Lê Lam Hồng
CƠM
NẮM TRÊN ĐỒNG
Tản
văn
Với thế hệ chúng tôi, sống trên miền Bắc vào thập kỷ
sáu mươi của thế kỷ XX, món cơm nắm đi làm đồng không bao giờ quên được bởi nó
mang dấu ấn của một thời gian khổ nhưng luôn đầy ắp niềm vui… Cơm nắm trên
đồng; giản dị, đơn sơ thuở ấy sao mà ngon, mà nhớ hoài đến thế ! Hay tuổi ăn
tuổi ngủ chúng tôi ngày ấy luôn luôn có nhu cầu nạp “năng lượng” để lớn lên
từng ngày ?
Nói đến cơm nắm, trước hết là nói đến cái mo cau thân
thuộc. Tàu cau rụng xuống, bà nội cắt lấy phần mo cau; phần sống và lá thì bó
gọn lại, làm chổi quét sân vào mỗi sáng mỗi chiều. Dùng dao sắc lột dọc theo
thớ vỏ cứng bên ngoài. Xong ta sẽ được phần mo phía trong mềm và thơm dìu dịu
hương hoa cau. Phơi mo cau được nắng để vật dụng này luôn được khô ráo, sạch
sẽ, thơm tho và cất nơi cao ráo.
Để chuẩn bị cho ngày mai làm đồng cả ngày; Mẹ thức dậy
sớm từ lúc gà gáy lượt đầu để nấu cơm. Mà hồi ấy chỉ có cơm độn “trường kỳ”
quanh năm. Mùa nào độn thức nấy. Lúc thì độn khoai tươi còn thơm mùi nhựa khoai
từ bãi sa bồi mới đưa về, lúc thì độn khoai khô xắt lát thơm ngào ngạt. Lúc thì
độn ngô, nhìn vàng hực cả nồi…
Mẹ lấy mo cau, dấp nước sạch. Đợi một lúc thì mo cau
nở ra, trở nên mềm mại. Sau khi dùng đũa cả xéo qua xéo lại cho lượng cơm ít ỏi
nhuyễn vào khoai, mẹ xúc ra mo và bắt đầu nhồi mo cơm cho thật chặt. Nước uống
là nước chè xanh đựng trong quả bầu nậm lớn phơi khô, lấy lá chuối khô làm nút.
Mẹ lấy miếng lá chuối khô sạch; gói món lạc, vừng ( hai thứ rang chung lên cùng
muối hột, giã nhỏ thêm một ít đường nếu có) mang theo làm thức ăn.
Mo cơm, gói lạc vừng được bỏ vào cái bao vải nhỏ, mang
theo cùng gánh gồng lên đồng nhổ lạc, bẻ ngô cho hợp tác xã. Cả cánh đồng râm
ran không ngớt tiếng nói cười, tiếng bẻ ngô rào rào của các anh, các chị và của
các bà. Vui nhất là đi nhổ lạc trên đồng. ai cũng “tận dụng” đòn gánh, cây nhỏ
mang theo làm cái lều trú nắng. Mọi người gom cây lạc vào, ngồi trong lều mà
rứt củ ra, bỏ vào thúng cho đầy. Nghe chừng đã giữa trưa, mọi người ngừng tay
để ăn cơm vì làm công việc chân tay mau đói bụng lắm.
Nắm cơm được mở ra. Mẹ lấy dao cắt thành từng khoanh
tròn, dày cỡ nửa đốt ngón tay. Gói vừng lạc trải ra. Mọi người cầm từng khoanh
cơm mịn chắc, thoang thoảng mùi khoai, mùi hương mo cau và chấm với vừng, lạc
ăn ngon lành.
Có ăn cơm nắm trên đồng vào buổi trưa thế này mới thấm
thía cái ngon, cái ngọt ngào của nó. Vị ngọt của khoai, vị bùi của lạc, vừng
quyện vào nhau thật hấp dẫn. Loáng một cái, bữa cơm nắm đã xong. Món nước chè
tươi lúc này thật đắc địa. Uống từng ngụm thơm lừng để giải khát, để tan biến
mêt nhọc trong cái nắng chói chang của trưa hè…
Cơm nắm trên đồng, hoài niệm đã lùi xa cùng năm tháng
nhưng tôi không thể nào quên được …
LLH
Lê Đức Đồng
Trường THPT Chuyên Nguyễn Thị Minh Khai-
Tỉnh Sóc Trăng
leducdongst@gmail.com
No comments:
Post a Comment