Chúc Mừng Năm Mới

Kính chúc quý bạn năm mới vạn sự an lành

Thursday, February 28, 2019

QUẺ DỊCH: CÁCH LẬP VÀ GIẢI ĐOÁN (bài 3)



                            Tác giả Nguyên Lạc


QUẺ DỊCH: CÁCH LẬP VÀ GIẢI ĐOÁN (tt)
                                                        Nguyên Lạc
                          (Bài 3)

Trước khi vào bài, tặng bạn câu này:
Tôi tin rằng trong tất cả mọi trình độ của xã hội – gia đình, quốc gia, và quốc tế – chìa khóa cho một thế giới tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn là lòng đại bi. Không nhất thiết để đi theo một tôn giáo, hay tin tưởng trong một hệ tư tưởng nào. Điều quan trọng là phát triển những phẩm chất nhân bản tối đa như có thể. Từ bi, là điều đôi khi tôi cũng gọi là tình cảm con người, là nhân tố quyết định của đời sống chúng ta!   (Đạt Lai Lạt Ma)
                                                   ***
Bạn hiền! thế là chúng ta đã dạo vòng qua đại cương về Dịch! Đó là những điểm cần cho chúng ta đi vào phần rất lý thú: Bói quẻ và Giải đoán. Nếu các bạn chưa thông, xin các bạn trở ngược lại nghiên cứu thêm lần nữa.

 Phần II. BÓI QUDCH

 A. NGHI THC BÓI và LUT CM NG

Vic bói mun thành công phi có lnghi và thành khn. Trong bói ( bc, ph...) có lut cm ng. Người xin qu(the inquirer) đbói phi cm (tc là thành khn) thì thn minh (Dch) mi ng (đáp ng, trli). Sthành khn phi thhin cth, tthái đtrân trng vt đbói cho đến nghi thc tiến hành phép bói:

1. Khi không dùng, Kinh Dch nên được bc li sch sbng vi hay la (la điu - rose silk- tt nht) và để ở chcao thích hp, không được thp hơn vai người ln đng thng. Các thbói (nếu bói bng cthi) hoc ba đng tin (nếu bói bng đng tin) được đt trong hp có np đy và không được dùng cho mc đích khác.
Đt hp ny kế bên quyn Kinh Dch.

2. Ra tay sch s, trước khi lp qu. Tri mt tm vi (hay giy) sch lên mt cái bàn gia phòng. Đt bc Kinh lên bàn, tháo vi la bc Kinh và tri rng ra, xoay Kinh Dch sao cho Kình hướng vphía Nam (nghĩa là người đng mt hướng vhướng Bc đc thy chtrên Kinh in thun). Dưới Kinh mt chút, vphía Nam, đt mt bát nhang, hp đng thbói (hoc đng tin) hai khay nh(nếu bói bng cthi) hoc mt cái bát (nếu bói bng đng tin) và giy bút.
"When about to make use of it, the inquirer, after washing his hands, unwraps it (rose silk) and spreads out the wrapper like a tablecloth between the book and the surface upon Which it is to rest (the belief that a sacred object, when placed in contact with a ritually unpure surface , loses something of its virtue is by no means confined to the Chinese)" Wu Wei
3/ Người xin quẻ đứng trước bàn, lưng hướng vphía Nam (tc nhiên mt hướng vhướng Bc) quxung ri ly 3 ly. Ly xong, vn vtrí qùy, đt nhang và khn (khn thm hoc ra tiếng, tùy). Trong lúc khn, tay phi cm bó thbói (50 th), đt nm ngang, hoc 3 đng tin, đo ba vòng theo chiu kim đng htrong khói nhang đang xông lên.
"... his face to the table and thus faces North. Making three full kowtows(=protrations
to the ground) And then, from a kneeling position, inserts a stick of lighted incense in to
the burner..." Wu Wei
Cách khn: " Mượn Người vt bói ln (2 ln) Tôi (chc tước, tên h) vì vic (chi đó) chưa biết nên hay không? Vy nên đem li nghi hoc hi thn linh! Vic slành d, được mt, hi tiếc hay lo sNgười có linh thiêng hãy báo cho rõ!" (**)
"Ginhĩ thái phhu thường. Ginhĩ thái phhu thường. M(quan tính danh) kim dĩ msvtri khph. Viên cht snghi vu thn vu linh. Cát hung đc tht, hi lu ưu ngu, duy nhĩ hu thn, thượng minh cáo chi"
Sau khi khn xong, bt đu lp quvà đoán qu.
4/ Khi bói xong, thp mt nén nhang na, ly 3 ly. Xong ct dng cbói vli chcũ.

 B. CÁC PHUƠNG PHÁP LP QUDCH

Người xưa biết hai cách bói: bói bng mu (mai) rùa gi là bc, bói bng cthi gi là ph.
Cách bói ph, dùng bát quái mà đóan, gin dhơn cách bói bc : Vì hình nét nt trên mu/yếm rùa đã không có hn, li khó bin gii, còn nhng quvà hào trong phép bói bng cthi đã có hn, li na dưới mi qu, mi hào có li đóan sn, khi bói gp qunào, hào nào, ctheo li đóan sn đó mà suy lun, công vic ddàng hơn nhiu. Vì vy mà phép bói đó mi đu gi là d: ddàng. Ngày nay, để đơn gin hơn na, người ta dùng 3 đng tin, xúc sc, bài cào ...gieo ly qu.
Mun lp được qu, ta phi lp được 6 hào trước. Sau khi có được 6 hào, sp các hào này theo thttdưới ngược lên trên, ta slp được mt qubói Dich.

I. CÁCH LẬP HÀO

A. Cách lp bng cthi
Cthi (tiếng khoa hc gi là Achillea sbirica), mt thcây nhcao khang mt thước như cây cúc, có hoa trng hoc hng nht, mc Trung quc. Dùng 50 cng cthi, mi cng dài khong 8-10 inch ( khong 25-30 cm) (Nếu không có cthi, ta có ththay thế bng đũa tre vut nhli).
Vt bói: Kinh Dch, 50 cng cthi (hoc 50 cng đũa tre), giy bút.
Đcho tin, ta quy ước các ngôn bàn tay trái : ngón tr(1), ngón gia (2), ngón áp út (3) và ngón út (4)
Cn thao tác 3 ln mi được mt hào, nghĩa là 18 ln mi được mt qubói Dch
1/ Cách lp hào sơ (hào 1)
a. Ln 1:
-- Tr1 que bói (thbói) li vào hp (hp đng các que bói), chdùng 49 que bói thôi. Que ny tượng trưng cho Thái Cc (Observer: Người quan sát)
"One is symbolically laid aside and plays the role of Observer until your inquiry is completed. Because there is a spiritual value in laying aside the observer stalk,
I always pick it up at the end of my inquiry and thank it for its participation, and I thank the venerable ancientsages for their presence and assistance " Wu Wei

-- Gibó 49 que bói tay trái, suy nghĩ vcâu hi được đt ra. Nhm mt li, luôn nghĩ vcâu hi trong đu, dùng tay phi nm ly bt thn mt mque bói tbó 49 que tay trái, ri tách ra . Lúc này ta được 2 mque bói: mtay trái và mtay phi. Đt  mi mvào mt khay:
. Khay A: mtay trái ( tượng trưng cho Thiên)
. Khay B: mtay phi( tượng trưng cho Đa)
-- Ly mt que mkhay B kp vào kngón 3 và ngón 4 bàn tay trái (que ny tượng trưng cho Nhân)
-- Tay phi tách mA thành tng đt 4 que (tượng trưng cho 4 mùa) sao cho sque dư còn li là = < 4 (ít hơn hoc bng 4) Ly sque dư đó kp vào kngón 2 và ngón 3 bàn tay trái.
-- Tay phi tách mB thành tng đt 4 que ging như trên (sao cho sque dư còn li là = < 4 ), ri ly sque dư đó kp vào kngón 1 và ngón 2 bàn tay trái.
Tng scác que trên bàn tay trái là 5 hoac 9. Đsque này qua mt bên. Đó là kết quln 1
b. Ln 2:
Nhp sque còn li A và B thành mt bó. Bó que này có 44 hoc 40 que (Do 49 que trđi tng scác que dư trên bàn tay trái ln 1). Chia bt thn bó này thành hai mA và B, ly mt que mkhay B kp vào kngón 3 và ngón 4 bàn tay trái (ging như trên), ri tiếp tc thao tác các giai đon tách tng đt 4 que như ln 1. Tng scác que dư trên bàn tay trái sau đó slà 8 hoc 4. Đsque 8 hoc 4 này qua mt bên: bên cnh sque 5 hoc 9 ca ln 1.
Đó là kết quln 2.
c. Ln 3:
Nhp sque còn li A và B thành mt bó. Bó que này có thlà 32 hoc 36 hoc 40 que (Do 44 que và 40 que trừ đi tng scác que dư trên bàn tay trái ln 2 là 4 hoc 8) Chia bt thn bó này thành hai mA và B... (ging như trên), ri tiếp tc thao tác các giai đon tách tng đt 4 que như ln 1. Tng scác que dư trên bàn tay trái sau đó slà 8 hoc 4.
Đsque 8 hoc 4 này qua mt bên: bên cnh sque ca ln 2.
Đó là kết quln 3.
Cng 3 kết qutrên, ta được mt hào. Da vào bng bói, ta biết nó là hào gì!

   BNG BÓI

6 lão âm (đng) -X-
7 thiếu dương (tĩnh) ___                 5 và 4 có trslà 3
8 thiếu âm (tĩnh) _ _                        9 và 8 có trslà 2
9 lão dương (đng) -O-
5 và 4 có trslà 3, 9 và 8 có trslà 2

Thí d: Ln 1 được 5 que, ln 2 được 8 que, ln 3 đuc 4 que. Vi 5 klà 3, 8 klà 2, 4 klà 3, nên tng s3 ln: 5+8+4 phi được klà: 3+2+3 = 8
Vy hào mi lp, da vào bng bói, là hào Thiếu âm (tĩnh):  _ _
2/ Cách lp hào nh(hào 2)
Gom li đ49 que bói, thao tác y ht như trên, sau 3 ln ta sẽ được mt tng scó thlà 6, 7, 8, hoac 9, ri căn cvào bng bói, ta sbiết nó là hào gì!
Các hào 3, 4, 5, 6 cũng lp y như vy! Tóm li mt 18 ln thao tác, ta có được 6 hào. Sp các hào này theo thttdưới ngược lên trên, ta lp được mt qubói Dch.
(Xem thêm cách th2 phn ghi chú cui bài)

B. Cách lp bng gieo 3 đng tin
Người xưa bói qudùng cthi phi thông qua 3 ln din, 18 biến mi lp được mt qu.
Phương pháp bói đó không chphc tp, lãng phí thi gian, mà còn khó nm bt.
Ngày nay không dùng cách bói đó na, mà dùng cách gieo ba đng tin vào lòng mt cái bát. Nó đơn gin hơn!
Trước khi lp quphi chun bba đng tin ging nhau. Tt nht nên dùng đng tin "Càn Long thông bo", bi vì mt chính din ca nó là ch"Càn".
Đng Càn Long thông bo được đúc bng đng, hình tròn và có lvuông chính gia. Mt mt ghi bn ch"Càn Long thông bo" bng chHán, mt còn li có ha tiết ký hiu riêng ca đng tin. Nếu không có đng Càn Long ta có thdùng đng quarter (25 cent US nếu bn sng M) Ta quy đnh:
- mt có chCàn Long thông bo (hoc đu hình ca đng quarter US) là mt nga: dương (H: Head),
- mt còn li có ha tiết (mt ghi năm ca đng quarter US) là mt sp: âm (T: Tail)
Trước khi bt đu gieo quta cn chun bsn giy bút ghi rõ năm tháng, ngày gigieo qu, và 1 cái bát (đĩa) sch đta gieo 3 đng tin đó xung.
Trước khi gieo qu, ta tiến hành nghi thc như đã nói trên, sau đó bt đu gieo đng tin. Nhlà phi tht thành tâm khn vái, nếu không skhông được như ý mun!
1/ Bước thnht là khi qu.
Xem qucoi trng "tâm thành thì linh ng" nên trước khi gieo quphi tht tĩnh tâm, nhm đc vic mình mun hi. Sau khi nim xong, thì có thbba đng tin vào trong lòng bàn tay lc qua lc li, sau đó gieo c3 đng tin xung đĩa, ri quan sát mt úp nga ca đng tin. Lúc này có thxut hin 4 tình hung như sau:
-- 1 đng sp (H H T : dương dương âm) là hào thiếu dương (tĩnh) ___
-- 2 đng sp (H T T : dương âm âm) là hào thiếu âm (tĩnh) _ _
-- 3 đng đu sp (T T T : âm âm âm) là hào lão âm (đng) -X-
-- 3 đng đu nga (H H H : dương dương dương) là hào lão dương (đng) -O-
Đây là ln gieo th1, ta được hào 1 ( âm hoc dương, tĩnh hoc đng)
Gieo tng cng 6 ln như vy, ta sẽ được 6 hào.
2/ Bước thhai là vhào.
Hãy nhquy tc đã nói trên là "Vt cc tt phn" (svt phát trin ti đnh đim thì sphn ngược trli): Lão dương là dương cc biến âm, Lão âm là âm cc biến dương.
Nghĩa là: Lão dương -O- biến thành âm _ _ và Lão âm -X- biến thành dương ___
Khi vhào cn phi bt đu thào sơ ti hào thượng, tc là theo trt ttdưới ngược lên trên.. Chng các hào theo thtư tdưới lên thì lp được quDch. Quch(Qugc) sau khi biến hóa thì gi là Qubiến.

C. Cách lp bng gieo xúc sc
Như đã biết trên, s(vtrí) l(1, 3, 5) là dương và s(vtrí) chn (2, 4, 6) là âm
Vi phương pháp này ta dùng 3 con xúc sc. Chỉ quan tâm đến chẵn lẻ.
Khi đã tp trung ý nim xong ta lc đu 3 con xúc sc, va lc va tp trung ý nim vvic hi, sau đó gieo c3 xung đĩa. Nếu:
- lẻ nhiều hơn: hào thiếu dương (tĩnh) ___
- chẵn nhiều hơn: hào thiếu âm (tĩnh) _ _
- cả 3 con đu là chẵn: hào lão âm (đng) -X-
- cả 3 con đu là lẻ: hào lão dương (đng) -O-
Đây là ln gieo thnht, ta được mt hào (hào 1).
Gieo thêm 5 ln na, ta được thêm 5 hào (2---.>. 6) Tng s6 hào này slp đuc qu
Trong các cách lp quDch, cách dùng 50 que cthi (50 que tre) phc tp và mt thi gian nht. Tuy nhiên, nó to cm ng tt nht!

II. CÁCH VẼ HÀO - LẬP QUẺ BÓI

Hãy nhquy tc đã nói trên là "Vt cc tt phn" (svt phát trin ti đnh đim thì sphn ngược trli): Lão dương là dương cc biến âm, Lão âm là âm cc biến dương.
Nghĩa là: Lão dương -O- biến thành âm _ _ và Lão âm -X- biến thành dương ___
Khi vhào, cn phi bt đu thào sơ ti hào thượng, tc là theo trt ttdưới ngược lên trên. Vcác hào theo thtnày thì lp được quDch.
Thí d: Ln đu bn được mt hào âm tĩnh, ln thnhì được mt hào dương tĩnh, ln thba được mt hào âm tĩnh, ln thtư, thnăm, thsáu đu được nhng hào dương tĩnh, thì khi vch xong các nét, bn được quThiên Thy Tng dưới đây:

   
    (Hình 1: quThiên Thy Tng)

Qunày là mt qutĩnh, vì không có hào nào đng c.
Nếu ln gieo thnăm, bn được hào dương đng, thì cũng vn là quThiên thy Tng, nhưng có hào 5 đng, quTng này đng. Đng thì biến: Dương đng thì biến thành âm, ngược li nếu âm đng thì biến thành dương.
Đây là dương đng, vy hào 5 biến thành âm, và bn được qubiến như sau: Quẻ đó là quHa Thy VTế. Như vy là quThiên Thy Tng biến ra quHa Thy VTế.̣

    
(Hình 2: quẻ Thiên Thủy Tụng biến ra quẻ Hỏa Thủy Vị Tế)

Nếu gieo ln thnht, bn đựơc hào âm đng. Cũng vn là quThiên Thy Tng, nhưng có hào 1 đng. Hào 1 là âm đng sbiến thành dương, và thành qubiến như sau:

     
    (Hình 3: quThiên Trch Lí)

Quẻ đó là quThiên Trch Lí. Như vy là quThiên Thy Tng biến ra qu
Thiên Trch Lí.

Quch(Qugc) sau khi biến hóa thì gi là Qubiến.

       ĐBIU 64 QU
       
                     (Hình 4: bản đồ 64 quẻ)

Khi biết đuc Ni quái và Ngoi quái, căn cvào ĐBiu 64 Qutrên (và ở phần I), ta sxác đnh được tên gi và sca quẻ đã lp!
...
(còn tiếp)

Nguyên Lc                                                                         
..................
Tham Kho: 
Nguyn Hiến Lê, Ngô Tt T, Wu Wei, Richard Wilhelm, Kiu Xuân Dũng, Đông A Sáng, Internet, Facebook...

No comments: