MẸ VÀ CON - truyện ngắn Nguyễn Khắc Phước

     Thấy tổ trưởng dân phố Mẹo đạp xe ngang qua quán cà phê, tôi kêu:

     - Bác tổ trưởng ơi, vào phê chút đã, đi đâu mà mấy bữa nay thấy vắng?

     - Có việc mới đi chớ. Tổ trưởng nói, vẻ quan trọng.

     - Thì đi họp hội bảo thọ là cùng chớ chi?

     - Không. Đi lên trên nữa để lo giấy tờ cho bà con. Ai cần gì thì tui giúp nấy, chỉ mong cho được việc của bà con là tui mừng.

     Hoá ra là tổ trưởng bấy lâu nay giúp bà con nhiều lắm lắm. Không biết gọi nghề của bác là gì, đại loại bác giúp bà con trong cũng như ngoài tổ những dịch vụ như cắt, chuyển, tách, nhập hộ khẩu, xin giấy phép xây dựng nhà, làm sổ đỏ sổ hồng, mua bán chuyển nhượng đất đai, vv và vv.

     Không phải ai cũng quen lui tới cơ quan công quyền. Chỉ khi có việc hệ trọng người ta mới bỏ công ăn việc làm để đến cửa quan. Cho dù đài báo đã tuyên bố nơi này nơi kia cải cách hành chính, người dân chỉ dến một cửa, không lắm cửa như ngày xưa nhưng nhiều người vẫn ngại. Nếu có ai lo được thì cho dù phải tốn đôi chút họ cũng sẵn sàng chi trả. Tổ trưởng Mẹo là người rảnh rang, tốt bụng, quen biết nhiều, nên sẵn sàng giúp đỡ bà con và đã giúp thì giúp đến nơi đến chốn. Tiếng lành đồn xa. Bây giờ cứ có việc cần lên phường, quận làm giấy tờ là bà con trong tổ lại cậy bác Mẹo cho chắc ăn, khỏi mất công đi lại, đỡ bớt lo lắng và dành thì giờ để làm việc nhà. Tôi hỏi :

     - Rứa thì có thu nhập chi không ?

     - Còn tuỳ. Khá giả thì cho bao nhiêu thì mình lấy bấy nhiêu, còn khó khăn thì chỉ lấy tiền xe thồ.

     - Cụ thể ?

     - Một vòng lên phường thì ba chục, một vòng lên huyện thì năm chục.

     - Nếu phải đi lại nhiều lần mới được thì sao?

     - Thì cứ rứa mà nhân lên. Ai cũng muốn cho nhanh, đi lại làm chi cho cực. Trể là do trên chớ có phải do mình đâu.

     - Bác vất vả vậy mà chỉ lấy tiền xe thồ không thôi thì ...

     - Nói chung là rứa nhưng cũng có lúc gặp ngươì chi đẹp thì mình cũng không từ chối.

     - Bác kể tui nghe một vụ chi đẹp cụ thể coi.

     - Tui kể chuyện đầu tiên tui chạy giấy tờ cho chú nghe. Thực ra không phải chạy giấy tờ mà đi lĩnh tiền ngân hàng.

     - Tiền ai nấy lĩnh, làm răng bác lĩnh giúp được.

     - Chính cái chỗ đó mới sinh chuyện. Cách đây mấy năm xóm tui có mụ Năm Rượu ở một mình nuôi thằng con út khờ. Mụ có miếng đất hơi trũng bên cạnh nhà, muốn con gái đang ở nhà chồng về ở với mụ cho vui. Thế nhưng khi con gái đổ đất xong thì mụ ta đổi ý. Mẹ con gây lộn nhau chí choé, không còn ra thể thống gì nữa.

     - Có lẽ do giá đất lên?

     - Có lẽ vậy. Con gái thề sẽ không bao giờ nhìn mặt mẹ nữa. Không chỉ có chuyện đất đai. Trong thời gian đổ đất, con gái mụ lên xuống, hai mẹ con sống với nhau rất là vui vẻ, hoà thuận. Mụ có năm mươi triệu muốn gởi ngân hàng. Năm mươi triệu hồi đó cũng khá lớn vì một chỉ vàng chỉ có năm trăm ngàn.Theo lời mụ thì con gái mụ gạ gẫm thuyết phục mụ để nó đứng tên gởi tiền vì mụ đã già, mỗi lần đi lĩnh tiền lỡ gặp cướp thì làm sao chống trả, gặp lúc đau ốm nằm viện thì làm sao nhờ người khác đi được. Tiền để ở nhà có thể bị mất, gởi vào ngân hàng thì an toàn và có lời, còn việc lĩnh ra cũng cần có người sáng mắt đủ để đếm tiền, cẩn thận đủ để mang tiền về nhà an toàn. Bàn lui tính tới, mụ Năm đồng ý nhờ con gái đi gởi tiền vào ngân hàng, và khi cần thì nhờ nó đi lĩnh hộ.Gởi tiền xong nó nói để nó giữ sổ, khi cần thì đi lĩnh cho nhanh. Khi mụ không cho nó miếng đất nữa, nhiều lần đòi lấy lại sổ tiết kiệm nhưng nó không đưa. Nó đòi chi cho nó mười lăm triệu tiền đổ đất nó mới đưa. Nó tránh gặp mụ Năm. Cũng có lúc mụ tìm được nó, thế là hai mẹ con cãi lộn nhau tơi bời. Cuối cùng thì mụ nhờ tui. Tui gặp nó, dùng lời hay lẽ thiệt phân biệt phải trái với nó, rằng tiền đổ đất tui tính khoảng chừng bốn triệu nhưng thôi lấy năm triệu cũng được. Nó không nghe, đòi it nhất cũng phải mười triệu. Tui đi vận động chồng nó, cha mẹ chồng và bà con bên chồng của nó. Mất cả tháng, cuối cùng nó mới chịu đi lĩnh tiền. Tui đã giao ước là nó lấy luôn năm triệu khi vừa lĩnh xong và giao hết số tiền còn lại cho mẹ. Mẹ con tới ngân hàng nhưng hai bên không nhìn mặt nhau. Nó lĩnh xong, lấy năm triệu, số còn lại đưa đủ cho tui.Tui biểu nó viết giấy cho chắc. Tui mang tiền và giấy giao hết cho mụ, đếm lui đếm tới đàng hoàng. Mấy ngày sau mụ qua nhà tui, đưa cho tui một bì thơ. Khi mụ về, tui đếm tiền thấy đúng năm trăm ngàn, bằng số tiền lời tui đã đọc được trong sổ tiết kiệm của mụ.

     - Con gái bà Năm cũng không tệ lắm. Giả dụ như chị ta lĩnh và tiêu mất rồi thì làm gì được.

     - Nhưng đối xử quá quắt với mẹ mình. Dù sao cũng người sanh đẻ mình ra.

     - Bà Năm tính kĩ quá.

     - Tính không bằng trời tính. Mụ chưa kịp bán miếng đất đó thì đùng một cái: giải toả. Miếng đất đã hứa cho con gái đó chỉ được đền bù mấy triệu theo giá đất nông nghiệp.

     - Bây giờ bà ấy ở đâu ?

     - Mụ nhận đất mới xong rồi bán luôn, dắt thằng con khờ vào miền Nam, không biết đang sống vói ai, ở đâu.

     - Bà Năm chỉ có một đứa con gái và thằng khờ thôi à ?

     - Còn hai thằng con trai đã có gia đình ở trong tổ tui đó. Hỏi thì tụi nó cũng lắc đầu.

     - Trong thời gian xung đột giữa hai người ấy, mấy cậu kia không có ý kiến chi hả?

     - Tui cũng có vận động nhưng tụi nó làm thinh, không can thiệp. Gia đình mẹ con kiểu gì tui không hiểu nổi... Thôi chú ngồi chơi tui lên quận có chút việc.

     Tổ trưởng Mẹo lại tất tả đạp xe đi, chắc cũng đi lo giấy tờ cho ai đó.

                                                            NKP