MỘT CHUYỆN TÌNH
Truyện ngắn KHIN HNIN YU
(Miến Điện)
Người dịch: Nguyễn Khắc Phước
Khin Hnin Yu (1925 - 2003) là một trong những nhà văn nữ Miến
Điện có ảnh hưởng nhất, là người hai lần
đoạt giải thưởng Văn học Quốc gia. Những
câu chuyện của bà kể về thực tế cuộc sống ở Miến Điện sau Thế chiến thứ hai. Hơn 50 tiểu thuyết được xuất bản của bà đều
liên quan đến các nữ anh hùng trẻ, những người phải đấu tranh cho sự sống còn của
họ.
Hầu hết các tiểu thuyết của bà đều được chuyển thể thành
phim nổi tiếng. Tiểu thuyết Pan Pan Lhwet Par (Vẫn còn đeo hoa) được chuyển thành
bộ phim cùng tên vào năm 1963, rất thành công, chiếu hơn 25 tuần và trở thành bộ
phim có doanh thu cao nhất trong lịch sử điện ảnh Miến Điện.
Khin Hnin Yu là em họ và thư ký riêng của cựu Thủ tướng Miến
Điện U Nu hơn 20 năm. Chồng bà là một
Trung tá trong quân đội Miến Điện. Khin Hnin Yu theo học trường trung học Myoma
ở Yangon. Bà qua đời năm 2003 ở tuổi 78.
Cứ mỗi lần tôi hoặc Chit, vợ tôi, phải đi xa một mình, nàng
thường quỳ trước mặt tôi, chắp hai tay cúi đầu ba lần (1) và nói: “Làm ơn cho
phép em làm mọi thứ em muốn, và anh Ko, anh cũng vậy, cứ làm mọi thứ anh muốn.”
Trong thời gian đầu chúng tôi mới lấy
nhau, tôi không biết ý nàng muốn nói gì, và chỉ trả lời: “Vâng, cưng ạ, em muốn
làm gì cũng được.”
Gia đình kiểu cổ của nàng có những tập tục truyền thống bảo thủ như người vợ
không được gội đầu hay đi dự đám cưới khi chồng xa nhà. Vì lý do gì thì chỉ có
trời biết. Có lẽ Chit cũng chẳng biết điều
mê tín này dựa vào đâu.
Sau một thời gian thì nàng giải thích: “Vì anh đi nhiều quá
và không biết anh sẽ vắng nhà bao lâu. Vậy nếu em không gội đầu, tóc em sẽ
thành một đám rối bù và nếu em không đi đám cưới, em sẽ mất hết bạn bè.”
Nàng nói đúng. Có khi tôi ở nhà một hoặc hai năm tròn nhưng
có khi tôi vắng nhà một hoặc hai tháng trong năm. Rõ ràng có một lỗ hổng trong
truyền thống gia đình của nàng, đó là, nếu trước khi chồng đi xa, người vợ yêu
cầu chồng cho phép vợ gội đầu hoặc đi dự đám cưới thì nàng được phép làm vậy. Chit thường nói “mọi thứ” thay vì nói rõ chi
tiết đó là thứ gì.
“Làm ơn cho phép em
làm mọi thứ em muốn, và anh cũng vây, anh Ko, anh cứ làm mọi thứ anh muốn.”
“Đúng, đúng, cưng ạ, cứ làm mọi thứ… mọi thứ!” Tôi thường cười
và đồng ý sau khi miễn lễ cho nàng khi nàng lạy tôi.
Tôi trở lại rừng Bắc bang Shan để nghiên cứu. Trong rừng
sâu, tôi đợi thư của Chit. Ngồi đọc thư dưới cây đại thụ có phong lan nở rộ trên
cành là điều vô cùng hạnh phúc. Không thú vị sao khi tưởng tượng mùi hoa là mùi
của thân thể nàng?
Trong thư, thi thoảng nàng viết về tình hình đất nước và
không khí chính trị. Đôi khi nàng viết về đời sống ở Yangon. Nàng thường viết về
trái cây hoặc hoa trong mùa. Đôi khi nàng cũng lãng mạn viết rằng nàng nhớ tôi
lắm. Bất cứ nàng viết gì, được đọc thư nàng là tôi khoái rồi.
Trong những giờ giải lao, tôi thường
đi kiếm hoa phong lan cho nàng, vì vườn hoa
phong lan nhỏ của nàng đang sum suê.
Vào xuân, nàng gởi cho tôi một lá
thư. Nằm gối đầu trên rễ cây, tôi mở ra đọc.
Anh Ko yêu dấu,
Vào thời gian này có lẽ anh đang sống
giữa rừng lá đang rơi (2). Mùa xuân hẵn
đã mang lại vẻ tươi mát cho rừng. Có người từ Bộ Lâm Nghiệp đến báo rằng nhóm của
anh sẽ trở về trước khi mùa mưa đến. Thật
ra chẳng có gì quan trọng nhưng em viết chỉ vì không thể không viết, em phải kể
với anh… Chủ nhật tuần trước, bố của bạn Khin Maung Win của em qua đời, do đó
em phải đi dự đám tang. Không có gì đặc biệt về đám tang, người ta mang quan
tài đến nơi để an táng. Bạn em và em ở trong nhà dành cho người ta nghỉ ngơi
(3). Trong khi xem lễ an táng, em liếc nhanh về phía em đã đỗ ô tô và thấy một
người đàn ông đang nhìn chòng chọc vào em. Em sợ quá. Không có lý do gì để hắn
nhìn em như thế. Em mặc đồ bình thường và để bày tỏ sự kính trọng, em đã mặc đồ
đen (4), do đó, em trông giống như bà già (4).
Em sợ lắm, anh Ko ạ, nếu ma của nghĩa trang này đuổi theo
em, em cũng không sợ như thế. Biết tại sao không, anh Ko? Em sợ bởi vì chính Tin
Maung Maung đang nhìn em. Em nhanh chóng xin phép tang gia và ra về. Không có
gì quan trọng, nhưng nếu em không kể với anh, em cảm thấy đang làm điều gì sai
trái. Thế thôi, anh Ko nhé.
Chúc anh vui,
Chit
Đọc xong thư nàng, tôi cười to. Cô vợ bé nhỏ của tôi thi thoảng
cứ om sòm về những chuyện bé tẹo. Tin Maung Maung từng là bạn trai của nàng hồi
nàng còn đi học. Tôi chưa bao giờ gặp hắn ta. Tôi thường hát câu này để trêu
nàng:
“Tình yêu ơi từ thời học sinh, trêu em, anh thường nói ta cưới
thật nhanh…”
Mỗi lần tôi hát câu đó, nàng thường trề môi, khiến tôi bật
cười. Tôi không biết ai bỏ ai, nhưng họ đã chia tay, và cũng nhờ vậy mà nàng trở
thành vợ tôi, phải không nào?
Đôi khi nàng bộc bạch: “Em là phụ nữ nhưng em chưa bao giờ
làm hại bất cứ ai (5).”
Tôi chưa bao giờ nghe nàng nói nàng và Tin Maung Maung gặp
nhau sau khi chúng tôi lấy nhau.
Nàng thường nói: “Em sợ gặp lại hắn lắm, chẳng khác chi gặp
ma hay kẻ giết người. Em không biết hắn có muốn gặp em ở kiếp sau của hắn
không, nhưng em sợ em sẽ gặp hắn trong kiếp sau của em.”
Khin Hnin Yu
Nguyễn Khắc Phước dịch.
(Dịch từ bài Love Story đăng trên trang Things Myanmar, https://sites.google.com/site/thingsmyanmar/khin-hnin-yu-s-short-stories.
(1) Cử
chỉ của vợ, con, cháu để bày tỏ sự kính trọng khi tạm biệt chồng, cha mẹ, ông
bà; trong một vài gia đình, cử chỉ này được thể hiện ngay cả trước khi đi ngủ.
(2) Lá
cây ở Miến Điện rơi vào mùa xuân.
(3) Sảnh
đường ở ngĩa trang, tu viện hay tổ hợp chùa dành cho người ta nghỉ ngơi hoặc ngủ.
(4) Vào
những năm 1950, phụ nữ thường mặc màu nhạt.
(5) Có
tục mê tín rằng phụ nữ gây rắc rối cho người khác.
