.png)
LỜI GIỚI THIỆU:
Gửi chút hương thu trong nắng mới đang về (*)
Tôi đang cầm trên tay bản thảo tập thơ: “Hương Thạch Thảo” của Hoàng Phương Bắc. Tập thơ khá dày dặn có khoảng trên 100 bài thơ, gói trọn cả hồn thơ đầy nữ tính của chị. Tôi thật sự bồi hồi, xúc động khi bắt gặp một hồn thơ dịu dàng, nồng ấm, và đầy ắp những ký ức, hoài niệm về những gì đã qua, về những gì đã từng trải trong cuộc sống, trong công tác của chị. Tôi cũng được biết Hoàng Phương Bắc làm thơ khá sớm, từ thời còn cắp sách đến trường, nhưng chị ít khi đăng thơ lên mạng xã hội, rải rác chị mới gửi thơ đăng trên một số báo và tạp chí. Bởi theo tâm nguyện của chị, làm thơ chỉ để cho riêng mình, cho những người thân yêu ruột thịt, cho quê hương và bạn bè thân thuộc… nhằm tấu lên những khúc nhạc tâm hồn đầy rung cảm của chị. Nói như Voltair:“ Thơ là âm nhạc của tâm hồn, nhất là những tâm hồn cao cả, đa cảm”...
 |
| Nhà thơ Hoàng Phương Bắc |
Hoàng Phương Bắc sinh ra và lớn lên ở miền quê chân sóng, một miền quê nghèo, hiếu học và giàu truyền thống cách mạng. Quê hương, gia đình và tư chất văn chương vốn có sẵn từ nhỏ, là học sinh giỏi văn từ thời cấp 2, tất cả những yếu tố đó đã hun đúc nên hồn thơ của Hoàng Phương Bắc.
Đọc “Hương Thạch Thảo” của Hoàng Phương Bắc, ta mới cảm nhận hết hồn thơ của chị, một hồn thơ tinh tế, nhẹ nhàng, nhạy cảm mà lắng đọng sâu xa qua mỗi vần thơ chị viết. Hoàng Phương Bắc viết khá nhiều, khá phong phú và cũng rất đa dạng về nhiều nội dung chủ đề, như: Viết riêng cho mình (Tự bạch), Viết về quê hương - đất nước, Viết về gia đình - bạn bè - đồng nghiệp, Viết về hình ảnh người lính. Đặc biệt là chủ đề về tình yêu thời tuổi trẻ sôi nổi, đầy thơ mộng. Mảng thơ này chị viết tuy không nhiều, nhưng đã để lại khá ấn tượng khó quên trong lòng người đọc. Trong bài thơ “Tự bạch”, bài thơ này dường như đã gói trọn toàn bộ nội dung của tập thơ, chị bộc bạch tâm sự:“Gửi chút hương thu trong nắng mới đang về/ cho trang thơ lấp lánh/ miền thanh xuân đã qua từ lâu lắm/ hiện hữu mùa đông đời người”. Gửi chút hương thu cũng chính là gửi chút hương của hoa thạch thảo. Bởi hoa thạch thảo nở và tỏa hương vào mỗi mùa thu trong năm. Mùa thu cũng là mùa mà chị đã cất tiếng khóc chào đời nơi miềm quê chân sóng, nên mùa thu và hoa thạch thảo luôn là nguồn cảm hứng rất dạt dào trong thơ chị. Hoa thạch thảo biểu tượng của nét đẹp mỏng manh, thanh tú, thủy chung và đầy nữ tính. Hoa thạch thảo dẫu gợi lên vẻ mỏng manh, nhưng trong mình lại mang ý nghĩa chính chắn, sang trọng và quý phái. Hoàng Phương Bắc chọn nhan đề cho tập thơ:“ Hương Thạch Thảo” với đầy đủ ý nghĩa đó, và cũng là thông điệp tập thơ của chị muốn gửi đến bạn đọc để cùng chia sẻ, cùng đồng cảm. Trong bài thơ “ Hương thạch thảo” bài thơ lấy làm nhan đề cho tập thơ, chị đã trải lòng: “Ta viết bài thơ tháng mười/ khi mùa thu đã sang quá nửa/ tìm ngọn heo may ẩn mình phía sau cánh cửa/ chờ đưa hương thạch thảo vào đêm”.
Mảng thơ Viết riêng cho mình là một mảng thơ được chị viết khá nhiều bài trong tập thơ này. Nói như Nhà thơ Tố Hữu:“Thơ là tiếng lòng” của người thơ. Hãy lắng nghe tiếng lòng của Hoàng Phương Bắc qua một số bài thơ tiêu biểu của chủ đề này, như các bài:“ Viết cho mình, Chiều cuối năm, dở hơi, gió lạnh đầu đông, Lục bát tuổi thơ tôi…”. Trong bài thơ “Viết cho mình” Hoàng Phương Bắc chia sẻ:“Người đàn bà ngót bảy mươi năm, vẫn còn nhiều mơ mộng/…/ tìm niềm vui mỗi sớm mai lên/ người đàn bà ấy phải biết vượt khó khăn/ chấp nhận những khổ đau hy sinh cho con cái…”. Trong tiếng lòng sâu thẳm, mình đối diện mình, ai bảo chị chỉ là một người đàn bà nhiều mơ mộng, mà chị còn là một người mẹ tần tảo, đảm đang chịu nhiều gian khổ hy sinh để nuôi dạy con cái mình khôn lớn trưởng thành. Cũng với tiếng lòng nức nở ấy trong bài “ Chiều cuối năm” chị quặn lòng bật ra lời thơ đầy thao thức:“Chiều cuối năm sao ta thấy quặn lòng/ một nỗi nhớ chơi vơi ngày xuân cũ/ làn gió đông chiều nay như trốn ngủ/ để đêm về thao thức nỗi nhớ mong”. Hoàng Phương Bắc là một người thơ có vẻ bề ngoài hồn nhiên, yêu đời, đôi khi nhiều mơ mộng, nhưng đêm về khi chỉ còn mình đối diện mình, lòng chị quặn thắt, thao thức về một nỗi nhớ mơ hồ trong ký ức, hoài niệm xa xưa như còn đang hiện hữu đâu đây.
Hoàng Phương Bắc không chỉ viết thơ riêng cho mình, chị còn dành cả một mảng thơ đáng quý, đáng trân trọng, đó là mảng thơ chị viết về quê hương - đất nước, bạn bè - đồng nghiệp và gia đình nhỏ thân yêu của chị.
Quê hương - đất nước luôn có một vị trí đặc biệt trong lòng của mỗi người. Ai cũng có một miền quê để thương để nhớ, để gắn bó và để đi về. Viết về quê hương - đất nước cảm xúc của Hoàng Phương Bắc luôn căng đầy những ký ức, hoài niệm, và lòng biết ơn về nguồn cội, về nơi chôn rau cắt rốn của mình. Quê hương trong thơ chị là miền quê chân sóng, là đất mẹ dịu hiền, yêu thương đến lạ:“Tôi lớn lên nơi miền quê chân sóng/có ngọn gió nồm những chiều lặng biển êm/ nghe sóng biển xa vỗ gềnh đá đêm đêm/ đất mẹ dịu hiền yêu đến lạ” (Thăm nghĩa trang quê). Quê hương trong hồn thơ Hoàng Phương Bắc đôi khi chỉ là một nỗi nhớ quay quắt, sâu nặng về một ngày đông lạnh của quê nhà:“Những ngày này quê mình đã sang đông/ trời đất vẫn oi nồng, không thấy lạnh” (Nhớ ngày đông lạnh). Có khi trong thơ chị hiện lên những mảng màu quê hương chứa đựng một hồn quê thương nhớ, trong dáng mẹ hao gầy, đôi quang gánh quặn lòng trên bờ đê:“Ta tìm về ký ức xưa/ quê hương ngày hạ nắng trưa đỏ đồng/ gió nồm chiều dạt bến sông/ thương đôi quang gánh quặn lòng bờ đê”(Hồn quê)
Trong mảng thơ chị viết về gia đình, bạn bè - đồng nghiệp cũng đầy xúc cảm, đã làm xao xuyến biết bao trái tim người đọc. Hoàng Phương Bắc viết về hình ảnh người mẹ của mình giàu lòng nhân từ, tần tảo chịu thương chịu khó nuôi con khôn lớn trưởng thành, với một giọng thơ đằm thắm, yêu thương và đầy lòng biết ơn:“Chiếc đòn gánh miền trung gánh hai đầu đất nước/ mẹ gánh trên vai các cháu các con/ mấy tháng qua con biết mẹ mỏi mòn/ ngóng vô miềm Nam, lại thương ra miền Bắc.”(Thư gửi mẹ). Công cha nghĩa mẹ cũng là nỗi nhớ nhung day dứt khôn nguôi, là nghe chát mặn giọt mồ hôi tần tảo của mẹ, của cha trong thơ chị:“Xót bát cơm mùa vừa mới gặt/ nghe nôn nao hương đất quê nhà/ ruộng cha cày phơi ải bữa qua/ nghe chát mặn giọt mồ hôi của mẹ”(Mùi hương gạo mới). Hoàng Phương Bắc cũng dành khá nhiều tình cảm, tâm sự với con, bằng một giọng thơ trầm ấm, da diết yêu thương và đầy tự hào về con mình:“Mẹ sinh con vào một ngày đầu hạ/ nắng trải vàng khắp mọi nẻo đường quê/ …/ mong mai sau đời con bớt khó khăn/ chim Vàng Anh quyết tìm đường thoát đói/ dù cuộc đời có bao nhiêu đắng đót/ mẹ vẫn tự hào… nghe tiếng hót Vàng Anh”(Viết cho chim Vàng Anh) và chị cũng luôn mong mỏi con mình vượt qua mọi thác ghềnh của cuộc sống để luôn cất cao “tiếng hót” giữa cuộc đời này:“ Mẹ lại viết cho con bài thơ mừng sinh nhật/ giữa những tháng ngày này trên mảnh đất quê hương/ …/ mong ước con mỗi sớn mỗi chiều/ là chim Vàng Anh luôn cất cao tiếng hót”(Gửi cánh chim ở phương Nan). Tình bạn - tình đồng nghiệp cũng là nguồn cảm hứng chân thành, trước sau như một, thủy chung trong hồn thơ của chị. Bởi mỗi hành trang trong cuộc sống, ai cũng cần có những người bạn thân thiết, yêu thương để cùng đồng hành, cùng sẻ chia niềm vui nỗi buồn:“Ta hạnh phúc được về bên bạn/ ngày đầu đông mưa gió bủa tứ bề/ vượt dặm xa để thỏa những đam mê/ Thanh Tân ấy nơi ta về hội ngộ”(Ngày vui bên bạn). Viết về tình cô trò, tình đồng nghiệp chị cũng có những vần thơ rưng rưng niềm nhớ về những kỷ niệm đẹp, về mái trường xưa thân thương:“Tạm biệt mái trường bên dòng Kiến Giang năm ấy/ trải bốn mươi bảy năm rồi, biết mấy yêu thương/ ngày hôm nay cô được trở về trường/ nhắc kỷ niệm thân thương cùng trò yêu và đồng nghiệp”(Ngày trở về mái trường xưa).
Những vần thơ Hoàng Phương Bắc viết về hình ảnh người lính, dưới góc nhìn của một cô giáo dạy Văn, đã một thời từng bình những bài thơ hay về người lính, với tâm trạng sẻ chia đồng hành của một người vợ lính và với cảm quan của một người từng tham gia công tác chính trị, từng giữ các chức vụ trọng yếu trong chính quyền cấp tỉnh, thì hình ảnh người lính trong thơ chị luôn hiện lên thật đáng yêu, tươi trẻ, hồn nhiên, lạc quan yêu đời. Họ sẵn sàng hiến dâng cả tuổi thanh xuân và máu xương của mình cho Tổ quốc, để Tổ quốc ta có được hòa bình, được vẹn tròn to lớn và được thống nhất độc lập như ngày nay:“Những người con sinh ra ở muôn quê/ giờ yên nghỉ nơi đất thiêng Thành Cổ/ sông Thạch Hãn ráng chiều in sắc đỏ/ như máu đào còn quyện giữa dòng xanh”(Về bên Thành Cổ). Trong những người lính ấy, có những người thân yêu của chị vốn là sinh viên sư phạm đang ngày đêm miệt mài học tập, rèn luyện trên giảng đường đại học. Nhưng theo tiếng gọi của non sông đất nước, họ đã gác lại giấc mơ trở thành thầy cô giáo trong tương lai, để sẵn sàng lên đường ra trận đánh đuổi giặc thù:“Ngày ấy có những chàng sinh viên sư phạm/ rời Vĩnh Linh ra học tận Thủ đô/ …/ rồi một ngày rợp trời hoa phượng đỏ/ anh lên đường trở lại quê hương/chẳng phải tìm về gặp lại người thương/ mà cùng với ngàn sinh viên ra trận”(Nửa thế kỷ tình yêu)
Hoàng Phương Bắc mặc dù đã bước qua tuổi “Thất thập cổ lai hy”, nhưng hồn thơ của chị trong“ Hương thạch thảo” vẫn chan chứa một tình yêu nồng cháy của thời tuổi trẻ, một tình yêu hồn nhiên, chân thật và với một niềm tin tuyệt đối vào tình yêu của mình:“ Em yêu anh thật nhiều/ nhưng chẳng hề lo sợ/ tình yêu luôn là thế/ khi lòng tin trao nhau”(Tình yêu và niềm tin). Tình yêu trong thơ của chị cũng luôn kết thúc có hậu, có sự đắp bồi, có sự kết duyên giữa mùa hoa cau nở:“Anh nào biết trái tim nàng đau nhói/ nỗi niềm thương như được đắp bồi thêm/ rồi ước mơ giản dị đã gọi tên/ họ kết duyên giữa mùa hoa cau nở…”(Nửa thế kỷ tình yêu)
Có thể khẳng định rằng: Đọc những vần thơ trong:“ Hương Thạch Thảo” của Hoàng Phương Bắc, ta mới cảm nhận hết được những vần thơ chị viết trong tập thơ này thực sự là những “tiếng lòng” của chị được chưng cất lên từ một hồn thơ dịu dàng, tha thiết yêu thương cùng bắt nhịp nồng cháy, bền bỉ với đất mẹ, với quê hương, và với tình yêu cuộc đời. Hồn thơ ấy đã làm nên cái khắc khoải, cái đau đáu trong mỗi bài thơ chị viết trong tập thơ này để gửi đến bạn đọc. Trong bài thơ:“ Viết cho mình” chị tâm sự với “ cõi vắng xa xăm” nơi ấy hình như đang có ai đó, như mơ hồ như ảo ảnh đang chở che phù hộ, đang dỏi theo từng hành trình thơ của chị:“ Nếu được viết bài thơ trên chặng đường đi tiếp/ vẫn nguyện viết về mùa thu ấy hàng năm/ gửi đến phương trời nơi cõi vắng xa xăm…”. Với khuôn khổ giới hạn của một bài viết giới thiệu tập thơ, tôi cũng chỉ chọn thẩm qua một số bài thơ tiêu biểu cho các chủ đề của tập thơ, mong gửi đến quý độc giả gần xa cùng chia sẻ, cùng đồng cảm với hồn thơ của Hoàng Phương Bắc, một hồn thơ đầy nữ tính, dịu dàng và đa cảm. Tôi rất hy vọng:“Hương Thạch Thảo” của chị sẽ tạo được dấu ấn, sẽ có chỗ đứng vững chắc trong lòng người yêu thơ trên khắp mọi miền đất nước và hồn thơ ấy sẽ còn vọng mãi cùng trời xanh mây trắng…
Viết tại Đông Hà, Ngày 12 tháng 8 Năm 2025
Nhà thơ NGUYỄN VĂN TRÌNH
Hội VHNT tỉnh Quảng Trị
No comments:
Post a Comment