Tác giả Hoàng Yên Lynh
ĐÔNG HÀ... CÂY PHƯỢNG GIÀ KỶ NIỆM
Tôi chưa
một lần đặt chân đến Hải Phòng nhưng qua sách vở,báo chí tôi đã nghe về một
thành phố Hoa Phượng Đỏ...Tôi không thể hình dung màu hoa phượng đỏ ở đó thế
nào,có rực rỡ,óng ánh một màu đỏ ngút mắt trên đường phố,rợp một màu đỏ loang
theo ánh nắng chiều...Nhưng ở một thành phố trên cao nguyên tôi đã bắt gặp những
con đường có những hàng cây phượng vĩ nối tiếp nhau như những hàng phượng rực đỏ
trong thành nội Huế .Và mỗi khi hạ về,khi ánh nắng xóa tan những làn sương núi
chập chùng ban mai đã nghe râm ran tiếng ve và màu hoa đỏ đã tràn ngập trên phố.Ai
đã từng đi qua thời cắp sách hẳn không khỏi thấy lòng bâng khuâng,xao xuyến khi
bắt gặp những chùm hoa phượng đỏ bay bay đong đưa trong gió.Ký ức của một thời
xa vắng lại về.Vâng,mùa hạ,tiếng ve và màu đỏ của hoa phượng là dấu ấn của tuổi
học trò,là biết bao kỷ niệm êm đềm bên trường cũ, bạn xưa.Có một chút ngậm ngùi
lẫn xót xa khi nhìn những tà áo tung bay trong gió nhắc nhớ hình ảnh của một thời
nay đã xa vắng khi mà tuổi đời chồng chất và lối đi về ngày mỗi ngày ngắn lại...
Nỗi nhớ đưa
tôi về vùng trời kỷ niệm.Con phố nhỏ Đông Hà nơi ngã ba Trịnh Minh Thế - Trần Hưng Đạo phía trước cổng chùa có cây
phượng già.Tôi không biết cây phượng có từ lúc nào,đã đi qua bao nhiêu năm
tháng...nhưng với tuổi thơ của tôi cùng đám bạn bè tuổi nhỏ vẫn thường trèo lên
cây phượng hái những chùm hoa đỏ rực khi mà tiếng ve râm ran báo hiệu hè về,khi
mà cái nắng, cái gió hạ Lào lướt qua thị trấn buồn hiu. Cây phượng già đó, cánh cổng
chùa rêu phong đó đã đi theo năm tháng của tuổi học trò cho đến khi tôi ra đi. Từ
ngã ba nơi cây phượng già nhìn lên phía trên, dọc đường Trần Hưng Đạo là ga xe lửa
của một thời còn thanh bình khi mà mỗi buổi chiều, đám trẻ con chúng tôi lắng
nghe tiếng còi tàu rít lên,âm thanh vang vọng khi con tàu chầm chậm vào sân
ga... chúng tôi ngẩn ngơ ngắm nhìn cảnh chiều với bao người đi, kẻ ở. Cái sân ga
buồn mà sau này người bạn văn đã quá cố Phan Công Tâm viết
bài bút ký với tựa đề Ga Cuối Đường Tàu vào cuối những năm 60 đăng trong
trang văn nghệ của báo Công Luận. Ký ức vẫn còn nguyên vẹn trong tôi mà người
xưa nay kẻ còn người mất.
Hơn 40 năm đã
trôi qua để có thể viết hai chữ ngày xưa cho quá khứ. Vâng,những bạn bè tôi một
thời của nhóm văn nghệ Đông Hà thuở nào... Một Phan Công Tâm, một Tạ Nghi Lễ... Đông
Hà những năm cuối thập niên 60 chiến tranh đã vọng về nơi phố thị nhưng chúng
tôi, lứa học trò với tuổi đời mới lớn vẫn còn những mộng mơ. Khi tiếng ve báo hiệu
mùa chia tay, chúng tôi tạm gác lại bút nghiên để vùi đầu vào những trang viết, những
bài thơ được dệt lên từ tâm hồn mơ mộng của tuổi học trò. Ngày đó,bên quán cà
phê chúng tôi đọc cho nhau nghe từng trang bản thảo. Ký ức về người xưa bạn cũ
còn đó. Tạ Nghi Lễ trầm tĩnh nhưng sôi nỗi mỗi khi nói chuyện văn chương. Phan
Công Tâm dịu dàng như lúc nào cũng mang nặng nỗi buồn và Đông Hà, ơi con phố với
dăm ba con đường thân quen, những lối đi qua xóm nhỏ để mọi người nhận ra nhau
trong từng niềm vui nỗi buồn. Và rồi với năm tháng đi qua, chúng tôi giã từ mái
trường để lại bao kỷ niệm bao ước mơ để như đàn chim tung cánh đi vào khung trời
đầy phong ba bão tố. Phan công Tâm xếp
bút nghiên theo việc đao cung. Tạ Nghi Lễ xa Đông Hà vào Saigon tiếp tục con đường
chữ nghĩa còn tôi vào Huế theo đuổi ước mơ bên ngôi trường Luật, rồi cũng bước
chân vào con đường chinh chiến. Phía trong sân ngôi giảng đường nơi An Cựu cũng
có những cây phượng và những con đường trong thành nội cũng rợp đầy hoa phượng
những khi hạ đến... nhưng hình ảnh hoa phượng ở Huế không cho tôi những kỷ niệm
ngọt ngào như cây phượng già cô đơn ở trước cổng chùa Đông Hà. Năm tháng đi qua
tình bạn, tình văn nghệ đó đã theo chúng tôi suốt quãng đời gian khổ, nhọc nhằn với
không ít những đắng cay, tủi nhục. Khi dấu chấm hết của cuộc chiến cũng là lúc
chúng tôi tan tác, mỗi đứa một phương. Những năm tháng trong trại,những buổi chiều
hắt hiu nhìn qua hàng rào nơi núi rừng xanh thẳm không biết số phận cuộc đời rồi
sẽ như thế nào, chúng tôi nhớ về nhau với mong ước một lần gặp lại... Để rồi dẫu
qua bao nhiễu nhương,biến loạn. Cuộc đời có đổi thay chúng tôi cũng đã gặp lại
nhau dẫu cuộc sống nay đã vật đổi sao dời.Tình bạn, tình văn nghệ đó vẫn là khúc
ca nồng thắm với chúng tôi cho đến khi trong chúng tôi có người ra đi vào cõi
vĩnh hằng. Tôi không thể nào quên lần Tạ Nghi Lễ đến thăm tôi, vừa đi vừa hỏi đường
tìm đến cái Mỏ Đá chơ vơ bên triền đèo Bảo Lộc, ánh mắt ngỡ ngàng nhìn tôi đang
lui cui đập đá dưới mái tranh che mưa nắng "Sao lại thế này...".Câu nói đó Tạ Nghi Lễ hỏi mà như không hỏi vẫn đeo đẳng tôi cả đời. Vậy
mà khi Tạ Nghi Lễ qua đời phải mấy năm sau tôi mới viết được bài thơ vĩnh biệt
bạn, trong tôi Tạ Nghi Lễ như vẫn còn trên cõi đời. Nỗi đau cứ dai dẳng mà không
thể viết lên được. Và với Phan Công Tâm một lời hẹn sẽ gặp lại nhau khi đến thăm
tạm biệt tôi lên đường xa xứ để rồi không bao giờ thực hiện được. Chỉ mấy năm
sau Phan Công Tâm giã từ cuộc sống nơi tận xứ người...Chiều nay trên vùng đất
cao nguyên này,nhìn màu hoa đỏ tôi lại nhớ đến ngày xưa, đến những người thân
yêu trong cuộc sống. Màu hoa đỏ, áo trắng học trò và những câu thơ tình đầu đời
viết trong mơ mộng và cả trong những mối tình tưởng tượng...Thế hệ chúng tôi, những
cậu học sinh của tỉnh nhỏ chỉ dám bước theo xa xa ngắm nhìn những cô nữ sinh
thướt tha tà áo dài trên đường tan trường và rồi... đêm đêm vùi đầu vào giấc mơ, vào hình ảnh của những nàng tiên dịu
hiền và tự an ủi cho mối tình đơn phương, thầm lặng không bao giờ dám ngõ...
Bây giờ
trên con phố cao nguyên, tôi ngắm nhìn những tà áo trắng bên hàng phượng đỏ vẫn
thấy lòng mình xao xuyến. Và bất chợt thở dài. Quá khứ vẫn còn đậm nét trong tim
mà tuổi đời đã nặng hai vai. Tất cả đã là một thời xa vắng...
"Màu
hoa phượng thắm như máu con tim,mỗi lần hè thêm kỷ niệm,người xưa biết đâu mà
tìm... " Cái cảm giác bồi hồi xao xuyến vẫn còn trong tim, dư âm ngày cũ vẫn
còn vương vấn mỗi khi nghe lại bài hát năm nào. Bài ca đó không còn là một ca
khúc mà nó mang theo cả một trời kỷ niệm. Mùa hè chia tay... chiến tranh tan tác
và nhớ về bạn bè khi có đứa phải ra đi mà chưa một lần cảm nhận hương vị của
tình yêu...Vâng, thế hệ chúng tôi mang nặng nỗi buồn chiến tranh.
Màu hoa đỏ với
buổi chiều trên cao nguyên lộng gió lắng nghe quá khứ thì thầm, để hình ảnh bạn
bè trường xưa trở về và tiếng ve mùa hạ muôn thuở vẫn là tiếng ve sầu chia ly, của
những dấu chấm buồn trên suốt quảng đời xuôi ngược và bây giờ tuổi đời xế
bóng "... người xưa biết đâu mà
tìm..."
Chùm hoa
phượng đỏ màu nhung nhớ
Tôi gặp
chiều nay trên phố đông
Có cánh
hoa nào mang ép vở
Trang ký
ức tôi tuổi học trò.
Ríu rít
xôn xao tà áo trắng
Phố chiều
lộng gió trắng màu mây
Có áo ai
bay thời xa vắng
Chợt về...tóc
đã trắng hơi sương.
Một chút
gì thôi màu hoa đỏ
Chiều
nay tôi gặp lại ngày xưa
Gặp cả
khung trời hoa mộng cũ
Gặp cả tình tôi đã cuối mùa...
Hoàng Yên Lynh
No comments:
Post a Comment