RA MẮT 2 TẬP THƠ CỦA TRƯỜNG HẢI LÊ VĂN ĐÔNG: DU CA VÀ CẢM THỨC - Bùi Minh

Nhà giáo Trường Hải Lê Văn Đông

LỜI GIỚI THIỆU RA MẮT 2 TẬP THƠ CỦA TÁC GIẢ, NHÀ GIÁO TRƯỜNG HẢI LÊ VĂN ĐÔNG: DU CA VÀ CẢM THỨC ngày 13/3/2016 tại TTBDCT Huyện Anh Sơn.

                                   Người viết bài: Bùi Minh

                               Kính thưa các vị khách quí!

                               Thưa cá bậc thi huynh, thi hữu!

                               Thưa các anh, các chị!

          Tôi và Trường Hải Lê Văn Đông anh em thân nhau  hơn 30 năm và có 25 năm cùng tổ ngữ văn trường THPT Anh Sơn 3. Bởi vậy tôi hiểu rõ con người và thơ văn anh. Có thể nói rằng: Trường Hải Lê Văn Đông là một người có năng khiếu và đam mê văn chương- Đặc biệt là thơ. Ngay khi còn là học trung học anh đã có những sáng tác đầu tay hồn nhiên chân thật mang đậm dấu ấn tuổi học trò, rồi vào nghề giáo anh tiếp tục sáng tác - mặc dầu không nhiều. Từ ngày được nghỉ hưu, tâm hồn anh như được thăng hoa, cảm xúc dạt dào mãnh liệt, Trường Hải Lê Văn Đông đã cho ra đời hai tập thơ: Du ca và Cảm thức với gần 200 bài.

        Qua hai tập thơ, tác giả đã hướng tới nhiều chủ đề, từ tình cảm thầy trò, tình yêu đôi lứa, tình yêu quê hương đất nước cùng với nhiều đối tượng, nhiều thế hệ gắn với những công việc khác nhau. Từ các cháu đang học mầm non, các  em học sinh THPT đến cô giáo trẻ miền xuôi lên cắm bản đến bậc cao niên đã về hưu, từ thường dân đến vĩ nhân, anh hùng dân tộc đều được tác giả trải lòng. Dù viết về ai, làm việc gì, cương vị nào trong xã hội, tất cả được tác giả biểu hiện một cách chân thành. Ta hãy nghe Trường Hải Lê Văn Đông viết về đối tượng của nghề giáo khi các em ra trường qua Phượng nghiêng, Phượng chờ:

                         Thời gian cứ trôi dòng đời vẫn chảy

                         Các em ra trường mỗi đứa mỗi đứa mỗi nơi

                         Ấp ủ nhớ thương cánh hồng phượng nở

                         Bao năm rồi kỉ niệm chẳng mờ phai

                        ………………………………………….

                          Em còn nhớ cây phượng trồng xuân ấy,

                          Kỉ niệm học trò năm  cuối phổ thông

                          Phượng đã lớn,đã mấy mùa hoa nở

                          Nhớ người đi xa phượng đứng đợi chờ

                         ……………………………………….

                         Phượng đứng đó trong buồn vui lặng lẽ,

                         Hứng gió, đón trăng, bạn với mọi người.

                         Duy chỉ thiếu người trồng cây năm ấy,

                         Đang bận đi xa, phựơng vẫn đợi chờ.

         Viết về cô giáo miền xuôi, công tác miền núi, tác giả có sự sẻ chia đồng cảm:

                            Dân bản quí em cô giáo miền xuôi

                           Em thương bản còn đói nghèo con chữ.

                           Hoa lau trắng, tiếng khèn ai tình tứ

                           Bếp lửa bập bùng ấm áp reo vui

                           Ngày nhà giáo có hoa rừng trăng  núi

                           Có hạt bình minh đỏ thắm hoa đời

                                                     ( Em đi gieo hạt bình minh )

         Trước sự ra đi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Trường Hải Lê Văn Đông  đã có thi phẩm với một tiêu đề hàm súc đầy trí tuệ: Người viết sử đã đi vào lịch sử. Bài thơ đã được nhạc sĩ Hồ Hoàng phổ nhạc thành ca khúcTrang sử cuộc đời  được biểu diễn trong các ngày lễ lớn:

                            Ngôi sao sáng đã hóa thân vào vũ trụ

                           Ánh hào quang để lại cùng nhân loại

                           Người viết sử đã đi vào lịch sử

                           Võ Nguyên Giáp –Người thuộc về nhân dân

               Kính thưa các bậc cao niên

               Thưa các bạn yêu thơ.

           Một trong những chủ đề của Du ca và Cảm thứcđề cập, đó là tình yêu quê hương đất nước, quê hương Phong Thịnh Thanh Chương luôn luôn thường trực trong con người anh đến quê hương thứ 2 Đỉnh Sơn Anh Sơn thân thương gần gũi hằng ngày là nguồn cảm hứng lớn của Trường Hải Lê Văn Đông. Anh đã có nhiều bài thơ thể hiện nỗi niềm của mình về hai miền quê này :

                          Ôi quê hương thưở thiếu thời thương nhớ nhất

                          Sâu lắng tâm can một chốn đi về

                          Đồi quê gầy hao mưa nắng dãi dề

                         Oằn lưng nặng bao nấm mồ thiên cổ

                         Xương thịt mẹ cha và bao người quá cố

                         Lòng rưng rưng khi thắp nén hương trầm

                           ( Cảm thức – Kính tặng quê hương yêu dấu )

          Chưa dừng lại đó, tâm hồn anh còn ra Hoàng Sa, Trường Sa - mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc đang bị ngoại bang lăm le thôn tính. Tác giả xót thương, uất ức khi viết về miền đất yêu dấu này:

                        Mấy trăm năm rồi Hoàng Sa, Trường sa ơi,

                        Núm ruột yêu thương của lòng đất Việt

                        Nào ngờ một trận thư hùng quyết liệt,

                        Một chín bảy tư - Tàu cưỡng chiếm Hoàng Sa

                           (Thương nhớ Hoàng Sa )

          Tâm trạng của anh cũng là tâm trạng của hàng chục triệu con người Việt Nam.

          Trong sáng tác của mình, Trường Hải Lê Văn Đông đã viết nhiều về mất mát đau thương do chiến tranh gây ra. Sự hi sinh lớn lao để giành lấy hòa bình thống nhất đất nước được anh thể hiện khá độc đáo. Không ở đâu trên trái đất này như đất nước Việt Nam: mỗi phường, xã đều có đài tưởng niệm ghi nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ của địa phương mình, bởi thế trong sáng tác, Trường Hải Lê Văn Đông đã có trên 10 bài bày tỏ cảm xúc của về nơi trang nghiêm, tôn kính này. Đây là những dòng thơ tác giả nói về các cô gái thanh niên xung phong Truông Bồn- Chỉ còn mấy tiếng đồng hồ nữa thôi Tổ quốc được hòa bình, ngưng tiếng đạn bom, các cô sẽ toại nguyện ước mơ của mình:

                      Đêm cuối cùng liên hoan chia tay đòng đội

                      Mai có người về với mẹ, quê hương,

                      Người mừng vui nhận giấy báo vào đại học,

                      Có anh chị hẹn hò đôi lứa kết uyên ương.

           Nhưng rồi thật đau đớn:

                     Sáng tinh sương ba mốt, tháng mười, sáu tám

                     Truông Bồn rền vang những loạt bom rơi

                     Cùng đồng đội đi san đường lần cuối

                     Cả tiểu đội 2 bị bom vùi, mãi mãi ra đi.

                           ( Truông Bồn hoa nhuộm tím hồn ta )

          Tứ thơ làm ta nghẹn ngào thương tiếc. Họ đã hi sinh vào giờ chót khi Mỹ tuyên bố ngừng ném bom miền Bắc Việt Nam trong cuộc chiến leo thang. Xương máu của các chàng trai cô gái đã thắm mảnh đất Truông vànhuộm tím hồn ta khi đến địa danh lịch sử này:

                       Mười một cô gái, hai chàng trai chung mộ

                      Xương máu thanh xuân hòa thắm mảnh đảnh đất Truông.

                      Sim mua tím thủy chung màu thương nhớ

                      Đến với Truông Bồn hoa nhuộm tím hồn ta.

           Viết về bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ ở Quảng Nam, có 11 liệt sĩ là chồng , con , cháu nội… Trường Hải Lê Văn Đông có bài thơ Tượng đài mẹ Thứngắn gọn hàm súc nói sự hi sinh lớn lao của Mẹ:

                       Nước có giặc, chồng con đều ra trận

                       Mười một người đi tất cả không về

                       Nước mắt mẹ nhòa mỗi bữa ăn hương đổ

                       Hóa tượng đài bất tử giữa miền quê.

           Trong cuộc đời thực của Trường Hải Lê Văn Đông chưa được đi nhiều. Nhưng trong Du ca  và Cảm Thức ta thấy anh đi khắp mọi miền đất nước. Từ miền quê hương Phong Thịnh Thanh Chương đến Truông Bồn, Điện Biên lịch sử, từ làng Sen quê Bác đến Tiên Điền quê hương Nguyễn Du, từ miền núi đến nơi đảo xa, với con người tác giả bộc lộ cảm nhận từ hiện đại ngược thời trung đại. Như vậy du trong Du ca  của tác giả là du về tâm hồn, tâm hồn đó không viển vông mà gắn liền với cảm thức. Để diễn tả nội dung phong phú, anh đã vững vàng sử dụng nhiều thể loại: khi với lục bát mềm mại uyển chuyển, khi trang trọng chặt chẽ với thể thơ Đường luật, khi phóng khóang với thể thơ tự do v..vv

           Mặt khác, tác giả đã có sự kết hợp nhuần nhuyễn từ sự rung cảm tinh tế, nhạy cảm của tâm hồn với một tấm lòng ý thức trách nhiệm công dân. Trong sáng tác của Trường Hải Lê Văn Đông cái tôi trữ tình và cái tôi công dân hòa quyện khó tách bạch.

           Kính Thưa các bậc cao niên!

           Thưa các bạn yêu thơ!

      Trong  chương trinh ngữ văn THPT, đã bao lần thay đổi tác giả tác phẩm. Song trong bài khái quát văn học Việt Nam của văn 10, có một câu mà các nhà soạn sách vẫn giữ nguyên. Năm nào bồi dương học sinh giỏi hay ôn thi đại học tôi đều lấy câu này làm một đề thi đó là : Suy cho cùng lịch sử văn học của một dân tộc chính là lịch sử tâm hồn dân tộc đó. Cổ nhân có câu : Văn như kì nhân, Đại văn hào M.Goorki có nói Văn học là nhân học.Như vậy, Du ca và Cảm Thức là tâm hồn Trường Hải Lê Văn Đông. Chúc anh sức khỏe để Thêm yêu cuộc sống làm thơ tặng đời.

           Tôi cũng rất phấn khới khi các thầy cao niên như thầy Nguyễn Hữu Kiếng, thầy Phan Đình Đệ, thầy Nguyễn Trọng Hùng, thầy Trần Phong Phú, thầy Nguyễn Tài Khóa… đã có những sáng tác thơ làm nguồn động viên gửi gắm nỗi niềm và chiêm nghiệm của mình. Kính chúc các thầy bách niên giai lão.

           Chúc các quý vị, các anh, các chị hiện diện hôm nay hạnh phúc và thành đạt. Xin chân thành cảm ơn.

                                       Miền Tây xứ Nghệ, 3/2016.

                                                    Bùi Minh