THƠ CỦA PABLO NERUDA - Ngọc Châu dịch

THƠ CỦA PABLO NERUDA

Ngọc Châu dịch

Pablo Neruda (1904-1973) là bút danh của Ricardo Eliecer Neftalí Reyes Basoalto – tác gia và chính trị gia người Chilê, giải Nobel Văn học 1971. Sinh ngày 12-7-1904 tại thị trấn Parral, miền nam Chilê.

Pablo Neruda bắt đầu sự nghiệp văn chương từ rất sớm; hai mươi tuổi ông xuất bản tập “Hai mươi bài thơ tình và một bài thơ tuyệt vọng”, là tập thơ bán chạy nhất ở Chile, làm cho ông trở thành một trong những nhà thơ trẻ nổi danh nhất ở Mỹ Latinh. Tập thơ Bài ca chung gồm 340 bài thơ được coi là kiệt tác đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của ông.

P. Neruda đã đi từ trường phái biểu tượng sang siêu thực và cuối cùng trở thành hiện thực, là nhà thơ nhập cuộc, nhà thơ chiến đấu, ảnh hưởng của thơ ông đối với các dân tộc nói tiếng Tây Ban Nha là rất lớn. Năm 1971 ông được trao giải Nobel vì những lời thơ phản kháng vang khắp thế giới, có một trí tưởng tượng mãnh liệt và chất trữ tình tế nhị. Ông được coi là một trong những nhà thơ hàng đầu của thế kỉ XX. Thơ ông được dịch nhiều và được yêu thích ở Việt Nam. P. Neruda mất ngày 23-9-1973 tại thủ đô Santiago.

Nhà thơ sống những năm thơ ấu và tuổi trẻ ở Temuco, quen biết với Gabriela Mistral, hiệu trưởng trường Trung học Nữ, người đã đem lòng yêu quý ông...

Đây là bài thơ P. Neruda viết tặng nàng.

IF YOU FORGET ME

I want you to know

one thing.

You know how this is:

if I look

at the crystal moon, at the red branch

of the slow autumn at my window,

if I touch

near the fire

the impalpable ash

or the wrinkled body of the log,

everything carries me to you,

as if everything that exists,

aromas, light, metals,

were little boats

that sail

toward those isles of yours that wait for me.

Well, now,

if little by little you stop loving me

I shall stop loving you little by little.

If suddenly

you forget me

do not look for me,

for I shall already have forgotten you.

If you think it long and mad,

the wind of banners

that passes through my life,

and you decide

to leave me at the shore

of the heart where I have roots,

remember

that on that day,

at that hour,

I shall lift my arms

and my roots will set off

to seek another land.

But

if each day,

each hour,

you feel that you are destined for me

with implacable sweetness,

if each day a flower

climbs up to your lips to seek me,

ah my love, ah my own,

in me all that fire is repeated,

in me nothing is extinguished or forgotten,

my love feeds on your love, beloved,

and as long as you live it will be in your arms

without leaving mine.

P.Neruda

NẾU EM QUÊN TÔI

Muốn em tỏ một điều thôi

Chừng như em đã biết rồi, là khi:

Qua song, vầng trăng pha lê,

giữa cành đỏ lá,

thu về chậm sao,

Anh nhìn.

Tay khẽ chạm vào

lớp tàn ảo,

vỏ nhăn nheo củi cành,

sát bên bếp lửa phòng anh.

Tất cả chúng

đều muốn giành về em.

Vẻ như ánh sáng, hương thơm

đường ray tàu

hay cánh buồm nổi trôi

mọi tồn tại giữa cõi đời

đều tới đảo,

nơi em ngồi chờ anh.

Nếu khi

em bớt yêu anh

Một chút thôi

anh cũng đành tuân theo.

Nếu bỗng dưng có một chiều

quên tìm, em chẳng nghĩ nhiều về anh,

cho rằng anh đã quên nhanh,

Chắc rằng đấy

chuyện đành hanh, điên khùng.

Kệ cho ngọn gió thổi tung

đời anh

mảnh vải

giữa rừng biểu trương

Và em quyết định tách đường,

bỏ anh ven biển,

giữa phương trời này,

mầm từng mọc rễ xanh cây.

Thì em nên nhớ cũng ngày ấy thôi,

Tay anh lại níu cuộc đời,

chân anh lại bước

tìm nơi đất hiền.

Nhưng nếu một ngày nên duyên,

một giờ em muốn mình nên vợ chồng

Vị ngọt ngào giữ trong lòng.

đặt bông hoa thắm sắc hồng lên môi,

Kiếm tìm anh,

thì em ơi,

hỡi người yêu, hỡi cuộc đời của anh!

Lại bùng lên ngọn lửa xanh

chẳng quên, chẳng tắt, tình anh tuôn trào

sống bằng tình của em trao,

đời này sẽ chẳng khi nào rời xa

Mình là mãi của nhau mà...

Ngọc Châu dịch

Here I love you.

Here I love you.

In the dark pines the wind disentangles itself.

The moon glows like phosphorous on the vagrant waters.

Days, all one kind, go chasing each other.

The snow unfurls in dancing figures.

A silver gull slips down from the west.

Sometimes a sail. High, high stars.

Oh the black cross of a ship.

Alone.

Sometimes I get up early and even my soul is wet.

Far away the sea sounds and resounds.

This is a port.

Here I love you.

Here I love you and the horizon hides you in vain.

I love you still among these cold things.

Sometimes my kisses go on those heavy vessels

that cross the sea towards no arrival.

I see myself forgotten like those old anchors.

The piers sadden when the afternoon moors there.

My life grows tired, hungry to no purpose.

I love what I do not have. You are so far.

My loathing wrestles with the slow twilights

But night comes and starts to sing to me.

The moon turns its clockwork dream.

The biggest stars look at me with your eyes.

And as I love you, the pines in the wind

want to sing your name with their leaves of wire.

P. Neruda

NƠI ĐÂY ANH YÊU EM

Nơi đây anh rất yêu em

Rừng thông tăm tối gió thèm thoát ra

Trăng như phát nhiệt từ xa

Sóng lân tinh quẩn quanh qua hồ rừng.

Ngày nối ngày như vẫn từng.

Tuyết bông nhảy múa tưng bừng nơi nơi.

Hướng tây, mòng biển hẫng rơi

Sao trời cao tít, hiếm hoi cánh buồm.

Cột tàu thập ác cô đơn

Đôi khi thức sóm thấy hồn ướt theo.

Xa xa biển động, sóng reo

Kia là bến cảng

tinh yêu neo chờ

Chân trời cố dấu bến bờ

Yêu em trong những phút giờ lạnh băng

Nụ hôn gửi theo tàu hàng

Băng qua biển lớn tới chăng hỡi người.

Thấy rằng anh bị quên rồi

Như cây neo rỉ quăng nơi bến này

Không mục đích để hăng say

Chán chường mệt mỏi ngày ngày thêm lên

Em xa anh quá hỡi em

Nhưng đêm đã xuống dịu hiền hát ca

Trăng quay đồng hồ mơ hoa

Ngó nhìn anh, sao như là mắt em

Du theo gió, rừng thông quen

Hát tên em tiếng lá kim rì rào.

Ngọc Châu dịch