NGẠO MÌNH
Ta là một kẻ háu chơi
Líu lo với cả cuộc cười người say
Chẳng đồng cốt cũng múa may
Chẳng văn hay cũng ra bày bán buôn
Ngạo đời ngạo cả phép khuôn
Ngạo danh ngạo cả kẻ luồn lụy danh
Một đời lật đật lanh chanh
Ta ngạo ta với cả thanh kiếm cùn!
*.
Hà Nội, 26 tháng 2-2022
ĐẶNG XUÂN XUYẾN
SỰ HÌNH THÀNH NHÂN CÁCH CỦA TRẺ
Ở ĐỘ TUỔI 3 – 5 TUỔI
Vũ Thị Hương Mai
Sự hiểu biết của trẻ
thật ra đã được hình thành từ khi còn trong bụng mẹ và nhân cách mỗi con người
được hình thành rất sớm, ngay từ lúc 4 - 5 tuổi. Trí não hay tâm hồn đứa trẻ
như một giấy trắng, tuỳ thuộc vào cha mẹ, người bảo mẫu, thầy cô giáo viết hay vẽ
những gì lên đó. Lúc sơ sinh, nếu ta cho bé bú bằng cái núm vú sù sì thì bé sẽ
quen và nếu sau đó ta thay bằng núm vú trơn tru, bé sẽ nhè ra mà khóc đòi cái
núm vú đã quen kia. Tâm hồn trẻ thơ trong sáng vô cùng nhưng tuỳ thuộc vào mỗi
môi trường giáo dục, rèn luyện khác nhau mà hình thành nên nhân cách khác nhau.
Chính trong môi trường giáo dục của gia đình, nhà trường xã hội mà nhân cách
được hình thành, phát triển và hoàn thiện.
Hạnh phúc ban đầu của
mỗi đứa trẻ chỉ là được ăn no, ngủ ấm và được cha mẹ nâng niu dỗ dành yêu
thương. Cái hạnh phúc ban đầu ấy tuy là rất giản đơn nhưng lại là bước khởi đầu
tốt đẹp cho cuộc đời các em sau này. Các chuyên gia cho rằng: nếu chúng ta nuôi
dạy một đứa trẻ cho nó được hạnh phúc chừng nào, thì sau này lớn lên nó sẽ trở
thành người hạnh phúc chừng ấy, bất luận cha mẹ nó là người giàu hay nghèo, là
trí thức thay một người nông dân bình thường.
Giai đoạn từ 3 - 5
tuổi được coi là thời kỳ đánh dấu cho việc hình thành nhân cách ở mỗi con
người. Chính vì thế, các bậc phụ huynh phải hết sức chú trọng giai đoạn này.
Hãy viết những chữ đẹp nhất, hãy vẽ những hình ảnh đẹp lên trang giấy trắng của
tâm hồn tuổi thơ để có một bức tranh đẹp hoàn hảo về nhân cách một con người.
Đừng vô tình đặt những nét vẽ nghuệch ngoạc lên trang giấy ấy, những nét vẽ xấu
xí đầu tiên sẽ khó có thể tạo nên một bức tranh như ý muốn. Mỗi tâm hồn trẻ thơ
ban đầu đều trong sáng như nhau, nhưng do những nét vẽ khác nhau mà sau này tạo
nên những con người có tính cách khác nhau.
Đến tuổi này, bé tỏ ra
độc lập và thích tìm hiểu, có thể tự mình mặc quần áo, biết buộc dây giày dùng
thìa, đũa một cách khá thông thạo và không thích để người khác đút cho ăn, bé
thích tự mình làm lấy mọi việc, ngay cả việc bé chưa thể làm được. Thời kỳ này,
với những gì ở thế giới chung quanh làm bé rất chú ý, vì thế bé luôn hỏi
"tại sao". Bé bắt đầu suy nghĩ và bạn có thể giảng cho bé điều gì nên
làm và điều gì không nên làm, dạy bé biết phân biệt phải hay trái, đúng hay sai
ở mức độ dễ hiểu. Tuy nhiên, bé không phải lúc nào cũng nghe theo lời bạn, mà
đôi khi bé thích làm theo ý riêng của mình. Phải chờ đợi bé lớn lên mới có thể
hiểu hết lời giải thích của bạn. Đôi lúc bé tỏ ra ngang bướng không nghe lời vì
tỏ ý phản đối lại người lớn, thích làm theo ý mình thì không nên đánh mắng mà
phải nhẹ nhàng khuyên bảo. Trẻ đến tuổi này có thể bỏ những thói xấu như hay
lắp bắp hay ngậm vú giả. Khi bé có tật nói ngịu hay lắp bắp thì bạn nên chú ý
uốn nắn cho bé, nhưng đừng nên nhạo lại bé và không nên bắt bé phải phát âm
nhiều lần, dạy bé từ từ rồi bé sẽ phát âm đúng. Sự hình thành nhân cách của con
trẻ bắt đầu từ những điều đơn giản này.
* Trẻ 3 tuổi:
Ngay từ khi 2 tuổi,
trí nhớ hình thành sự vật của bé đã khá tốt, nhưng hành động tự phục vụ mình
còn hạn chế. Nhưng đến 3 tuổi, trí nhớ hành động ở bé rất tốt, bé có thể hành
động tự phục vụ được rồi. Ngay cả những việc bé chưa thể làm được cũng muốn
được thử sức. Cha mẹ hãy để cho bé được thử sức mình, đừng lo sợ vì bé chưa làm
được, cho bé thử nhiều lần biết đâu rồi bé sẽ tự làm được, tất nhiên những việc
đó không gây nguy hiểm cho bé. Chẳng hạn, bé muốn tự mặc quần áo, đi giầy,
nhưng mẹ cứ giằng lấy để làm cho nhanh. Đừng làm như vậy với bé, ngay cả những
lúc này, cha mẹ cũng nên dành cho bé một chút thời gian cho bé được thử nghiệm.
Nếu bé muốn mà chưa làm được thì hãy hướng dẫn bé làm, bé làm được rồi sẽ rất
thích đấy. Mỗi khi bé tự làm được một việc gì đó bé sẽ thể hiện niềm vui thích
rất rõ. Đây chính là những bài học đầu tiên tuy đơn giản nhưng rất quan trọng
cho bé sau này đấy, các bậc cha mẹ đừng coi thường những điều đơn giản đó.
Ở tuổi này, về ngôn
ngữ, bé tập hiểu và phát âm theo người lớn, tập nói và diễn đạt những ý muốn,
suy nghĩ của bé. So với lúc 2 tuổi, lên 3 bé nói sõi và rõ ràng hơn, khả năng
diễn đạt bằng câu hoàn chỉnh đã bắt đầu tiến bộ. Đúng là "thỏ thẻ như trẻ
lên 3", thấy gì lạ chúng cũng hỏi, hỏi những điều mà ngay cả người lớn
cũng rất lúng túng khi phải trả lời. Nhưng hãy nhớ, đừng bao giờ trả lời
"không biết" với bé, như vậy người lớn sẽ làm mất niềm tin vào con
trẻ và cũng đã vô tình ngăn cản sự tìm hiểu thế giới xung quanh của con trẻ.
Điều đó không có lợi cho sự hình thành nhân cách ở bé. Một điều nữa là người
lớn đừng bao giờ nói dối bé, tưởng chừng như vô hại. Nhưng sau này lớn lên, khi
đã hiểu về những điều chúng đã hỏi khi còn bé mà cha mẹ đã trả lời chúng không
đúng sự thật chúng sẽ không tin tưởng cha mẹ nữa.
Đến tuổi này bé rất
thích nghe kể chuyện và cũng có khả năng nhớ để kể lại câu chuyện đơn giản. Cha
hoặc mẹ hãy dành thời gian kể chuyện cho bé nghe, mà thích hợp nhất là trước
khi đi ngủ. Mỗi câu chuyện là một thế giới mới đối với bé nên bé rất thích thú
lắng nghe.
Bé rất nhạy bén và dễ
thương ở tuổi lên 3, ai cũng thấy ở tuổi này bé thật đáng yêu. Nhưng cha mẹ nên
biết rằng, các loại trí nhớ ở tuổi này đều không chủ định, cho nên cha mẹ cần
có sự định hướng tốt cho bé. Tuổi lên 3, ngoài gia đình, bé đã đến nhà trẻ và
đó là môi trường xã hội đầu tiên giúp bé phát triển khả năng ngôn ngữ và giao
tiếp. Ở nhà trẻ, bé sẽ được làm quen với các bạn cùng trang lứa cũng như được
người mẹ thứ hai chăm sóc, dạy dỗ, đó là cô giáo bằng một cử chỉ nào đó cũng
như vậy. Do đó, các bậc cha mẹ phải hết sức cẩn thận để không có lúc vô tình
mình bộc lộ ra những lời nói, hành vi không mấy đẹp mắt. Ở lớp học mẫu giáo,
trẻ cũng đã biết đánh giá về cô giáo của mình, chúng sẽ bảo với bố mẹ rằng cô
giáo con rất hiền hoặc rất ghê và chúng quí cô hay sợ cô. Ở lớp chúng sẽ không
tỏ thái độ, nhưng khi về nhà chúng sẽ nói hết những suy nghĩ của mình với bố
mẹ. Ngay cả bạn chơi ở lớp cũng vậy, chúng sẽ chơi với những bạn mà chúng thấy
hợp, không tranh giành đồ chơi của nhau và có những bạn chúng không thích chơi
cùng tí nào. Nếu có con ở tuổi này, bạn cứ thử hỏi mà xem, chúng sẽ kể hết mọi
chuyện ở lớp, về cô, về các bạn và có những đánh giá khá chính xác đấy, đừng
coi thường những đánh giá ấy. Tâm hồn trẻ thơ rất nhạy cảm, khi chúng đã biết
tìm hiểu thế giới xung quanh thì chúng cũng sẽ biết đánh giá về nó tuy chưa
thật logic. Cái logic ở bọn trẻ không giống với người lớn và người lớn đừng coi
thường điều đó.
Ở tuổi này, khả năng
nhớ của trẻ khá tốt. Trẻ có thể sắm vai cha mẹ kể cho nghe, hoặc có thể kể lại
một cách diễn cảm câu chuyện đã được nghe. Qua những câu chuyện, cha mẹ và cô
giáo hãy phân tích và giúp các em biết phân biệt giữa cái xấu và cái tốt, cái
ác và cái thiện, giữa trái và phải. Đây chính là cơ sở tốt đẹp cho việc hình
thành nhân cách ở trẻ.
Cần phải hiểu rằng,
đây là thời điểm quan trọng của đời sống tâm lý trẻ cho sự hình thành nhân
cách. Cho nên ở cả hai môi trường gia đình và nhà trẻ, cha mẹ và cô giáo đều
phải có cách đối xử đúng mực đối với bé. Nếu trẻ bị ngược đãi, bị đánh mắng
hoặc sống trong một gia đình lục đục, thiếu tình cảm, hạnh phúc sẽ làm cho ký
ức trẻ bị đau khổ và có thể hình thành một nhân cách không tốt.
* Trẻ 4 tuổi:
So với 3 tuổi, bé phát
triển về thể chất chậm lại nhưng về tinh thần lại có nhiều thay đổi. Khả năng
ngôn ngữ ở bé phảt triển hơn nên sự diễn đạt rõ ràng hơn. Sử dụng từ vựng thành
câu hoàn chỉnh đã khá tốt và bé có thể trò chuyện với người lớn mà không cần ai
phải "mào đầu". Lên 4 tuổi, sự nhận thức của trẻ bắt đầu có tư duy
hợp lí, song chỉ ở mức độ đơn giản, trẻ có khả năng lý giải một vấn đề nào đó
theo cách nghĩ của mình. Cha mẹ và cô giáo cần phải chú ý uốn nắn và phát huy
tích cực khả năng tư duy của bé. Sự giảng giải của người lớn phải mang tính
thuyết phục chứ không nên áp đặt, vì như vậy sẽ tạo ra sự phát triển không tự
nhiên về nhân cách. Mọi cách giáo dục bằng áp đặt đều không có hiệu quả tích
cực.
Trẻ 4 tuổi đã có thể
tự làm vệ sinh cá nhân rất tốt như tự mặc quần áo, đi giầy, đánh răng, rửa mặt…
Khả năng bắt chước, làm theo người lớn rất tốt. Nếu người lớn có những hành vi
không đẹp mắt, chúng sẽ bắt chước và còn tỏ thái độ chê bai, không đồng tình.
* Trẻ 5 tuổi:
Đây là độ tuổi bé lớn
nhanh nhất và mở đầu cho giai đoạn phát triển đến trưởng thành. Đây là năm cuối
bé học mẫu giáo và chuẩn bị cho bé vào lớp 1. Có thể nói, đây là thời điểm rất
quan trọng mà cha mẹ phải hết sức chú ý để chuẩn bị cho bé một tâm lý vững vàng
trước khi bước vào tiểu học.
Ở tuổi này, khả năng
giao tiếp của bé đã phát triển đến một mức cao hơn so với mấy năm trước. Bé có
thể tự lựa chọn những bạn chơi mà không cần sự can thiệp của bố mẹ và cô giáo.
Mọi sinh hoạt cá nhân như mặc quần áo, đánh răng, rửa mặt, ăn sáng bé đã có thể
tự làm một cách thành thạo. Thậm chí, bé có thể ở nhà hoặc đi ra ngoài một
mình. Nhưng không vì thế mà cha mẹ chủ quan để bé ở nhà một mình hoặc đi ra
ngoài một mình, như vậy sẽ rất nguy hiểm. Ở tuổi lên 5, bé không còn sợ đi nhà
trẻ nữa, nhiều bé lại thích đi học hơn ở nhà vì có nhiều bạn, có nhiều đồ chơi
và được cô giáo dạy cho học. Bé thấy mình đã lớn, muốn trở thành một cô cậu học
sinh, ăn mặc chững chạc. Nhìn các anh chị mặc đồng phục đeo ba lô đến trường,
bé thích lắm. Những người thân hãy khuyến khích bé và bé sẽ cảm thấy vui tươi
khi đi học cũng như thích thú mỗi khi được đón về.
Hãy dạy cho bé biết
sống có kỷ luật và tập những thói quen như đi ngủ và thức dậy đúng giờ, làm
những việc như rửa mặt, đánh răng trước khi ăn sáng, thay quần áo trước khi đi
học, đi ngủ…
Bé thấy ai trong gia
đình cũng đều làm việc và bé cũng muốn làm việc giúp bố mẹ. Cha mẹ hãy giao cho
bé những công việc phù hợp với tuổi của bé, như tập cho bé biết quét nhà, rửa
ấm chén, lau bàn ghế, treo mắc quần áo gọn gàng, quần áo bẩn thì phải biết bỏ
vào chậu. Các bé gái thì thích được mẹ sai làm những việc lặt vặt, còn các bé
trai thì lanh chanh muốn xếp dọn đồ vật cho bố.
Đến tuổi này, cha mẹ
cũng cần tập cho bé hiểu dần giá trị của tiền bạc bằng cách thỉnh thoảng thưởng
cho bé một số tiền nhỏ để mua đồ bé thích. Nhưng tốt hơn, bạn nên hướng dẫn cho
bé cách tiêu số tiền đó như thế nào cho có ích. Có ba điều có ích khi cho bé
biết giá trị của đồng tiền: thứ nhất tập cho bé dùng tiền đúng; thứ nhì tập cho
bé biết tiết kiệm để dành tiền khi cần mua thứ gì cho việc học tập; thứ ba tập
cho bé biết góp tiền vì lợi ích chung cho nhiều người khác như ủng hộ người
nghèo, đồng bào bão lụt, quỹ người tàn tật…
Trong độ tuổi này, con
bạn sẽ đặt ra rất nhiều câu hỏi bất kỳ sự vật nào mà bé tiếp xúc, nhìn thấy.
Những câu hỏi ấy nhiều khi đơn giản, nhiều khi cũng làm bạn phải bối rối nhưng
không nên tỏ ra bực bội. Bạn nên cố gắng trả lời bé một cách trung thực và khéo
léo. Đừng lảng tránh nhưng cũng chưa nên giải thích quá chi tiết bé sẽ thấy khó
hiểu. Bé bắt đầu đến tuổi tìm hiểu những điều liên quan đến cuộc sống chung
trong gia đình và ngoài xã hội theo mức tư duy đơn giản thơ ngây của bé. Với
tình thương yêu của cha mẹ bé sẽ trưởng thành.
*
VŨ THỊ HƯƠNG MAI
Long Biên - Hà Nội.
Email: huongmai8081@yahoo.com.
 |
| Nhà văn Khê Giang |
ĐÔI TRIÊNG GIÓNG CỦA MẸ
Khê Giang
Sống giữa vùng thuần nông, nhưng mẹ tôi là một trong số những người hiếm hoi ở
làng làm nghề buôn bán, vì vậy quanh năm suốt tháng, chẳng kể nắng mưa, đôi
triêng gióng như một phần của cuộc đời mẹ, chúng miết chặt vào đôi vai gầy guộc,
ruỗi rong theo những bước chân của mẹ như hình với bóng. Mỗi buổi sáng sau bữa
ăn sớm một mình, mẹ chải đầu, bối tóc, cẩn thận đứng trước gương chỉnh trang
chiếc áo dài rồi gánh hàng lên chợ. Chợ quê chỉ eo sèo một buổi, ngôi chợ mà từ
nhỏ tôi đã cảm nhận qua những sáng tác nguệch ngoạc:
“Liêu xiêu dăm nóc tranh gầy
Lao xao chưa kịp nửa ngày đã tan
Đâu rồi thúng mủng gióng quang
Dấu chân mẹ lội khắp
hàng chợ quê?”
Những bạn hàng của mẹ, ngoài thời gian lên chợ, họ có hẳn một buổi chiều thư thả
để lo việc nhà, chỉ một mình mẹ là không có cảnh an nhàn đó. Tranh thủ vén séo
từ khuya, sau buổi sáng họp chợ, chiều đến, nếu không vô chợ Hôm Lạng, mẹ lại
gánh hàng đi bán dạo trong xã. Ngày lại ngày những bước chân bươn chải của mẹ
nhịp nhàng đổi phiên trên những nẻo đường làng: mới hôm trước gánh hàng rong và
chiếc bóng của mẹ đổ dài trên con đường trơn trợt lối về thôn Đông thì hôm sau
tiếng rao của bà đã vọng qua từng con ngỏ gập ghềnh sỏi đá tận Trường Xuân, Trường
Thọ.
Đôi triêng gióng của mẹ ít khi chịu nằm không cho dù đó là những ngày mà mọi
người ai cũng có quyền ngơi nghỉ. Những ngày kỵ giỗ hoặc Tết mẹ thường về Mỹ
Xuyên, lối đi chừng ba cây số nếu qua ngã Lương Điền theo đường Thiên Lý, chỉ cần
qua bến đò Hôm Lạng là đã đặt chân lên con ngõ vào nhà ngoại, thế nhưng mẹ lại
nhọc nhằn với đôi triêng gióng trên vai khi phải đi theo con đường khác, cho dù
đi theo lối này chiều dài phải tăng gấp ba: qua cầu Bến Đá, lần theo Quốc lộ một,
băng qua Hải Sơn vượt cầu Mỹ Chánh, theo Quốc lộ 49B về Hội Kỳ rồi qua cầu Phước
Tích, phải đi hết chiều dài của ngôi làng gốm cổ này mẹ mới đặt chân đến quê
ngoại. Việc chọn cái cung đường vời vợi ấy chẳng phải do bà sợ cảnh chờ đò hay
cảm giác tròng trành sông nước, mẹ muốn tranh thủ được một công hai việc: đó là
ghé chợ Mỹ Chánh để mua đồ cúng và tiện thể vòng về mua hàng đem ra chợ
làng.
Năm 1972 sau chuyến di tản kinh hoàng vào Đà Nẵng, không chấp nhận thu mình
trong không gian yên bình của các trại tỵ nạn để chờ trợ cấp, mẹ lại sắm sửa
triêng gióng lên đường. Chẳng biết bằng cách nào, do ai mách bảo, mẹ lại dám mằn
mò lội vào thành phố tìm đến những cây xăng để mua dầu hỏa về bán cho người dân
các vùng định cư, trong khi trước đó mỗi lần có việc vào chốn sầm uất nầy tôi vẫn
thường đi theo để dắt mẹ mỗi lúc qua đường. Với đôi thùng dầu sóng sánh nặng trỉu
trên bờ vai, những bước chân xiêu vẹo, sụt lún của mẹ lại rong ruổi trên những
trảng cát nóng bỏng từ Hòa Long đến Hòa Khánh, về Thuận Thành, vượt Mỹ Thị 2
qua trại 5… Không có trại tỵ nạn nào, chốn định cư nào tại Đà Nẵng lại không in
dấu chân của mẹ.
Không biết có phải do đi sớm, đi nhiều, đi cả những lúc đáng ra phải nghỉ, nên
ông trời đã bắt mẹ phải dừng chân sớm trong quảng đường mười lăm năm còn lại, một
cơn tai biến đã đưa mẹ trở về cái tuổi khởi đầu, cái tuổi mà đơn vị tính chỉ mới
gọi bằng tháng. Thời gian đầu sau cơn bạo bệnh, ngồi nhìn dòng đời cuồn cuộn chảy
qua ô cửa, mẹ vẫn thất thần như chưa kịp tin đôi chân mình đã không còn nghe
mình nữa, rồi đôi chân ấy vĩnh viễn chối từ những bước đi của mẹ cho đến tận cuối
đời.
Trong dòng chảy thời gian, trên những bến đời gập ghềnh khúc khuỷu, có những thời
khắc tôi thấy chán nản, muốn cuộn mình, dừng chân, thậm chí buông bỏ…nhưng khi
nghĩ đến mẹ, có một hấp lực đã kéo tôi vùng dậy bứt thoát ra khỏi cái vòng xoáy
rã rời, luẩn quẩn ấy. Sức mạnh đó đến từ hình ảnh đôi triêng gióng và những bước
chân không biết mệt mỏi của người.
17/02/2017
Khê Giang
Nhà văn Vũ Hùng
ĐỨNG THIỀN
Truyện ngắn
Vũ Hùng
Kể từ khi xuất hiện ở làng Đông Trạch, hắn bỗng dưng là tâm điểm của sự chú ý và bàn tán của mọi người. Không hẳn vì hắn tậu được ngôi biệt thự to đẹp nhất vùng của một đại gia vừa bị phá sản. Không hẳn vì hắn sở hữu chiếc xe con mới coóng đến mấy tỷ... mà vì cứ mỗi sáng từ 5 giờ đến 6 giờ rưỡi hắn đứng Thiền bên vệ đường giữa ngã ba làng. Mặt hắn hướng về phía Tây đầy bí hiểm. Đôi mắt khép hờ, hai tay giơ lên trời giống như kẻ vừa hạ vũ khí xin đầu hàng để tha tội chết.
Ngày nắng cũng như ngày mưa lúc nào cũng vậy. Hắn đứng như trời trồng. Kẻ qua, người lại, tiếng cười đùa nắc nẻ của đám choai choai chạy thể dục, tiếng xe nổ ầm ầm phun khói đen khét lẹt... cũng chẳng hề ảnh hưởng gì đến hắn?
Ai cũng nghĩ mọi sân si trong con người hắn không hề vướng bận?
Nể thiệt!
Sáng nay chú Tư Ròm chở bầu bí ra chợ sớm, chẳng hiểu đứa ôn dịch nào vứt hòn đá ra giữa ngã ba đường làm chú thắng xe không kịp, ngã bổ nhào. Bầu bí văng ra tứ tung. Chiếc xe Wave Tàu cà tàng vẫn nổ bành bạch đè lên người chú. Chú la thất thanh:
- Cứu tôi với! Cứu tôi với!
Khi mọi người chạy tới thì chú đã ngất. Trên trán máu chảy lênh láng.
Tiếng còi xe cứu thương gấp gáp inh ỏi...
Cách chỗ chú Tư Ròm ngã xe chừng 2 mét hắn vẫn cứ ung dung đứng Thiền như mọi khi. Mắt vẫn cứ lim dim, hai tay vẫn giơ lên trời như một kẻ đầu hàng.
Hắn có vẻ không hay không biết gì cả.
Hắn như con bù nhìn vô cảm!
Bình Định,15.01.2022
Vũ Hùng
hutazox@gmail.com
DOANH NHÂN MÊ THƠ HƠN CẢ KINH DOANH
Ông Phạm Bá Nhơn, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Đồng Tâm ở Bà Rịa là một doanh nhân thành đạt nhưng anh luôn tự ví mình như một kẻ ngoại đạo đam mê làm thơ. Thơ anh luôn dào dạt cảm xúc về cội nguồn.
Doanh nhân - nhà thơ Phạm Bá Nhơn
Sinh ra và lớn lên ở Quảng Trị, Phạm Bá Nhơn đã có một thời thơ ấu hết sức gian nan vất vả. Anh vật lộn với cuộc sống để học hành và trưởng thành sau lũy tre ở một vùng đất nghèo khó, khắc nghiệt nhưng đầy ắp tình người và để rồi từ giã quê nhà vào đất Phương Nam lập nghiệp. Anh đã lam lũ và cuối cùng đã trở thành một nhà doanh nghiệp có tiếng ở Bà Rịa Vũng Tàu.
Khởi nghiệp của anh từ năm những năm đầu thập kỷ 80 và Công ty TNHH xây dựng Đồng Tâm ra đời từ dạo khó khăn ấy, những thành quả là sự thành công trải dài từ những công trình xây dựng có quy mô nhỏ đến những công trình trọng điểm lớn trên mảnh đất Bà Rịa – Vũng Tàu mà anh đã đến để tìm kế sinh nhai.
Mặc dù công việc doanh nghiệp bận rộn, nhưng anh Phạm Bá Nhơn vẫn dành thời gian cho thơ ca, anh đã cho ra đời tập thơ “Khung trời mây trắng” với trên 100 bài. Tập thơ đã được đông đảo anh chị em trong giới đón nhận, đặc biệt là giới nhạc sĩ.
Đã có gần 100 bài thơ của anh được các nhạc sĩ có tên tuổi như Nguyễn Tất Tùng, Bảo Phúc, Giao Tiên, Vũ Hoàng, Nguyễn Phú Yên, Châu Kỳ, Kiều Tấn, Thiên Toàn, Vĩnh Trí, Võ Công Diên… phổ thành ca khúc, được đài truyền hình và nhiều ca sĩ sử dụng trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Bước vào con đường thơ ca như một cuộc dạo chơi với chính mình, khi công việc kinh doanh đã phần nào thành đạt, dù vậy Phạm Bá Nhơn vẫn nghiêm túc như một người làm nghệ thuật chuyên nghiệp. Anh tâm niệm thơ chính là cuộc sống mà anh đã trải nghiệm trên hành trình sống và trên bước đường lập nghiệp.
Thơ anh chân chất mộc mạc giản dị vô cùng, thường là những hoài niệm về một thời đã qua. Đọc tập thơ KHUNG TRỜI MÂY TRẮNG, có thể nhận ra thơ của Phạm Bá Nhơn không cầu kỳ, uốn éo câu chữ mà tinh túy, đơn sơ mà hồn hậu như con người anh.
"Tôi muốn vòng quanh những luỹ
tre
Đong đưa nhịp võng giữa trưa hè
Lắng nghe tha thiết lời ru mẹ
Ngọt giọng ca dao mấy điệu vè"
(Tôi muốn)
Thật đáng quý biết bao, thật trân trọng biết bao khi đang có những ngày vinh quang mà anh vẫn còn tha thiết với củ sắn, củ khoai để nuôi nấng con người khôn lớn, chẳng khác nào sự nâng niu, lời tạ ơn quá khứ, tạ ơn quê hương và đó chính là nhân cách làm người. Nhưng không phải chỉ có củ sắn, củ khoai mà còn nhiều điều khác nữa... đã trở thành hơi thở, thành máu thịt của anh và của cả chúng tôi:
“Là đường qua rú qua truông
Là trái sim, trái móc
Ngọt lịm tuổi thơ mấy khúc ca dao
Là mặt nước lung linh con cá móng
giữa rào
Là những trưa hè não nùng tiếng Cuốc!"
(Nhớ về Hải Lăng)
Phạm Bá Nhơn và đạo diễn Lê Cung Bắc là hai người con đồng hương Quảng Trị thành đạt ở phương Nam
Năm 2011, Phạm Bá Nhơn cho ra đời tiếp tập thơ thứ hai mang tên NGUỒN CỘI. Phạm Bá Nhơn viết về nguồn cội chưa hẳn đơn thuần muốn khơi dậy một tiềm thức, mà chính trong tâm những nỗi niềm đã thúc đẩy “tác giả” thổ lộ những cảm xúc hơn là giải bày những nỗi lòng. Trong bài thơ “Hẹn Về Quảng Trị” có những câu:
“Quảng Trị ơi quê hương và nguồn cội
Mới vừa xa mà lòng nhớ khôn vơi
Làm sao quên những chiều nơi xóm nhỏ
Ngày ra đi xao xuyến mãi trong đời”...
Hoặc:
"Quảng Trị ơi hỡi ai từng đi
biệt
Mới hay lòng da diết nổi hoài mong
Trong tim tôi quê hương ngán ước vọng
Hẹn một mai con nước sẻ xuôi dòng"...
Là một doanh nhân thành đạt nặng nợ với quê hương, Phạm Bá Nhơn tâm sự: “Tôi đang vịn vào thơ ca để đứng dậy trong một hành trình tha phương, mưu sinh nơi xa xứ. Ai cũng có một tâm hồn và ai cũng có gì đó để yêu thương nhung nhớ, để dõi trông, để khắc khỏai bồn chồn. Tôi có một quê hương, một vùng quê nghèo khó, đó là Quảng Trị. Mảnh đất có thể nói là khắc khổ nhất nước. Hơn thế nữa, mãnh đất ấy lại mang đầy thương tích khi đi qua cuộc chiến tàn khốc của những năm tháng vẫn còn chưa xa. Tôi yêu thương mãnh đất quê ấy đến nghẹn lòng. Một tình yêu thương của người con dẫu biết rằng không làm sao có thể đền đáp được”.
Dòng sông Ô Lâu ở quê nhà của doanh nhân- nhà thơ Phạm Bá Nhơn
Cùng với hành trình sống, tiếng thơ cứ dội về trong tâm trí của anh. Cùng với công việc bộn bề của một doanh nhân, anh làm thơ. Thơ nâng đỡ cho tinh thần anh. Thơ tạo nên một nguồn sống tâm linh mà cuộc sống ấy ngày càng cho anh cảm nhận cái nhân bản trong đời thường.
“Chính thơ đã làm cho hiện tại và những hoài niệm đan xen nhau. Quê hương và tuổi thơ, hiện tại và công việc mưu sinh cứ quyện vào nhau trong một đời sống thường nhật. Thơ đã thổi qua tôi một âm hưởng nhân văn kỳ lạ. Tôi nghe văng vẳng yêu thương vỗ về và cả tiếng tơ lòng ngọt bùi đắng cay được mất. Và mỗi khi xong một bài thơ, tôi thừơng tự nhủ với lòng như tôi đang trả lại bớt dần những món nợ trong đời”- anh Phạm Bá Nhơn chia sẻ.
ĐĂNG BÌNH
Nguồn https://giadinhonline.vn/doanh-nhan-me-tho-hon-ca-kinh-doanh-d30615.html
