MỘT CHÚT VÔ THƯỜNG trong BẢN THẢO LỤC BÁT của Hồng Băng - Lê Liên

Lê Liên, Phong Tâm và Hồng Băng.
(Ảnh từ trang web tongphuochiep-vinhlong.com.)

Lê Liên

MỘT CHÚT VÔ THƯỜNG 

trong BẢN THẢO LỤC BÁT của Hồng Băng

Nếu ví cuộc đời mỗi người là một cuốn sách, và mỗi chúng ta đến trần gian này chỉ là chuyến hành hương vào cõi tạm, thì trên những trang giấy cuộc đời này, phải chăng chúng ta đều chỉ viết lên những “bản thảo” mà thôi?

Bởi lẽ, những cảm xúc hôm nay được viết lên, có thể đã là phiên bản của hôm qua.

Hoặc giả,  bản thảo của hôm nay, một lúc nào đó sẽ được tẩy xóa, thêm, bớt… (vì “sống” là quá trình chọn lọc, điều chỉnh để cho phù hợp … mà thôi!). Và bởi vốn dĩ đời sống này lại rất vô thường nữa.

“Bản Thảo” vẫn luôn ghi dấu khoảnh khắc duy nhất và tinh túy nhất của cảm xúc ban đầu!

Lê Liên xin được mượn lời rất khiêm tốn của anh Khái Vũ Thiện khi nhắc đến những bản thảo còn lại của mình, anh gọi chúng là HẠT BỤI TÂM HỒN.

Thú thật, LL yêu cụm từ này biết bao!

Phải.  Bản Thảo Lục Bát (BTLB) là những trầm tưởng, suy tư, trải nghiệm từ cuộc sống.

BTLB là Tùy Bút đậm chất Thiền. Ba mươi tám đoản khúc ấy dàn trải rất tài hoa trên những trang giấy cuộc đời.

Trên những trang giấy cuộc đời này,  bụi bặm trần gian không làm vẩn đục. Nên chăng, có tị xốn xang khiến ta động lòng trắc ẩn mà thôi!

Từ cách gieo vần, mỗi đoản khúc như ngân lên tiếng lòng của tác giả.

LL gọi đoản khúc bởi vì thi phong của thi huynh Hồng Băng vốn kiệm ngôn. Thơ của huynh ấy giàu hình ảnh và âm thanh để ẩn dụ điều gì đó rất sâu xa nhưng không mơ hồ.

Đọc BTLB của tác giả Hồng Băng, cho ta nhiều cung bậc cảm xúc, ta miên man như lạc vào những bản nhạc có nhiều dấu hóa vậy! 

Thơ anh thật NGỘ! Khi thánh thót, lúc lắng đọng, mang mang, rất THIỀN.

Thơ Hồng Băng ẩn chứa nhiều dụ ngôn. Đan xen giữa từ Hán Việt với chữ Quốc Ngữ. Thi thoảng có những thuật ngữ  thuộc về Phật Pháp, cho nên ta có thể hiểu bài thơ (trữ tình) theo hiện thực nhân sinh, hay phạm trù tu học cũng được.

Ở cuối mỗi bài thơ thường kết thúc gãy gọn, nhưng không bất ngờ mà còn cho ta cảm giác như mình đang lạc trong khoảng lặng ngọt ngào.

Tiếc rằng LL không có thời gian đọc, thẫm thấu BTLB, để chia sẻ cảm xúc của mình với quý thi hữu thân yêu. Xin thứ lỗi, cho LL được mạn phép viết đôi dòng trong BTLB mà thôi.

Bởi vì, sáng nay trở dậy, LL bắt gặp những mảnh đời ẩn hiện trong thơ của Hồng Băng. Tỉ như:                      

Em xưa giờ đã theo chồng              

Gặp nhau cười nụ gởi lòng mười hai                                             

                                  (BTLB Mười Bốn)

LL bỗng nhớ đến bức tranh nổi tiếng: Nàng Mona Lisa (với Nụ Cười Bí Ẩn) của danh họa Leonardo da Vinci  khi đọc khổ thơ đáng yêu này.

Thật thâm thúy, thật thấm đậm tình người khi mà duyên nợ không tròn, thì trong giây phút hạnh ngộ hiếm hoi, người ta vẫn ý nhị (CƯỜI NỤ gởi lòng  MƯỜI HAI)  cho nhau.

Từ CƯỜI NỤ, tác giả dùng ở đây như một từ khóa của đoản khúc mười bốn này vậy!

"Cười nụ" thể hiện cõi lòng xao xuyến, hân hoan, nhưng rất chừng mực giữ ý cho nhau.

"Cười nụ", ôi còn gì đẹp hơn nụ cười ấy chứ?

Từ mười hai trong tình huống này phải chăng muốn cầu mong sự cảm thông bởi số phận mà người đời vẫn an ủi “Thân gái dặm trường, mười hai bến nước, trong nhờ đục chịu"… đó sao ?

Hay mười hai là tấc lòng của những người ngoài chợ, bán buôn chục mười chưa đủ (?)  mà phải thêm hai mới cảm thấy yên lòng giữ khách vãng lai?

  

LL  thích cụm từ “mười hai“, với ngữ cảnh này, LL trộm nghĩ trong phạm vi đạo lý, thiếu phụ lưu luyến, muốn gởi cả tấm lòng chân thành của mình cho cố nhân.

“Gặp nhau cười nụ gởi lòng mười hai" như một lời trần tình tha thiết cho duyên phận bẽ bàng. Ôi! Thật đẹp! Rất là nhân văn.

Phải nói mỗi đoản khúc trong BTLB là một dấu ấn thăng trầm trong cuộc đời.

LL không sao viết hết! Nhưng có lẽ đoản khúc "Hai mươi mốt " này đã cho chúng ta sự thanh thản cần có trong đời sống.

               

Dấu ngày bay đậu thành hư  

Búp hoa hé mĩm môi Từ Tâm thơm 

Bây giờ cuối buổi chiều hôm    

Mặc mây phiêu trú vén nguồn khiết khôi.  

                            (BTLB Hai mươi mốt)

Nếu ta ung dung tự tại, thì dẫu có thành công cũng không làm ta ngủ quên trên chiến thắng. Mà có thất bại ê chề cũng không làm ta chao đảo tinh thần.

Hãy cứ luôn bắt đầu, luôn làm lại (Búp Hoa hé mĩm) lạc quan bằng cả trái tim ngạt ngào năng lượng yêu thương (Búp Hoa hé mĩm môi Từ Tâm thơm).

Ngay cả khi quỹ thời gian không còn bao nhiêu nữa (Bây giờ cuối buổi chiều hôm). Sự thành bại (dấu ngày bay đậu thành hư) trong đời sống cũng chỉ là phù vân.

                     

Mây bay, núi tụ, mây về               

Mai tan, dong ruổi chẳng thề hẹn non                    

Thưa Người một ánh trăng con               

Hồn nhiên soi chiếu, viên tròn hằng sa.                                             

                                    (BTLB hai mươi)

Hãy cứ quay về với bản ngã nguyên sơ của mình, đón nhận vẻ đẹp tinh khôi, thuần khiết vô tận mà tu tập (vén nguồn khiết khôi). Lúc ấy Chơn tâm sẽ đưa ta đến bến bờ viên mãn (Hồn nhiên soi chiếu, viên tròn hằng sa).

Sẽ khó lòng khai thác được hết sự diệu kỳ trong thơ.

Xin tạm gác bút lại, bởi bản thảo cuộc đời thì dài vô tận…

Mong sao Ba mươi tám đoản khúc này khẽ chạm vào những trang đời của mỗi chúng ta.

Như đã viết ở trên: Bản Thảo chỉ là ghi dấu tinh túy ban đầu. Và Bản Thảo cũng sẽ được bôi, xóa để trở nên hoàn hảo…. theo mỗi trang đời. 

Cho nên, LL cũng thích An Nhiên với đoản khúc "Ba Mươi Ba" trong BTLB:  

                           

Tạt qua cố quận    

một mình   

Về  

Đêm đêm trở gối , mộng hình bóng 

xưa  

Rằng sai biệt, 

Rằng Nắng mưa 

Biết làm sao để cho vừa vọng tâm

Cảm Ơn Thi Huynh Hồng Băng đã Lưu bút cho những trang sách cuộc đời.

Bản Thảo Lục Bát của huynh thật đáng yêu, thật thanh thoát.  

Chúc Huynh Bút Lực Dồi Dào cho những Bản Thảo sắp tới!

Thân ái.

Lê Liên

***

HỒNG BĂNG

Bản Thảo Lục Bát 

Một

Đạp ngàn hoa cỏ vô tâm

Dấu ghi oan khuất?

Trăng rằng gió xua

Cười, chim nhặt chút cỏ thừa

Nắng xanh, vàng sợi, ấm vừa uyên ương.

Hai

Khuya trời trắng đục mù sương

Giọt rơi thánh thót trên đường nguyên trinh

Ơn cao, con nắng yên bình

Loé lên ngàn sáng sóng tình nhấp nhô.

Ba

Đường thôn lắng đọng câu hò

Vòm truông tre mượt cánh cò nhẹ bay

Chan lòng tịnh lạc. Ngày nay

Thấy em trải tóc hong ngoài hiên quê

Bốn

Mang hương rải khắp tư bề

Ngàn phương gió tụ đi về hiến dâng

Ròng phơi đất mịn bờ sông

Phù sa óng mỡ tím mồng tơi xưa.

Năm

Cũng là bụi bướm đong đưa

Lốc xô nẽo ấy bão đùa cội nghiêng

Lặng theo nhịp võng ngoan hiền

Thời gian xanh cảo qua miền nức hương.

Sáu

Có con bướm lạc bên đường

Lần theo gió ngát, bóng hường nhan bay

Em xưa cuối buổi cạn ngày

Lá tre mực tím nguệch vài nét thanh.

Bảy

Líu lo chuyền hót mướt xanh

Lòng Trong

Dâng tặng

Sá thành hoại chi

Nhớ em đầy buổi tà huy

Là tay cầm lấy xuân thì. Giờ đây

Tám

Trăng soi để quãng đường dài

Thoảng nghe tiếng giục của loài chim đêm

Cánh vàng chao lệch nghiêng chênh

Bay sang bờ nhớ vòng lên đỉnh buồn.

Chín

Tôi lăn lông lốc bên triền

Tiệc ly còn thấy em hiền dưới hoa

Ở đây giọt giọt trần sa

Nắng gieo hồng má. Người xa vắng rồi.

Mười

Then cài, cửa chốt, lòng trôi

Ráng bay đêm lặng mai ngồi nắng hanh

Cây rằng mưa đổ giọt xanh

Nhành dương liễu phất nở thành hạt châu.

Mười Một

Giọt lau, lá nhẫy mượt màu

Sáng hoa cỏ ngậm sương đầu ngọn đưa

Em ngồi hoát hiện câu thơ

Chữ soi đáy nước. Lặng lờ

Liễu tri

Mười Hai

Lang thang mấy độ quay về

Biển dâu đổi mặt câu thề còn mang

Khóat tay bụm nước trong ngần

Hạt lăn gột bụi trả dần nợ xưa.

Mười Ba

Gói dùm tôi tiếng guốc trưa

Trên cành phượng nhốt ve vừa râm ran

Mắt nheo nương ánh hôn hòang

Đùn mây lãng tử mơ màng cuối sông.

Mười Bốn

Em xưa giờ đã theo chồng

Gặp nhau cười nụ gửi lòng mười hai.

Mười Lăm

Mây tôi xưa vẫn bến này

Gió ươm ướm thổi và lay lắt luồng

Mộng về xóm nhỏ hương thôn

Đèn chong hắt tiếng kinh nguồn nhắc nhau.

Mười Sáu

Áo người ta trắng hoa cau

Tóc vương hương rớt ngỏ vào trường quê

Con chim mắt đỏ ven lề

Tiếng kêu ngút vẳng câu thề quạnh hiu.

Mười Bảy

Mình xưa, hội cuối, ao chiều

Cánh sen chớm nụ buồn hiu cuối đường

Em nằm ngủ. Giấc yêu đương

Tôi ôm gối hạnh cuối đường chiêm bao.

Mười Tám

Rằng mai ngụp giữa ba đào

Đồi xanh bật khóc nghẹn chào biệt ly

Ao Bà Om, cánh chim di

Về thăm bỗng gặp tiếng thì thầm xưa.

Mười Chín

Lại ngồi lên cội thu xưa

Thấy hoa ngó mởn dậy mùa thẫm xanh

Cầm trên tay giọt long lanh

Đầu sương cuối lệ vỡ thành trần sa.

Hai Mươi

Mây bay, núi tụ, mây về

Mai tan, dong ruổi chẳng thề hẹn non

Thưa người một ánh trăng con

Hồn nhiên soi chiếu, viên tròn hằng sa.

Hai Mươi Mốt

Dấu ngày bay đậu thành hư

Búp hoa hé mĩm môi Từ Tâm thơm

Bây giờ cuối buổi chiều hôm

Mặc mây phiêu trú vén nguồn khiết khôi.

Hai Mươi Hai

Lụn khuya chợt thức, mơ người

Vàng leo lét bóng nhòe trôi hững hờ

Tay gầy vo nửa câu thơ

Nửa câu thất lạc kể từ em đi.

Hai Mươi Ba

Gót son thị hiện ai về

Hoa cầm tay thả tóc thề vô ưu

Gió luồng thông thống thiên thu

Mênh mang tiếng hát lộng từ sơ khai.

Hai Mươi Bốn

Men kinh thắm thuận dòng say

Son đôi má lúm ngực cài dịu hoa

Môi thơm ngát cõi di đà

Tiếng chim sẻ tụng

Ta bà rụng tan.

Hai Mươi Lăm

Chờ em mấy cuộc thu vàng

Cánh đơn gió ngược hướng ngàn mịt xa

Mới hay rừng lá, hôm qua

Vừa thay áo mới

người ta cũng vừa.

Hai Mươi Sáu

Em về qua ngỏ ban trưa

Lỏng tay tôi

Chút hương vừa đượm

bay

Bướm xinh phượng ép, xa ngày

Tình lăn lắc mấy dặm dài rỗng không.

Hai Mươi Bảy

Sóng ơi nhẹ vỗ xuôi dòng

Bến trăm năm gác tay chồng. Ngủ yên

Lặng im tiếng vạc khàn đêm

Cánh trôi vô xứ sương dìm biệt tăm.

Hai Mươi Tám

Nương dòng nhật nguyệt tôi cầm

Và buông bỏ

          mặc cuộc trầm luân trôi

Mãn thu ngan ngát mây trời

nhõen cười gửi hoa.

Hai Mươi Chín

Sao hôm nhú buổi huy tà

Nhìn mây ngũ sắc

            giang hà hợp tan

Tay thon khải nhẹ tơ đàn

Âm xa vó ngựa lẩn hàng tím sim

Vàng cam chịu

tím lặng im

Giữa hai đọt sóng

ngưởi nghiêng vóc gầy.

Ba Mươi

Mở lòng vốc một bụm mây

Xuống chân núi thả

                đợi vài giọt sương

Phải duyên trong cõi vô thường

Cỏ xanh

   hứng

  trỗ nụ hường

 nhớ nhau.

Ba Mươi Mốt

Đã từng ru, dỗ

chiêm bao

Thấy con chim hót bên rào lá xanh

Bến người

lận đận

cam đành

Véo von chi cũng hóa thành người dưng

Ba Mươi Hai

Mây ngàn thả buổi triêu dương

Tiếng chim líu

lảnh

Nhớ đồng vụy bay

Rộ vàng, tự tại, đơm đầy

Bờ chân hiển lộ

  Cõi này hiển linh

Ba Mươi Ba

Tạt qua cố quận

một mình

Về

Đêm đêm trở gối, mộng hình bóng xưa

Rằng sai biệt,

Rằng nắng mưa

Biết làm sao để cho vừa vọng tâm.

Ba Mươi Bốn

Dây tơ rối

gút

xích thằng

Cội đa. một cuội, quãng hằng buồn tênh

Chấp tay, niệm nhớ điều quên

Và quên phắt một thảo nguyên tít mù.

Ba Mươi Lăm

Bồ đòan sen nở trầm tư

Bởi sông nên dựng

lớp phù kiều

Đi!

Mấy thu tôi vẫn quay về

Vẫn đêm đêm hắt trăng thề, gọi nhau.

Ba Mươi Sáu

Cuối năm sóng vỗ rì rào

Chướng xô áo lạnh

      rụng vào trống không

Tù và rúc thúc bên sông

Dây hoa muống rụi tàn bông tím buồn.

Ba Mươi Bảy

Biết người tóc lỡ làng buông

Che con mắt bụp

    ướm nguồn lệ đau

Hẵn nghe suối lệ tơ đào

Là sênh phách gõ nhẹ vào quãng yên.

Ba Mươi Tám

Hí trường ướm một chút duyên

Mơ phai mộng huyễn em biền biệt xa

Màn nhung khép. Phố đèn hoa

Xuống vai lau vết lệ nhòa lấm son!

HB
(Bài thơ được chép từ trang web Hai Bờ Giấy.)