NHÀ THƯ PHÁP HOÀNG TẤN TRUNG TRẢ LỜI PHỎNG VẤN ĐÀI PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH QUẢNG TRỊ ( QTV) - Giới thiệu và ảnh của Trương Lan Anh

  

Sáng hôm nay ngày 02 tháng 2 năm 2012 Đài PTTH Quảng Trị đã xây dựng chương trình mừng xuân Quý Tỵ với chủ đề "Thư pháp Hoàng Tấn Trung". Chương trình này sẽ được phát trên sóng truyền hình Quảng Trị vào lúc 9 giờ 40 phút sáng mồng 02 Tết Quý Tỵ. Lan Anh xin giới thiệu bài trả lời Phỏng vấn của anh và không gian tràn ngập hương sắc mùa xuân đã về tại tư gia thư pháp HOÀNG TẤN TRUNG, 25 Hai Bà Trưng, Thị xã Quảng Trị.

NHÀ THƯ PHÁP HOÀNG TẤN TRUNG TRẢ LỜI PHỎNG VẤN ĐÀI TRUYỀN HÌNH QUẢNG TRỊ

-PV: Quá trình anh đến với thư pháp như thế nào?

- NHÀ THƯ PHÁP HOÀNG TẤN TRUNG (NTP HTT): Về quá trình tôi đến với thư pháp, tôi xin được nói như thế này:  Ngay từ khi còn nhỏ tôi đã thích những nét chữ đẹp, tôi đã từng mượn vở của những người bạn cùng lớp để mang về nhà bắt chước viết theo. Vì vậy, chữ của tôi ngày một đẹp hơn, được thầy cô giáo khen ngợi. Nhờ chữ đẹp cộng với chút năng khiếu văn chương nên những bài văn của tôi thường được điểm cao.

           + Sau này lớn lên,  mỗi khi gặp trên sách báo hoặc  thấy  người lớn viết kiểu chữ fantizi (fantaisie) là tôi rất thích bởi vì tôi cảm thấy trong nét chữ ấy có sự phóng khoáng, bay bỗng, có hồn và hấp dẫn  hơn.

          + Tôi lại là người rất thích thơ, thích những câu danh ngôn, những lời hay ý đẹp của các bậc thánh hiền và  tôi thường học thuộc lòng.  Hồi ấy, tôi có thói quen là chép thơ hay để tặng bạn bè và người yêu. Tôi đã từng dùng nhiều loại bút khác nhau,  kể cả loại bút rông có nét to, chép thơ lên những tờ giấy khổ lớn để tặng bạn bè.    
                       

          + Đầu năm 2000,  lần đầu tiên tôi sang học tập ở Séoul Hàn Quốc, ông giáo sư của Học viện Hành chính Quốc gia Hàn Quốc ( NIPA) đã dẫn tôi đi xem một cung văn hoá truyền thống  của Hàn Quốc. Tôi đã say mê ngắm nhìn những bức thư pháp chữ Triều Tiên và cả chữ Hán. Mặc dù không hiểu nội dung nhưng tôi vẫn cảm thấy có cái gì đó nó phiêu dạt, phóng đãng, hấp dẫn và tôi đã lấy làm thích thú.

         +  Mùa hè năm 2000, lần đầu tiên festival Huế tổ chức, tôi đến với không gian thư pháp Huế và say mê với những bức thư pháp của Nguyệt Đình, Minh Đức Triều Tâm Ảnh, Phước Thành… và đứng chờ đến lượt để có được  một bức  thư pháp mang về nhà treo,  nhưng chờ mãi đến xế chiều vẫn không thể nào có được vì người xin chữ quá đông. 

Đường về Quảng Trị rất xa, ngồi trên xe tôi vừa nghĩ hay là mình cứ tự “mày mò” tập viết, tự tìm cách khai phá con đường để đi!  Rồi tự nhủ: “ Thư pháp có gì ghê gớm đâu? chỉ vài cây bút lông, vài tờ giấy với lọ mực xạ là viết được. Một yếu tố làm cho tôi tin tưởng và mạnh dạn hơn đó là, chữ  viết thường ngày của tôi xem ra cũng khá đẹp”.   Thế là, ngày  hôm sau tôi ra hiệu sách mua 2 bút lông, 1 lọ mực xạ đem về  mày mò tập viết. Mỗi buổi tối tôi chong đèn luyện bút . Những bức thư pháp đầu tiên  tuy nét bút còn vụng về  nhưng tôi vẫn cảm thấy chúng đẹp và “rất có hồn”, sau đó  tôi  mạnh dạn đem tặng những người bạn thân. Trong số họ, có người khen, có người chê, có người động viên , thế là tôi vững tin vào khả năng của mình và quyết tâm hơn.  Cứ ngày ngày, đêm đêm đọc sách, tìm hiểu các bậc đàn anh đi trước và rèn luyện từng con chữ . Cho đến ngày hôm nay tôi vẫn còn rèn luyện: luyện cả bút và luyện cả tâm nữa !

   - PV:“Nhà thư pháp” - Cắt nghĩa ngắn nhất về cụm từ này ? Tác động biện chứng của thư pháp đến nhân sinh quan, thế giới quan của con người cũng như đối với mùa xuân.

 - NTP HTT: Một là: Nhà thư pháp, theo tôi, là người tạo ra cái đẹp của con chữ, cái hồn của con chữ để mang lại giá trị thẩm mỹ cho con người.  Hay nói cách khác , Nhà thư pháp là người thả cái hồn mình vào nét bút và con chữ để tạo ra cái đẹp và thông qua những con chữ đó nhà thư pháp đưa  những lời hay ý đẹp vào  lòng người, gọi là “tải đạo”.

Hai là: Theo tôi, thư pháp có tác động biện chứng đến nhân sinh quan và thế giới quan của con người. Khi đến với một một bức thư pháp người ta thường quán tâm tới 2 điều : (1) chữ viết có đẹp không, có hồn không; (2)  nội dung  như thế nào,  nói lên điều gì?

+ Về nhân sinh quan, tức là quan niệm về sự sống của con người; thư pháp có ảnh hưởng rất biện chứng đến nhân sinh quan của con người. Ví dụ : khi xem một bức thư pháp đẹp người ta cảm thấy lạc quan, yêu đời hơn, cũng như khi xem một bức tranh đẹp, bông hoa đẹp hoặc như khi ngắm một giai nhân. Khi đọc nội dung bức thư pháp, trên đó  có những lời hay ý đẹp hoặc  những tư tưởng cao thượng người ta sẽ cảm nhận ra được những điều chân lý mà các bậc thánh hiền, các nhà tư tưởng, các nhà thơ  muốn trao gửi, muốn truyền đạt lại ( gọi là tải đạo) . Khi ấy tâm hồn con người ta cảm thấy thanh thản hơn, tự tin hơn, đáng sống hơn.

*  Chẳng hạn như khi đọc 2 câu thơ sau đây của nhà thơ nổi tiếng Li Băng Khalih Gibran:

“ Cám ơn đời một sớm mai thức dậy

Ta có thêm ngày nữa để yêu thương”

( Thanks to life that everyday waking at dawn,

I have another day of loving”

Ta cảm thấy hình như mình cảm thấy yêu cuộc đời này hơn, dù cuộc đời còn có biết bao khó khăn, vất vả, buồn tủi nhưng cuộc đời vẫn còn có cả trăm ngàn lần đáng yêu.

* Hai câu: “ Ta đi trọn kiếp con người / Cũng không đi hết  mấy lời mẹ ru”  trong bài thơ Mẹ của nhà thơ Nguyễn Duy ta cảm thấy yêu thương mẹ ta hơn và bao giờ cũng cảm thấy công lao như trời biển của mẹ đối với con và chữ HIẾU trong ta sẽ trỗi dậy mạnh mẽ hơn.

* Hoặc câu:“ Sống trong đời sống cần có một tấm lòng” của Trịnh Công Sơn, người ta cảm thấy cần phải sống tốt hơn với mọi người, phải biết yêu thương và tha thứ cho mọi người.

+ Về thế giới quan hay còn gọi là vũ trụ quan của con người : Tức là Quan niệm về không gian và thời gian của con người tức là những xem xét, suy nghĩ  của con người về trời đất, vạn vật và những sự biến đổi của chúng. Thư pháp có tác động biện chứng đến thế giới quan của con người; nhưng theo tôi nó không rõ nét lắm và cũng không dễ gì lý giải cho nó rach ròi được.

Ví dụ như câu:

“ Lâu đài, bờ bụi trời ngàn dặm ,/ Bị gậy, cân đai  đất một hòn”; Khi đọc câu này  người ta cảm thấy qui luật của trời đất vũ trụ rất bình đẳng với tất cả mọi người. Hạnh phúc đích thực của con người không phân biệt là căn nhà cao sang hay là một túp lều tranh và cho dù anh làm quan to đến đâu cuối cùng của cuộc đời anh cũng về với hòn đất như kẻ ăn xin mà thôi. Như vậy, vũ trụ quan của con người  lúc này nói như  triết lý nhà Phật : Cát bụi lại trở về với cát bụi .

Ba là: Đối với mùa xuân: Tác động biện chứng của thư pháp đối với mùa xuân ?

Có lẽ đây là một vế của câu hỏi và có lẽ là  từ trước đến nay chưa có ai đặt ra câu hỏi nay, cho nên theo tôi đây là câu rất khó trả lời. Tôi xin được giải thích theo quan điểm riêng của mình như thế này:   Như  các bạn biết, mùa xuân là mùa đầu tiên của một năm, mùa của ước mơ, của hy vọng, trăm hoa đua nở, ngàn cây đâm chối nảy lộc… Vì vậy,  người ta thường triển lãm thư pháp, trưng bày thư pháp, mua tranh thư pháp vào mùa xuân để cho con người cảm thấy tự tin hơn vui vẽ hơn, hạnh phúc hơn ngay từ đầu năm mới. Thông qua hồn con chữ và nội dung cao đẹp của những bức thư pháp , nhân sinh quan, vũ trụ quan của con người được nhìn nhận một cách khoa học, tích cực và lạc quan hơn . 

- PV: Năm mới Quý tỵ có dự định gì mới cho “Nghề thư pháp”  này Và sẽ có dự cảm như thế nào về mùa xuân theo phong cách của một người  nghệ sĩ ?

- NTP HTT: Xin nói với tất cả mọi người rằng, hiện nay thư pháp không phải là nghề của tôi, nghề của tôi là nghề làm công tác kinh tế đối ngoại. Tuy nhiên, đối với tôi thư pháp là một niềm đam mê, một thú chơi tao nhã giữa cuộc đời. Sau những ngày làm việc căng thẳng, vất vả tôi thường tìm hiểu những lời hay ý đẹp của các bậc thánh hiền và cầm bút viết thư pháp với 3 mục đích là: để giải trí, để luyện tâm và để  học tập đạo làm người.

+ Năm Quý tỵ này tôi dự định :

* Sẽ tham gia viết thư pháp ở  Chợ Đình Bích La vào sáng mồng Ba Tết, vì tôi là người đầu tiên mang nghệ thuật thư pháp về lễ hội truyền thống độc đáo này của quê hương Quảng Trị.

* Trưng bày và triển lãm thư pháp nhân ngày thơ Việt Nam (rằm tháng Giêng)  được tổ chức tại Bến thả hoa Thành Cổ.

* Thêm nữa, theo lời của Hội thư pháp Đà Nẵng  tôi sẽ gửi vài bức thư pháp vào trong đó để tham gia triển lãm cùng với các bạn bè, đồng nghiệp.

Tuy nhiên, như tôi đã nói ở trên thư pháp chỉ là cuộc chơi, chưa phải là nghề nghiệp cho nên  thời gian dành cho nghệ thuật thư pháp của tôi rất ít ỏi, vì tôi đang là một công chức nhà nước nên thời gian  không được thoải mái như những nhà thư pháp khác.

PV:  Dự cảm về mùa xuân theo phong cách của một người  nghệ sĩ ?   

NTP HTT: Thật ra mọi người gọi tôi là nghệ sĩ hay “ gừng sĩ” gì cũng được!  vì tôi là  người viết thư pháp nghiệp dư !

Mùa xuân đến, theo tôi mỗi người nghệ sĩ đều có những dự cảm của riêng mình. Mùa xuân về sẽ mang lại sức sống mới cho con người và vạn vật. Trời sẽ ấm dần lên sau những ngày đông giá lạnh, chim én bay về , bầu trời  xanh hơn, cây cối đâm chồi nẫy lộc, trăm hoa đua nở, muôn chim ca hót… Con người cảm thấy tâm hồn lâng lâng hơn, náo nức và  yêu đời hơn. Hoa lá, sắc màu tươi đẹp làm cho con người cảm thấy đam mê,  tin yêu và  hy vọng hơn vào cuộc sống, dễ dàng thông cảm và tha thứ cho nhau hơn.

Riêng mùa xuân này, dự cảm của tôi là không khí xuân sẽ ít tươi vui hơn vì ảnh hưởng của việc suy giảm kinh tế thế giới, thu nhập của mọi tầng lớp dân cư đều sụt giảm. Thêm nữa trong năm qua thiên tai: lũ lụt,  bão tố, lỡ  đất, giá rét  ở rất nhiều nơi trong cả nước  đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của mọi tầng lớp nhân dân.

Tuy nhiên,  tôi vẫn tin tưởng rằng tất cả những khó khăn thách thức rồi sẽ qua đi, con người vẫn phải có nghị lực để vươn lên trong cuộc sống, vẫn phải lạc quan yêu đời, phải sống làm việc với trách nhiệm và bổn phận của mình. Nền  kinh tế của đất nước chúng ta sẽ vẫn  tiếp tục phát triển, sẽ tranh thủ được các cơ hội, vượt qua những thách thức để hội nhập vào dòng chảy phát triển của kinh tế toàn cầu. ./.

 PV: Xin trân trọng cám ơn nhà thơ , nhà thư pháp Hoàng Tấn Trung

***
Võ Văn Hoa gởi đăng.