 |
Các Thầy cắt băng khánh thành khu
trưng bày HSNH
CỰU HỌC SINH NGUYỄN HOÀNG
THƯƠNG HIỆU CỦA TRÁI TIM
Có những niềm vui bất ngờ thú vị đến,
để rồi sẽ làm chúng ta nhớ mãi. Ví như chiều hôm qua chủ nhật 12-02-2023, các
anh chị học sinh Nguyễn Hoàng BRVT để dành cho mình một chổ trên chuyến xe đi
SG dự cuộc họp mặt đầu xuân. Cũng là lễ kỷ niệm 30 năm thành lập hội cựu học
sinh Nguyễn Hoàng Sài Gòn (HSNH SG - 1993-2023)
Đúng 1h30 chiều, sau khi đi vòng
vòng rước thêm vài anh chị, chiếc xe 7 chỗ trực chỉ Tân Bình. 4giờ kém đến nơi, vừa
đặt chân vào cổng nhà hàng Hoàng Long, tôi ngỡ ngàng trước quang cảnh đông vui
của buổi chiều lễ hội. Một khuôn viên rộng lớn, thoáng đãng được trang trí bằng
nhiều tranh ảnh hết sức trang trọng và vui mắt.
Cuộc hội ngộ đầu xuân của những anh
chị mà theo lý thuyết không thể có học trò dưới 62 - 63t và cao nhất là 84t,
các thầy cô thì còn cao hơn. Tôi tham gia với tâm trạng vui háo hức xen lẫn
chút tò mò. Bởi từ lâu với tôi, cựu HSNH Quảng Trị là một tượng đài, một thương
hiệu lớn. Thương hiệu của Trí tuệ và của Trái tim như tôi lấy làm tiêu đề cho
bài viết này.
Còn tôi chỉ là lứa đàn em cấp 3 Hải
Lăng sau giải phóng. Ở một khía cạnh nào đấy cũng được xem là đàn em hậu duệ của
HSNH. Lý do là bởi ngôi trường Nguyễn Hoàng Quảng Trị ngày ấy có một “thân phận”
đặc biệt do hoàn cảnh chiến tranh mà Quảng Trị là địa đầu giới tuyến, mà lát nữa
được trình bày những nét chính cơ bản như bên dưới đây.
Tò mò là vì muốn biết hội ngộ HSNH
là như thế nào ? Xem các anh chị “người lớn” tổ chức ra sao ? Có gì hay, có gì
lạ để mà học hỏi cho biết. Nghĩa là như trong vai một “quan sát viên” vậy thôi.
Thêm nữa, cũng như có dịp được gặp gỡ một số đàn anh mà lâu nay nghe tiếng và
ngưỡng mộ.
Sau các phần nghi thức và nghi lễ,
giới thiệu khách mời, giới thiệu Thầy cô giáo, thì có lẽ không gì ấn tượng hơn
chính là bộ phim, chiếu lại quá trình 30 thành lập, hoạt động và phát triển của
HSNH SG. Phải gọi là một bộ phim đúng nghĩa, vì tôi canh xem đồng hồ thấy thời
lượng kéo dài hơn 45 phút. Phim được dàn dựng và đạo diễn công phu với dạo đầu
bằng ca khúc “Về đây nghe em” của nhạc sĩ Trần Quang Lộc. Chủ đề phim là “30
năm đoàn kết - thân thương - chia sẻ”. Trên nền nhạc đầy trữ tình của ca khúc
Torna a Surriento nổi tiếng của 2 anh em Giambattista và Ernesto De Curtis, mà
sau này nhạc sĩ Phạm Duy đã lược dịch thành ca khúc tiếng Việt Trở về mái nhà
xưa, càng làm không khí đông vui nhưng lại xúc động và lắng đọng hơn bao giờ
... Chỉ là phần nhạc, nhưng mọi người ngồi nghe không thể không liên tưởng đến
phần lời của Phạm Duy lay động tâm tư trong bối cảnh vô cùng “ăn nhập” chiều tối
nay :
“Về đây khi mái tóc còn xanh xanh
Về đây với màu gió ngày lang thang
Về đây với xác hiu hắt lạnh lùng
Ôi lãng du quay về điêu tàn ...”
Ngôi trường dấu yêu đã không còn
tên sau ngày giải phóng 1975. Tất nhiên với các anh chị HSNH thì khỏi phải nhắc
lại lai lịch và quá trình của trường. Bởi có lẽ tất cả đều đã thuộc nằm lòng và
ở nơi dấu yêu nhất trong trái tim của các anh chị. Ở đây chỉ xin điểm qua vài
nét chính để mọi người cùng biết, cùng hình dung về ngôi trường đặc biệt dâu bể
và một thời vang bóng này.
Có thể nói một cách không quá rằng
Thừa Thiên Huế có Quốc Học thì Quảng Trị có ngôi trường mang tên của vị Chúa
tiên Nguyễn Hoàng. Dù chưa được lịch sử phán xét công minh và sòng phẳng, nhưng
trong bài thơ Nhớ Bắc, nhà thơ cách mạng Huỳnh Văn Nghệ đã có những câu nói về
công lao phải nói là vĩ đại của vị Chúa tiên - người đặt nền móng, khai sinh
Đàng trong và triều Nguyễn :
“Ai nhớ người chăng? Ôi Nguyễn
Hoàng!
Mà ta con cháu mấy đời hoang
Vẫn nghe trong máu hồn xa xứ
Non nước Rồng Tiên nặng nhớ thương”
Thật vinh hạnh khi miền đất Quảng
Trị nghèo khó, đau thương, địa đầu giới tuyến thời đó có một ngôi trường mang
tên Người.
Nguyên thuỷ của trường là do một
nhóm nhân sĩ và phụ huynh có tâm, có lòng ở thị xã Quảng Trị lập ra năm 1951 với
danh nghĩa là một trường trung học tư thục.
Chỉ một năm sau, tức niên học
1952-1953, trường đã được Bộ Quốc gia giáo dục công nhận là trường công lập với
tên gọi là Trường trung học công lập Quảng Trị. Chỉ gồm 5 lớp : hai lớp đệ thất
(lớp 6), hai lớp đệ lục (lớp 7), và một lớp đệ ngũ (lớp 8 )
Đến niên khoá 1953 -1954 lần đầu
tiên trường được chính thức mang tên Trường trung học Nguyễn Hoàng. Như vậy nếu
xét danh chính ngôn thuận, thì có thể nói trường Nguyễn Hoàng thành lập từ niên
học đầu tiên 1953 -1954.
Thế mà chỉ 5 năm sau, trong bối cảnh
chiến tranh, lại là địa đầu giới tuyến, mà trường Nguyễn Hoàng đã phát triển
nhanh chóng với chất lượng đào tạo uy tín, năm học 1958-1959, trường đã phát
triển lên thành 15 lớp, trong đó có 2 lớp đệ tam (lớp 10), cũng như khuôn viên
trường được mở rộng thêm.
Cột mốc đáng nhớ là niên khoá 1962
- 1963 trường có lớp đệ nhất (lớp 12) đầu tiên, nên được công nhận là trường
Trung học Đệ nhị cấp. Nghĩa là tính từ 1962 trở đi, trường Nguyễn Hoàng là một
ngôi trường chính qui “toàn vẹn” với đầy đủ các lớp từ đệ thất đến đệ nhất (từ
khối 6 đến khối 12).
Thời chiến người học ít và có sự chọn
lọc : gia đình có điều kiện hoặc con nhà nghèo thì phải thật hiếu học và học giỏi.
Dù không có cơ sở, nhưng tôi đồ rằng một học sinh tốt nghiệp tú tài toàn phần
thời đó (tốt nghiệp 12) thì trình độ chất lượng và tư duy ngang với một sinh
viên tốt nghiệp đại học bây giờ !
Qua tìm hiểu các tư liệu, cho thấy
thi đầu vào của trường Nguyễn Hoàng cực kỳ chất lượng. Như những hạt gạo trên
sàng, mới theo đuổi đến đoạn cuối con đường học vấn.
Như cây xương rồng trên cát, môi
trường khắc nghiệt vẫn ẩn chứa một sức sống mãnh liệt. Sau Mậu thân 1968, năm học
1968 - 1969 trường đã có trên 50 lớp. Có thể nói thời kỳ đỉnh cao, phát triển
huy hoàng nhất của trường chính là niên khoá 1970-1971, đạt 60 lớp với trên
3.000 học sinh (bao gồm nữ sinh trung học), trên 100 giáo sư + nhân viên hành
chính.
Có thể nói, cùng với biến cố đất nước,
thì mùa hè đỏ lửa 1972 cũng là biến cố bước ngoặc của trường Nguyễn Hoàng. Thầy
trò cùng người dân tán loạn, “chạy giặc” nhiều vào Đà Nẵng. Thật khó tin và kỳ
diệu, trường Nguyễn Hoàng vẫn tồn tại ở một địa điểm mới đó là Trại tạm cư Hoà
Khánh và Non Nước với trên 40 lớp ! Thế mới biết sức sống của trường Nguyễn
Hoàng là phi thường đến nhường nào !
Năm 1973 - 1974 chiến sự tạm lắng lắng,
trường Nguyễn Hoàng rời Đà Nẵng trở về quê hương Quảng Trị nhưng không phải chỗ
cũ mà là chỗ mới, đó là trường cấp 3 Hải Lăng bây giờ. Và năm 1975 giải phóng
thống nhất đất nước, thì trường Nguyễn Hoàng mới chính thức kết thúc sứ mệnh một
thời vang bóng của mình.
 |
Với Thầy giáo Lân Bành Phi, cựu Trưởng
ban liên lạc NH BRVT
 |
Với anh chị Phó giáo sư Tiến sĩ, BS
Lê Chí Dũng, TP.HCM.
Tôi được tham dự buỗi lễ với 4 niềm
cảm hứng:
1/ Tự hào và ngưỡng mộ về một lứa
đàn anh học hành đàng hoàng và chất lượng.
Rất nhiều HSNH sau đó trở thành những
biểu tượng thành đạt của xã hội khắp nơi, kể cả ở hải ngoại. Đặc biệt nhiều anh
chị HSNH trở thành những Thầy cô giáo đáng kính, trở về lại dạy tại trường. Nhiều
anh chị sau này là Giáo sư, Phó giáo sư, Tiến sĩ, Nhà văn, Nhà thơ, là Bác sĩ,
Kỹ sư, là Doanh nhân, Nhà báo, Nghệ sĩ, v.v ... rất thành danh. Còn những anh
chị do hoàn cảnh chiến tranh hoặc hoàn cảnh bản thân, gia đình mà không theo đuổi
việc học đến nơi đến chốn được, thì cũng trở thành những con người hiểu biết,
có tri thức trong xã hội, những người cha, người mẹ nuôi dạy con cái trở thành
người có ích cho xã hội. Tất cả các anh chị đều chung một cái nôi xuất thân, đó
là học sinh trung học Nguyễn Hoàng -Quảng Trị.
2/ Cảm hứng thứ hai, đó là sau giải
phóng lứa đàn em chúng tôi cũng được học tại cấp 3 Hải Lăng. Ở một khía cạnh
nào đó, cũng có thể được xem là hậu duệ của học sinh Nguyễn Hoàng.
Cũng tại nơi đây năm 2017 cháu Phan
Đăng Nhật Minh (Hải Thọ - Hải Lăng) đã giành chức vô địch Đường lên đỉnh
Olympia nức lòng cả nước với biệt danh “chú bé Google”, gây ấn tượng mạnh với
người hâm mộ là “cái gì cũng biết”
3/ Cảm xúc thứ ba, đó là như mọi
người con của quê hương Quảng Trị, chúng tôi cảm thấy mình cần có trách nhiệm,
và mong muốn góp một phần truyền cảm hứng, đến các thế hệ trẻ hiện nay và sau
này. Rằng Quảng Trị từng có một ngôi trường trung học Nguyễn Hoàng, một thời
vang danh về chất lượng, uy tín và độ tin cậy thương hiệu. Để thế hệ các em,
các cháu biết mà phấn đấu và noi gương.
4/ Cuối cùng là niềm cảm hứng muốn
biết các anh chị tổ chức ra sao và được gặp một số đàn anh, đàn chị đã nghe qua
danh tiếng từ lâu nhưng chưa được gặp, như nói trên.
Slogan giảng dạy của trường ngày ấy
là “nhân bản - dân tộc - khai phóng”, chứ không tuân theo bất cứ một chủ thuyết
ngoại lai hay chính trị nào. Thiết nghĩ đây cũng là một yếu tố tạo nên giá trị
cốt lõi và xác lập được tính bền vững độc lập của thương hiệu trường Nguyễn
Hoàng cho dù thời gian và thời cuộc có dâu bể ra sao.
Và dù chỉ tồn tại chưa đầy 24 năm,
nhưng trường trung học Nguyễn Hoàng Quảng Trị đã hoàn thành một sứ mệnh cao cả.
Đó là đào tạo nên nhiều thế hệ học trò giỏi, chất lượng, để rồi như những cánh
chim tung bay khắp 4 phương trời đất nước và cả Hải ngoại.
Giữa năm âm lịch Quí Mão này, chúng
ta kỷ niệm 410 năm ngày giỗ của Thái tổ Gia Dụ hoàng đế Nguyễn Hoàng. Thiết
nghĩ thế hệ con cháu tri ân Ngài không gì hơn là luôn biết phấn đấu lao động, học
tập và sống tốt với các giá trị chân, thiện, mỹ.
Riêng đối với nhiều thế hệ HSNH,
còn là niềm tự hào, tưởng nhớ và tri ân thầm lặng - để một thương hiệu trường
Nguyễn Hoàng không thể dễ lãng quên.
Đúng 8g30 tối kết thúc. Buổi lễ để
lại trong lòng tôi nhiều cảm xúc. Ấn tượng về cách thức tổ chức hết sức chu
đáo, thân thiện, chuyên nghiệp và “rất người lớn”. Tức là vui và nhộn nhịp
nhưng trang trọng và không xô bồ.
Dùng dằng một lát, mấy anh em chia tay
lên xe với những lời chúc và hẹn hò nhau phía trước. Về đến cổng nhà nhìn xem đồng
hồ đã thấy 10g30 đúng ...
(Kim Long, BRVT, Trưa thứ hai 13
-02 -2023 - PCT)
No comments:
Post a Comment