NGỤ NGÔN Ê-ĐỐP - Ngọc Châu dịch

5. The Hare With Many Friends

A Hare was very popular with the other beasts who all claimed to be her friends. But one day she heard the hounds approaching and hoped to escape them by the aid of her many friends. So, she went to the horse, and asked him to carry her away from the hounds on his back. But he declined, stating that he had important work to do for his master. "He felt sure," he said, "that all her other friends would come to her assistance."

 She then applied to the bull, and hoped that he would repel the hounds with his horns. The bull replied:

"I am very sorry, but I have an appointment with a lady; but I feel sure that our friend the goat will do what you want." The goat, however, feared that his back might do her some harm if he took her upon it. The ram, he felt sure, was the proper friend to apply to. So she went to the ram and told him the case. The ram replied: "Another time, my dear friend. I do not like to interfere on the present occasion, as hounds have been known to eat sheep as well as hares." The Hare then applied, as a last hope, to the calf, who regretted that he was unable to help her, as he did not like to take the responsibility upon himself, as so many older persons than himself had declined the task. By this time the hounds were quite near, and the Hare took to her heels and luckily escaped. He that has many friends, has no friends.

Cô thỏ với rất nhiều bạn

Cô Thỏ được nhiều con thú biết

Con nào cũng muốn kết bạn bè

Một hôm chợt lắng tai nghe

Thấy đàn chó đã cận kề rừng bên

Thỏ muốn cậy bạn hiền giúp đỡ

Giúp cho mình xoay xở thoát thân

Thấy rằng Ngựa đang đứng gần

Liền nhờ bạn Ngựa ra ân cõng mình

Nhưng Ngựa vội trần tình là khó

Vì chủ nhân đang có việc giao

Giúp thì bất cứ bạn nào

Cũng đều giúp được, không sao đâu mà.

Thỏ quay sang cậy nhờ Bò đực

Sẽ dùng sừng đuổi húc Chó đi

Bò xin lỗi ngay tức thì

Nói rằng đang chuẩn bị đi hẹn hò

«Nhưng nhiều bạn đang chờ giúp đấy

Bảo thằng Dê nó ngoáy cặp sừng

Chó kia sẽ chạy tứ tung… »

Có điều Dê bảo rằng lưng mình gày

Sợ cõng Thỏ sẽ gây đau đớn

Sao cô không nhờ đến bạn Cừu

Cừu thưa hỡi Thỏ quí yêu

Chó xơi Cừu cũng nhiều nhiều lắm thay

Túng kế quá Thỏ quay tìm Nghé

Nghé đáp rằng khối kẻ to đầu

Cậy nhờ còn chẳng vào đâu

Thì mình bé nhỏ giúp sao bây giờ…

Tiếng chỏ sủa bất ngờ vang dậy
Thỏ ta đành nhờ cậy bốn chân

Vậy mà thoát, phúc bội phần
Bè nhiều mà bạn khi cần chẳng ai!

6. The Bear and the Bees 

A Bear roaming the woods in search of berries happened on a fallen tree in which a swarm of Bees had stored their honey. The Bear began to nose around the log very carefully to find out if the Bees were at home. Just then one of the swarm came home from the clover field with a load of sweets. Guessing what the Bear was after, the Bee flew at him, stung him sharply and then disappeared into the hollow log.

The Bear lost his temper in an instant, and sprang upon the log tooth and claw, to destroy the nest. But this only brought out the whole swarm. The poor Bear had to take to his heels, and he was able to save himself only by diving into a pool of water.

It is wiser to bear a single injury in silence than to provoke a thousand by flying into a rage.

Gấu và Ong mật

Một chú Gấu đi tìm quả mọng

Lang thang chân va đụng tổ ong

Thân cây đổ, bọng bên trong

Trữ nhiều mật cả đàn dùng quanh năm

Gấu hít mũi dò thăm cẩn thận

Xem ong có quanh quẩn đâu đây

Tình cờ một chú ong bay

Về đàn báo nhãn đến ngày nở hoa

Thấy chú Gấu hít hà thăm thú

Ong tặng liền một cú châm đau

Rồi chui vào trong hốc sâu

Điên lên Gấu húc cả đầu lẫn chân

Muốn phá tổ trong thân cây đổ

Làm cả đàn hùng hổ bay ra

Vù vù tấn công Gấu ta

Gấu giơ chân che mũi - da không dày

Nhưng cũng thật là may sau đó

Có đầm sâu, nước, cỏ gần kề

Gấu thành thợ lặn, cố che

Một cái mũi, đã thành tê dại rồi!

Thà chịu một vết châm thôi

Còn hơn nổi nóng để rồi … om thân.

7. The Wolf and the Lean Dog 

A Wolf prowling near a village one evening met a Dog. It happened to be a very lean and bony Dog, and Master Wolf would have turned up his nose at such meager fare had he not been more hungry than usual. So he began to edge  toward the Dog, while the Dog backed away.

"Let me remind your lordship," said the Dog, his words interrupted now and then as he dodged a snap of the Wolf's teeth, "how unpleasant it would be to eat me now. Look at my ribs. I am nothing but skin and bone. But let me tell you something in private. In a few days my master will give a wedding feast for his only daughter. You can guess how fine and fat I will grow on the scraps from the table. Then is the time to eat me."

The Wolf could not help thinking how nice it would be to have a fine fat Dog to eat instead of the scrawny object before him. So he went away pulling in his belt and promising to return. Some days later the Wolf came back for the promised feast. He found the Dog in his master's yard, and asked him to come out and be eaten."Sir," said the Dog, with a grin, "I shall be delighted to have you eat me. I'll be out as soon as the porter opens the door."But the "porter" was a huge Dog whom the Wolf knew by painful experience to be very unkind toward wolves. So he decided not to wait and made off as fast as his legs could carry him.

Do not depend on the promises of those whose interest it is to deceive you.

Sói và Chó còm

Một chiều Sói rình mò ven xóm

Thấy có con Chó đốm gày còm

Tên này quá đỗi còm nhom

Nếu không đói quá Sói nhòm làm chi

Con Chó gày tức thì lùi lại

Biết  Sói kia muốn hại mình đây

«- Để tôi báo chủ tôi hay… »

Lời chưa nói hết nanh bay đến rồi

May mà còn kịp thời tránh né

«- Ông xem tôi còm, ghẻ thế này

 Toàn xương với da dắt dây

Ăn vào chẳng bõ dạ dày ông đau… »

Chó gày tranh thủ câu đưa đẩy:

« Nói riêng ông, còn mấy hôm thôi

Cưới con gái rượu chủ tôi

Tha hồ xương thịt mềm môi chén tràn

Tôi sẽ béo, nở nang phải biết

Ông mà xơi thì hết ý luôn

Xin ông cố đợi vài hôm… »

Sói kêu «Nhớ nhé» rồi chuồn đi xa

Ít hôm sau Sói ta quay lại            

Thấy Chó gày ở trại Chủ trang

Sói liền gọi nó ra đàng

Chó gày toe toét : «tôi đang sẵn lòng

Mong ông chờ chỉ trong chốc lát

Để tôi kêu «bác Gác» mở rào»…

Nhưng khi «bác Gác» ra chào

Hết hồn, Sói vội chạy lao ra đồng

«Bác Gác» chính là ông chó khủng

Chuyên đi săn, Báo cũng phải kinh

Chớ nên tự hứa hão mình

Tin vào kẻ - biết đinh ninh nuốt lời  CVCN

8. The Lion & the Ass 

One day as the Lion walked proudly down a forest aisle, and the animals respectfully made way for him, an Ass brayed a scornful remark as he passed.

The Lion felt a flash of anger. But when he turned his head and saw who had spoken, he walked quietly on. He would not honor the fool with even so much as a stroke of his claws.

Do not resent the remarks of a fool. Ignore them.
.

Sư tử và Lừa

Một buổi Chúa sơn lâm đi dạo

Rất oai phong đạo mạo giữa rừng

Các loải cung kính tránh đường

Chỉ anh Lừa ngố khinh thường be be

Lửa giận thoáng qua khe mắt Chúa 
Nhưng quay đầu thấy đó là Lừa

Chúa Sư tiếp tục đi tua

Móng không cần dọa tên ngu làm gì

Chẳng nên giận dữ một khi

Kẻ xúc phạm vốn ù lì, ngu ngơ.

NGỌC CHÂU dịch.