25. The Horse and the Stag
At one time the Horse had the plain entirely to himself.
Then a Stag intruded into his domain and shared his pasture. The Horse,
desiring to revenge himself on the stranger, asked a man if he were willing to
help him in punishing the Stag.
The man replied that if the Horse would receive a bit in his
mouth and agree to carry him,
he would contrive effective weapons against the Stag. The
Horse consented and allowed
the man to mount him. From that hour he found that instead
of obtaining revenge on the Stag, he had enslaved himself to the service of
man.
Chuyện Ngựa và Hươu
Xưa Ngựa chiếm hoàn toàn đồng cỏ
Về sau Hươu vươn cổ chen vào
Tức nhưng không biết làm sao
Ngựa nhờ Người có cách nào giúp cho
Người nói nếu chịu gò hàm thiếc
(miếng nhỏ đeo vào miệng ấy mà)
Giúp mang Người khi đi xa
Sẽ trao vũ khí thật là hiệu năng
Tức Hươu nên Ngựa bằng lòng nhận
Người gia công cẩn thận yên, cương
Trị Hươu chưa vẽ xong đường
Ngựa thành nô lệ mọi phương cho Người.
26. The Frogs and the Well
Two Frogs lived
together in a marsh. But one hot summer the marsh dried up, and they left it to look for another place to live
in: for frogs like damp places if they can get them. By and by they came toa
deep well, and one of them looked down into it, and said to the other, "This looks a nice cool place. Let us jump in
and settle here." But the other, who had a wiser head on his shoulders,
replied, "Not so fast, my friend. Supposing this well dried up like the
marsh, howshould we get out again?"
"Look before you leap."
Hai con Êch và cái giếng
Hai con Ếch sống cùng đầm cạn
Gặp mùa hè nắng hạn nước khô
Đành rời nơi ấy thăm dò
Tìm nơi ở mới sao cho vẹn toàn
Chúng gặp một giếng hoang còn nước
Ngó đầu xem rồi ngước nhìn nhau
Một con định lao xuống sâu
“Giếng này mát lắm nhảy mau thôi mày”…
Con kia có vẻ dày kinh nghiệm
“Cũng chưa quá cấp thiết mày ơi
Nghĩ xem khi giếng cạn rồi
Không leo lên được thì chơi kiểu gì?”
Đúng là cần phải nghĩ suy
Trước khi cắm cổ lao đi hướng nào.
27. The Farmer and the Cranes
Some Crannes made
their feeding grounds on some plowlands newly
sown with wheat. For
a long time the Farmer, brandishing an
empty sling, chased them away by the terror he inspired; but
when the birds found that the sling was only swung in the air, they
ceased to take any notice of it and would not move.
The Farmer, on seeing this, charged his sling with stones,
and killed a great
number. The remaining birds at once forsook his fields,
crying to each other, "It is time for us to be off to Liliput: for this
man is no longer content to scare us, but begins to show us
in earnest what he can do."
If words suffice not, blows must follow.
Nông dân và bày sếu
Một bày Sếu đến ăn trên bãi
Bác Nông dân mới rải hạt gieo
Ban đầu ná bắn được treo
Nhưng chỉ để dọa, lắc theo gió trời.
Lũ Sếu sợ, tránh nơi đặt ná
Nhưng dần dà chúng đã làm quen
Kéo nhau bay đến đông thêm
Coi thường cái bẫy cả đêm lẫn ngày
Chủ trại phải ra tay nạp đá
Vô số chim bị hạ tức thời
Sếu kia kinh hãi rụng rời
Kêu “Thôi, mau đến vườn người Tí hon
Lão lắc lư không còn dọa nữa
Lão ra tay thực sự rồi bay…”
Khi nói dọa mà không hay
Thì đòn phải nện thẳng tay mới hòng.
28. The Farmer and His Sons
A Father, being on
the point of death, wished to be sure that his
sons would give the same attention to his farm as he himself
had
given it. He called
them to his bedside and said, "My sons,
there is a great treasure hid in one of my
vineyards." The sons,
after his death, took their spades and mattocks and
carefully dug
over every portion of their land. They found no treasure, but
the vines repaid their labor by an extraordinary and
superabundant crop.
Người Nông dân và các con trai
Người cha lúc giã từ cuộc sống
Muốn các con chú trọng trồng
nho
Cũng như mình, nên dặn dò:
“Các con ạ, trên đất nho nhà mình
Có vàng bạc để dành khá lớn
Chôn giấu đi cha muốn sau này…”
Vậy nên đám con ngày ngày
Chuyên cần đảo xới góc này, chỗ kia
Tuy không thấy bạc chìa, vàng thỏi
Nhưng vườn nho rất đỗi đền ơn
Lá xanh, quả mọng thơm ngon
Mùa màng được giá liệu còn gì hơn…
Ngọc Châu dịch.
