THƠ ĐƯỜNG CHỌN DỊCH: VŨ PHẠM KHẢI - Phạm Đình Nhân dịch - Dịch giả Ngọc Châu giới thiệu

Phần 10 "108 bài thơ Đường chọn dịch"

(Tiếp theo kỳ trước)

21. VŨ PHẠM KHẢI

      (1807 – 1872)

Vũ Phạm Khải người làng Phượng Trì, xã Yên Mạc, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Ông tự là Đông Dương, hiệu Ngu Sơn. Đỗ Cử nhân khoa Tân Mão (1831), làm quan qua Tham biện Nội các, Bố chính Thái Nguyên. Là văn thân phe chủ chiến trong triều Nguyễn khi Pháp xâm lược. Tác phẩm : Đông Dương văn tập, Ngu Sơn toàn tập, Dưỡng Trai tập v.v…

81. QUÁ HOÀNH SƠN

Nguyên tác:  過  橫  山

幾  度  桑  滄  一  夢  惺

依  依  石  骨  走  滄  溟

地  區  山  海  通  南  北

天  界  陰  陽  半  雨  睛

鉦  皼  尚  嚴  今  世  锁

風  霜  長  弔  昔  人  城

亨  逢  四  海  為  家  會

一  日  登  臨  萬  古  情

Phiên âm:  Quá Hoành Sơn

Kỷ độ tang thương nhất mộng tinh,

Y y thạch cốt tẩu thương minh.

Địa khu sơn hải thông Nam Bắc,

Thiên giới âm dương bán vũ tình.

Chinh cổ thượng nghiêm kim thế tỏa,

Phong sương trường điếu tích nhân thành.

Hạnh phùng tứ hải vi gia hội,

Nhất nhật đăng lâm vạn cổ tình.

Dịch giả Phạm Đình Nhân

Dịch thơ :       

Qua Hoành Sơn (1)                       

                          Phạm Đình Nhân

                          Dịch 2005

Biển dâu biến đổi  giấc mơ nhanh,

Cốt đá còn nguyên vươn biển xanh.

Nam Bắc thông thương đường núi biển,

Âm dương mưa nắng dệt đan mành.

Trống chiêng nghiêm cẩn nay còn đó,

Sương gió luôn thăm mãi lũy thành(2).

Bốn bể một nhà cùng tụ hội,

Một ngày lên đó vạn tâm tình.

Dịch giả Ngọc Châu

Qua Đèo Ngang

                          Ngọc Châu

                          Dịch 2014

Biển dâu biến đổi nhanh sao

Còn nguyên cốt đá ngày nào vươn ra

Bắc Nam thủy bộ thuận hòa

Âm dương mưa nắng trời già dệt đan

Trống chiêng còn với nhân gian

Gió sương thăm thẳm thành đan lũy dầy

Bốn bể một nhà chung tay

Qua Hoành Sơn một ngày bao tâm tình. 

82. THÚY HOA SƠN

Nguyên tác:  翠  花  山

天  家  樂  界  卽  蓬  瀛

江  漢  風  流  萬  古  情

海  一  湾  通  晴  展  鏡

山  千  疊  下  倒  圍  屛

门  深  白  雀  棲  玄  樹

晝  靜  晨  鐘  響  太  清

慾  上  幾  層  調  淑  塔

五  雲  多  處  辦  神  京

Phiên âm: Thuý Hoa sơn

Thiên gia lạc giới tức Bồng Doanh,

Giang Hán phong lưu vạn cổ tình.

Hải nhất loan thông tình triển kính,

Sơn thiên điệp hạ đảo vi bình.

Môn thâm bạch tước thê huyền thụ,

Trú tỉnh thần chung hưởng thái thanh.

Dục thướng kỷ tằng Điều Thục tháp,

Ngũ vân đa xứ biện Thần kinh 

Dịch thơ:       

Núi Thúy Hoa (1)

                         Phạm Đình Nhân

                         Dịch 2005

Như nơi thiên giới cảnh Bồng Doanh(2),

Giang Hán phong lưu ấy vạn tình.

Một vịnh xanh trong như tấm kính,

Nghìn non trùng điệp tạo lam bình.

Cổng sâu, chim trắng nghiêng cây đậu,

Ngày vắng, chuông ngân lặng tiếng thinh.

Những muốn trèo lên Điều Thục tháp,

Nhìn mây ngũ sắc cảnh Thần Kinh.                                 

              

Thúy Hoa sơn

                        Ngọc Châu

                        Dịch 2014

  

Như cảnh tiên chốn Bồng Doanh

Nơi Giang Hán cũng muôn tình phong lưu

Vịnh xanh như kính lam chiều

Núi non trùng điệp bao nhiêu mơ màng

Cổng sâu chim trắng điệu đàng

Chuông ngân tiếng vọng ngày càng vắng thêm

Tháp Điều Thục  muốn trèo lên

Nhìn  mây ngũ sắc nhuộm miền Thần Kinh

Chú thích:

Qua Hoành Sơn

(1) Hoành Sơn tức Đèo Ngang nối giữa tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Quảng Bình.

(2) Trên núi này có di tích lũy đá, dân thường gọi là lũy ông Ninh do Trịnh Ninh, tức Ninh Quận công Trịnh Toàn xây dưng trong thời gian Trịnh – Nguyễn phân tranh. Đó là theo dân gian truyền lai. Nhưng theo bài Thư bàn về viết sử. của Vũ Phạm Khải đoạn nói về Hoành Sơn  (Đông Dương thi văn tuyển. NXBKHXH. H. 1991), Vũ Phạm Khải cho rằng không phải.

Núi Thúy Hoa

(1) Núi Thúy Hoa thuộc huyện Phú Vang, Thừa Thiên-Huế.

(2) Bồng Doanh tức Bồng Lai và Doanh Châu, tương truyền là hai trong số ba ngọn núi tiên ở ngoài biển