ĐẸP LẮM SÀI GÒN ƠI! - Tản văn của Nguyễn Đặng Mừng

Nguyễn Đặng Mừng

ĐẸP LẮM SÀI GÒN ƠI!

                                                                                        

                     

Khi những tin tức về vé xe tàu trên báo chí không còn, khi các quầy hàng thực phẩm hoa quả ngày tết đã vơi đi, khi  người công nhân vệ sinh đêm ba mươi tết quét những cọng rác cuối cùng, Sài Gòn như được tắm sạch, trút bỏ gánh nặng một năm bộn bề ngột ngạt. Một năm với những con đường ùn tắc, mịt mờ khói bụi. Một năm với tiếng còi inh ỏi thâu canh. Một năm thành phố chong mắt không ngủ, nhìn những dòng người trôi đi trong trùng trùng dòng xe cộ. Bon chen, căng thẳng, lo toan núp sau chiếc khẩu trang, ẩn dưới những chiếc mũ bảo hiểm muôn màu, muôn số phận.

Sài Gòn như người mẹ đảm đang quằn vai gánh đàn con, nay có thể thở phào nhẹ nhõm đôi chút. Đàn con tha hương lại  về quê cũ, hân hoan với số tiền dành dụm, trút bỏ lại một năm làm việc nhọc nhằn nơi chốn đô thành chật chội , có ai trong đó cám ơn thành phố, cám ơn "người mẹ ghẻ hào phóng" Sài Gòn không. Lúc về quê được hỏi làm việc ở đâu, anh chị sẽ trả lời "Sài Gòn", cộng theo một chút hãnh diện. Vậy mà chúng ta nhiều khi vô tình, tạm biệt Sài Gòn không một cái vẫy tay.

Bạn có nhớ ngày đầu đến Sài Gòn không?! Bên cạnh những va chạm nếp sống đã có bao nhiêu những ân tình của dân Sài Gòn dành cho bạn.  Hình ảnh ông già xích lô, xe ôm ân cần chỉ đường  với phong cách rất Sài Gòn, gần gũi và chí tình. Hình ảnh anh chị tình nguyện viên đón bạn ở bến xe đò nhiệt tình hướng dẫn, bạn còn nhớ không. Trong những năm học đại học ở Thành phố, đã lần nào bạn ghé lại nơi nhà trọ đầu tiên chân ướt chân ráo đến thành phố, được những gia đình hảo tâm dành cho bạn chỗ ở trong những ngày thi cử chưa. Người ban ơn thường quên đi, nhưng kẻ hàm ơn phải nhớ. Ngày tết là dịp để chúng h ta tỏ lòng với tha nhân, nhất là những ân nhân mà một năm qua chúng ta không cơ hội.

Ngày tết ở thành phố bắt đầu từ lúc giao thừa, từ lời chúc tết trên TV, từ những cuộc điện thoại nhắn tin cho nhau vào giây phút  đầu năm mới. Niềm vui tràn ngập trong những biệt thự xa hoa lộng lẫy đến những căn nhà ổ chuột nghèo nàn, đâu đâu cũng râm ran tiếng cười câu hát. Có ai trong những thành phần giàu nghèo cách biệt đó điện thoại chúc mừng nhau không?!

Phố xá trở về với sự yên tĩnh hiếm hoi. Nếu bạn chạy xe một vòng  vào lúc đó, sẽ  thấy lòng nhẹ tênh như về với một thành phố thần tiên xa lạ. Có ai đi như thế không, để nhận ra rằng thành phố của mình cũng trong  lành khỏe khoắn như cô gái đôi mươi lòng đầy hương và gió. Có ai trong đó hồi xuân cùng thành phố không, hay lại vô tình như đi qua một nơi xa lạ. Rồi quen đi một lối nghĩ: Thành phố tết nào cũng nhàn nhạt. Bạn hãy hãnh diện đi với Sài Gòn, nơi mà những lễ hội hoa hằng năm luôn mang dáng dấp cô gái phương Nam nam chúm chím môi cười, dễ thương hào phóng. Bạn hãy tự hào đi, nơi nề nếp văn minh văn hóa thị thành tiềm ẩn, trật tự, tôn trọng nhau, yêu mình yêu người yêu hoa, điều mà mới đây một thành phố lớn khác không có được. Hãy cùng nhau nghĩ rằng, nét đẹp của đô thị không phải từ những tòa cao ốc, những rực rỡ đèn màu mà ở những tấm lòng cùng nhau, với nhau xây dựng nên một nền văn hóa đô thị, điều hàng trăm năm nay Sài Gòn vẫn trân trọng giữ gìn.

Sáng mồng một. Đường sá vắng tanh, Sài Gòn dậy muộn. Có lẽ đây là ngày duy nhất trong năm thành phố ngủ nướng thêm năm ba tiếng. Nắng lên rồi mà Sài Gòn vẫn vắng hoe. Những đường phố rợp bóng cây lao xao gió. Những chiếc xe không vội vàng, không có những tiếng rú ga hối hả.  Hãy đi chậm thôi, để nhìn những chiếc lá  chao nhẹ hạ cánh bên đường.  Để thấy thiên nhiên đem mùa thu Hà Nội, Huế vào đây, rắc vào lòng  bạn bè tha hương những chiếc lá vàng xưa, làm cho hồn người lai mơ đáo mộng.

 Sài Gòn mùa xuân còn thoáng lá vàng bay

 có mùa thu nào còn ở lại…

Mặt đường bình yên, hiền ngoan như con suối

Kết hoa vàng cho lộng lẫy đời …              

 (Thành phố mùa Xuân, Trịnh Công Sơn)

Sài Gòn đông dần lên lúc chín mười giờ. Những đôi nam thanh nữ tú trên những chiếc xe tay ga thủng thẳng vòng vèo qua những đường phố sạch bong, tươi mới. Hoa mai hoa cúc nhà ai vàng mơ vẫy gọi. Mùa xuân cười lên trong mắt, nở hoa trên môi. Lác đác bên vệ đường những kẻ không nhà cuốn vội chiếc chiếu trước hiên nhà ai đó qua giấc giao thừa,  ngơ ngác nhìn năm mới. Hai cảnh đời trái ngược,  hãy nghĩ về nhau đi, thương mến cảm thông nhau đi trong ba ngày tết.

Những ngày xuân bạn bè đồng hương gặp nhau ai cũng nhắc về quê cũ. Có ai nghĩ rằng thành phố phương Nam này, hòn ngọc Viễn Đông này đang cưu mang họ, cho họ cuộc sống và sự nghiệp,  để  lúc đi xa nhớ về quay quắt, như đã từng nhớ quê không.

 Khi ta ở đất chỉ là nơi ở.

 Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn

                            (Chế Lan Viên)

Ở nơi này " lại nhớ nơi kia". Biết bao người phương xa cũng đang nhớ về Sài Gòn đó thôi. Nỗi nhớ cồn cào làm nên những tâm - hồn - Việt -  tha - hương, nồng nàn nhớ quê nhớ nhà hơn trong đêm giao thừa:

  Những cánh cửa đêm nay vẫn thức

 Đất nước dài như khói một nhành hương.       

                                     (Nguyễn Đức Tùng)        
               

Trong ngổn ngang bộn bề đường sá năm nay, chắc bạn cũng không khỏi chau mày vì các "lô cốt" dở dang. Hãy hy vọng năm tới những công trình đào lên bới xuống sẽ không còn.  Hãy hy vọng đi, như lời nhắn nhủ với ai đó có trách nhiệm hơn với thành phố trong năm mới. Ba ngày tết sẽ qua. Chu kỳ trời đất và con người cứ quay vòng lẽ sống.  Hãy tận hưởng những ngày tết Sài Gòn,  khoảnh khắc hiếm hoi trong một năm đi bạn nhé. Và dù thế nào thì chúng ta cùng  hãy hát lên trong ngày xuân câu hát của cố nhạc sĩ Y Vân: Sài Gòn đẹp lắm, Sài Gòn ơi…

                                                                

                                        Báo Người Lao Động số tân niên Kỷ Sửu

                                                                         NĐM

Trích từ 
NHỊP ĐỜI BUỒN VUI
tập tản văn của Nguyễn Đặng Mừng
NXB Hội  Nhả Văn
2011
(Tác giả gởi tặng)