TRANG THUẦN TÚY VĂN HỌC NGHỆ THUẬT CỦA NGƯỜI QUẢNG TRỊ VÀ NGƯỜI YÊU MẾN QUẢNG TRỊ.
Chúc Mừng Năm Mới
Wednesday, February 15, 2017
ĐÔI ĐIỀU VỀ "THƠ HAY" - Nguyễn Khôi
ĐÔI ĐIỀU VỀ "THƠ HAY"
(Viết để chia sẻ tấm lòng cùng bạn thơ Châu Thạch, Nguyễn Bàng, Phạm Đức Nhì.)KIM YÊU - Truyện ngắn của Đặng Xuân Xuyến
KIM YÊU
Bạn có
đẹp trai? Chắc cũng chỉ như tôi là cùng. Thề có bàn phím tôi đang gõ, không ít
người ngợi khen tôiđẹp trai, còn gọi tôi là Vinh hoàng tử nữa đấy. Thực ra,
tôi cũng ý thức được mình đâu có đẹp, chỉ bình thường thôi, cỡ điểm 5 là cùng.
Thế nhưng ở xóm, ở làng, ở xã mọi người cứ tấm tắc khen tôi đẹp, tôi tuyệt vời.
Ban đầu tôi cũng đâu dại mà tin, cũng tức giận khi nghĩ tới đôi chân vòng
kiềng, cái mũi hếch và đôi môi cong tớn của mình nhưng thằng Chủ cứ một hai bảo
cả xã chẳng có ai chân thẳng như tôi, con Kim còn quả quyết mũi tôi thực ra đâu
có hếch, môi tôi đâu có cong, nhìn còn đẹp là đằng khác… Nếu xã mình mà tổ chức
thi nam thanh nữ tú, thế nào đằng ấy cũng đoạt giải nhất. Như thế không tin sao
được. Tôi rộn ràng niềm tin mình đẹp trai nhất xã từ đó, từ hồi mới 13, 14
tuổi.
Thường lệ, tối nào tôi cũng rủ Kim ra đầu làng ngóng
trăng. Tôi nghĩ, thế nào lớn lên tôi cũng cưới Kim làm vợ.
Một bận, anh họ tôi ở Hải Phòng về quê chơi. Tôi vốn
không thích người thành thị, thấy bảo người thành thị sống không tình cảm như
người thôn quê nên tôi cũng không thích anh cho lắm.
Tối đó, ăn cơm xong, thấy tôi loanh quanh ở nhà, anh hỏi
không đi chơi với bạn gái à. Tôi ậm ừ cho qua chuyện. Anh bảo thế thì đi chơi
với anh nhé. Ừ thì đi. Ở nhà cũng vậy. Hơn nữa anh ấy là anh con bác, lâu rồi
mới về quê.
Đến nhà con Kim, thằng Chủ. Đứa nào cũng thẫn người ra
nhìn anh ấy, nói chuyện cứ như ngậm hột thị. Bực nhất là con Kim, toàn nhìn
trộm anh ấy. Ngồi nói chuyện, chẳng có gì cũng hay đỏ mặt, tay cứ vân vê vạt
áo. Bố khỉ. Cứ như lần đầu gặp con trai không bằng. Lúc tiễn anh ấy ra ngõ mắt
lại còn lúng liếng, dưới ánh trăng trông càng ghét.
Bá vai tôi, Hoạt - anh họ - hỏi: - Vinh thích Kim
à? Tôi gắt: - Vớ vẩn. Mới tý
tuổi đầu, yêu đương cái gì? Hoạt cười: - Mười tám tuổi
sao còn gọi trẻ con. Yêu đi chứ. Đừng để phí tuổi xuân. Tôi ngẩn người: - Ừ nhỉ. Mình đâu
còn trẻ con. Giờ chưa yêu? Có muộn lắm chăng?
Khuya đó, Hoạt kể những ba mối tình của Hoạt. Nghe hệt
truyện đêm khuya đọc trên đài Hà Nội. Trai thành thị có khác. Đến nói chuyện
cũng duyên, cũng hơn người khác. Tôi như uống từng lời Hoạt kể.
Thấy hay. Thấy lạ. Thấy thích.
Tôi bảo Hoạt truyền kinh nghiệm. Hoạt
cười: - Thích
rồi à? Tôi ngượng: -Ừ. Yêu cũng hay
đấy chứ.
Đêm đó, Hoạt dạy tôi cách làm quen,
tỏ tình. Tôi nhắm mắt. Mơ hôn Kim dưới ánh trăng sóng sánh.
Hoạt ở chơi vài ngày, rồi đi. Tôi bớt ác cảm với người
thành thị.
* *
*
Kim đến lạ. Sau bận ấy năng ghé nhà tôi hơn. Vẫn bồ lô bồ
la như trước. Chỉ khác, nhiều lúc cứ mơ mơ màng màng, lại hay hỏi dò về Hoạt
khiến tôi tức chết. Chặp trước, Kim đâu có vậy!
Bữa đó, chưa phải trăng ngày rằm nhưng trăng sáng đẹp.
Tôi rủ Kim đến nhà Chủ chơi. Thấy tôi có vẻ khác lạ, Kim hỏi: - Vinh hôm nay
làm sao thế? Tôi ấp úng: - Đâu có gì.
Kim véo tay tôi rõ đau, bảo: - Chối à? Chắc tơ
tưởng tới cô nào hả? Chợt nhớ lời Hoạt: - Nếu thích ai thì phải thể hiện
ngay cho đối phương biết. Chần chừ, sẽ bị kẻ khác nẫng mất. Tôi hít thật sâu,
dứt khoát: - Kim à, còn nhớ
truyện Matcơva tình yêu của tôi không? Kim tròn mắt: - Matcơva tình
yêu nào? Tôi vội vã: - Tình cảm của
Vinh giống chàng họa sỹ người Nhật với cô gái người Nga... Sờ trán tôi, Kim
lẩm bẩm: - Vinh đâu có bị
sốt. Nhớ lời dặn của Hoạt, tôi thiểu não: - Kim nhìn vào
mắt Vinh đi. Chưa kịp thể hiện ánh mắt đắm đuối, dài dại như cách làm
của Hoạt, tôi đã bị Kim tát cho nảy đom đóm mắt.
* *
*
Bữa khác, vẫn chưa phải trăng ngày rằm. Nhưng trăng cũng
đẹp tựa trăng bữa trước. Tôi lại rủ Kim ra đầu làng hóng trăng. Kim vẫn vậy.
Vẫn cười. Vẫn nói. Nhưng sao mà buồn, mà ngơ ngác đến vậy, hở Kim? Cả tối, tôi
nhìn trăng uể oải rắc sáng. Cả tối, tôi im lặng bên Kim.
* *
*
Bận nữa, Hoạt lại về thăm quê. Lại rủ
tôi lang thang ngõ xóm. Lại kể tiếp chuyện tình của Hoạt. Giọng vẫn hay, điệu
vẫn đẹp, sao tôi thấy vô duyên, khó chịu. Chợt nhớ tới Kim, tôi bảo: - Kim thích Hoạt thì
phải. Hình như Kim có chuyện, buồn, buồn lắm.
Hoạt cau mày: - Dớ dẩn. Rồi vùng dậy đốt thuốc. Rồi ngồi nói những chuyện chẳng đâu vào đâu, nghe
tào lao, lạ hoắc. Tôi quát: - Ngủ đi. Tôi không
nghe. Tôi không hiểu. Tôi chỉ thấythương Kim rõ khổ.
Hoạt bối rối, thở dài: - Nhóc chỉ to thân xác.
Sớm sau, Hoạt vội về thành phố. Tôi
nhớn nhác tìm Kim. Mãi tối khuya Kim ở đâu mới về. Vẫn là Kim ngồi đó, sao so
gầy, thảm thương đến vậy.
Tôi lập cập hỏi chuyện. Tôi luýnh
quýnh lo lắng. Vậy mà Kim cười buồn: Vinh đừng tốt với Kim như thế. Rồi ho
khan. Rồi bảo tôi về. Ơ hay. Người ta lo mới vậy. Sao lại bảo về? Đã thế thì
về. Khỏi phải lo. Khỏi phải rầu rĩ. Lủi thủi ra ngõ. Lầm lũi về nhà. Ngước nhìn
trăng. Trăng cữ rằm mà sao héo úa.
* *
*
Tối sau nữa, cỡ gần tuần trăng. Tôi nhận được lá thư của
Kim. Thư không dài, chỉ ngắn gọn: - “Vinh ơi. Kim
phải xa Vinh. Kim không xứng với tình yêu của chàng Hoàng Tử. Kim phải tìm kẻ
quất ngựa truy phong. Hắn là ai? Thế nào? Kim không còn quan tâm! Nhưng con của
Kim vẫn cần có bố.”
Nhìn bàn tay, tôi chợt nhớ, bận đó, đến hai ngày Hoạt về
ngủ quá khuya.
Lại trăng.
Trăng qua rằm. Sáng vằng vặc.
*.
Làng Đá, tháng 05 năm 2002
ĐẶNG
XUÂN XUYẾN
THƠ 6-8 TRĂNG TÀ, CUỐI NĂM - Chu Vương Miện
Nhà thơ Chu Vương Miện
THƠ 6-8 TRĂNG TÀ
Chưa lên khỏi núi trăng tà
Tình yêu cà chớn tầm xa xa rồi
nếp người hong đã thành xôi
chè người đã nấu tràn nồi tràn vung
điếm canh nổi trống thùng thùng
canh ba giờ tý giường không mặn mòi
tìm em theo đám ốc nhồi
còn con chó ngủ mép xùi bọt ra
một mình giữa chốn tha ma
Ngó em ngó mãi bụi cà bụi lau
Sờ đầu còn có chi đâu ?
Còn chăng một mớ dây câu không chì
Ưa thì trà uống dăm ly
Cơm ăn dăm bát đồ mi khối tình
Tình ơi tình quá lình xình
Em đi để lại bãi mìn cho anh
CUỐI NĂM
đọạn tháng
mưa vẫn rơi
nước vẫn lụt
đêm vẫn lạnh
trời tối thiu
vườn cậy không cỏ
than cậy không hoa
xa xa nơi đầu núi
toàn tuyết phủ
Quê người thì như vậy
Còn bạn hữu nơi nhà
nước tràn trên đồng ruộng
lóp ngóp nơi vỉa hè
hỡi nước ơi là nước
đâu còn Sải, Bích La
đến làng chài Mỵ Thuỷ
trôi dạt theo ông bà
hàng thuỳ dương đứng khóc
bốn phía sóng la đà
Quảng Trị ơi QuảngTrị
Giờ tụ lại Đông Hà
Nhìn cát ngoài Ái Tử
Mà chợt nhớ Hạnh Hoa
Mơi mốt về Ba Bến
Con kinh đào quá già
Nhà thơ xưa đã khuất
Còn ta và mỗi ta?
Chu Vương Miện
TRƯƠNG CÔNG TƯỞNG và GIẤC MƠ CỦA THỜI THIẾU NỮ - Phan Nam
Tác giả Trương Công Tưởng |
GIẤC
MƠ CỦA THỜI THIẾU NỮ
Nửa
đêm chị tôi ra giếng
Khua
chiếc gàu múc một nỗi đau
Đàn
bà nằm nghiêng trăn trở
Thương
cho giường chiếu bạc nhàu
Nửa
đêm chị tôi ra giếng
Khua
chiếc gàu múc một giấc mơ
Giấc
mơ của thời thiếu nữ
Xa
xôi đến tận bây giờ
Nửa
đêm chị tôi ra giếng
Khua
chiếc gàu múc một khát khao
Tưới
lên mảnh hồn cằn cỗi
Nỗi
đau cứ chực tuôn trào
Chị
tìm gì trong tiếng hát
Chị
tìm gì trong lời ru
Cỏ
dại mọc tràn mặt đất
Tim
người vẫn cứ âm u
Nửa
đêm bàng hoàng thức giấc
Thương
cho giường chiếu bạc nhàu
Giấc
mơ của thời thiếu nữ
Bây
giờ vẫn cứ nằm đau.
Trương
Công Tưởng
Đôi
lời cảm nhận của Phan Nam:
Cùng
với sự bùng nổ mạnh mẽ của mạng xã hội, người
làm thơ ngày càng nhiều và dĩ nhiên tác phẩm được
xuất bản ngay lập tức khiến lòng người náo nức.
Trong bức tranh nhiều màu sắc của thi ca ngày nay, sự kết
nối rộng rãi làm cho tác phẩm đến với công chúng dễ
dàng hơn. Và trong rất nhiều những tác phẩm mới được
các tác giả trẻ vun vén, tôi thật sự ấn tượng với
bài thơ “giấc mơ thời thiếu nữ” của tác giả
Trương Công Tưởng, một tác giả trẻ hiện đang sống
và làm việc tại Bình Định. Bài thơ với cấu tứ chặt
chẽ đã tạo nên ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người
đọc. Thật sự tôi không biết như thế nào là một bài
thơ hay, nhưng tôi thích điều giản dị nhưng sâu sắc.
Và “giấc mơ của thời thiếu nữ” với những hình
ảnh quen thuộc nhưng sức gợi mạnh mẽ tác động vào
lòng người sự khắc khoải, một chút buồn. Trong tim mỗi
người Việt, dường như lời ru của mẹ đã ăn sâu vào
tìm thức, nuôi dưỡng tâm hồn đẹp đẽ, tránh sa tất
cả cát bụi hồng trần. Và người thiếu nữ trong thơ
của Tưởng gắn liền với hai hình ảnh quen thuộc là
cái giếng và chiếc giường. Hai hình ảnh là mạch ngầm
xuyên suốt bài thơ chuyển tải đến người đọc lòng
bao dung, vị tha mà cuộc đời ban tặng.
Ba
khổ thơ đầu lặp lại câu thơ “nửa đêm chị tôi ra
giếng” đã tạo nên sức ám ảnh kỳ lạ cho bài thơ.
Chị tôi có thể là nhân vật thật hoặc là nhân vật
trữ tình giúp ý tưởng của tác giả tạo thành tác phẩm
hoàn chỉnh. Nói gì đi chăng nữa thì đây là một câu
thơ có sức gợi với một cách đặt vấn đề tưởng
chừng đơn giản nhưng lại mở ra một không gian bất tận
trong thơ. Và tiếp theo chị làm gì? “Khua chiếc gàu”
như để tìm nỗi ám ảnh mông lung từ ký ức xa xăm vọng
về. “Khua chiếc gàu” như để trải nỗi lòng đến
với sự vô cùng của không gian và thời gian. “Khua chiếc
gàu” như muốn thét lên trong sâu thẳm tâm can để trút
bỏ đau thương của thân phận người con gái “mười
hai bến nước”, không biết con sáo sổ lồng rồi sẽ
đến đâu về đâu. Viết đến đây tôi chợt nhớ đến
hai câu thơ của Thanh Thảo: “giọt nước mắt vầng
trăng/ long lanh trong đáy giếng” miêu tả sự bất lực
của người nghệ sỹ trong khi tiếng đàn đứt đoạn
giữa trần gian. Hình ảnh cái giếng của thời thiếu nữ
trong thơ Trương Công Tưởng ta cũng nhận ra sự sâu sắc
như vậy, mượn ảnh để gợi tình, bởi vì khát khao yêu
thương có thể bùng cháy bất cứ lúc nào nhưng cũng có
thể bị dập tắt bởi muôn ngàn lo sợ chưa được hóa
giải. Ở khổ thơ đầu, tác giả viết:
Nửa
đêm chị tôi ra giếng
Khua
chiếc gàu múc một nỗi đau
Đàn
bà nằm nghiêng trăn trở
Thương
cho giường chiếu bạc nhàu
Đấy
là sự thương xót cho một số phận hay hàng ngàn số
phận đang “nằm nghiêng trăn trở”, hình ảnh “giường
chiếu” đi suốt quãng đời người đàn bà cũng phải
“bạc nhàu” theo thời gian. Hay tại vì nỗi đau đã đi
qua xa trong nghĩ suy của con người, khiến thi sỹ của
phải cuối người chua xót. Bài thơ tác giả công bố
trên trang văn học bongtram.com vào tháng 7/2013 có tựa đề
là “nhức nhối”, nhưng sau này được đổi lại là
“giấc mơ của thời thiếu nữ”, tôi nghĩ đây là sự
thay đổi rất hay và hợp lý, nhức nhối thì chỉ một
thời, những giấc mơ thì đi suốt cả một đời. Khổ
thơ thứ 2 và 3 tiếp nối tâm trạng của người thiếu
nữ, cũng là người “chị” của tác giả, với những
câu thơ đau đớn dâng trào:
-
Giấc mơ của thời thiếu nữ
Xa
xôi đến tận bây giờ
-
Tưới lên mảnh hồn cằn cỗi
Nỗi
đau cứ chực tuôn trào.
Nỗi
đau chuyển tiếp qua hàng loạt những động từ và như
muốn nhấn chìm người đọc trong sự ngậm ngùi, bị
thương. “Tưới” một động từ có sức ám ảnh kỳ
lạ trong một không gian huyền ảo và u buồn. Đến bây
giờ thì nỗi đau đã không thể kìm lại được nữa mà
“tuôn trào” vào trong sâu thẳm tâm hồn người con gái.
Ở khổ thơ tiếp theo, tác giả viết:
Chị
tìm gì trong tiếng hát
Chị
tìm gì trong lời ru
Cỏ
dại mọc tràn mặt đất
Tim
người vẫn cứ âm u
Sau
hàng loạt động tác “khua gàu”, tác giả mới dẫn dắt
người đọc đến hành động mà có thể chúng ta đã
mường tượng trước đó: chị tìm gì. Thực ra đây
chỉ là hành động ẩn dụ để nói lên tâm trạng của
người con gái, trong “tiếng hát” và trong “lời ru”
thì “cỏ dại mọc tràn mặt đất” mà lòng người
“vẫn cứ âm u”. Đây là khổ thơ nói lên toàn bộ
mạch nội dung của bài thơ, ra giếng là để đi tìm lại
giấc mơ đã chôn sâu trong tiếng hát, lời ru. Sự đồng
cảm của tác giả và độc giả được hòa nhập làm một
trong bốn câu cuối của bài thơ:
Nửa
đêm bàng hoàng thức giấc
Thương
cho giường chiếu bạc nhàu
Giấc
mơ của thời thiếu nữ
Bây
giờ vẫn cứ nằm đau.
Giấc
mơ của thời thiếu nữ cứ ngỡ đã lùi sâu vào dĩ
vàng, nhưng không, nó vẫn âm ỉ đau qua bao gian truân cuộc
đời. Hỏi mấy ai mà không ngậm ngùi cho được khi tình
duyên dang dở, nó lấy đi giấc mộng và cả sự trắng
trong của người thiếu nữ. Hỏi mấy ai không rơi giọt
nước mắt tiếc thương thân phận của người con gái
một đời phải đi theo người đàn ông mà mình trót
thương, trót mến. Sự đồng cảm của người thi sĩ được
nhấn mạnh khi hình ảnh “giường chiếu bạc nhàu” một
lần nữa được lặp lại, thật chua xót làm sao! Dẫu
biết “anh đàn ông rồi/ vẫn lớn thêm/ em đàn bà
rồi/ vẫn đẹp thêm...” (thơ Trần Duy Trung) nhưng
sao cuộc đời lắm phong ba bão táp kéo tình yêu bạc màu
như ngọn sóng, muôn đời “gió dập sóng dồi”. Qua bài
thơ ta thấy tình yêu muôn ngàn đời nay vẫn đẹp và
long lanh như ánh trăng vàng. Đừng để những gợn sóng
kéo tình yêu ra xa, mãi mãi không thể níu giữ.
Tiên
Phước, đầu xuân 2017
PHAN
NAM
-------------------------------------------------------
Tác
giả: Phan Văn Nam, bút danh: Phan Nam.
Phone: 01686 642 109
Blog
cá nhân: phannamlangtu.blogspot.com
Địa
chỉ: Tổ 29, thôn Thanh Bôi, xã Tiên Châu, huyện Tiên
Phước, Quảng Nam
ĐI ĐI EM! - Thơ Nguyễn Lâm Cẩn
Tác giả Nguyễn Lâm Cẩn
ĐI ĐI EM!
Thì em cứ đi đi
Đừng bao giờ ngoái lại
Dù cam không ra trái
Dù cải không lên ngồng
Dù lúa chẳng kết bông
Dù sông kiệt dòng chảy…
Cứ thủng thẳng mà đi
Đừng chạy
Vấp ngã sõng soài ai đỡ lúc không anh!
Thắp hương trầm khấn vái trời xanh
Cầu em luôn xinh đẹp
Cầu cho em có người tình “khuôn phép”
Biết đặt em lên bệ thờ
Khấn lời yêu thần chú bằng thơ!
Anh sẽ làm kẻ hành khất bơ vơ
Lang thang nơi trần thế
Xin Người một nét vẽ
Đôi mắt em đen huyền
Xin Người ngọn lửa đèn
Từ tim em thắp sáng
Xin Người chút chạng vạng
Cất đêm giọt rượu nồng
Xin Người chút môi hồng
Từ nơi em viễn xứ…
Bước đi đi em
Đừng do dự
Tự do anh rải đá làm đường
Đích cuối cùng em đến
Ngôi chùa tình thờ Phật tổ… ngàn thương.
Hà Nội, 14-2-2017
NGUYỄN LÂM CẨN
BẾN TAOR TRONG LỜI EM DẶN - Chùm thơ Lê Thanh Hùng
Ảnh tác giả. |
Bến Taor trong lời em dặn
Tặng anh Mang Ngọc Văn
Em ngồi đếm, nắng reo trên đường vắng
Lá mùa thu còn bịn rịn trên cành
Im ắng quá, trong không gian tĩnh lặng
Treo bên đường, một sợi nhớ mong manh ...
*
Bóng thác Thah Pô (1) mờ xa gôn đá
Tiếng Saraken (2) quấn quýt trong chiều
Em trao nỗi nhớ, cho người xa lạ
Ngày Hội xuống đồng, không ai hát Alâu (3)
*
Nên tiếng Mã la lạc kèn Ahoát (4)
Cho điệu Sangơi (5) ngắt lịm giữa chừng
Ơ ... kèn Radih (6) như vang lên đồng loạt
Điệu Xúri (7) sao thương nhớ người dưng ?
*
Xanh mướt Taor (8) , chim rừng say hót
Em như Hareh (9), giăng rợp đỉnh Samai (10)
Bằng những lời thương, chờ nhau ... bén ngọt
Quên tháng, quên ngày bên ché Tapai (11)
*
Người em hẹn và những lời em dặn
Sẽ thơm nồng qua suốt tháng Wup Wơr (12)
Má ửng hồng, em tung tăng trong nắng
Rạng ngời say hội Băng akok naja (13)...
Lê Thanh Hùng
____________
(1) Thah Pô: Thác Ông Bà (Cái xa bắt cá của ngài)
(2) Saraken: Kèn Bầu
(3) Alâu: Nói lí, hát đối đáp
(4), (6) Ahoát, Radih: Kèn môi
(5) Sangơi: Hát tỏ tình
(7) Xúri: hát than thân
(8) Taor: Vùng đất gần nguồn nước
(9) Hareh: Các loại dây rừng (Núi dây)
(10) Samai: Cây chùm ruột rừng (Đỉnh núi Sao Mai)
(11) Tapai: Rượu Cần
(12) Wup Wơr: Tháng 12, tháng lãng quên, tháng lễ hội
(13) Băng akok naja: Lễ ăn lúa mới
Muộn
Chồng hoa, xếp trái quanh hiên
Đắn đo đứng đợi, chờ điên đảo chờ
Đường xa, nắng nhảy dật dờ
Bến xưa, mộng tưởng, đâu ngờ em quên
Lê Thanh Hùng
Tiếng vọng
Đêm cuống quýt
Ru tình
Bên cánh võng
Sao cứ sẻn so
Mờ mịt
Dốc đời.
Gió nam non
Gọi mời đêm
Lồng lộng
Nghe hao mòn
Rơi
Tiếng vọng
Người ơi!
Lê Thanh Hùng
huyện Bắc Bình, Bình Thuận.
Subscribe to:
Posts (Atom)