Chúc Mừng Năm Mới

Kính chúc quý bạn năm mới vạn sự an lành

Monday, February 3, 2020

Ý NGHĨ SƠ SÀI VỀ THƠ HAY TỨ TUYỆT - Nguyên Lạc


 
                 Tác giả Nguyên Lạc



NGH SƠ SÀI VỀ THƠ HAY TỨ TUYỆT
                                                       Nguyên Lc      

LÀM MỘT BÀI THƠ TỨ TUYỆT

Để bàn về Thơ Hay Tứ Tuyệt, tôi xin giới thiệu thiền sư Muju (Nhật: Japan) sẽ hướng dẫn và minh họa hầu các bạn:
Người ta hỏi một thi sĩ Nhật nổi danh rằng làm thế nào viết được một bài thơ tứ tuyệt của Trung Hoa. Thi sĩ giảng giải: Câu đầu chứa phần khởi nhập; câu hai là phần chuyển tiếp của câu đầu; câu ba chuyển từ đề mục và bắt đầu một ý mới; và câu bốn gồm ba câu trước hợp lại với nhau. Một khúc dân ca Nhật minh họa ý này:

“Hai cô con gái của một người bán lụa ở Kyoto,
Cô chị hai mươi, cô em mười tám.
Một anh lính có thể giết người với lưỡi kiếm của anh ta,
Nhưng hai cô gái này giết đàn ông với đôi mắt của các nàng.” (1)

THƠ HAY TỨ TUYỆT

1. THƠ HAY là thơ đọc qua liền nghe lòng mình thổn thức, thuộc  và nhớ rất lâu.  Như người nữ đẹp (giai nhân), gặp qua một lần là suốt đời không quên.
Đọc một bài Tứ Tuyệt, muốn biết nó đáng được gọi là THƠ HAY  hay không thì phải thẩm xem câu cuối (kết) có mang lại cho ta bất ngờ tự nhiên, sảng khoái không? Nếu không thì hỏng!
2.  Nét độc của bài THƠ HAY là phải đảm bảo được nguyên tắc “mạch kỵ lộ” của thi pháp thơ Đường: Nghĩa là mạch thơ tối kỵ bị để lộ ra. Nhà thơ phải cách nào để đến câu cuối cùng, điều mình muốn nói, muốn nhắn nhủ mới lộ ra; gây bất ngờ cho người đọc. Bất ngờ càng lớn,  ngược lại được những đoán định, thì sức lay động sẽ càng mãnh liệt. Vì thế, câu cuối cùng thường là câu gánh vác nhiệm vụ thể hiện chủ đề của bài thơ.  Những câu đầu dù nói nhiều điều, tả nhiều thứ vẫn chỉ là sự chuẩn bị cho sự xuất hiện của câu cuối.
3. Vài bài thơ tứ tuyệt hay:

Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên
Giang phong ngư hỏa đối sầu miên
Cô Tô thành ngoại Hàn San t
Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền [*]
(Phong Kiều dạ bạc- Trương Kế)

Nam quốc sơn hà Nam đế cư,
Tiệt nhiên phân định tại Thiên thư.
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
(Nam quốc sơn hà -Lý Thường Kiệt)

Một trà, một rượu, một đàn bà
Ba thức lăng nhăng nó quấy ta
Chừa được thức nào hay thức nấy:
- Họa chăng chừa rượu với chừa trà! 
(Chừa rượu - Trần Tế Xương)

Chớm chừng đã chợt bỏ ra
Đừng say mút chỉ rầy rà tít mây
Chơi mà mút chỉ đứt dây
Còn chi mà nói thang mây phiêu bồng
( Uống Rượu Yêu Đời - Bùi Giáng)

Đời sau người có thương ta
Từ lâu xuống lỗ làm ma mất rồi!
Đường xa.../Thôi,/miễn bồi hồi
Mả hoang nhảy đại lên ngồi đi cha!
(Nhắn - Nguyễn Đức Sơn)

Ta nhận xét các bài tứ tuyệt trên đúng theo gii thích ca thiền sư Muju : - Câu đầu chứa phần khởi nhập; câu hai là phần chuyển tiếp của câu đầu; câu ba chuyển từ đề mục và bắt đầu một ý mới; và câu bốn gồm ba câu trước hợp lại với nhau

THỬ ĐC VÀ NHẬN XÉT MỘT BÀI THƠ

Sau đây là bài thơ ca "lo niên thi s" Hoàng Xuân Sơn theo tôi "ấn tượng"

1. Bài thơ tứ tuyệt

tóc mình bạc thiệt chẳng phải chơi
mây trắng vẫn luôn luôn trên trời
à bay. thì vẫn còn đất đứng
cho đến lúc chân tay rụng rời
(bạch - hoàng xuân sơn)

2. Lời bình phẩm
Có những phn hồi  như thế này:
- Ttứ tuyệt ngắn quá, không diễn t trn .     
Tôi tự ngh:
- Cái quan trng là hay hay dở chứ không phi ngắn dài. Thơ đâu cần phải "ầu ơ ví dầu", càng ngắn, càng nén ý càng tốt;  cần chi kể lể (Tell) như tôi đã bàn trong bài viết Show Do Not Tell (2), hãy để độc giả dự phần vào, tự họ cảm theo trải nghiệm của riêng mình.

LÀM THỬ THƠ TỨ TUYỆT

Tôi xin phép làm thử - theo gii thích trên ca Muju một bài thơ tứ tuyệt xem sao, các bn tự do góp .

chợ đời gom nhặt sân si
quảy lên chùa đổi từ bi nắng vàng
ra về rơi rắc dọc đàng
giai nhân thoáng hiện tôi bàng hoàng tôi!
(Vô đề 1 - Nguyên Lạc)

Nguyên Lc
....................
Nguồn:
(1) Thch sa tp – Thin sư Muju  (bn dch ca Đỗ Đình Đng – Góp nht cát đá)
(2) Th pháp Show, Do Not Tell” – Nguyên Lạc

[*] Dịch thơ:
Trăng tà, tiếng quạ kêu sương
Lửa chài, cây bến, sầu vương giấc hồ
Thuyền ai đậu bến Cô Tô
Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San - Tản Đà

READ MORE - Ý NGHĨ SƠ SÀI VỀ THƠ HAY TỨ TUYỆT - Nguyên Lạc

RỒI TẤT CẢ...! | O VỀ SAO CHẲNG CHO HAY - Thơ Thủy Điền

Nhà thơ Thủy Điền


Rồi Tất Cả...!

Rồi Mai vàng cũng úa
Chỉ còn lại trên cành
Những chiếc lá màu xanh
Nhưng bao loài hoa khác

Rồi Đào cũng xơ xác
Chỉ còn lại thân que
Đứng giữa trời nhạt tẻ
Nhìn mây trôi xuôi ngược

Rồi em cũng cất bước
Lên xe hoa theo chồng
Bỏ anh lại mình không
Về phương trời vô định

Bao tháng ngày dồn tính
Chờ xuân đến, xuân sang
Giờ tất cả mộng tàn
Theo mùa xuân xa tít.

T.Đ
03-02-2020



O Về Sao Chẳng Cho Hay

Hỏi chi rứa chuyện cũ xì
Tôi về, tôi ở, tôi đi mặc tình
Có ai thèm nghĩ đến mình
Giờ còn lại hỏi linh tinh bằng thừa

Sao o lại nở ..... khó ưa
Tôi chờ o mãi nắng mưa chẳng màng
Sao o lại nở phũ phàng
Tôi nào có thế xin nàng chớ ... oan

O về sao quá vội vàng
Tôi nào có biết, xóm làng mách cho
O về sao chẳng tiếng to
Tiếng vừa, tiếng bé còn lo hầu người

O xem tôi vật bỏ rơi
Nên tôi mới hỏi nàng ơi sao đành
O về sao chẳng ghé anh
Vội chi, chốc lát, nghĩa tình còn đây.

Thủy Điền

02-02-2020



READ MORE - RỒI TẤT CẢ...! | O VỀ SAO CHẲNG CHO HAY - Thơ Thủy Điền