MỘT SỐ ĐIỆU VÈ CỦA NGƯỜI QUẢNG TRỊ - Ngô Duy Hưng sưu tầm

Ngô Duy Hưng

Cũng như nhân dân các địa phương khác trong cả nước, người dân Quảng Trị từ xưa đã sáng tác nhiều điệu vè, góp phần tạo nên sự phong phú, đa dạng của loại hình văn học dân gian nước nhà. Những điệu vè này kể lại những sự kiện lịch sử, những câu chuyện để khen cái tốt, mĩa mai thói xấu, miêu tả hoạt động và cảnh vật,... đã tạo nên những vần thơ sâu sắc, mang đậm hình ảnh quê hương và tình cảm con người Quảng Trị. Rất mong nhận được những sưu tầm thú vị khác. (NDH)

  

1. Vè Địa danh 

 

VÈ QUẢNG TRỊ

Đồng bào lẳng lặng mà nghe

Tôi kể chuyện về Quảng Trị lầm than

Năm tư hữu chiến thái hòa

Lấy sông Bến Hải vạch đôi sơn hà

Nghĩ rằng chiến trận Đông Hà

Đẩy lui đẩy tới tỉnh nhà rồi yên

Cộng hòa biệt động trâu điên

Ra công chống cự tìm đường rút lui

Khổ cho dân chúng lầm than!

Mẹ bồng con dại khúc nôi đoạn trường

Kẻ thì tuôn chạy đường quan

Người thì băng ruộng tìm đường mà vò

Khổ cho dân chúng than ôi!

Có người bị pháo ô hô cuộc đời

Đã đi thấu Huế đây rồi

Đoái nhìn chốn cũ hai hàng lệ rơi

VÈ BA LÒNG

Quê hương - chiến khu Ba Lòng, thuộc huyện Đakrông, Quảng Trị. Một miền quê thanh bình lúa ngô tươi tốt, đò thuyền đầy sông.

 Thanh trời rạng thấy núi xây

 Rừng xanh suối bạc đáo vầy tứ phương

 Trà Trì, Văn Vận hai phường

 Đá Nầm, Chinh Thạch giao lương thuận hòa

 Tháng năm bắp đã tới mùa

 Chè thơm mít chuối bên Cùa gánh sang

 Bao nhiêu thao vải, lụa hàng

 Vật gì phường chợ cũng băng ngàn trải lên

 Đò thì mắm nục, mắm nêm

 Đò thì cá khô, muối ruốc cũng mang lên tại phường

 Đò thì gạo, nếp, trứng, đường

 Đò thì vàng bạc, lược, gương, cau trầu

 Đò thì ghè, đục, ang, âu

 Tréc, om, trình thống, dĩa dầu, bình vôi

 Buôn chi thì nỏ có lời

 Lưỡi cày, lưỡi cuốc, núc, nồi, đá, dao

 Buôn chi than, vải lụa thao

 Nhuộm màu xanh lục, rêu rao thêu thùa

 Bao nhiêu cũng nhờ hột bắp mà thôi

 Rồi mùa ngó lại, giơ cồi với mao

2. Vè nói ngược

VÈ NÓI NGƯỢC (1)

Ve vẻ ve ve là vè nói ngược

Con chim làm tổ dưới nước 

Con cá làm tổ trên cây

Thằng nhác dắt trâu đi cày

Thằng siêng nằm ngay dưới lộ

Thuyền thời đi bộ

Ngựa chạy dưới sông

Cá nhám lên ăn côi đồng

Cá cưỡng xuống ăn dưới nước

Cái vè nói ngược thôi đã khó nghe

Ông tru ấp trứng sau hè

Mạ gà cao bành dễ cưỡi

Con heo ra ăn Đồng Hới

Bầy dê vô ăn cám trong truồng

Tháng năm lấy nước xối buồng

Tháng mười chờ lụt

Lão thợ rèn hông xôi chạp hụt

Ông xã đi đập sắt cả ngày

Chồng đền cắn cổ muông săn

Cái đời chuột lắt chạy ra cắn mèo

Mấy đời cho em cám ăn heo

Cho chuột ăn mè, cỏ lá ăn trâu

VÈ NÓI NGƯỢC (2)

Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè nói ngược

Chim thì đẻ dưới nước

Cá thì đẻ trên cây

Thằng chết thì dậy đi cày

Thằng sống nằm ngay dưới lộ

Thuyền chèo trên bộ

Một trộ mưa giông

Mối lại ăn gà

Bao giờ đàn bà

Đánh giặc trả vua

Con tôm con tép

Thì lùa chim ăn

Chồn đèn cắm trả muông săn

Gà con cắp quạ lên ngồi trên cây

Đầy tớ trở lại mắng thầy

Trấy cam trấy quýt

Chảng rầy hôm mai.

Ngô Duy Hưng

duyhungdkr@yahoo.com.vn

                                                                            Mobi: 0915.716.778