MÁI NHÀ XƯA
Truyện ngắn của Tử Du
Ngày
trước, cái ngày mà con
Bi còn nhở, cả gia đình bốn người của
nó chui rúc trong ngôi nhà y hệt
cái túp lều. Ba vẫn hay chế : "Người ta có câu một
túp lều tranh hai trái
tim vàng, chớ cái nhà này
là một túp lều tranh bốn trái tim vàng lận đó”. Ấy thế
mà cả nhà nó cũng cười khì rồi trải qua những
tháng năm đầy sóng gió
trong ngôi nhà cấp bốn ấy. Nhà nó nghèo lắm,
ba nó biền biệt theo những chuyến đi xa, có khi dong ruổi theo những
chuyến hải trình, để gió táp lên gương mặt một
màu đen sì của nắng và gió. Thân ba in hằn những vết
đạn găm thời còn là anh lính đội trưởng, còn bây giờ
là những gió sương quăng quật khắp nơi
khi ba bươn chải trên những chiếc tàu. Nó còn nhớ
cái thời má vẫn hay dắt tay hai chị
em nó ngóng ra biển khơi, đôi mắt của má chứa
cả hồ thu trong đó, cái nước hồ thu như
chực dâng trào, chực ứa ra nhưng
không hiểu sao khi in hằn hình bóng hai đứa nhỏ thì nó lại
như ghìm lại. Ngày bé, nó nhớ ba, nhưng cái sự
nhớ của nó cũng kì lạ lắm. Nỗi
nhớ của nó đong thành những cơn giận
và cả sự tủi thân, mỗi
lần ba về nó chạy tới
ôm ba nhưng lại dùng bàn tay bé nhỏ của mình đấm
vào lưng ba bồm bộp. Thế
rồi nước mắt nó tự
ứa ra, nó khóc mà miệng thậm chí không cất
nổi thành lời.
Nó
lớn lên bằng sự chăm sóc, chở
che của má. Má nó dịu hiền, cái dịu
hiền chất phác của một cô thôn nữ
nhà nghèo luôn biết chịu đựng. Có nhiều
bận ngồi nhớ ba, nó lại
nghĩ mà thương má. Má ngồi đong những hạt mè, đúc bánh, nó lại gần
nhặt lấy đưa vào miệng,
thấy bùi bùi thơm thơm, lại
cả còn lăng xăng chạy khắp nơi
lấy cho má khi thì nia,
khi thì bột, khi lại chụm thêm mớ
củi. Thấy má lụi cụi
chẻ củi nó cứ giật
lấy bảo :
-Bi làm cho má!
Má phì cười để
nó làm nhưng thấy nó cầm cái rựa…
nguy hiểm quá thế là lại bắt nó đi khuấy bột. Nó nhìn má khuấy những xô bột màu trắng một cách chăm chú, thỉnh thoảng lại hẩy một khúc củi đang chực lì lợm buông ra nền đất. Nó nhìn những ngón chân thâm đen của má, những ngón chân bám bùn mà nước mắt chực ứa ra. Những ngày mưa, người đàn bà yếu đuối ấy đặt hai đứa con lên trên xe đạp, sức yếu không thể đạp nổi mà những con đường ướt mưa bùn dơ lầy lội. Nó nhớ như in cái cảm giác nhìn từ sau lưng má, hai tay má gồng lên dắt xe, bàn chân má chậm rãi, mỗi bước chân cứ như ngoáy sâu vào lớp bùn sao cho thật vững chãi tránh cho cái xe khỏi ngẫ. Người đàn bà một mình lo lắng cho con khi người cha biền biệt nơi xa kiếm tìm kế sinh nhai nuôi cả gia đình, ấy là điều khó khăn lắm. Nó còn nhớ cái bận nó và bé em lẫm chẫm khiêng giúp má cái ghế, khiêng sao thả xuống chân má cái đụi, móng chân bị dập tóe máu, hai đứa đứng khóc tu tu, còn má (người bị đau) thì lại mím chặt môi nhưng lại phì cười hai đứa con sao ngốc quá.
Lại nói cái vụ tráng bánh. Nó cứ ngồi mải
mê nhìn má làm bánh ướt.
Má bắt hai cái lò, trên
có hai cái tráng thiệt mỏng đang hơi nóng, má sẽ đổ bột
đã được khuấy chế it nước
vô lên một cái tráng, sau
đó má đậy vội vung lại, cái bánh má tráng sẽ chỉ nhỏ
như cái bánh xèo miền trung thôi. Rồi má đổ vội
nia nước bột vô cái tráng còn lại, khi má lại đậy vung cái còn lại
thì má sẽ mở cái kia ra, lấy cái đĩa hớt cái bánh đã được tráng lúc này cô đặc lại thành lớp
mỏng dễ dàng để ra nia. Cứ
thế tuần hoàn má làm thế, còn nó sẽ lấy mè hay vừng
rắc lên. Muốn ăn nóng cũng được, chỉ việc
lấy bát mắm nêm lại chấm
rồi ngồi xuýt xoa, không thì lại chờ nguội,
cuộn bánh tráng chấm xì dầu cũng hết
sảy. Những lúc rảnh, nó thường hay ngồi ngắm khói tỏa
lên từ mái bếp rồi bật
cười một mình. Nhà nó lợp ngói, những lúc mặt trời lên, chiếu
lên mái ngói một màu
thích mắt, nó nhìn cái
khoảng không dân dã bỗng thấy sao thích thú vô cùng. Nó còn nhớ có những lúc ngoài trời
mưa to, mái nhà bị dột rơi
xuống mặt nó những giọt
mưa tanh tách. Trong cơn mơ ngủ,
nó nhìn thấy bóng hình ba
nó đang trèo lên mái, men theo những
cây cột nhà, giăng những chiếc áo mưa
căng ra để che chỗ chị em nó đang nằm
ngủ, còn má nó chốc chốc lại
trở mình trong đêm đổ nước đọng
trên những chiếc áo mưa ấy.
Những đêm mưa gắn liền
với những đêm ba má không ngủ hay trở mình thức
giấc, gắn với cả
tuổi thơ thi thoảng nước mưa
chảy dài trên má nó rồi được má nó lau vội.
Lớn lên một chút nữa,
ba nó không còn men theo những
chuyến ăn xa, sóng gió cuộc đời làm tóc ba thêm phần bạc
trắng. Có lần biến cố
gia đình xảy ra, tóc ba bạc quá nửa đầu
nó chợt sững lại, đã nửa
đời người đi qua trên thân thể ba, còn nó hãy còn bé thơ chưa giúp ba gánh vác gia đình cho được. Nhiều bận
sáng trăng, nó ngồi nhìn
ba:
-Bữa
nào con mua thuốc nhuộm nhuộm tóc lại
cho ba, sinh nhật ba con
tặng chai thuốc nhuộm là tốt
nhất ấy!
-Cha mày! Cứ giỏi
đùa ba!
Rồi
hai ba con cứ thế mà cười thay ánh trăng nửa
vầng, hay cũng đang nhoẻn cười ấy. Lớn chút nữa nó phụ má bán buôn ngoài chợ, thi thoảng mang cơm cho ba làm bảo vệ ở một chung cư, gia đình nhỏ quây quần hạnh phúc. Tuổi thơ của nó là tuổi thơ ấm cúng bên gia đình, tuổi thơ bên những bát bánh đúc riêu cua má nấu tuyệt ngon, những lát bánh ướt chấm mắm nêm ngon tuyệt và cả bên mái nhà dột mà thi thoảng trong những giấc mơ nó thấy ngay trên đầu mình là những chiếc áo mưa được căng ra hết cỡ để rồi lại yên tâm đắm chìm trong giấc ngủ.
Chăm
chỉ làm ăn, ba má cũng
xây được một căn nhà khang trang thay thế cho ngồi nhà cấp
bốn nhỏ bé ngày xưa. Cuộc sống
gia đình cũng được dần cải thiện
qua những bữa cơm và vật
chất. Nó và em cũng bắt đầu đi làm đồng
ra đồng vào. Bất chợt, trời
đổ cơn mưa thật
lớn, nước trên mái nhà không hiểu sao lại rỉ
ra rơi tóc tóc đúng vào mặt nó, tự nhiên làm nó nhớ
lại cả một khoảng
trời tuổi thơ. Nó nhớ
lại lúc ba nó trèo lên
mái nhà, lợp lại mái ngói sau những ngày mưa bão, nó vẫn hay đứng ở
dưới nhìn ba chầm chậm nhích dần
qua những chỗ ngói lệch, cây dừa
bên nhà bỗng vi vu những điệu nhạc
cho ba bớt nóng bớt mệt. Nó nhớ
những lúc má dậy nửa đêm đổ
nước căng trên những chiếc áo mưa…
Nó chạy vội lấy chiếc
xô đựng nước rỉ ra rồi
lấy khăn thấm. Trong lòng nó bất giác nhớ lại quá khứ,
cũng nhờ biết nhớ về
quá khứ nó mới có được sự
cố gắng cho tương lai nhu thế, cái quá khứ nghèo cứ như động
lực cho nó bây giờ vậy. Và cũng bởi
quá khứ nghèo như thế, nó mới
biết sự yêu thương ba má giành cho nó lớn tới
nhường nào, bát giác dẹp lại mớ
giấy tờ đang bừa bộn
trên bàn làm việc, nó chạy thình thịch xuống phòng ba má, nắm
tay má lấc lắc:
-Má, mai má phải tráng bánh ướt cho con ăn đấy! Con với ba xung phong đi chợ mua mắm nêm!
Tử Du
(LHHT)
(LHHT)
Bút danh: Tử Du
Hội
viên Hội VHNT Tỉnh Bình Định.
Mọi
thư từ phúc đáp xin chuyển về địa
chỉ: Lê Hứa Huyền Trân, Hội
VHNT Tỉnh Bình Định, 103 Phan Bội Châu, thành phố Quy Nhơn, Tỉnh
Bình Định.
phongtruongtu201@gmail.com
No comments:
Post a Comment