Châu Thạch
Tào lao với thơ đón tết
của
Kha Tiệm Ly và Tú Xương
.
Đón tết
(Gởi Nguyễn vô Cùng)
Kha Tiệm Ly
Chẳng hẹn mà mi lại tới rồi
Hè nhau nhằm tớ lấy đùa chơi?
Ngoài sân chủ nợ la khàn
tiếng
Dưới bếp thằng cu vét lũng
nồi!
Nhuận bút leo heo chờ mỏi cổ
Cháo hoa lỏng bỏng húp cầm
hơi
Người vui, ta cũng vui ra
phết
Kéo xệch hai môi, Đọ! Cũng
cười ./.
(Trích web datdung.com)
Lời bình:
Châu Thạch
 |
| Tác giả Châu Thạch |
Nếu tôi là ông nào đó thì
tôi sẽ hỏi tội Kha Tiệm Ly ngay, vì bài thơ “Đón tết” tưởng như bi thảm hóa
cái xã hội nầy. Nói đùa thế chứ tôi cũng biết ông nào đó sẽ cười khề khà bên
ly rượu hảo hạng và khen ông Kha Tiệm Ly nầy làm thơ tự trào hay ghê. Ông đó cũng dư biết rằng ngày tết thì dân chúng sẽ vui chơi ba ngày, nhưng nhà
thơ nầy chắc chắn sẽ túy lúy đến ba mươi ngày, nhưng vì làm thơ trào phúng nên
cường điệu lên đấy thôi, mà cũng nhờ vậy nên ông mới có giọng tự
trào độc đáo được như thế. Người ta nói rượu vào thì lời ra, cái ông nhà
thơ họ Kha nầy chắc là say lắm đây nên lời ra của nhà thơ thì có khác, ngông ơi
là ngông. Cái ông Kha Tiệm Ly nầy không những ngông đội đá vá trời mà còn hỗn
láo nữa. Ông dám qua mặt cụ Tú Xương là nhà thơ trào phúng tiền bối, đã nổi
danh trước đây cả trăm năm. Ông qua mặt cụ Tú Xương ở chỗ nào? Cụ Tú Xương
ngày xưa cũng nghèo rớt mồng tơi nhưng vẫn còn nói trạng không nhận mình nghèo:
Anh em đừng nghĩ tết tôi
nghèo
Tiền bạc trong kho chữa lĩnh
tiêu
Rượu cúc nhắn đem, hàng biến
quấy
Trà sen mượn hỏi giá còn kiêu
Bánh đường sắp gói e mồm cháy
Giò lụa toan làm sợ nắng thiu
Thôi thế thì thôi đành tết
khác
Anh em đừng nghĩ tết tôi
nghèo.
(Cảm tết)
Cụ Tú Xương thơ hay là thế,
cụ càng nghèo thơ lại càng hay. Thế mà cụ còn lấp liếm dấu cái nghèo của mình.
Cụ chuẩn bị trịnh trọng đủ thứ nào tiền bạc, rượu cúc, trà sen, bánh đường, giò
lụa để đón tết, tuy rằng những thứ đó cụ chỉ nói chống chế khỏa lấp đễ che cái
sĩ diện của mình. Chẳng bằng cái cái anh chàng cuồng sĩ Kha Tiệm Ly ngày nay,
tết mới vừa đến cửa, không những chẳng đón tết mà còn ngạo mạn chỉ tay
chưởi tết ngay, tự vạch lưng cho người biết mình chẳng có cùi xơ nào đón tết:
Chẳng hẹn mà mi đã đến rồi
Hè nhau nhằm tớ lấy đùa chơi
Đã ngạo mạn Kha Tiệm Ly còn
hỗn xược nữa. Tết đến là ba ngày chúa xuân vào nhà, người ta hương đèn hoa quả
xì xụp lạy, vậy mà Kha Tiệm Ly lại dám gọi tết bằng mi, lại kết tội tết kéo bè
kéo đảng đến diễu cợt mình. Thần thơ Tú Xương ngày xưa nghèo thì nghèo nhưng
cũng sắm một mâm mứt ngon lành đễ đón tết:
Tết nhất năm nay khéo thật là
Một mâm mứt rận mới bày ra
Xanh đồng thắng lại đen nhưng
nhức
Áo đụp bò ra béo thực thà
Kẹo chú Sìu Châu đâu đọ được
Bánh bà Hạnh Tú cũng thua xa
Sang năm quyết mở ngôi hàng
mứt
Lại rưới thêm vào tý nước hoa
./.
(Sắm tết)
Cái anh Kha Tiệm Ly nầy thơ
có hay hơn cụ Tú xương không? Tôi không biết, nếu mà nói thơ anh dở hơn thơ cụ
Tú thì tôi sợ anh lấy cái ngông đập vỡ đầu tôi, vì tôi biết anh còn ngông hơn
cụ Tú nữa. Không ngông hơn cụ tú sao được khi ba ngày đón xuân cụ Tú còn có mâm
mứt rận, chớ anh cứ thây kệ nó, mặc cho chủ nợ đứng đầy sân chưởi khan cả
tiếng, trong nhà thì một thảm cảnh xảy ra, vậy mà còn vui được mới lạ làm
sao:
Ngoài sân chủ nợ la khàn
tiếng
Dưới bếp thằng cu vét lũng
nồi
…………………………………
Người vui, ta cũng vui ra
phết
Cụ Tú Xương ngày xưa
cũng ngông dở trời nhưng không dại, còn cái anh Kha Tiệm Ly này nay vừa ngông
mà lại vừa dại nữa. Ai đời thời buổi nầy mà đi chờ tiền nhuận bút để ăn tết :
Nhuận bút leo heo chờ mỏi cổ
Cháo hoa lỏng bỏng húp cầm
hơi
Châu Thach tôi viết đêm viết
ngày, viết đến vợ chưởi con la mà chẳng có xu nào. Kha Tiệm Ly thì có hơn Châu
Thạch nhưng chờ tiền nhuận bút để ăn tết thì còn khuya mới có. Dại như thế nên
để vợ con liên lụy, cả nhà húp cháo hoa là đáng đời. Cụ tú ngày xưa tuy cũng
làm thơ, cũng ngông, cũng thiệt thà, nhưng cũng còn một chút đầu óc biết kinh
doanh. Ngày tết cụ sắm mâm mứt rận thấy ngon liền nghĩ ngay ra kế hay, sẽ mở
một của hàng mứt vào tết năm sau. Anh chàng Kha Tiệm Ly ngày nay thì sao?Nghèo
như thế, đói như thế mà mà không biết lo xa như cụ tú, lại cứ tỉnh bơ chơi trò
con nít. Ngày tết thấy người ta vui cười mình cũng bắt chước cười theo. Cười
không được thì dùng tay kéo xệch hai môi đọ cùng nhau, cũng cười:
Người vui, ta cũng vui ra
phết
Kéo xệch hai môi. Đọ! Cũng
cười!
Cái cười của Kha Tiệm Ly bây
giờ không còn là cái cười ngông nữa. Cái cười nầy thế gian nhìn vào có thể nói
là cái cười của thằng khờ, nhưng người hiểu Kha Tiệm Ly, biết Kha Tiệm Ly là
con người văn chương tài hoa thì chắc cũng đau lòng xót dạ lắm.
Ô! Hậu sinh khả úy. Nếu
cụ Tú Xương biết được một trăm năm sau còn có Kha Tiệm Ly thì chắc vui cười hả
hê nơi chín suối./.
Châu Thạch
