ĐỌC BÀI THƠ “SAY YÊU”, NGHĨ VỀ
THƠ TÌNH CỦA ĐẶNG XUÂN XUYẾN
Đọc bài thơ “Say yêu”
khi gặp 2 từ “gian díu” tôi nghĩ có
lẽ Đặng Xuân Xuyến đã dùng từ sai hoặc anh viết sai chính tả nhưng ngẫm nghĩ kỹ
và đọc lại bài thơ mới thấy anh đã có chủ ý dùng từ “gian díu” vì chỉ 2 chữ đó mới diễn tả đúng được tâm trạng yêu của
bài thơ: Một tình yêu cuồng nhiệt và vụng trộm! Và chỉ 2 chữ “gian díu” mới lột tả được những khát
khao yêu đương, những đau đớn khi yêu và cả những nổi loạn bất cần giáo lý đạo
đức của kẻ “Say yêu”, “Cuồng yêu” như gã si tình nổi loạn
Đặng Xuân Xuyến!
Tình của "Say yêu"
là thứ tình "gian díu",
không phải là thứ tình "díu dan"
“dan díu” như thường thấy ở đời nên
một kẻ "Cuồng yêu",
bạo liệt khi yêu, bất chấp quy tắc định chế của xã hội như Đặng Xuân Xuyến
mới thẳng thắn rằng:
"Yêu thương nhé!
Một lần thôi. Là đủ
Ta đâu cần gian díu
giữa nhân gian"!
Ngay khi sử dụng 2 chữ "gian
díu" nhà thơ Đặng Xuân Xuyến đã có chủ ý khẳng định với bạn đọc đấy là
chuyện tình trái ngang vụng trộm. Anh "huỵch
toẹt" cuộc tình đó giữa thanh thiên bạch nhật, bất chấp sự soi mói đàm
tiếu của người đời:
"Yêu thương nhé.
Một lần thôi. Là đủ
Ta đâu cần gian díu
giữa nhân gian.".
Vì đó là thứ tình yêu “vụng trộm” trái ngang, yêu kiểu “bất chấp” nên anh
sòng phẳng, không chấp nhận ngay cả sự e ngại của người phụ nữ vì theo khẩu khí
của anh thì đó chỉ là kiểu làm dáng, làm mất đi thi vị của tình yêu:
"E ngại thế... Làm
sao ta chẳng giận.".
Thơ tình của Đặng Xuân Xuyến thường có sự song hành cùng lúc 2
tâm trạng đối nghịch ngay trong một bài thơ, đó là sự đối nghịch giữa tâm trạng
ngùn ngụt đam mê dục vọng với tâm trạng dằn vặt đau khổ trong tâm hồn vì cuộc
tình đã không đạt được trọn vẹn một chữ TÌNH như mong muốn.
Tác giả Châu Thạch đã rất chính xác khi ông khái quát về thơ tình
của Đặng Xuân Xuyến:
“Đọc “Cưỡng Xuân” (tập thơ
tình) của Đặng Xuân Xuyến, ta có hai sự rung động cùng một lúc. Đó là sự rung
động của con tim yêu chân tình, say đắm và độ lượng. Cùng lúc đó cũng bốc lên
trong bầu máu nóng của ta một thứ hương tình của thể xác. Hai thứ hương đó
quyện vào nhau cho ta sự khoái lạc lạ lùng trong nỗi đau khổ quặn thắt. Khoái
lạc vì thơ Đặng Xuân Xuyến như ngùn ngụt ngọn lửa của ái ân thể xác và của âu
yếm tinh thần. Đau khổ vì thơ Đặng Xuân Xuyến làm lạnh con tim, nỗi sầu được
diễn tả như bông lơn nhưng làm cho người nghe quặn lòng se thắt. Thơ đó không
phải là thứ thơ hư cấu. Thơ đó là thứ thơ nở ra như những bông hoa trường trải
được nẩy mầm từ hạt của nó, hạt ấy đã bị vui dập trong bao nhiêu biến động của
đời.”.
Những câu thơ tả dục tình cuồng nhiệt, táo bạo, nóng bỏng, nhiều chất
phồn thực nhưng không hề “khiêu dâm” “dung tục” đã làm nên nét riêng của thơ
tình Đặng Xuân Xuyến, ví dụ:
- “Đêm phập phồng, ngực
nõn hứng trăng non
Môi đón lưỡi uống hương
tình bất tận.”
(Say yêu)
- “Thôi, ngả vào ta,
cuộn vào ta
Để đêm thánh thót rót
trăng ngà
Để làn gió thoảng loang
hương lạ
Để trộn vào ta, nghiến
nát ta..”
(Cuồng say)
- “Ta muốn đêm này em
với ta
Quyện từng hơi thở trộn
thịt da”
(Ở lại)
- “Nướng thời gian với
ngọn đèn hiu hắt
Mắt tìm môi thêm lơi lả
ánh nhìn.”
(Chiều ta về)
- “Chẳng rình em tắm
như người ta
Anh sỗ sàng dụ em buông
thả
Vội vã thành đàn bà
Ngơ ngẩn làm "vợ
người ta"
Em mặc miệng đời bủa
vây mai mỉa
Lời yêu nuốt sâu cuống
họng
Em thị phi khác
thường...”
(Bến đợi)
- “Thì...
Ngủ với nhau một đêm
Ta nếm môi nhau một bận
Ta lần ngực nhau một
bữa
Cho chừa cái nết sợ
đêm.”
(Sợ đêm)
- “Vội vã cuống cuồng
quấn chặt nhau
Chẳng vì yêu
Chẳng vì đầu mày cuối
mắt
Ngấu nghiến nhau chỉ
giải nghiền cơn khát
Trách móc làm gì câu
nói đầu môi.”
(Tình vội)
- “Em hững hờ thả từng
lọn trăng suông
Anh nén thở đè muôn
ngàn con sóng
Vòng tay ôm có phần em
lơi lỏng
Khẽ co người khi chạm
khúc triều dâng.”
(Phía không em)
- “Em rướn mình hà hít
nụ hôn anh
Tê tái lắm. Cuộc tình
mình thật tội
Môi khóa môi mà sao xa
vời vợi
Đêm cuống cuồng khỏa
lấp nỗi chơi vơi.”
(Mơ trăng)
Những câu thơ cuống quýt yêu, bạo liệt yêu như thế xuất hiện trong thơ
Đặng Xuân Xuyến khá nhiều và các chuyện tình trong thơ của anh cũng phần nhiều
rơi vào những sự éo le, ngang trái. Với “Chuyện
tình của "Mơ Trăng" là cuộc tình một bên cuống quýt được thỏa
mãn cơn khát thèm thể xác, vội vã tận hưởng những phút giây ân ái, một bên lặng
người, xót xa, tội nghiệp cho tình yêu "em" đang dâng hiến và cũng tê
tái cho cuộc tình ngang trái của cả hai.” (Vài cảm nhận về 2 bài thơ tình
của cậu học trò lớp 12 - Đặng Xuân Xuyến). Thì “Tình vội” lại là một chuyện tình đơn thuần chỉ là cuộc giao
hoan giữa 2 thân xác, cả 2 lao vào nhau để tự giải tỏa những khát khao tình dục
cho nhau còn chuyện tình của “Say yêu”
thì đích thực là lời mời gọi khát tình của một kẻ cô đơn này với một kẻ cô đơn
khác:
SAY YÊU
- Với T.L.A -
.
Yêu thương nhé. Một lần
thôi. Là đủ
Ta đâu cần gian díu
giữa nhân gian
Uống nữa đi. Đây rượu
ngọt. Môi mềm
Đêm lạnh lắm đừng để ta
lẻ bạn.
.
Nào nâng chén cho sầu
sầu rũ bỏ
Trút áo xiêm cho đêm
bớt ngại ngần
Đây rượu nồng, men ủ đã
nhiều năm
E ngại thế... Làm sao
ta chẳng giận.
.
Thì ta biết thuyền em
chưa bến đậu
Giấu mơ hoang vật vã
đợi phong cuồng
Ta nhốt mình đằng đẵng
mấy mùa ngâu
Nén lơi lả loạn điên
nơi cõi mộng.
.
Ừ thì rượu. Ừ thì thơ.
Ừ mộng đẹp
Ừ thì say cho hỉ hả
phong trần
Đêm phập phồng, ngực nõn
hứng trăng non
Môi đón lưỡi uống hương
tình bất tận.
.
Yêu thương nhé.
Một lần thôi. Là đủ
Ta đâu cần gian díu
giữa nhân gian...
*.
Hà Nội, đêm 11 tháng 04 năm 2014
ĐẶNG XUÂN XUYẾN
Trong thi ca Việt Nam, hầu hết những người đẹp trong các tiệc rượu của các
nhà thơ Lưu Trọng Lư, Vũ Hoàng Chương, Xuân Diệu... là gái giang hồ, là kỹ
nữ... chỉ là khách mua vui của các thi nhân nhưng những người đẹp trong thơ
rượu của nhà thơ Đặng Xuân Xuyến (Say yêu, Em, Mơ đêm, Ở lại,...) lại là những
người con gái khoác áo “con gái nhà lành” nhưng khát yêu, cuồng yêu vì cô đơn,
vì những trắc trở của các cuộc tình... đến với thi nhân cũng chỉ để thỏa mãn
những bức bách của dục tính gần như là tình một đêm, tình chớp nhoáng.
Đặng Xuân Xuyến đã bộc bạch quan niệm về thơ tình qua bài anh cảm nhận về
tập thơ “Sóng ngầm” của nhà
thơ Ngô Nguyễn:
“Thơ Ngô Nguyễn ít có những giằng
xé dữ dội của tâm trạng, của những ham muốn yêu đương xác thịt mà thường là
những chuyển biến rất nhẹ nhàng, những xáo trộn tình cảm vẫn còn nằm trong sự “kiểm
soát” và “giữ gìn” của lý trí, kiểu: Ừ thì,/ gió thoảng mây bay/ Ừ thì,/
chỉ cái chau mày/ nhếch môi....(Ừ thì)... của những nỗi buồn chơi vơi, của
những xâm chiếm nhẹ nhàng hồn cốt: Được lời/ em đến thăm nhà/ Ngó cau/ cau
mới đang hoa/ bao giờ (Mùa cau)... Tình yêu đấy “sạch” quá, “lành” quá.
Ôi! Tình yêu! Phải có những lườm nguýt “ứ hự”, phải có những cắn, cấu, cong
người, những “nổi loạn”, hả hê... thì mới sướng, mới khoái, mới đã, mới đích
thực là tình yêu, chứ cứ lượn lờ mây trôi cá lội, í a í a thì quá chán... Vâng!
Tôi quan niệm tình yêu phải vậy.”
Nhà thơ, nhà phê bình văn học Châu Thạch thì chắc nịch về thơ tình của
Đặng Xuân Xuyến:
“Phải chăng thứ tình yêu bình
thường, những ân ái bình thường không đáp ứng được cho một trái tim
nhạy bén, một tâm hồn thơ luôn mơ mộng sự trong trẻo, sự vô biên, dây
quyến luyến vượt quá cuộc đời. Con người thật của Đặng Xuân Xuyến ra
sao ta đâu biết được nhưng thơ Đặng Xuân Xuyến quả là đúng như vậy.”
Còn tôi thì chua thêm câu về thơ tình của Đặng Xuân Xuyến:
Đặng Xuân Xuyến cuồng nhiệt yêu, bạo liệt yêu vì anh chưa thực sự được
sống trọn vẹn với tình yêu!
*.
Hà Nội, ngày 1 tháng 12 năm
2021
VŨ THỊ HƯƠNG MAI
Email:
huongmai8081@yahoo.com.vn
.
