 |
| Tác giả Lê Hứa Huyền Trân |
"ÔNG CÒN CÓ CON"
*Truyện ngắn
*Lê Hứa Huyền
Trân
Lão ngậm ngùi
nhìn vườn tắc tan hoang, cả trăm cây giờ chỉ còn trơ gốc, ngập nước, úng, tróc
rễ, có vài ba chục cái chậu vẫn còn bươn chải đứng hiên ngang như nuối tiếc
thân cây mà bấy lâu mình bảo vệ.
-Thế là tất cả
ra đi cả rồi, chúng mày thực sự đi cả rồi!
Lão cố ép cho
hai hàng nước mắt chảy ra trên gò má nhăn nheo, nom sáu mươi mà trông lão như
già đi thêm chục tuổi. Cái Tết gần kề, cái Tết đầy mơ ước của lão bỗng chốc trở
thành giấc mơ như trong những câu chuyện kể. Lão nhớ bận lão chăm cả đàn vịt mấy
trăm con, coi chúng như con cháu trong nhà, chăm còn hơn chính mình, vậy mà cái
dịch H5N1 quái ác nào đó tràn tới, người ta bắt lão đi tiêu hủy, lão còn có người
để mà oán giận. Dù là vô lí nhưng lão còn có ai đó để trút giận, để mà thương
tiếc, còn bây giờ, lũ về cuốn phăng cả khu vườn lão tất tưởi chăm, thì lão biết
trách ai, biết tìm ai để mà trút giận bây giờ? Lão chỉ có thể kêu than, trách cứ
ông trời, trách cứ mẹ thiên nhiên, nhưng lão cũng nhận ra tai liền miệng đấy,
có chửi thì cũng chỉ mình lão nghe mà thôi, lão lại im bặt. Cái đau đớn của lão
nó thấu trời, đến mức lão ngồi lì tại chỗ suốt mấy ngày liền, chẳng buồn ăn uống.
Mà thật là từ khi lão chui vô cái chốn chẳng mấy ai lui tới này, chẳng ai thèm
quan tâm đến lão, chẳng ai thèm quan tâm đến kẻ dở người bỏ vợ con để đi chăm
lo cây cảnh như lão cả.
Năm năm trước
lão từ vợ con gom hết vốn liếng mua một mảnh đất màu mỡ tít sâu gần chân núi để
trồng tắc. Ban đầu, lão chỉ tính mua mảnh đất ấy để sống cho hết cuộc đời này, sau, tuổi già chán chường, nhất là sau bận
phải tự tay tiêu hủy đàn vịt, lão không muốn nuôi con gì nữa, ấy thế mà buồn
nên lão chuyển sang nghề vui thú với cây cối cho bớt hiu quạnh tuổi già. Trong
năm lão thích nhất là Tết, với lão thời gian này là thời gian hoan hỉ nhất
trong năm, nên lão bắt đầu trồng vài cây cảnh chơi tết. Ai đâu cho lão mấy cành
tắc chiết, lão đem về chiết chơi, ai ngờ lên cây, thế là lão ưng, nhớ năm đầu
tiên lão trồng được vài chậu, cho vài người quen mà lão hay mua đồ ăn dưới trấn,
ai cũng khen lão ngọt tay, có điều trái hơi nhỏ và còn xanh nhưng có cây chơi
thì cũng thuận. Thế là lão thú, ai chê lão ném vào lòng cho kì hết, tìm tòi trồng
tắc. Lão học được tắc mà từ khi chiết cành cho đến khi đem bán thường tốn khoảng
ba năm, có nhiều nơi trồng tắc một năm để Tết đem bán là được rồi, nhưng kì
công là phải từng ấy năm, lão không thiết tha chuyện bán buôn, chỉ là muốn làm
cái gì thì làm cho tròn việc, thế là lão bán đi một phần đất để mua một lượng lớn
tắc chiết.
Con trai lão thi
thoảng ghé thăm, thấy lão vò võ chỉ biết tặc lưỡi:
-Con khuyên ba về
ở với má, với con không chịu. Về đây chi cho khổ vậy trời. Về rồi còn đống giấy
tờ đất đai cần ba phải kí, con cứ phải lên đây rồi lại xuống mất công quá trời.
Lão không nói gì
chỉ im lặng chiết mớ cây. Lão không muốn nói, lão thừa biết con lão lên đây làm
gì, chăm chỉ cả đời lão cũng để dành được chút vốn liếng, lão mua mảnh đất dưới
phố nào ngờ mảnh đất ấy giải tỏa, lão trúng đậm, lãi mẹ đẻ lãi con, lão mua liền
mấy mảnh đất khác, của vô hời hời. Nhưng khi lão giàu lên, bắt đầu người quen họ
hàng ở đâu mọc lên như nấm, kẻ nọ mách kẻ kia tới xin tiền lão, lão không ác,
lão vẫn cho, nhưng nhiều quá khiến lão bực mình vì nhận ra mình không phải một
nhà từ thiện. Thế là lão đóng cửa, họ hàng nói lão phất lên rồi khinh người.
Bên ngoài là thế, vợ con lão bắt đầu vòi tiền lão, gia đình lão thì lão nuôi,
lão nề hà gì, nhưng bà vợ lão bắt đầu sanh tánh hay mua sắm, đồ dư thừa cứ chất
đống trong nhà, thằng con trai độc nhất của lão xe lại … hư liên tục, vòi lão
mua xe mới, có bận lão còn thấy nó cạy tủ lấy giấy tờ đất đem bán. Có thế lão mới
nhận ra, giàu lên cũng là một cái tội và gia đình không còn là chỗ dựa cho lão
nữa nên lão bỏ nhà đi. Lão đuổi thằng con ra khỏi căn nhà nhỏ của lão rồi lầm bầm:
-Mày lấy hết đất
rồi, giờ còn đất này của tao, đừng mơ lấy nữa.
Lão nhìn trời, tiết
trời đang vào xuân, thời gian này chiết cây khá hợp, tắc thường được chiết vào
tháng 12 âm lịch hàng năm để kịp trồng khi xuân đến vì khi ấy tắc sẽ phát triển
tốt hơn các mùa khác, bởi rễ sẽ phát hơn sau khi chiết nhiều. Lão hì hục khiêng
mấy chục chậu sứ lụi cụi, đến khổ, cũng sáu mươi rồi, một hai chậu đã ê a cái
lưng. Biết vậy, nãy lão nọc thằng con ra khiêng rồi đuổi nó về cũng được.
-Để con!
Lão quay lại, là
thằng nhóc Rô, “hàng xóm” duy nhất của
lão. Nó năm nay lên mười, nhà nó là căn chòi sát cạnh nhà lão, ba mẹ nó mất năm
ngoái trong một tai nạn, nên nó trở thành trẻ mồ côi. Nó thất học nhưng siêng,
ngày ngày đi lượm nhôm nhựa kiếm kế sinh nhai, khi rảnh rỗi lại hay tạt sang
nhà lão để giúp đỡ.
-Vậy giờ con bỏ
mỗi chậu một cây hả ông?
Đúng rồi, với
múc đất vô. Nhìn cho kĩ sau này nhớ, đất phải là đất tơi xốp, nhớ bón phân vô,
giai đoạn đầu là phải chăm kĩ, dễ yểu.
Thằng nhóc nghe
chiều liến thoắng, nhưng có nó lão bớt buồn, lão nói gì nó cũng nghe. Lão huyên
thuyên thế nào nó cũng kiên nhẫn hùa theo, có mỗi nó hiểu được lão nhọc công thế
nào và tâm huyết ra sao. Lão thương đám tắc như con, ngày nắng thì chăm che, chỉ
hở chút nắng để cây con đón nắng, ngày mưa thì che bạt để không bị xói chậu. Mỗi
bận mùa mưa về, căn nhà dột trên dột dưới của lão còn chưa kịp che chắn thì đã
thấy lão bận vội cái áo mưa tiện lợi phi ra giăng bạt cho lũ tắc con. Thằng Rô
nằm ngủ ở chòi bên thấy lão lao ra cũng phi vội tay đùm tay nắm giúp lão, giăng
hết cả mảnh đất hai người ngồi thở phì phò nhưng cười nắc nẻ.
Năm thứ hai, cây
quất dần dần lớn lên thành hình, ai đi qua cũng khen, nhưng lão vẫn chờ thêm nữa
cho đến độ chín. Mỗi năm là phải lo sửa tán tới ba bốn lần để cây mọc lên theo
hình chóp nón mới có kiểu đẹp. Lão chăm tắc hơn chăm con, công việc từ năm này
qua năm khác của lão chỉ là lao ra vườn, có sâu thì bắt, có cỏ thì nhổ, che nắng
che mưa, sửa tán rồi tỉa cành. Thi thoảng, thằng Rô còn bắt gặp lão đang nói
chuyện với mấy cái cây:
-Mấy đứa mau lớn,
mau đẹp rồi tao đem bán hết. Bán không phải bỏ bê chúng mày mà để người ta biết
chúng mày đẹp như thế nào.
Ai có thể cười
lão vì cho rằng lão dị quá nhưng thằng Rô thì hiểu lão hơn ai hết. Từ một gia
đình hạnh phúc lão mất tất cả chỉ vì đồng tiền. Yêu thương chăm bẵm đàn vịt thì
mất hết chỉ vì một đại dịch, giờ lão chẳng có gì tựa vào, chỉ có lũ tắc, lão
xem như con âu cũng là vì cô đơn quá nên lấy môt vật vô tri làm chỗ dựa. Những
khi bão về, khi thằng Rô còn co ro trong chòi, đã thấy lão chạy như bay ra mang
từng chậu vào nhà, khệ nệ, trong cơn gió to ngày ấy, cái thân thể gầy còm của
lão thậm chí chốc chốc như không đứng vững, tưởng chừng có thể bay lên bất cứ
lúc nào.
Đến năm thứ ba,
xuân về, nhiệt độ bắt đầu lên cao, lũ tắc thì nhau trĩu hoa đâm quả, lão lại tỉa
bớt đi. Thằng Rô tiếc rẻ:
-Cây nhiều trái
mới đẹp, mới lộc, ông đem tỉa hết.
Lão mắng:
-Mày khờ, lúc
này chưa được. Tắc này đem chơi tết, chưa tới kì, phải tỉa bớt để tập trung chất
dinh dưỡng cho cây, đến kì phù hợp, bón phân nhiều để cây sai trái lại, thân lại
tràn đầy dinh dưỡng sẽ đậu quả hơn, nói cứ như hệt người nhà nông thứ thiệt, kì
thực cũng vì dồn hết tâm sức vào. Những ngày đông về cũng là cuối năm, ba năm
trôi qua nhanh như gió, Tết năm nay lão cũng “ mồi chài” được với vài tụ điểm.
Ai cũng thi nhau canh me vườn tắc của lão, vườn tắc được trồng những ba năm trời.
Thế rồi lũ về, lũ lớn hơn mợi năm nhiều, đồng bào miền Trung tang thương do lũ,
cơn lũ đi qua căn nhà của lão ào nhanh như một cơn mưa rào nhưng quét sạch chẳng
còn thứ gì. Người ta được lệnh di tản, lão một mực ở lại giữ nhà, giữ vườn, người
ta phải bắt lão đi, lão vừa tới nơi an toàn thì tất cả chỉ còn mênh mông biển
nước. Đợi nước rút lão lại về, căn chòi thằng Rô chì còn vài mảnh bạt vất vưởng,
căn nhà lão chỉ còn trơ nóc, còn vườn tắc tuyệt nhiên không còn một thứ gì, lũ
quét sạch mọi thứ. Lão gào khóc thấu trời. Người ta đi qua nghĩ lão tiếc vì cả
một vườn tắc biết bao nhiều là tiền nếu bán bộn, nhưng thằng Rô biết lão khóc
vì lão mất một “đàn con”, và lão chỉ khóc vì thế. Lão bỏ ăn, lão ngồi im, thằng
Rô không biết làm gì vì cả nó cũng chẳng còn gì cả. Móc túi sao được dăm đồng bạc
lẻ, nó suy nghĩ một hồi rồi xuống phố mua vài thứ. Về, nó đưa cho lão, lão mở,
là một cành chiết từ cây tắc và một ổ bánh mì.
Cành chiết hai
chục, bánh mì mười ngàn, ăn bánh mì rồi ông có sức bắt đầu lại từ đầu. “Đàn” tắc
mất hết nhưng ông còn có con mà, con sẽ giúp ông bắt đầu lại. Ông không ăn rồi
bênh rồi đi luôn thì con không còn ai cả luôn đấy.
Nói rồi nó òa
khóc nức nở, lão nhìn thân thể ốm nhom gầy đét của nó, nhìn ổ bánh mì mà nó dắt
túi móc ra mua , nhìn ba năm qua nó cứ quấn quýt quanh lão, và hiểu nó cũng đau
xót khi thấy vườn tắc như thế này ra sao nhưng nó lo cho lão hơn. Lão chợt đưa ổ
bánh mì dai nhách cắn ngang:
-Mày nói đúng,
tao còn có mày mà. Chúng ta sẽ bắt đầu lại từ đầu.
Đúng rồi, sau
cơn mưa trời lại sáng, mọi thứ sẽ lại bắt đầu, ngoài kia mùa xuân đang đến rồi,
vẫn còn những bàn tay. vẫn còn sức, và nhất là còn thằng Rô, người cuối cùng mà
lão nghĩ quan tâm lão còn ở lại, lão vẫn còn tất cả.
Lê Hứa Huyền
Trân
Hội viên Hội
VHNT Tỉnh Bình Định.
