NGỤ NGÔN Ê-DỐP - Ngọc Châu dịch

9. The Heron  

A Heron was walking sedately along the bank of a stream, his eyes on the clear water, and his long neck and pointed bill ready to snap up a likely morsel for his breakfast. The clear water swarmed with fish, but Master Heron was hard to please that morning."No small fry for me," he said. "Such scanty fare is not fit for a Heron."

Now a fine young Perch swam near.

"No indeed," said the Heron. "I wouldn't even trouble to open my beak for anything like that!"

As the sun rose, the fish left the shallow water near the shore and swam below into the cool depths toward the middle. The Heron saw no more fish, and very glad was he at last to breakfast on a tiny Snail.

Do not be too hard to suit or you may have to be content with the worst or with nothing at all.

Ngài Diệc khảnh ăn

Ngài Diệc bước thong dong bên suối

Mắt chăm chăm theo dõi nước trong

Cổ dài vươn mỏ săn lùng

Sẵn sàng chộp thứ để dùng sớm nay

Suối trong thấy nhiều bầy cá nhỏ

Nhưng mà ngài Diệc khó hài lòng:

“Các loài nhãi nhép lòng tong

Làm sao xứng miệng cho dòng Diệc ta”

Một chú cá rô hoa bơi đến

“Không cần mi, mau biến đi ngay

Lắm gai, cái lũ chúng mày

Nuốt vào chẳng bõ cổ này bay châm…”

Mặt trời đã ngang tầm đỉnh núi

Họ cá tôm dần lủi xuống sâu

Chẳng còn thấy bóng chúng đâu

Đành xơi ốc núi thò râu ven bờ

Kén cá, chọn canh chờ đại yến

Để rồi sau ngô kiếm không ra

Giống như ngài Diệc nhà ta

Xưa nay nhiều chuyện đến là hay ho.

10. The Two Goats    

Two Goats, frisking gayly on the rocky steeps of a mountain valley, chanced to meet, one on each side of a deep chasm through which poured a mighty mountain torrent. The trunk of a fallen tree formed the only means of crossing the chasm, and on this not even two squirrels could have passed each other in safety. The narrow path would have made the bravest tremble. Not so our Goats. Their pride would not permit either to stand aside for the other.

One set her foot on the log. The other did likewise. In the middle they met horn to horn. Neither would give way, and so they both fell, to be swept away by the roaring torrent below.

It is better to yield than to come to misfortune through stubbornness.

Hai con dê

Hai Dê cỏn nhảy chơi hớn hở

Hai bên triền núi của thung sâu

Dưới là dòng suối bọt ngầu

Tự dưng lại muốn qua cầu đổi bên

Thân cây đổ bắc trên miệng vực

Vừa một người đặt bước chân vào

Chiếc cầu mới nhỏ làm sao
Sóc con cũng chẳng thể nào tránh nhau

Qua cầu phải dũng cao trí đởm

Hai Dê đều tay gớm trên đời

Yêng hùng ai chịu thua ai

Đồng thời, không đợi một hai, bước liền.

Đến giữa cầu sừng trên sừng dưới

Gạt vào nhau, giành lối cho mình

Bõm, bùm - cùng rơi rất nhanh

Veo veo thác cuốn thả phanh suối trời.

Ngay giờ cũng thế ai ơi
Nhường đường nhau tí, ai người thiệt đâu.

11. The Wolf, the Fox, and the Ape  

  A Wolf accused a Fox of theft, but the Fox entirely denied the charge.  An Ape undertook to adjudge the matter between them.

When each had fully stated his case the Ape announced this sentence:  "I do not think you, Wolf, ever lost what you claim;  and I do believe you, Fox, to have stolen what you so stoutly

deny." 

The dishonest, if they act honestly, get no credit. 

Sói, Cáo và Đười ươi

Một vụ trộm Sói kia chỉ mặt

Nói rằng Cáo đích thật ra tay

Cáo to mồm phản đối ngay

Đười Ươi thẩm phán định ngày xét cung

Khi hai bên đã cùng khai báo

Đười Ươi ra tuyên cáo tức thì:
“Sói kia nói mất vật gì
Không tin ngươi mỗi một khi khai trình.

Cũng chẳng thể đinh ninh tin Cáo

Lời phủ nhận bố láo chi thiên

Đúng là kẻ mất niềm tin
Dẫu nói đúng cũng ai thèm nghe đâu

12. The Traveler and His Dog 

  A Traveler about to set out on a journey saw his Dog stand at the door stretching himself.  He asked him sharply: "Why do you stand there gaping? Everything is ready but you, so come with me instantly."  The Dog, wagging his tail, replied:  "O, master! I am quite ready; it is you for whom I am waiting." 

The loiterer often blames delay on his more active friend. 

Người đi du lịch và con chó

Người du lịch kĩ càng sửa soạn

Cho cuộc đi du ngoạn phương xa

Thấy con Chó lài vừa ra

Ưỡn lưng ưỡn cổ rất là nhởn nhơ

Ông chủ mắng «Còn chờ gì nữa

Xong cả rồi sắp sửa rời nhà

sẵn sàng cho cuộc đi xa… »
Lài vẫy tai, hệt như là muốn thưa: 

“Ôi, ông chủ tôi thừa chuẩn bị

Chính là ông quá kĩ, lề mề…”

Người dềnh dàng rất nhiều khi

Mắng kẻ nhanh nhẩu làm gì cũng lâu!

NGỌC CHÂU dịch.