Chúc Mừng Năm Mới

Kính chúc quý bạn năm mới vạn sự an lành

Tuesday, July 18, 2017

CHUYỆN DÒNG SÔNG QUÊ TÔI - Thơ Nguyên Lạc



Nguyên Lạc 
CHUYỆN DÒNG SÔNG QUÊ TÔI 

Quê hương khuất nẻo chiều nghiêng bóng
Gợi khách sầu lây khói sóng đời  
(Hồ Chí Bửu)* 

CHUYỆN THỨ NHẤT 

Quê mình có gì lạ không em?
Mai anh về giữa bến sông xưa
Anh về giữa một dòng yên lắng
Giữa hai bờ cồn bãi Đóm sao! **

Anh tìm lại dòng đời xa vắng
Đêm êm đềm thuyền thả mái xuôi dòng …

Hò ơ
Đâu đây cá đớp bông bần
Nhặt thưa câu hò đối
Bạn đành xa tôi!
Bạn ơi hãy nhớ quay về
Trời trong trăng tỏ …
Lời thề chớ quên! (ơ ơ)


CHUYỆN THỨ HAI 

 1. 

Ta sẽ về thăm lại dòng sông
Của thời mơ mộng cũ!
Em đứng đó môi cười hết nụ

Mây sẽ rồi … gió cuốn bay đi!
Em của tôi cùng dáng nhỏ xuân thì
Dòng của đời trôi …  trôi … trôi mãi!

Ta có nên về thăm lại dòng sông
Của thời hồn nhiên cũ?

Mây đã bay … có bao giờ trở lại?
Nước xuôi dòng … có quay lại bến xưa?

2.

Ta sẽ không về thăm lại dòng sông
Của thời tan tác cũ!

Em đứng đó …  bóng rầu dáng mỏng
Thuyền ra khơi … chắc mãi không về!
Người ra đi … rồi chắc mãi không về!

Ta sẽ không về thăm lại dòng sông
Của thời hung bạo cũ!

Xác em nhỏ trôi theo dòng bão lũ
Được tin người … tim nhé … cố yên!
Và đêm dài … đêm nhé … hãy ngoan!
Ai rồi cũng sẽ đến miền miên viễn!

3.

Ta sẽ không về thăm lại dòng sông
Của thời quá vãng !
Quên đi nhé … quên đi … quên đi nhé!
Đã xa rồi … quên  nhé … xa lắm xa!


PHÙ VÂN

Phù vân… thì đã phù vân!
Làm sao giữ được … một vầng mây trôi?
Thì thôi … người hỡi thì thôi
Cõi riêng đời đó… chia đôi … phải đành!


Nguyên Lạc   
 06/2017

———————————
Ghi chú:
*  Nhật mộ hương quan hà xứ thị
Yên ba giang thượng sử nhân sầu..
(Hoàng Hạc lâu – Thôi Hiệu)
** “Nhái” thơ của Nguyên Sa,
Paris có gì lạ không em?
Mai anh về giữa bến sông Seine
Anh về giữa một dòng sông trắng
Là áo sương mù hay áo em?


READ MORE - CHUYỆN DÒNG SÔNG QUÊ TÔI - Thơ Nguyên Lạc

CÁM ƠN CUỘC ĐỜI - thơ Trúc Thanh Tâm

  

CÁM ƠN CUỘC ĐỜI

Đất mẹ ơi, khi con về với đất
Nên bao điều cần nói hôm nay
Xin tạ lỗi với những người đang sống
Cám ơn đời cho ta hạnh phúc, đắng cay!

Ngày ly biệt, em hãy nên bình tĩnh
Khóc nhiều rồi, đã mấy mươi năm
Cả đời ta, thăm chưa giáp nước
Nghĩ thêm buồn chuyện của thế nhân!

Đem theo anh, em đừng quên giấy, viết
Những tập thơ tình bè bạn in chung
Anh sẽ tặng để làm quà qua cửa
Thế giới bao la, chỉ một ngã tương phùng!

Chỉ biết được những giây phút cuối
Người yêu thầm và người lại yêu thơ
Anh trả lại trần gian bao vinh, nhục
Riêng tình em anh mang hết xuống mồ!

Bạn bè xa bao người hay muộn
Hãy nâng ly cạn hết rượu buồn
Anh nhớ mãi nụ cười của những người thân thích
Cõi sinh tồn nhiều lắm hoa thơm!

Tiếng chuông ngân qua tầng mây gió
Là lúc anh rời khỏi chốn mê đời
Quê hương ơi, bài thơ tình muôn thuở
Sống thật làm người khó lắm, em ơi !

TRÚC THANH TÂM
( Châu Đốc )
READ MORE - CÁM ƠN CUỘC ĐỜI - thơ Trúc Thanh Tâm

QUÁN GIANG CHÂU - Thơ Xuân Lợi



Quán Giang Châu               

                     Xuân Lợi 

Vắng chỉ mai thôi ta nhớ nụ cười
Nhớ chút bông phèng bạn bầu tán tụ
Quán Giang Châu đầy gió
Tiếng ghi-ta rơi rớt lá vàng!

Vắng chỉ mai thôi trơ trống lễnh lang
Mùi ngọc lan tràn vào phế ngực
Những ban mai đôi chân hối thúc
Về Giang Châu! Giang Châu!

Quán của những chàng văn nằm tận ngõ sâu
Cho mắt ta  thấy toàn hoa lá
Bớt một chút phố phường ồn ả
Bên nhau lắng lại tình đời

Ụ đá sần sùi róc rách chơi vơi
Con cá vàng nhởn nhơ bơi lượn
Khung trời nhỏ sắc màu lấp loáng
Tụ về đây sông suối mây trời

Ta nghe đằm nhạc khúc không lời
Những rừng thu mây vàng lá đổ
Những cánh ruộng làng nón em lấp loá
Hoang mạc chân trời mờ xa!

Về quán Giang Châu ta về bên ta
Nơi tình yêu làm tổ
Nơi nhen nhóm lòng ta ngọn lửa
Ấm bên này lan toả tới mai sau...

X.L.
READ MORE - QUÁN GIANG CHÂU - Thơ Xuân Lợi

XA RỒI MÙA PHƯỢNG ĐỎ - Thơ Vũ Trầm Tư





Xa Rồi Mùa Phượng Đỏ

Tháng năm hoa phượng đỏ
Áo dài trắng bay bay
Gió hôn bờ tóc mượt
Hè về em có hay?

Sân trường, rơi cánh phượng
Có nỗi buồn vu vơ
Trang thơ tình, nhật ký
Tuổi học trò mộng mơ

Cũng có ngày bỏ lại
Những tiếng cười hồn nhiên
Ngây thơ màu mắt biếc
Lưu bút nằm ngủ yên


Kỷ niệm thời đi học
Ai quên được bao giờ
Hình ảnh của ngày thơ
Đong đầy trong nỗi nhớ

Mùa phượng vĩ cũng tàn
Sắc hồng không ở lại
Rồi mai xa…xa mãi
Phượng hồng ơi! Chia tay

Ngày nào về trường cũ
Phượng biết có còn không?
Bạn bè xưa lưu lạc
Nhạc ve ru nao lòng!


Vũ Trầm Tư
READ MORE - XA RỒI MÙA PHƯỢNG ĐỎ - Thơ Vũ Trầm Tư

TÌNH KHÚC LỤC BÁT - thơ Trúc Thanh Tâm


    

TÌNH KHÚC LỤC BÁT
          *  Quà dành tặng bạn bè.

1. CHIỀU PLEIME

 Rừng sương mờ núi Chu Pong
 Nhỏ ôm kỷ niệm theo chồng đi xa
 Pleime ngày tháng chợt già
 Ia Drang huyền ảo bóng tà huy phai.

2. THỜI GIAN XANH

Chiều Châu Đốc, dãy phố xa
Ta nghe hơi ấm trong da thịt người
Long Xuyên, nắng ngọt bờ môi
Hương bay, tình đọng mắt thời gian xanh.

3. GIỌT NẮNG TRÊN MÔI

Ta về ngày tháng quẩn quanh
Nghe trong khôn lớn còn xanh mắt đời
Vĩnh Long, hồn nắng chiều rơi
Đêm ngưng giọt nắng trên môi người tình.

4. ÁNH LỬA

Kontum, mòng mọng lá xanh
Ta quên giấc ngủ trên cành tuổi chim
Pleiku, sương lạnh và em
Ta tìm ánh lửa rừng im tiếng người.

5. TA TỰ HỎI

Ngả đầu, gác cánh tay xuôi
Mưa vàng nỗi nhớ, ngậm ngùi theo đêm
Lái Thiêu, người chắc đã quên
Và ta tự hỏi, đã quên được gì.

6. LỠ XUÂN THÌ

Long An, em lỡ xuân thì
Phấn hương say đắm bay đi thuở nào
Ta về đem bán chiêm bao
Xin ăn năn với mai sau kiếp người.

7. NHỚ

Gió vờn sợi nắng, chiều rơi
Chim về núi, ngựa xuống đồi, vời trông
Phú Yên xa, xót xa lòng
Người về có nhớ nắng đòng đòng thơm.

8. BỒI HỒI TRONG TA

Dại khờ từ lúc yêu em
Tình không nói, thư dán tem gởi hoài
Mỹ Tho mưa, lá me rơi
Sao em nhặt hết bồi hồi trong ta.

9. ĐÊM HOÀNG CUNG

Đêm trong trí nhớ tình cờ
Ta xuôi ý thức theo mùa lửa hương
Huế thơ, đường phượng bay, buồn
Tóc em buông lệch đêm hoàng cung xưa.

10. CÒN HẸN

Trăng vàng treo chốn song thưa
Ta nằm trên võng đong đưa tuyệt vời
Chia nhau cả cuộc luân hồi
Cần Thơ còn hẹn, nên người chưa đi.

11. NỤ HÔN TÌNH CỜ

Như là một thoáng hương bay
Sao quên em với những ngày mưa tuôn
Bến Tre, từ đó xa hơn
Ta xin giữ lại, nụ hôn tình cờ.

12. TRÁI SẦU XƯA

Đêm nào tiếp những cơn mê
Em có hẹn, ta có thề thốt chưa
Gò Công, rụng trái sầu xưa
Ta thương đất lạ, còn mưa mắt người.

13. KỶ NIỆM HỒNG

Thời gian nằm kế cuộc đời
Con nước rút để thiệt thòi bến sông
Phong Điền, Bình Thuỷ vào đông
Ta ôm chút kỷ niệm hồng nâng niu.

14. NỢ TRẦN

Dốc đời dựng chốn quạnh hiu
Lá rơi trên mái lá nghèo tủi thân
Sóc Trăng, em vướng nợ trần
Với ta còn một kiếp phần chưa tan.

15. ÁO XIÊM MẤY THUỞ

Mây theo gió lạ về ngàn
Đêm Đà Lạt, mắt em buồn liêu trai
Lâm Đồng ngắm sợi tóc bay
Áo xiêm mấy thuở, hoa cài trăm năm.

16. CON GIÓ ĐẨY ĐƯA

Sài Gòn lạ và mênh mông
Không gian chùng xuống một vòng mây mưa
Trên cành, con gió đẩy đưa
Lạ chưa, hai lá móng bò chúm nhau.

17. VÀ EM BIẾT KHÓC

Ngang trường, áo trắng chiêm bao
Biên Hoà, còn nợ nần nhau cuộc tình
Từ ta nhận áo đăng trình
Và em biết khóc, ngày xanh môi cười.

18. XIN THƯA

Mắt cay khói thuốc nổi trôi
Đêm Tây Ninh nóng như mời mọc mưa
Bạn bè chí cốt, xin thưa
Còn em, còn rượu vẫn chưa chán đời.

19. MẤY TRẠM ĐƯỜNG TÌNH

Bao lần ta nhớ, đầy vơi
Bao lần em khóc, mồ côi phận mình
Cà Mau, mấy trạm đường tình
Nước xuôi ra biển, sông đành phận sông.

20. HỒN EM LEN LÉN

Ngàn năm, mãi mãi Thăng Long
Nghe hương hoa sữa bay vòng đời nhau
Dấu môi, ánh mắt ngọt ngào
Hồn em len lén đi vào thơ ta.

21. GIÓ XÔN XAO

Trên đối Mũi Né thiết tha
Ta nghe trời đất như hoà vào nhau
Điều gì mà gió xôn xao
Nha Trang xa nhớ, dễ nào tình quên.

22. CÒN QUÊN MỘT ĐIỀU

Bên nhau, thèm giọt mưa êm
Nhớ ngày trốn nắng, thương đêm bắt đền
Bạc Liêu, biển, gió và em
Cho nhau tất cả, còn quên một điều.

23. CHÚT NÕN NÀ

Quảng Nam, buồn hắt buồn hiu
Em xa từ dạo lỡ liều yêu ta
Đời nhau, còn chút nõn nà
Đẹp trời Đà Nẵng, mình già em ơi.
24. RƯỢU QUÊ NHÀ

Tháng ngày Cao Lãnh rong chơi
Trăng Sa Đéc đã lặn rồi nẻo xa
Bạn bè, ly rượu quê nhà
Và em mang hết ngọc ngà vu quy.

25. DẤU YÊU NGÀY CŨ

Nỗi buồn, con nước vơi đi
Bãi bồi mất dấu cây si ta trồng
Trà Vinh, em nhớ ta không
Dấu yêu ngày cũ theo dòng đời trôi.

26. TÌM MÔI

Một thời môi lạ, tìm môi
Ta, em đi lạc sân chơi, cuộc tình
Chiều nay Rạch Giá, một mình
Nhìn hoa hoàng hậu nhớ hình bóng xưa.

27. KẺO GIÀ THỜI GIAN

Vị Thanh, con nắng lưa thưa
Một mùi hương lạ mới vừa thoảng qua
Ta nghe trời đất giao thoa
Em ơi tình tự, kẻo già thời gian.

28. NHỎ LỆ VÀO THƠ

Ta chưa trả hết lầm than
Xin đời hãy nhỏ lệ tràn vào thơ
Ngàn thu, nói chuyện bây giờ
Ái ân đã khẳm chuyến đò tình yêu.

TRÚC THANH TÂM
( Châu Đốc )
READ MORE - TÌNH KHÚC LỤC BÁT - thơ Trúc Thanh Tâm

TỰ KHÚC - Thơ Phan Minh An



TỰ KHÚC


Em từ thơ dại xa phương Bắc 
Cuốn theo dòng lịch sử đã ngăn đôi
Tôi cũng tận miền Trung xa lắc 
Dạt về đây theo mệnh nước nỗi trôi
Em là cỏ phiêu bồng nơi đất khách 
Tôi là chim di trú mấy mùa đông
Chốn quê người đời vạn nẽo long đong 
Chiều se lạnh, mái đầu sương tuyết trắng
Buổi em đi chim thôi về núi Nhạn 
Thap cổ hờn bàng bạc một màu trăng 
Cầu Đà Rằng mây nước nhuốm bâng khuâng
Trường rêu cũ hàng phượng buồn rũ bóng…
Em ra đi xuân ấy chẳng hẹn về
Bước nai vàng ngơ ngác nẽo sơn khê
Phố cũ vẫn buồn thiu như tháp cổ
Tiếng chim chiều xao xác cánh u mê
Hồn tôi băng giá trong hang cấm
Như cánh dơi mù ngủ suốt đông
Ai thắp giùm tôi vầng nguyệt lãng
Soi tóc thơm mềm vai tuyết trong 
Tôi từ ruổi bước phiêu du ấy
Đã mấy mùa xuân lỡ hẹn thề 
Ấp ủ rong rêu hồn củi mục
Mưa hắt hiu đời giọt tái tê
Viễn khách ra đi chiều mùa hạ 
Hẹn với lòng một giấc Kinh Kha 
Đâu biết mốc meo đời phố bạc 
Chốn quê người cứ ngỡ quê ta

Thôi nhé em, thôi những hận sầu
Bước theo đời những bước chân mau
Rồi mai cũng đến bờ thiên cổ 
Có ích gì găm mãi nỗi đau!!!
    
      PHAN MINH AN
      San Jose, California
READ MORE - TỰ KHÚC - Thơ Phan Minh An

ĐƯỜNG THI, CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (KÌ 11) - Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch và giới thiệu thơ


       
                 Nguyễn Ngọc Kiên



ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (KÌ 11)

Nguyễn Ngọc Kiên  chọn dịch và giới thiệu thơ

 

NHÀ THƠ VƯƠNG BỘT

Vương Bột 王勃 (649-675) tự Tử An 子安, người đất Long Môn. Sáu tuổi đã biết làm văn. Mười sáu, mười bảy tuổi nổi danh hạ bút nên vần.
Vương có thói quen, mỗi khi làm văn, mài mực sửa soạn nghiên bút rồi nằm đắp chăn ngủ. Khi tỉnh dậy, cầm ngay bút viết. Vương nổi tiếng là một thi sĩ cao danh thời Sơ Đường (618-713).
Khoảng 675-676, lúc 27-28 tuổi, Vương Bột bị đắm thuyền, chết đuối ở biển Nam Hải trên đường sang Giao Chỉ thăm cha.

 


Phiên âm: 

TƯ QUI – VƯƠNG BỘT

Trường Giang bi dĩ trệ,
Vạn lý niệm tương quy.
Huống thuộc cao phong vãn,
Sơn sơn hoàng diệp phi.

Dịch nghĩa:

NGHĨ TRỞ VỀ - VƯƠNG BỘT

Nỗi thương đau đã lắng đọng trên sông Trường Giang,
Ở nơi xa muôn dặm mong nhớ lúc trở về.
Huống hồ đương lúc cuối thu,
Lá vàng tung bay trên núi non trùng điệp.

Dịch thơ: 
NGHĨ TRỞ VỀ - VƯƠNG BỘT
Trường Giang nỗi sầu đọng
Muôn dặm mong trở về
Huống gió chiều cao lộng
Núi lá vàng bốn bề.

 


Phiên âm:
TỐNG ĐỖ THIẾU PHỦ CHI NHẬM THỤC CHÂU – VƯƠNG BỘT
Thành khuyết phụ Tam Tần,
Phong yên vọng Ngũ tân.
Dữ quân ly biệt ý,
Ðồng thị hoạn du nhân.
Hải nội tồn tri kỷ,
Thiên nhai nhược tỉ lân.
Vô vi tại kỳ lộ,
Nhi nữ cộng triêm cân.

Dịch nghĩa:

TIỄN ĐỖ THIẾU PHỦ ĐI NHẬM CHỨC Ở THỤC CHÂU – VƯƠNG BỘT

Tường thành bảo vệ đất Tam Tần
Nhìn vọng qua gió thổi những làn khói có thể thấy năm bến sông Thục
Cùng cảm thông với bạn nỗi xa cách
Bởi đôi ta đều là những kẻ làm quan nơi xa
Trong đất liền này ta cũng còn người là tri kỷ
(Cho nên) có ở ven trời góc biển vẫn coi như là bên cạnh
Hai ta xin đừng đứng ở ngã rẻ đường
Khóc lóc như tuồng nhi nữ

Dịch thơ:

TIỄN ĐỖ THIẾU PHỦ ĐI NHẬM CHỨC Ở THỤC CHÂU – VƯƠNG BỘT

Tường thành hộ Tam Tần
Bến sông Thục là năm
Cùng bạn bao xa cách
Chúng ta đều làm quan
Đất này còn tri kỉ
Nơi chân trời góc bể
Mà chẳng thấy dặm ngàn
Xin đừng ở ngã rẽ
Tựa nhi nữ khóc than.

 

題苜蓿峰寄家人 - 岑參  


Phiên âm:

ĐỀ MỤC TÚC PHONG KÍ GIA NHÂN – SẦM THAM

Mục Túc phong biên phùng lập xuân,
Hồ Lô hà thượng lệ triêm cân.
Khuê trung chỉ thị không tương ức,
Bất kiến sa trường sầu sát nhân.
Mục Túc: một trong năm đài phong hoả đặt ngoài ải Ngọc Môn, tỉnh Tân Cương.

Dịch nghĩa:
TRÊN NGỌN MỤC TÚC GỬI NGƯỜI NHÀ – SẦM THAM
Bên đỉnh Mục Túc gặp mùa xuân
Trên sông Hồ Lô lệ ướt khăn
Trong phòng khuê gặp mãi sầu thương nhớ
Không thấy sa trường sầu chết người. 

Dịch thơ:
TRÊN NGỌN MỤC TÚC GỬI NGƯỜI NHÀ – SẦM THAM
Bên đỉnh Mục Túc gặp xuân tươi
Hồ Lô trên bến lệ khăn rơi
Phòng khuê chỉ mãi sầu thương nhớ
Không thấy sa trường sầu chết người. 

  – VƯƠNG XƯƠNG LINH


Phiên âm:

PHÙ DUNG LÂU TỐNG TÂN TIỆM KÌ 1 – VƯƠNG XƯƠNG LINH


Hàn vũ liên giang dạ nhập Ngô,
Bình minh tống khách Sở sơn cô.
Lạc Dương thân hữu như tương vấn,
Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ.

Dịch nghĩa:

TRÊN LẦU PHÙ DUNG TIỄN TÂN TIỆM  – VƯƠNG XƯƠNG LINH

 

Mưa lạnh rơi khắp mặt sông trong đêm vào đất Ngô,
Khi trời sáng tiễn khách chỉ có ngọn núi đất Sở trơ trọi.
Nếu như bạn bè thân thích ở Lạc Dương có hỏi thăm,
(Thì xin đáp rằng lòng tôi đã thành) một mảnh lòng băng giá trong bầu ngọc rồi.

Phù Dung lâu do vua nhà Đông Tấn cho xây và đặt tên ở tại phía tây bắc thành Trấn Nam phủ (nay là tây bắc huyện Đan Dương, tỉnh Giang Tô).

Dịch thơ:

TRÊN LẦU PHÙ DUNG TIỄN TÂN TIỆM – VƯƠNG XƯƠNG LINH

 

 Mưa lạnh sông đêm trên đất Ngô
Bình minh tiễn khách núi Sở trơ
Lạc Dương nếu có người thân hỏi
Một tấm lòng băng tại ngọc hồ.


 - 王昌


Phiên âm:

KHUÊ OÁN – VƯƠNG XƯƠNG LINH

Khuê trung thiếu phụ bất tri sầu,
Xuân nhật ngưng trang thướng thuý lâu.
Hốt kiến mạch đầu dương liễu sắc,
Hối giao phu tế mịch phong hầu.

Dịch nghĩa:

NỖI OÁN TRONG PHÒNG THE – VƯƠNG XƯƠNG LINH

Người thiếu phụ nơi phòng khuê không biết buồn,
Ngày xuân trang điểm đẹp đẽ bước lên lầu biếc.
Chợt thấy màu dương liễu tốt tươi ở đầu đường,
Bỗng hối hận đã để chồng đi tòng quân để kiếm phong hầu.

Dịch thơ:

NỖI OÁN TRONG PHÒNG THE – VƯƠNG XƯƠNG LINH

Thiếu phụ phòng the chẳng biết sầu
Ngày xuân trang điểm bước lên lầu
Đầu đường chợt thấy tơ xanh liễu
Tiếc để chàng đi kiếm tước hầu.

NHÀ THƠ LÍ KÌ
Lý Kỳ là người quận Triệu (nay thuộc huyện Triệu, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc), về sau sống tại Dĩnh Dương (nay thuộc Đăng Phong, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc) .
Năm 735 đời Đường Huyền Tông (ở ngôi: 712-756), ông thi đỗ Tiến sĩ, từng giữ chức Tân Hương úy, nhưng mãi về sau vẫn không được thăng chức.
Về già, ông từ quan trở về vườn cũ ở Đông Xuyên ẩn cư.
Lý Kỳ mất khoảng năm 751, thọ khoảng 61 tuổi.
Sinh thời, Lý Kỳ thường giao du với các thi nhân như Vương Xương LinhVương DuyCao Thích và các nhà sư nổi tiếng. Ngoài vai trò là một nhà thơ [3], ông còn là một "hiệp khách thích đạo thuật, học luyện đan, và hay bàn đạo lý nhà Phật (điểm này hơi giống Vương Duy)". Và dưới con mắt ông, "các nhân vật anh hùng thường là hiệp khách; và kẻ sĩ là người không bị gò bó, có phong cách khải khái, hào phóng (điểm này hơi giống Lý Bạch)"[1].

Sự nghiệp văn chương

Do giao du với các nhà sư, nên Lý Kỳ hay bàn đạo lý nhà Phật trong thơ. Ông cũng có làm thơ về biên tái, tuy ít, nhưng rất được lưu truyền. Đó là vì thơ ông lưu loát, phóng túng, khẳng khái, thê lương, và phát huy được đặc điểm của thể ca hành . Đáng chú ý có bài "Cổ ý" (Ý xưa), "Cổ tòng quân hành" (Bài hành về việc tòng quân ngày xưa)...Lý Kỳ còn giỏi dùng cổ thi năm chữ và bảy chữ để gửi gắm tình cảm và xây dựng hình tượng nhân vật. Như các bài "Tặng Trương Húc", "Biệt Lương Hoàng", "Tống Trần Chương Phủ", "Tống Lưu Thập"... Trước khi tiểu thuyết Trung Quốc phát triển, những bài thơ phác họa nhân vật như thế, quả là rất đặc sắc và có ý nghĩa .

古意 – 


Phiên âm:
CỔ Ý – LÍ KÌ (THỊNH ĐƯỜNG)

Nam nhi sự trường chinh,
Thiếu tiểu U Yên khách.
Đổ thắng mã đề hạ,
Do lai khinh thất xích.
Sát nhân mạc cảm tiền,
Tu như vị mao trách.
Hoàng vân lũng để bạch tuyết phi,
Vị đắc báo ân bất năng quy.
Liêu Đông tiểu phụ niên thập ngũ,
Quán đàn tỳ bà giải ca vũ.
Kim vi Khương địch xuất tái thanh,
Sử ngã tam quân lệ như vũ.


Dịch nghĩa:
Ý XƯA – LÍ KÌ
Nam nhi phụng sự chiến trường dài hạn;
là các người trẻ tuổi ở U, Yên.
Liều thắng hạ địch thủ nằm dưới vó ngựa,
do coi nhẹ tấm thân bảy thước của mình.
Giết người [bình thường, là điều] trước kia không dám,
râu ria [lúc hăng dựng lên] như lông dím.
Phi ngựa [đuổi địch] nơi thung lũng, dưới mây vàng, tuyết đổ;
chưa báo đáp được ơn vua [thề] chưa trở về.
Có một cô bé tuổi vừa mười lăm ở Liêu Đông,
gảy đàn tỳ bà hay, ca múa giỏi.
Hôm nay thổi sáo Khương bài “Xuất tái”,
làm ba quân chúng tôi rơi lệ như mưa. 

Dịch thơ:

Ý XƯA – LÍ KÌ
Nam chinh chiến góp phần
Khách U Yên tuổi trẻ
Dưới ngựa thắng bao lần
Tính mạng thường coi nhẹ
Giết người ai dám đây
Râu như lông nhím khoẻ
Núi vàng, mây trắng bay
Chưa đền ơn, chửa về ngay
Cô gái Liêu Đông mười lăm tuổi
Thạo tì bà, đều giỏi múa ca
Nay thổi sáo Khương bài “Xuất tái”
Khiến ba quân lệ tựa mưa sa.

 


Phiên âm:

CỔ TÒNG QUÂN HÀNH – LÍ KÌ

Bạch nhật đăng sơn vọng phong hoả
Hoàng hôn ẩm mã bàng Giao hà
Hành nhân điêu đẩu phong sa ám
Công chúa tỳ bà u oán đa!
Dã doanh vạn lý vô thành quách
Vũ tuyết phân phân liên đại mạc
Hồ nhạn ai minh dạ dạ phi
Hồ nhi nhãn lệ song song lạc.
Văn đạo Ngọc Môn do bị già
Ứng tương tính mệnh tống Khinh xa
Niên niên chiến cốt mai hoang ngoại
Không kiến bồ đào nhập Hán gia.

Dịch nghĩa:

BÀI CA HÀNH QUÂN – LÍ KÌ

Ban ngày lên núi nhìn ngọn lửa báo hiệu,
Hoàng hôn thì cho ngựa uống nước bên bờ sông Giao hà.
Người đi nghe tiếng mõ khua trong gió cát mịt mờ.
U oán thay tiếng đàn tỳ bà của nàng công chúa!
Doanh trại ở nơi hoang dã nghìn dặm không có thành quách.
Mưa tuyết ùn ùn bao phủ khắp miền sa mạc rộng lớn.
Chim nhạn đất Hồ đêm đêm bay kêu lên bi thảm,
Người đất Hồ đôi mắt lệ chảy hai hàng.
Nghe nói ải Ngọc Môn quan vẫn còn bị vây khốn.
Có lẽ phải bỏ tính mệnh mà đi theo tướng Khinh xa.
Năm này qua năm khác, xương chiến sĩ vẫn chôn vùi ở ngoài nơi hoang dã,
Chỉ thấy những trái nho đem về cho nhà Hán mà thôi.

Dịch thơ: 

BÀI CA HÀNH QUÂN – LÍ KÌ

Ban ngày lên núi nhìn lửa hiệu
Hoàng hôn ngựa uống nước Giao Hà
Người đi tiếng mõ trong cát bụi
U oán thay tiếng đàn tì bà
Doanh trại nghìn dặm không  thành quách
Mưa tuyết ùn  sa mạc bao la
Nhạn đất Hồ đêm kêu bi thảm
Người Hồ đôi mắt lệ tuôn sa
Nghe nói Ngọc Môn bị vây hãm
Đành bỏ mạng  theo tướng Khinh xa
Xương chiến sĩ vùi nơi hoang dã
Trái nho đem về cho Hán gia.

READ MORE - ĐƯỜNG THI, CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (KÌ 11) - Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch và giới thiệu thơ