NGÀY BÁO HIẾU - truyện ngắn Phan Minh Châu (tiếp theo và hết)

Tác giả Phan Minh Châu

Một cái đầu ló ra, với đuôi tóc dài và gương mặt non choẹt.

- Ông tìm ai?

- Có ông Năm Kha ở nhà không?

- Dạ có, mời ông vào. Cậu bé đưa ông vào trong phòng khách được bày biện sang trong. Dưới bóng đèn lờ mờ ông nhìn thấy xung quanh cơ man là thuốc, những bó lá cây tươi để dành làm thuốc chất ngỗn ngang kín cả con đường ra vào, trên kệ tủ, các loại rễ, củ, và thuốc bào chế sẵn tản hương thơm  ngợp cả căn phòng nơi ông đang ngồi đợi

- Xin hỏi ai vậy ?

- Tôi đây mà, Tư sông nước đây, ông còn nhớ tôi không ?

- Nhớ chứ... nhớ chứ. Anh đến sao không báo trước. Con xuống pha cho ông bình trà, nhớ đun nước cho sôi nhé.

- Đứa nhỏ nào vậy ?

- À... thằng nhỏ học nghề, vừa học nghề vừa giúp việc, cha nó mang gởi mấy tháng nay rồi.

- Bà nhà đâu ?

- À... bà nhà tôi về quê chơi với mấy cháu được mấy hôm rồi, mấy dứa đích thân xuóng đây rước bà nên bà phải đi chứ không thì tụi nó lôi kéo dữ quá.

- Ừ thì phải về quê thăm con cái chứ, ông thật là có phước, con cái đầy đàn đứa nào cũng hiếu thuận.

- Mỗi người đều có một số phận anh à. Anh dạo này ra sao rồi, mấy đứa nhỏ chắc thay nhau chăm sóc cho anh đàng hoàng, tử tế chứ?

  Nghe ông bạn già hỏi vậy, ông Tư bỗng mủi lòng. Mới cách đây chỉ vài ngày ông đã phải ngậm đắng nuốt cay với đám con không ra gì rồi. Nghĩ đến đó ông bỗng trào nước mắt, những giọt nược mắt xót xa cho cuộc đời bất hạnh của mình.

- Ủa... Sao ông lại khóc.

Ông Tư bèn đem toàn bộ câu chuyện gia đình kể cho người bạn già nghe,với một giọng trầm buồn...

- Câu chuyện là như vậy anh Năm à. Tôi tính ở lại chơi với vợ chồng anh một thời gian rồi tính sau.

- Được mà... anh cứ ở đây, muốn ở bao lâu thì ở, mình là cánh bạn bè mấy chục năm nay, anh hiểu tôi nhiều mà tôi cũng hiểu anh, trước đây không nhờ anh giúp đỡ thì tôi cũng đâu có ngày hôm nay.

Đứa bé giúp việc cũng vừa mang trà lên, ông Năm rót một chén cho bạn và một chén cho mình, nâng chén trà ông bạn già mới đưa, ông Tư cảm thấy có một sự ấm áp ngọt ngào như chưa bao giờ có, mặc dù vậy ông cũng đang tính toán cho mình trong thời gian tới, phải làm gì để kiếm sống, để có tiền, với sức khỏe ông như bây giờ thì làm được gì, nhưng cũng phải đi làm không thể để bạn bè khinh khi mình được. Nghĩ đến đó ông bỗng cảm thấy vui hơn. 

Rồi thời gian cũng trôi qua thật nhanh, ông Tư không làm gì cả, ông lẫn quẫn phụ với ông bạn già bốc thuốc, ông Năm nhờ gì ông làm đó, lúc thì đi phơi những bó lá thuốc tươi, lúc thì gói thuốc cho người bệnh, nói chung việc gì ông cũng làm tháo vát, nhưng ở không ngồi rồi ông cũng đâm ra ngại ngùng và chan nản, ông quyết định kiếm chuyện để làm chứ không thể ăn bám ông bạn già tháng này qua năm nọ được, ông đã suy nghĩ rất kỹ và quyết đình nói với ông Năm.

- Ông Năm à.

- Có chuyện gì vậy anh ?

- Ông bổ thuốc cho tôi đi bán đi.

- Anh cứ nghĩ ngơi đi, từ từ hẵn tính.

- Ăn ở không chán lắm. Ông cứ bổ thuốc cho tôi đi bán, tiền lời tôi góp tiền cơm cho ông, còn lại tôi muốn tiêu gì thì tiêu, nhận tiền của ông hòai tôi ngại lắm.

- Thôi được! Có gì thì mai tính, bây giờ ông gói cho tui ít thuốc chút xíu nữa khách hàng đến lấy.

   Đêm đó ông Tư trằn trọc mãi không sao ngủ được. Ông mong sao cho trời mau sáng để thực hiện được ước mơ của mình. Tiếng gà vẫn còn gáy xa xa, không biết bây giờ là canh mấy, ông cảm thấy buồn nẫu ruột. Ông chợt nhớ nhà, nhớ mấy đứa cháu nội, cháu ngoại, không biết giờ này chúng có nhớ đến ông không, nhưng nghĩ lại mình đâu còn nhà nữa đâu mà nhớ, ông cảm thấy buồn thấm thía, một nỗi buồn thắt ruột, nghĩ đến người vợ quá cố không biết trong đám con ông có đứa nào lo nhang lo khói hay không, nghĩ đến đó ông bỗng thiếp đi lúc nào không biết. Trời vẫn còn tối như bưng, xa xa vọng lại tiếng chó tru não ruột, tiếng xào xạc của gió và tiếng lách tách của cơn mưa đầu mùa. Trong giấc mơ, ông mơ thấy mình gặp lại người vợ hiền thục năm nào, được trỡ lại mái nhà xưa nơi một thời ông bỏ công xây dựng, được hưởng cái không khí ấm áp trong lành và tràn đầy hạnh phúc. Gió ngoài trời lớn hơn và mưa cũng nặng hạt hơn ông ú ớ trong giấc mơ.

-Mình ơi, mình ơi.

Giữ đúng lời hứa, khi ông Tư ngủ dậy vệ sinh và ăn sáng xong, đã thấy ông bạn già ngồi chờ trên bộ trường kỷ với bình trà thơm lựng, kề bên là một giỏ thuốc đã được gói sẵn một cách cẩn thận.

- Uống trà đi nào, rồi chúng ta nói chuyện, làm miếng đường phèn cho ấm bụng.

- Ông chuẫn bị thuốc cho tôi chưa?

- Xong hết rồi đây. Đây là một nghìn viên thuốc DƯỠNG NHI được bào chế rất công phu được vo thành tể và rất dễ uống, loại thuốc này giúp cho con nít mau lớn và khỏe mạnh, giá cả cũng vừa túi tiền, ông chỉ cần bán gần gần đây thôi không phải đi đâu xa, dù bán hết thuốc hay còn, khi trời gần tối ông phải liệu mà về nhà ăn cơm và nghỉ ngơi, lỡ có lạc đường thì hỏi thăm, ông chỉ cần nói tới tên tôi thì ai cũng biết.

- Được rồi, cảm ơn ông nhiều, tôi sẽ nhớ lời ông dặn, bây giờ tôi đi được chưa ?

- Uống hết bình trà đã rồi đi, nôn gì, trời vẫn chưa sáng hẵn.

- Thôi được rồi, ông cứ để tôi đi, có gì chiều gặp lai, mà giá cả thế nào không nghe ông nói ?

- Giá thuốc đã có ghi bên ngoài bì thuốc, ông cứ nhìn vào đó mà bán.

   Ông Tư chào tạm biệt ông bạn già rồi mang bì thuốc lên vai, ông nhìn ra ngoài trời, vẫn chưa sáng hẵn, bắt đầu từ nơi nào đây? Ông tự hỏi và quyết định đi về cuối phố nơi lúc nhúc ánh đèn và đã có bóng người qua lại, con đường vẫn còn sũng nước của cơn mưa đêm hôm, có những chỗ ổ voi,ổ gà lồi lõm, ông suýt hụt chân té mấy lần, cẩn thận hơn ông dò từng bước một, miệng tập ê a những câu rao bán  mà không ai chỉ cả.

- Thuốc dưỡng nhi đây... thuốc dưỡng nhi đây.....Tiếng rao của ông cứ vậy lan ra trong cái buổi sáng iêng ắng của một ngày đầu thu buồn bã, ông cảm thấy lạnh, mặc dù đã hai ba lớp áo. Ông hít một hơi dài và cố gắng băng qua mấy con phố còn lại, tiếng rao của ông xa dần xa dần rồi mất hút nơi cuối phố.

Chièu hôm ấy ông trở về rất sớm, số thuốc bạn ông đưa đã bán hết và bán hết rất nhanh, người ta còn dặn ông ngày mai nhớ đem thêm cho họ, ông thấy vui trong lòng, ông cảm thấy việc kiếm tiền ở đây không có gì là khó, thuốc bạn ông chế ra là loại thần dược hay sao mà người ta dặn mua nhièu lắm, ông cảm thấy phấn khởi vô cùng. Giao hết số tiền bán thuốc cho ông bạn già ông không quên dặn.

- Ngày mai ông nhớ làm thêm nhiều nhiều một chút, thuốc ông hay quá nên người ta dặn cũng nhiều.

- Được rồi... được rồi. Kiểm số tiền ông Tư vừa đưa và nhìn khuôn mặt tươi rói của ông bạn già, ông Năm cảm thấy thương người bạn mình không sao tả xiết.

- Ngày mai ông không cần phải đi bán nữa, một nghìn viên tể tôi đưa ông đã bán hết, số tiền lời ông đủ trả tiền cơm cho tôi trong vòng một tháng, số dư còn lại ông bỏ túi mà tiêu lặt vặt, khi nào hết tiền tôi sẽ lấy thuốc cho ông bán tiếp. Nghe ông bạn già nói vậy ông Tư cũng đành chấp nhận, với lại sau một ngày bán thuốc do ông chưa từng quen đi bộ nhiều nên cặp chân ông cũng đã mỏi nhừ, ông cũng muốn nằm nghĩ một chút.

- Thôi vậy cũng được, tháng sau tôi đi bán lại.

   Thời gian thắm thoát thoi đưa, bốn tuần lễ trôi qua thật nhanh, liệu chừng tiền cơm cũng gần cạn, ông Tư nhắc khéo ông bạn già.

- Hết một tháng rồi, mai ông chuẫn bị thuốc cho tôi đi bán tiêp đó nghen, ăn rồi ở không chán quá.

- Được rồi, đã chuẫn bị thuốc cho ông rồi đây, mai ông cứ việc lấy đi mà bán, đây là loại thuốc mới cũng là loại thuốc bổ, nhưng không dùng cho trẻ em mà dùng cho người già, lớn tuổi,  giá cả đã có ghi ngoài phong bì, đợt này tôi chỉ làm cho ông năm trăm viên bán thử, nếu bán được tôi sẽ làm cho ông bán tiếp, giá cả thì có rẽ hơn loại thuốc trước, ông cứ vậy mà bán.

Sáng hôm đó ông Tư dậy thật sớm, chuẩn bị đâu đó đầy đủ, gọn gàng rồi quảy nãi thuôc ra đi. Ông đi suốt cả ngày mệt lữ, rao gần đứt cuóng họng mà chỉ bán được mấy chục viên.Trời cũng đã gần tối ông cố gắng đi thêm vài con phố nữa vẫn không thấy ai mua,ông quyết định quay về không bán nữa. Thấy ông Năm Kha đang ngồi uống trà và cười tủm tỉm khi nhìn thây ông, ông bổng đỏ quạu.

-Sao ông khong đưa thứ thuốc hôm trước cho tôi bán, thuốc này không ai mua.

- Ông bình tỉnh đi ngồi xuống đây uống nước, bán không được chứ gì? Tôi cũng biết trước thuốc này không ai mua nhưng vẫn làm để ông bán thử, ông có biết tại sao không? Cha, mẹ mua thuốc nuôi con chứ con cái ít ai nuôi cha mẹ, thôi đã vậy rồi ông cứ nghỉ ngơi đi có gì ta tính tiếp. Nhìn khuôn mặt tiu nghỉu của ông bạn già ông năm Kha không dấu hết nỗi băn khoăn và ái ngại.

Cứ vậy thời gian thắm thoát trôi qua đã gần tám tháng, ông Năm Kha không làm thuốc cho ông Tư đi bán nữa. Dạo này sưc khỏe ông Tư cũng không còn tốt. Những cơn ho khù khụ cả đêm trong thời gian gần đây báo cho ông  Năm biết một điều không lành.Với tay nghề mấy chục năm nay ông Năm thừa hiểu rằng ông Tư già bạn ông đang mắc phải một chứng bịnh hiểm nghèo, đó là ung thư phổi, căn bịnh quái ác đã cướp đi sinh mạng biết bao người, ông cũng cảm thấy lạ một điều, hơn tám tháng trời kể từ ngày ông Tư bỏ nhà ra đi đến nay không thấy con cái ông tìm kiếm gì cả, ông chợt cảm thương cho thằng bạn già xấu số của mình. 

Mặc dù thuốc men đầy đủ nhưng ông Tư không qua khỏi sau đó ít ngày. Làm ma chay và hỏa táng cho ông Tư xong, ông Năm Kha vẫn lập một bàn thờ cho bạn trong nhà và hương khói đầy đủ. Ông quyết định tìm về quê bạn để báo tin cho con cái ông Tư biết để liệu bề rước về thờ cúng.

Phải mất đến hai ngày sau ông Năm Kha mới tìm được nhà người bạn cũ. Căn nhà không còn như xưa, nơi đây mấy năm trước ông có ghé chơi mấy lần, ông thích nhất là khu vườn với đủ các loài hoa lạ mà ông Tư mua tận các nơi đem về, nay nhìn lại khu vườn tiều tụy của người bạn cũ ông Năm bỗng rơi nước mắt. Ông cũng thừa hiểu trong nhà này ngoài ông Tư ra thì không có ai yêu hoa cả và do thiếu bàn tay chăm sóc nên cả vườn hoa đẹp mới ra nông nỗi này. Tìm được thằng con trai lớn của ông Tư cũng không quá khó, một sòng mạt chượt sát phạt nhau cả ngày cả đêm, phía bên kia là một sòng bạc khác. Kẻ ngồi, người nằm, khói thuốc lá bay mù mịt. Mùi oi nồng của thuốc lá, mùi tanh tưởi của những cơn ói mửa do bia rượu khiến ông Năm Kha phải lợm giọng. Ông kêu thằng con trái lớn đến gần và kể sơ qua cái chết của ông Tư trong những năm tháng ở tạm nhà ông và ông cũng đề nghị thằng con trai lớn nên tập trung anh em lại để đến nhà ông và chuyễn bàn thờ về mà thờ cúng cho tròn đạo hiếu. Ông Năm Kha còn nhắc thêm rằng ngày cha chúng bay chết có gởi cho ông một chiếc hộp, trong đó đựng gì thì ông không biết nhưng cha bay có căn dặn hãy trao chiếc hộp này lại cho đứa nào mà ông Năm Kha cảm thấy hiếu thảo nhất. Nghe xong câu chuyện thằng con trai lớn ông Tư và con vợ đỏm đáng không có chút gì là xúc động, chúng bảo ông Năm cứ về trước rồi bọn chúng thu xếp công việc rồi đến sau. Mãi đến hai hôm sau ông Năm Kha mới thấy đám con của ông Tư tới, đứa mang hoa, đứa mang bánh trái, lủ khu lủ khủ, với khuôn mặt tỏ ra đau đớn và buồn rầu bọn chúng thi nhau gào khóc trước bàn thờ ông Tư. Nhìn những bộ mặt ấy, những con người ấy ông Năm Kha vẫn thừa nhận ra cái vẻ bỉ ổi và gian tham của bầy con bất hiếu, của những đứa con chẳng ra gì. Cứ vậy suốt ba ngày ba đêm ông Năm Kha không còn chịu nỗi lời khóc than kể lể, ông kêu thằng con trai lớn của ông Tư lại dặn dò.

- Cha của con trước khi mất đi có dặn bác trao chiếc hộp này cho đứa nào mà bác thấy hiếu thảo nhất, nhưng qua mấy ngày nay bác thấy đứa nào cũng tốt, vậy tụi con mang bàn thờ của ba về thờ cúng cho tử tế và ba năm sau tụi con trở lại đây bác sẽ trao chiếc hộp cho đứa nào mà bác cảm thấy chu toàn  hương hồn cho cha  nhất. Nhận cái bàn thờ từ nhà ông Năm Kha, cả bầy con ông Tư lục đục kéo về, đứa nào cũng lo chăm sóc bàn thờ chu đáo, khóc lóc ỉ ôi để cho ông Năm Kha thấy được sự hiếu để của mình. Cũng sau đó chừng một năm ông Năm Kha cũng mắc bịnh qua đời. Khi bầy con của ông Tư đến xin nhận chiếc hộp thì chỉ thấy thằng con trai út lúc nào cũng bưng mặt khóc và không thấy nói năng gì, vì nó thừa hiểu rằng bên trong chiếc hộp chỉ là một nhúm tro tàn, đó chinh là hài cốt của ông Tư khi mang đi hỏa táng.

                                           PHAN MINH CHÂU

                               3b Âu Cơ Nha Trang khánh Hòa

                                            d.Đ 0922992662