Một góc yên bình ở điểm du lịch cộng đồng bản Klu.
Tiếng cồng chiêng, tiếng hát, tiếng cười… rộn vang bản KLu dẫu các lễ hội lớn đã qua khá lâu. Cuộc sống người dân tộc Vân Kiều nơi đây sang trang, từ ngày bản làng trở thành điểm du lịch cộng đồng.
Thiên - địa - nhân tụ hội
Thiên nhiên ưu ái ban cho bản KLu, xã Đakrông, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị món quà vô giá. Mảnh đất hội tụ nhiều cảnh đẹp của Khu di tích - danh thắng Đakrông: Dãy núi KLu sừng sững ẩn hiện giữa mây trời, dòng sông Đakrông đậm chất sử thi, chiếc cầu treo duyên dáng... Tất cả như “những nét vẽ xuất thần” điểm tô bức tranh bản làng người Vân Kiều. Ít ai biết tên bản KLu vốn được khoanh tròn trên bản đồ khảo cổ học thế giới. Suối nước nóng KLu mải miết chảy bao đời gắn với di tích khảo cổ quan trọng. Giáo sư Trần Quốc Vượng từng đến vùng đất này và phát hiện di chỉ thuộc thời đại đồ đá cũ. Trên nền đất tiên tổ ấy, các thế hệ dân bản KLu sống quần tụ. Trong hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ, họ đồng cam, cộng khổ đánh đuổi quân xâm lăng ra khỏi đất quê hương.
Bề dày lịch sử góp phần tôn thêm nét đẹp văn hoá của người Vân Kiều. Các nghề truyền thống như: Dệt thổ cẩm, đan lát, chế tác nhạc cụ, nấu rượu cần... gắn bó với người dân như cơm ăn, nước uống. Lễ hội cồng chiêng, mừng lúa mới... mang nét độc đáo hiếm thấy. Thế nên, dân bản KLu luôn ý thức gìn giữ “nét nhà”. Trẻ em lớn lên sớm được các thế hệ ông bà, cha mẹ truyền dạy bài học văn hóa: Từ điệu múa, lời hát... đến nghề truyền thống, cách chế tác nhạc cụ.
Cửa hội nhập mở, nguy cơ văn hoá dân tộc bị mai một là thách thức lớn. Đứng trước chướng ngại ấy, các cấp chính quyền tỉnh Quảng Trị cùng nhân dân bắt tay vào cuộc. Sở Văn hoá - Thể thao - Du lịch và Ban quản lí các khu du lịch Quảng Trị đã triển khai nhiều dự án lớn nhỏ như: Chương trình mục tiêu quốc gia về bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc, dự án ADB đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và nâng cao năng lực người dân... Phạm vi và tầm ảnh hưởng của những dự án này vươn đến nhiều bản làng của người Vân Kiều - Pakô, trong đó có bản KLu. Đây là lí do giải thích vì sao: Đời sống dân bản KLu được cải thiện, nhưng các bề dày văn hoá dân tộc vẫn không mai một.
Hàng năm, có khoảng 30.000 khách du lịch qua lại trên tuyến quốc lộ 9. Tuy nhiên, số du khách dừng chân tại huyện miền núi Đakrông lại khá khiêm tốn. Tại sao không chọn một bản làng trên tuyến quốc lộ 9 làm điểm dừng chân mới lạ? Tại sao không để du lịch và bảo tồn văn hoá truyền thống đi song song? Ý tưởng về Điểm du lịch cộng đồng nhanh chóng ra đời từ các câu hỏi ấy.
Những viên gạch đầu tiên
Được sự tài trợ của Chương trình phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị và UBND huyện Đakrông, phòng Văn hóa - Thông tin huyện phối hợp với UBND xã Đakrông chọn bản KLu làm điểm du lịch cộng đồng. Ông Hồ Dũng Sỹ, Trưởng phòng Văn hóa- Thông tin huyện Đắc Rông cho biết: “Chúng tôi hy vọng dự án này giúp đồng bào dân tộc Vân Kiều cải thiện cuộc sống. Đặc biệt, một khi điểm du lịch cộng đồng ra đời, nét đẹp văn hoá nơi đây sẽ được bảo tồn và phát triển”.
Những viên gạch đầu tiên để xây dựng nền móng điểm du lịch cộng đồng bản KLu nhanh chóng được “cân đặt”. Dựa trên tiềm năng sẵn có, các dự án nhân rộng, phát huy nghề truyền thống, nâng cao ý thức người làm du lịch... nhanh chóng đi đến khâu triển khai. Một số nghệ nhân tên tuổi như: Nghệ nhân Hồ Văn Hồi (dệt thổ cẩm), nghệ nhân Mai Hoa Sen (chế tác và sử dụng nhạc cụ truyền thống), nghệ nhân Hồ Văn Hùng (nấu rượu cần)... được mời về, góp sức giúp bản KLu mau chóng trở thành điểm du lịch cộng đồng.
Cuối năm 2008, Chương trình phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị mở lớp đào tạo nghề dệt thổ cẩm tại bản KLu. Lớp học thu hút nhiều phụ nữ vốn say mê với đường tơ, sợi chỉ. Chị Hồ Thị Đơn (46 tuổi) tâm sự: “Nghề dệt thổ cẩm gắn bó với dân bản mình từ lâu lắm rồi. Nhưng, trước giờ, chị em chỉ biết dệt khăn, áo, váy thôi. Nhờ đi học thế này, mình mới biết cách làm túi thổ cẩm, ví, hộp... Mình vui lắm”. Tham gia lớp học, chị em không chỉ tiếp thu nhiều kinh nghiệm mới, mà còn được hỗ trợ khung cửi, con quay, chỉ dệt... Đến giờ, các sản phẩm thổ cẩm của dân bản KLu đã đến tay nhiều du khách thập phương.
Phụ nữ Vân Kiều bên tấm thổ cẩm.
Hoạt động nhân rộng các nghề truyền thống khác cũng phát triển rầm rộ chẳng kém. Bản KLu giờ có thêm 5 thanh niên trẻ tuổi biết chế tác và sử dụng nhạc cụ truyền thống như: Tù và, khèn bè, sáo tirel... Thành công ấy phần nào nhờ tâm huyết của nghệ nhân Mai Hoa Sen (thôn Ke Hẹp, xã Đakrông, huyện Đakrông). Chất men của ché rượu cần cũng hứa hẹn quyến luyến nhiều du khách. Nghệ nhân Hồ Văn Hùng (thôn Xa Vi, xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông) đã dốc lòng, truyền bí quyết nấu rượu cho 5 hộ gia đình... Đặc biệt, đội văn nghệ bản KLu hình thành, tập trung những thanh niên yêu điệu múa, lời hát của người Vân Kiều. Từ khi Đội thành lập, tiếng hát, tiếng đàn lại rộn rã khắp bản.
Để giải đáp bài toán kinh nghiệm làm du lịch, Chương trình phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị tạo điều kiện để một số người dân trực tiếp tham quan điểm du lịch cộng đồng bản Lác (tỉnh Hoà Bình). Sau chuyến đi, ý thức “mỗi người là một hướng dẫn viên du lịch” trong suy nghĩ dân bản KLu càng thể hiện rõ.
Bản KLu chờ khách
Du khách ngược xuôi trên tuyến quốc lộ 9 từ nay có thể dừng chân ở Điểm du lịch cộng đồng bản KLu. Giữa chốn núi rừng hùng vĩ, bạn có thể ngắm nhìn thiên nhiên hoang sơ, thăm các địa danh lịch sử, hoà mình vào dòng nước nóng suối KLu. Một không gian thuần dân tộc đã mở ra, đón chào khách thập phương. Du khách đến đây sẽ được ngủ nhà sàn, thưởng thức các điệu múa, lời hát của người Vân Kiều, đắm say với men rượu cần, nếm thử các món ăn truyền thống... Không những thế, nghệ nhân bản KLu sẽ nhiệt tình giới thiệu với khách du lịch về nghề dệt thổ cẩm, đan lát, làm nhạc cụ... Khi rời điểm du lịch cộng đồng bản KLu, những sản phẩm văn hoá truyền thống của người Vân Kiều có lẽ khó có thể thiếu trong hành lí của du khách. Đặc biệt, sự hồn hậu, gần gũi... của dân bản KLu hứa hẹn để lại dấu ấn khó quên. Với tư cách là “chủ nhà thân thiện”, người dân tộc Vân Kiều nơi đây luôn mở rộng cửa đón chào khách quý. Chị Hồ Thị Bút bộc bạch: “Mỗi người khách đến bản KLu sẽ là bạn của mình, gia đình mình và cả dân bản mình nữa”.
Trương Quang Hiệp
Nguồn: http://baobienphong2.jcapt.com
No comments:
Post a Comment