
held his stomach while laughing and shaking his head when making Little Luu
swear.
Near the day of the performance,
Nguyen’s friend gave up, which made him lament and sigh with his distorted
face. Little Ba also lost her interest because she was afraid of not having the
opportunity to perform in front of the audience such as her teachers and her
friends. I was so embarrassed that I had to make sacrifices: “Let me play the
role,” I said. My hoarse voice was good enough to play a man, but what about my
long hair? That could be resolved immediately. Because I played the role of a
man from the countryside who went to the town, I had to wear traditional
costumes with a long dress and a turban, so my hair was curled up and hidden
inside them. Playing this role was not difficult because I was a prompter, so I
already knew the play by heart. I didn’t know what Nguyen and Ba’s
feelings were, but I was so nervous that my legs were shaking. As soon as I
stepped on the stage, I heard the audience roar with laughter perhaps
because of the beard Mr. Hai drew on my face. Fortunately, thanks to my
grandfather's glasses, I couldn't see anything below the stage. Thanks to that,
I regained my spirit and acted very naturally.
The performance was successful. All of
my friends praised me. Little Luu loudly made a posive comment, “Oh my god, you
guys acted so funny. Ms. Bich Loan Ha, who is known as a difficult teacher,
also laughed to tears.” Nguyen gave her a thumbs-up sign, raising his
eyebrows to show his pride. Litle Ba patted him on the shoulder, “Next time,
will you please remember to invite me to take part in your play, OK?” Nguyen
clasped his hands in front of his chest, bowed his head, “Oh my Buddha! I'm
afraid of women.” “Why are you afraid? You have lot of fun hanging out with
us,” Ba said. “Yes, it's fun but it's too expensive… Bye...bye...”
In the shool year of the Third Grade
(Sophomore), Nguyen and the members of White Cloud, Dinh Thien Phuong, Hoang
Thy Linh, Da Ta – The literature and poetry clubs - met at my home. I had read
the journal Mach Tho many times, but I had never met the editors before. It was
a handwritten journal that was passed around among literarure lovers. I liked
the "Debris and Quiet Days" section. The title also sounded cute. Who
of us in daily life did not have pieces of thought to share? I was very
happy to join Mach Tho Group.
Nguyen often came to my house alone to
brag about new poems or talk about future plans. Many people said that he was
sometimes hot-tempered, easy to get angry. I hadn't seen him in those situations
so I didn't know; I only knew that sometimes he was silly like a child. At that
time, the television in South Viet Nam often showed Charlot’s silent films at
noon on weekends. He came to my house when everyone was watching a movie, all
the doors were closed. He didn't call, just quietly opened a window, stood
hugging the mullions and watched the movie passionately. Whenever there were
the attractive scenes, he waved his hands and laughed so loud that he was
thought to be suffocating. When the movie ended, he just went inside the
house. Since then, my younger brother nicknamed him 'Stop Breathing'. Whenever
he saw him from afar, he squealed loudly, “ “‘Stop Breathing’ is coming, Cuc.”
Apparently, in the First Grade school
year, Mr. Hai was the head of the press department of Ngo Quyen High School.
One night he ran up to my house. “Help... help! Please help me quickly, Cuc.”
His story was that the school magazine
was about to be printed but the number of pages was not enough. He asked
me to write a short story. Fortunately, I had free time, so I was ready to help
him. In his view, during that time of the year the press criticized Spring Ngo
Quyen Magazine: The literature and poetry were sentimental, not normal.
However, he happily patted his thigh and laughed, saying that comparing to
other spring magazines, his school was still far ahead.
After graduating from school, I rarely
saw him. He would stop by occasionally to tell me about his poems that
had been set to music or to show me the manuscript of the short stories he had
written. The last time he came to give me the piece of music “Em Hiền Như Ma
Soeur (You Are As Gentle As Ma Soeur) with his autograph. Reading this song, I
thought of my lovely friend Thu Thanh Pham. Was he also once aroused by her
gentle eyes and meek appearance?
After 1975, I absolutely knew nothing
about Nguyen and Mach Tho Group. The regime changed, lives changed, too.
Everyone was busy making a living in miserable and worrisome conditions. A few
years later, I heard that he and his family had crossed the border and were
safely settled in France. In March 1992, I went to America. A few months later,
Little Hong from Georgia called me at midnight. “Hey, have you heard this bad
news? Hai Hoang Nguyen passed away.”
When I just came to the US and in the
place where I lived, there were not many Vietnamese people, there were no
newspapers, so I didn't get any news. Hong lived in a big city, there were a
lot of Vietnamese people, so if she had any bit of news, she always let me
know. We both grieved for him - a man of many passions - who ended up taking
his own life with tranquilizers.
In 2005, during a conversation with Ba,
she asked me, “Was 'Hai Rom’ (Skinny Hai) Nhien Tat Nguyen?” It turned out that
since the day she got married, Ba had little contact with her friends, so she
didn't know anything about him. “Oh my God, I love Nhien Tat Nguyen’s poetry
but didn't expect him to be Hai Hoang Nguyen,” said Ba. She finally let on, “I
didn't expect the life of the guy who played my husband to be so short.”
In November 2007, I decided to return to
Vietnam after nearly sixteen years of separation. This return trip included
both Hong and Sang. Our plan was to see Teachers and friends again. By the way,
Hong was on familiar terms with Phuong Thien Dinh, his wife, and White Cloud
Group, I also wanted to see the members of the old Mach Tho Group, so I asked
Hong to contact and invite them all to join the friendly meeting. In my heart,
I wanted to see my friends in Mach Tho Group again to remind me of my lost
literary friends: Da Ta, Linh Thy Hoang and Nhien Tat Nguyen. A friend of mine
in San Jose told me that Mr. Hoang had passed away. Although that news was
false, Mr. Hoang didn’t come to the meeting. It was more regrettable that I did
not have the opportunity to talk to him about the past as planned.
To keep my promise to Mr. LS Dat, the
president of the Bien Hoa Friendship Association, this article is about Nhien
Tat Nguyen and the memories of a time we participated in literature and theatre
activities under the dear roof of Ngo Quyen Public High School. The article is
as an incense stick in memory of the deceased. Somewhere in peace, I believe he
is smiling, not a scornful, arrogant smile but an innocent, carefree smile of
school age.
THY LE TRANG
MASSACHUSETTS
