CHÙM THƠ NHÂN TẾT ĐOAN NGỌ - Lê Đăng Mành

Kính tặng bà con nông gia HẢI CHÁNH, HẢI SƠN, HẢI TÂN, HẢI HÒA VÀ MIỀN Ô LÂU.


NHỚ MỒNG 5 !

Quê nhà ăn tết tháng trùng ngày
Đoan Ngọ (*) từ xưa truyền tới nay
Địa chủ mừng công mùa gặt mãn
Tá điền lãnh việc vụ hè ngay
Nhớ xưa vịt hét vang sân gạch
Chừ mãi người kinh khiếp phận đày
Ăn tết Mồng Năm quê vẫn cứ
Dâng hương xuống vụ trái (1) mùa đây./.

TRÁI MÙA!

Dâng hương xuống vụ trái mùa đây
Đóng trại đồng vườn (2) đạp nước cày
Phía ruộng người ngồi nướng sắn củ (3)
Bên dường (4) trâu mẹp nhai rơm đầy
Chiều về ngồi ngắm cò chao cánh
Tối đến nằm bàn bạn cấy cày
Đạm bạc Mồng Năm bên trộ nước (5)
An vui với cảnh ruộng đồng này./.

Lê Đăng Mành

 (1) Vụ trái (hè thu): So với vụ mùa (đông xuân ) thì bấp bênh nên gọi là trái, ngày xưa chủ ruộng hay phú nông họ làm vụ mùa (đông xuân) tới vụ trái họ thả ra cho nhà nghèo thuê,việc tưới tiêu chưa chủ động nên thường mất trắng mà lúa thuê cứ đong đủ cho chủ ruộng.

(2) Cánh đồng của làng VĂN QUỸ giáp với ruộng VĂN PHONG -MỸ CHÁNH. Vì xa nên phải đóng trại ở lại đạp nước và cày cấy.


(3) Ăn bữa lỡ


(4) Dường: bờ ruộng


(5) Nơi đạp hoặc tát nước .

(*) Đoan ngọ :Thực ra Tết Đoan Ngọ có từ trước khi xảy ra câu chuyện của Khuất Nguyên, và xuất phát từ văn hóa của cộng đồng người Bách Việt cổ mà người Lạc Việt, tổ tiên của chúng ta là một bộ phận cấu thành của cộng đồng đó. Chúng ta có thể thấy được điều này từ chính tên gọi của Tết Đoan Ngọ. “Đoan” nghĩa là “nhất”, “Ngọ” được hiểu giữa trưa vì thế Tết Đoan Ngọ thường được cử hành vào giữa trưa. Nếu theo thuyết âm dương ngũ hành thì nước ta nằm ở phương Nam, vùng đất nóng nên “Ngọ” được xếp vào quẻ Ly, thuộc hành Hỏa và trong một ngày thì dương khí cao nhất là giờ Ngọ (thời điểm giữa ngày); trong một tháng, dương khí cao nhất vào những ngày Ngọ, nhất là ngày Ngọ thượng tuần (đầu tháng). Trong một năm, dương khí cao nhất vào tháng Ngọ (tháng giữa năm, tức tháng 5). Như vậy, dương khí đạt cực điểm vào giờ Ngọ của ngày Ngọ đầu tiên trong tháng Ngọ, đây chính là thời điểm giữa năm vì thế trong dân gian nó còn được gọi là Tết giữa năm. (Theo Lê Thái Dũng, bee.net.vn)